نماز بیش ترین و بزرگترین نیرویی است که می تواند برای یک انسان آرامش و شادی بیاورد. چون تعریف  خدا از مومنین، این است که «شادی و آرامش» مومن دائمی است. اگر کسی این صفات را نداشت، باید در ایمانش شک کرد. برای همین است که فرمودند:«أالمؤمنَ دائمُ النشاط= شادی و نشاط مومن دائمی است».  نماز خوان هایی داریم که قرص اعصاب می خورند و این خجالت آور است که کانون شادی و آرامش با انسان ارتباط داشته باشد ولی او همچنان مضطرب، بداخلاق، دارای سوءظن، بد دهنی، زودرنجی، حساسیت های بیهوده، با افکار پریشان و با احساس بدبختی باشد. آدمی که خدا و 14معصوم را دارد و احساس بدبختی می کند؛ حرم حضرت عبدالعظیم و میکده های به این زیبایی را دارد و احساس شادی نمی کند، به این دلیل است که چیزهایی که کسب کرده و اعتقادهایی که به خدا و اهل بیت (علیهم السلام) و ...دارد، برای او تبدیل به دارایی نشده است. اگر کسی نمازگزار شود، دنیا برای او جای قشنگی می شود؛ چنین کسی در دنیا بزم و شادی خواهد داشت. این که از خدا طول عمر می خواهیم برای همین بزم های شادی است که در دنیا وجود دارد. آدم با وجود این همه بزم، باید آرزو کند که بیشتر در دنیا  بماند، این که شب های مبارک رمضان از خدا می خواهیم که:« عًمّرینی»؛ یا «أن تطیل عمری» یعنی خدایا! عمرم را طولانی کن! این درخواست ها برای این است که مومنی که به شادی رسیده می خواهد بیشتر در میکده بماند. نماز آنقدر مستی می آورد که سیدالشهداء (علیه السلام) در روز عاشورا وقتی که صحابی به او می گوید اذان گفتند و چه خوب بود آخرین نماز را هم خدمت شما می خواندیم، سیدالشهداء می گوید درخواست از دشمن خیلی سخت است؛ ولی این خواهش را بکنید. امام حسین(علیه السلام) به حضرت ابوالفضل می گوید: برو به آن ها بگو اجازه دهند امشب ما نماز بخوانیم . حالا ما این همه فرصت داریم برای عبادت، برای خلوت، نماز خواندن، دعا کردن، مناجات کردن، قرآن خواندن، و از این همه شراب استفاده کردن؛ اما دریغ و دریغ و صد دریغ که ما می خواهیم با هزاران توجیه از آن طفره برویم. امیرالمؤمنین (علیه السلام) می فرماید: واجب است بر هر مسلمان که روزانه حداقل 50 آیه بخواند. کسی  که موفق نمی شود 50 آیه را در روز بخواند، معلوم است که به این مساله بطور جدی و به عنوان شرافت و مقام نگاه نمی کند؛ آن را یک فرصت و غنیمتی نمی داند که از آن استفاده کند. ما فکر می کنیم قرآن خواندن بار است. درحالی که این 50 آیه واقعاً یک فرصت و غنیمت در بهره برداری از کانون شادی و آرامش در خلوت با خدا و لذت بردن از خدا است.  اما کسی که این را موقعیت نمی داند، دائماَ تلاش می کند تا از آن فرار کند. طوری با کنکور، درس، کار، شغل و مراجعه کننده ها سرمان را شلوغ می کنیم که این کار را نکنیم. درحالی که ما کار دنیایی مان را هیچ وقت تعطیل نمی کنیم، وقتی نوبت به ابدیت و کودک عزیز روان می رسد، به این کودک عزیز روان آنقدر غذا نمی دهیم که قوی شود. ترسم که این که حائل است به جانم، سقط کند کودک عزیز روانم   مقام محمود جلسه اول

«سازگاری» یکی از بهترین گل واژه های زندگی بوده و پیش نیاز آن صبر است. سازگاری یعنی کنار آمدن با نقاط ضعف شخصی که می خواهیم کمترین مشکل را با او داشته باشیم و زندگی آرامی را باهم سپری کنیم. «نبود رفق و سازگاری بین زوجین» از مهمترین عوامل افزایش آمار تکان دهنده طلاق در کشور است. گفته شده که از هر 5 ازدواج  4 ازدواج به طلاق می رسد.  نبود سازگاری منجر به پیشمانی از ازدواج و "قطع رابطه"ها می شود. اکثر کسانی که طلاق می گیرند، اظهار پیشمانی می کنند که چرا جدا شدند. آنها حاضرند دوباره برگردند و زندگی را از سر بگیرند، بویژه خانم ها که اکثرا درخواست طلاق ها از جانب آنهاست. مهمترین مشکل آدمیان برای عدم دسترسی به شادی، کنار نیامدن با خود و درگیری با درون است. یک سره چیزی از درون، او را ناآرام می کند و نمی تواند شاد باشد. حتی در خواب هم با خودش درگیر است. پس مهمترین راهکار،  این است که انسان ابتدا بتواند با خودش کنار بیاید. شیطان از درون به فرد حمله می کند و همچنین بیشتر آسیب هایی که از بیرون می بیند، بخاطر این است که ساختار درونی خودش ضعیف شده است و نتوانسته با خودش کنار بیاید. برای همین درگیر اموری مثل سحر و جادو، مریضی، و.. می شود. اما اگر کسی بتواند نظام درونی خودش را تقویت و قوی بکند، اصلا مسائل بیرونی آزاردهنده نیستند. منظور از مدارا این است که با اشتباه دیگران کنار بیاییم. مثلاً پدر و مادر رفتار خاصی دارد و فرزند نمی تواند آنها را تغییر دهد یا اصلاح کند؛ در اینجا شایسته است که فرزند با آنها کنار بیاید و اگر نتواند کنار بیاید نشانه ضعف در درونی اوست و  آسیب های بیرونی و گناهان زودتر او را تحت تأثیر قرار می­دهند. پس مدارا کردن عامل مهمی در آرامش و خوشی در زندگی است. هیچ کمال و خوبی بدون مدارا و سازگاری حاصل نمی شود البته این نکته را هرگز نباید فراموش کرد که مدارا و سازگاری با یک مشکل، هرگز به معنای تنبلی و کوتاهی در رفع آن نیست. از آنجائی که طبع انسان، تنبل و تن پرور است و عاشق راحتی بی نهایت است. برای همین، بعضی آن را در دنیا جستجو می کنند درحالی که این راحتی را باید در نظام ابدی و آخرت به دست آورد. نکته: نفس انسان زیر بار تکلیف و مسئولیت نمی رود. اگر سواد، هنر و حرفه ای داریم، همه بخاطر تحمل، سازگاری و مدارا با شرایط است که به این کمال رسیده ایم. وقتی کسی واجبات را انجام نمی دهد و مرتکب معصیت و گناه می شود، نفسش آمادگی ورود به بهشت را پیدا نمی کند. مثل جنینی که در رحم مادر است. او باید در رحم، متناسب با دنیا تربیت شود و تجهیزات مورد نیاز برای زندگی دنیا را با خودش بیاورد. بهشت هم فضایی است که شرایط خاص خودش را دارد و ملزومات آن را باید در دنیا کسب کرد؛ چون بی‌نهایت از دنیا پیشرفته تر، کامل تر و زیباتر است. برای همین است که  شرایطش سخت تر است. پس هر کمالی از زحمت، صبر، حوصله و مدارا به دست می آید و کسی که صبر ندارد به هیچ کمالی نمی رسد. سازگاری نیمی از راه زندگی است یکی از مهارت های عالی و دشوار موفّقیّت در زندگی، روش مدارا و سازگاری با دیگران و به ویژه اطرافیان است.  اهمیت سازگاری و مدارا تا آن جاست که حضرت  نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «الرِّفْقُ نِصْفُ الْعَیْشِ= سازگاری نیمی از زندگی است»، یعنی کسی که می خواهد زندگی کند، باید رفق و سازگاری داشته باشد و نصف دیگر زندگی، تحمل و نصفش تغافل است که این جزء قواعد رفق است. یعنی خیلی از چیزها را نباید بزرگ و جدی گرفت. از آنجائی که هیچ دو انسانی از همه نظر با هم مطابقت ندارند و مشابهت برای هیچ زن و شوهری در همه ی روحیات و ویژگی ها ممکن نیست؛ طبیعی است که میان آن دو، مشکلات و تعارض هایی به وجود می آید. به همین دلیل زن و شوهر باید با به کار گیری اصول و مهارت های مختلف به حل این مشکلات بپردازند. تعدادی از پسر و دختری خدمت حضرت امام (قدس سره) رسیده بودند که ایشان صیغه ی عقدشان را جاری کنند؛ پس از خواندن خطبه، امام فرموده بودند: «بروید و با هم بسازید». قبلا گفته شد که در هر برخوردی انسان یا نور دریافت می کند یا نار؛ کسانی موفق اند که وقتی با مشکلات روبرو می­شوند، با اصل سازگاری بتوانند نور تولید کنند. خدا با قرار دادن آدم ها بر سر راه زندگی ما ؛ فرصت تمرین کردن برای آدم شدن، بهشتی شدن، انسانیت، تمرین صبر و گذشت برای ما فراهم می کند.

شادی که از اعتبار و آبرو داشتن نزد خدای متعال به انسان می رسد، حاصل مراوده ی انسان با غیب و اعتماد به خدای متعال است. انسان یعنی کسی که باطن انسانی دارد، می داند چگونه با غیب مراوده داشته باشد. گاهی ما با انجام عمل خیر، مستحق دریافت ثواب می شویم که باعث شادمانی ما می شود؛ زیرا انجام کاری که «ثواب» دارد،از عواملی است که به انسان آرامش و شادی می بخشد. اما این ثواب کجا و این که انسان خود، صاحب اعتبار و آبرو شود کجا؛ یعنی شخصاً در آسمان و غیب، اعتبار داشته باشد و با اعتماد به غیب و مراوده با آن، کسب انس و اعتبار کند. خیلی از افراد، چون خودشان را نمی شناسند، تمام عمر در تلاش کسب اعتبار و آبروی دنیایی هستند. مثل اعتبارات گیاهی، جمادی و اعتبارات حیوانی؛ یا دنبال اعتبارات عقلی مثل پرفسور شدن، دکتر و مهندس شدن هستند؛ یا در تلاشند که چهره ماندگار کشوری شوند و در رسانه ی ملی از آنها دعوت و از آنان مصاحبه کنند و جایزه ای دریافت کنند. ولی انسان حقیقی این گونه نیست؛ بیشتر وقت او صرف کسب اعتبارات جاودانه می شود. اعتباری که حقیقتاً اعتبار است. هنگام انتقال به برزخ در آنجا برای خودش اعتباری دارد؛ آنجا او را می پذیرند و قبولش می کنند و به استقبالش می آیند؛ جا و مقام دارد و در برزخ تنها نیست، بلکه دوست و آشنا دارد؛ ثروتمند است؛ در وسعت و زیبایی برزخ گُم نمی شود و بلاتکلیف نیست که نداند وقتی وارد برزخ شد کجا برود و چه کار کند؟ کی به استقبال او می آید؟ انسانی که دوران رحمی خودش را درست طی کرده و تمام وسایل مورد نیاز دنیا را با خود آورده، یعنی برای دیدن اشیاء با خود چشم آورده، برای دریافت فرکانسِ صوت در عالم برزخ، گوش مخصوص آورده است؛ این انسان ثروتمند و دارای اعتبار است.   از راه های کسب آبرو که تولید شادی می کند و آبروی فوق عقلانی به شمار می رود، اعتماد به خداوند است؛ حضرت امیرالمومنین ع در این باره می فرمایند: « مَن وَثِقَ باللّه أراهُ السُّرور= هر كه به خدا اعتماد كند، خداوند شادمانى نشانش دهد.» (جامع الأخبار : 322/905). ما زمانی به یک نفر اعتماد می کنیم که او را بشناسیم؛  زمانی می توانیم حقیقتاً به خدا اعتماد کنیم که او را با تمامی اسماء و صفات شناخته باشیم؛ یعنی من اعتماد دارم که خدای من الله جواد، رحمن، کریم، رئوف، ودود است؛ او با من است، من هم مال او هستم. اعتماد خیلی مهم است. شما وقتی ازدواج می کنید، به همسرتان اعتماد دارید؛ یعنی می دانید کسی هست که می توانید با او حرف بزنید و از او کمک بخواهید. با بودن پدر و مادر و خانواده به آنها اعتماد می کنید؛ آنها چون در کنارتان هستند و وجود دارند، به آنها اعتماد دارید. نکته مهم این است که آیا خدا برای ما هست یا نیست؟ امام صادق(علیه السلام) فرمود: «خیلی آدمها خدای مخلوق خودشان را عبادت می کنند، که قابل اعتماد نیست»، خداهایی ساخته اند که کمکی به آنها نمی کنند، معشوق شان نیست؛ نمی توانند به او تکیه کنند؛ با یک تلنگر و با یک سرطان و یک طلاق، تصادف، چندتا حرف بد شنیدن، آن خدا از بین می رود و اصلاً نیست که بخواهد کمکی بکند. ولی خدایی مثل خدای حضرت موسی(علیه السلام)وجود دارد، که وقتی حضرت موسی(علیه السلام) به دریا می رسد از یک طرف جلویش دریا است، از یک طرف هم فرعون با لشکرش رسیده، همه کسانی که با موسی(علیه السلام) بودند، ترسیدند؛ موسی(علیه السلام) می گوید:« إِنَّ مَعِیَ رَبِّی سَیَهْدِینِ = پروردگارم با من است و به زودى مرا راهنمایى خواهد كرد» (الشعرا/62). خدای موسی خدای قدرتمندی است و آنها را از دست فرعون و لشکرش نجات می دهد. وقتی به خدا اعتماد داشته باشید، هیچ ترس و اضطرابی نیست. اعتماد به خدا شادی و آرامش می آورد؛ شرط اعتماد داشتن این است که باید خدا را ببینید، خدا در زندگی تان ملموس باشد، باور کنید؛ اینها حاصل نمی شود مگر با «معرفت». مثلاً بعضی قدیمی ها که سوادی هم نداشتند، شاید خیلی هم اطلاعات نظری در مورد الله نداشتند، اما باور و ایمان داشتند. وقتی گرهی در زندگی شان می افتاد، می گفتند: «از خدا کمک می گیریم؛ می رویم دامن حضرت زهرا س را می گیریم؛ دامن حضرت رقیه س را می گیریم»، ببینید چقدر صمیمی و راحت؛ یا می گفتند: «خودم به امام رضا(علیه السلام) می گویم»؛ به همین آسانی؛ چون باور داشتند؛ مثل اینکه بگویی من فلانی را می شناسم، خانه اش می روم، می روم به برادرم می گویم، می روم به عمویم می گویم. چهار ذکری که ما در برنامه های شما می نویسیم به منزله ی چهار فرشته قدرتمند هستند. مداومت و تمرکز روی این اذکار، باعث ازدیاد معرفت و اعتماد به خدا و کسب آبرو می گردد. جای تأسف دارد که بعضی افراد، برنامه ای که می دهیم را کامل اجرا نمی کنند و نمی توانند با این 4 ذکر ارتباط برقرار کنند. وقتی ذکر «یا قَوی» را 116 مرتبه با تمرکز می گویید، با این ذکر، همه قدرتهایی را که نیاز دارید، خدا به شما می رساند. زمانی که ذکر «یا مُیَسِّر» را اول صبح می گویید و از خانه بیرون می روید، همه امور در آن روز برایتان سهل و آسان می شو؛ چیزی در برابرتان با اُبُهت نیست؛ همه چیز کوچک است؛ همه ی جیزها حالت وحشتناک بودن خودشان را از دست می دهند؛ اگر مسأله ای هم بر سر راهتان باشد، سریع حل می شود. ذکر «یا مُنعِم» را که در برنامه دادیم، حتماً باید گفته شود؛ «یا منعم» یعنی خدایا! نعمتهایت را بر روی من بریز. از همه مهمتر ذکر «یا غَفور» است که از خدا می خواهید، اشتباهاتی را که در حق خود، دیگران و خداوند انجام داده اید، از سر راهتان بردارد. ذکر «یاغفور» معجزه می کند، ولی باید اول باور کنیم تا بتوانیم کمک بگیریم. این باور نیاز به معرفت و تمرین دارد. هرکس هر جا می رود، خدا با او است و یکی از علائمی که خدا با ما است، این است که از تاریکی نترسیم؛ از تنها بودن نترسیم؛ از جای غریب نترسیم؛ امنیت داشته باشیم؛ فرشته ها با شما هستند؛ همیشه کمکتان می کنند؛ محافظ شما هستند؛ خداوند متعال در این باره در قرآن می فرماید: «لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ یَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ= براى او فرشتگانى است كه پى در پى او را به فرمان خدا از پیش رو و از پشت‏ سرش پاسدارى مى كنند» (رعد/11). حوادث و اتفاقات زیادی در زندگی ما اتفاق افتاده که ممکن بوده، منجر به مرگ ما شوند، ولی به طور شگفت انگیزی اتفاق بدی برای ما نیفتاده، در این گونه موارد اصطلاح قشنگ «خدا به ما رحم کرد» را به کار می بریم و واقعاً‌ هم همین گونه است. خدا خیلی به ما رحم می کند، همیشه محافظ ماست. در روایت داریم که اگر شما یک جایی آسیب می بینید، به خاطر این است که خودتان فرشته ها را رد می کنید، در اثر عمل ناشایستی که انجام می دهید، آنها از پیش شما می روند، همین که نزد شما نباشند، حادثه برای شما اتفاق می افتد. حادثه و اضطراب یعنی بی ایمانی. اضطراب یعنی توهمات ما به حقایق عالمِ‌ وجود غلبه دارد؛ مثل کسی که می داند که میِّت با او کاری ندارد، ولی بازهم از مُرده می ترسد، این انسان توهم دارد، زیرا هنگامی که نیروی وهم منحرف شد، جلوی عقل و شعور را می گیرد. ما به خدایی اعتماد داریم که کل دنیا را با یک صدم رحمتش اداره می کند و با 99 درصد از مهربانی اش در آخرت از ما پذیرایی می کند. آیا انسان با داشتن این خدا می ترسد؟ اضطراب دارد؟ آیا انسان با داشتن چنین خدایی شاد نیست؟   برگرفته از سلسله مبحث شادی جلسه 9

روایتی زیبا از پیامبر (صل الله علیه و آله) در این باره نقل شده، همانند شرابی مست کننده و شادی آور است. می فرمایند:« لَو تَعلَمونَ ما ذُخِرَ لَكُم، ما حَزِنتُم عَلى ما زُوِیَ عَنكُم= اگر آنچه را براى شما ذخیره شده، مى شناختید، بر آنچه از شما گرفته شده، غمگین نمى شُدید». حضرت با کلمه «لو= ای کاش» شروع کردند، یعنی «ای کاش می دانستند» چون باور این مسأله برای خود حضرت نیز سخت است که اکثر مردم بتوانند از این شراب بنوشند. اگر در دنیا به چیزهایی که می خواهید نمی رسید، یا دعاهایتان اجابت نمی شود، یا دارایی هایی که داشتید را از دست می دهید، غصه نخورید، زیرا نمی دانید که به ازای هریک ازاینها چه چیزهایی در آخرت برای شما ذخیره شده است. گاهی باور و اعتماد افراد به بانک بیشتر از اعتماد و باور آنها به خداوند است. خانه شان را می فروشند، می روند مستأجری، طلاهایشان را می فروشند و پولشان را در بانک سرمایه گذاری می کنند، حاضرند به خودشان فشار بیاورند، چون باور دارند که این پول برایشان سود می آورد؛ ولی به خدا این باور را ندارند که وقتی خدا چیزی را از آنها می گیرد، آن را پرورش آخرتی می دهد و دوباره در زندگی ابدی به آنها بر می گرداند. نه تنها در آخرت بلکه در دنیا هم به آنها پاداش می دهد. شما اگر یک تومان پول می دهید، یک تا هفتصد تومان به شما در همین دنیا بر می گرداند. امام صادق (علیه السلام) می فرماید:«هر وقت وضع مالی ام بد می شود، صدقه می دهم تا رویش پیدا کند». ما در زندگی وقتی به مشکلات برمی خوریم، روش کاملاً غلط و برعکس را در پیش می گیریم؛ لذا همیشه از نظر اقتصادی هشت مان گرو نُه مان است.   «زُوِی» یعنی «باز داشته شده» و «منع شده» یعنی چیزی که به دستتان نرسیده است.  کسی که می داند به ازای از دست رفته هایش، چی ذخیره شده، شاد است؛ در حقیقت از دست رفته نیست، بلکه به جاودانگی و ابدیت می رود و پرورش می یابد. مادری که فرزندش سقط می شود، غصه می خورد؛ در صورتی که غصه خوردن معنی ندارد؛ زیرا فرزندش بهشت رفته و زیر نظر بهترین اولیاء خدا پرورش می یابد و در آخرت شفیع او می شود. در روایت داریم اگر به کسی مصیبتی وارد شود و از شدت غم به زانویش بزند، اجر عملش را از دست می دهد. جزع و فزع و مو پریشان کردن در مصیبت ها مثل این است که شخصی پولش را در بانک سرمایه گذاری کند، بعد بگوید:«بدبخت شدم، پنج میلیارد تومانم را ریختم به حساب»، این کار به همان اندازه جاهلانه است که غصه خوردن در مصیبت ها و سختی های زندگی، کار غلط و احمقانه ای است. مصیبت ها همیشه به بخش حیوانی ما وارد می شوند؛ اما به بخش فوق عقلانی ما که «خودِ» اصلی ما است، هیچ آسیبی نمی رسد. اما در مقابلِ مصیبت هایی که از ظلم ظالمین بر ما وارد می شود، باید ایستادگی و جهاد کرد، ما ظلم را نمی پذیریم، مثل ظلم آل سعود که باید جلویشان بایستیم و مقابله کنیم؛ حتی اگر کشته شویم، اگر تحریم مان کنند با آنها مبارزه و جهاد کنیم، ما در جهاد چیزی از دست نمی دهیم، بلکه به دست می آوریم. ولی یک موقع طرف مقابل پدر، مادر، مادرشوهر و مادر زن و پدر شوهر و فرزند و همسایه و ... هستند که مقابله و جنگیدن  با آنها کار درستی نیست و به جای صلح و عشق باعث ایجاد کینه و نفرت شده و روابط بین افراد و همسران را تخریب می کند. در حقیقت با هر کسی انسان نمی تواند، دعوا و جدال کند، زیرا این درگیری ها از میزان شادی انسان هم در دنیا و هم در آخرت می کاهد. شادی، مصیبت ها و مشکلات، ذخیره آخرتی برگرفته از مبحث شادی جلسه 9