محبتِ علی (علیه‌السلام) سکرات موت را آسان می کند

در روایتی داریم از نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) می­‌فرماید:«مَن أَحَبَّ عَلیّاً هَوَّنَ اللهُ عَلَیهِ سَکَراتَ المَوت= هر کس که علی را دوست داشته باشد خداوند بر او سکرات موت را آسان می‌کند»(فضائل الشیعه، ص3). پس هر چقدر این محبت عمیق‌­تر باشد، صمیمیت بیشتر باشد، آسانی جان دادن هم بیشتر خواهد شد.

خداوند تبارک و تعالی وقتی ملک الموت را برای قبض روح مؤمن می‌فرستد، ملک الموت با تشریفات و ادب خاصی به سراغ مؤمن می‌رود. امام صادق(علیه‌السلام) می‌فرماید: پنج تن(علیهم‌السلام) در موقع احتضار بالای سر مُحتضر می‌آیند و مؤمن محتضر آنها را می بیند و با دیدن آنها و بهشت به آسانی جان می‌دهد.

این الحاق یعنی ختمِ آخرِ انسان منجر به پیوستن به پنج تن می‌شود. ملحق شدنِ ما به پنج تن(علیهم‌السلام) چیزی است که ما دائما در نماز آن را می‌خواهیم:«اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ صِراطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ» یعنی ما دائما در نماز می‌خواهیم که به راه مستقیم و راه کسانی که خداوند تبارک و تعالی به آنها نعمت داده، هدایت شویم.

به عبارت دیگر، ما در دنیا این ملحق شدن را داریم. یعنی در دنیا بر اساس عشق به آنها، دستورات، روش و منش و نوع زندگی آنها زندگی می‌کنیم و بدیهی است که موقع وفات انسان با دیدنِ این معشوق‌ها و پیوستن به آنها شاد می‌شود و سختی مرگ را فراموش می‌کند. نه تنها این رابطه در معشوق‌­های فطری و الهی صدق می‌کند، بلکه درباره معشوق‌­های طبیعی و شیطانی هم صادق است. به فرموده ی پیامبر گرامی:«المَرءُ مَعَ مَن اَحَب= انسان با کسی محشور می‌شود که دوستش دارد». این یک قاعده است.

شخصی خدمت نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمد و عرض کرد:« من خیلی دوست دارم نماز بخوانم، اما نوع کارم طوری است که به واجبات نمی‌رسم. خیلی دوست دارم روزه­‌های مستحبی بگیرم، نوع شغلم به گونه‌­ای است که به جز روزه‌­های واجب را نمی‌توانم بگیرم. خیلی دوست دارم واقعا از صمیم قلب صدقه بدهم اما وسعم نمی‌رسد». حضرت فرمودند:«المَرءُ مَعَ مَن اَحَبِّ= انسان با آنچه که دوست دارد محشور می‌شود».

ممکن است ما در عمل خیلی موفق باشیم و خیلی از واجبات و طاعات را انجام بدهیم، اما اگر خداوند ببیند، واقعا در قلب ما این نیت است و ما صدق نیت داریم، اجر آن را به ما خواهد داد. علامتش این است که انسان هر وقت مشکلات و موانعش برطرف می­‌شود، آن را واقعاً انجام می‌دهد. برای همین هم امام باقر(علیه‌السلام) فرمود:«مَن طَلَبَ شَهادَۀَ بِصِدقِ النِیَّۀ ماتَ شَهیداً وَ لَو کانَ عَلی فِراشِه= کسی که به صدق نیت از روی حقیقت از صمیم دلش شهادت را بخواهد او شهید از دنیا می‌رود حتی اگر در رختخوابش بمیرد». این شخصی است که اگر موقعیت جهاد پیدا می‌کرد، حتماً جانش را در راه خدا می‌داد. پس انسان محشور می‌شود با محبوب­هایی که ذاتاً دوستشان دارد.

برگرفته از مباحث منازل الاخره، جلسه 6، 88/6/20