مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
مصداق هفت در جهنم همین چشم، گوش، بینی، دهان، لامسه، وهم و خیال است. قرآن هم فرموده است که جهنم هفت در دارد. امیرالمومنین (علیه السلام) می فرماید: «صَومُ النَّفس، اِمساکُ الحَواسِ الخَمسِ عَن سائِرِ المَآثِمِ وَ خُلُوُّ القَلبِ عَن جَمِیعِ اَسبابِ الشَّر= روزه نفس(فکرو قلب وخیال)، نگاه داشتن حواس پنجگانه است از همه گناهان و خالی بودن دل، از جمیع اسباب بدی.» دل یا همان روح یا قلب باید از اسباب شر خالی باشد؛ یعنی گرایش به شر نداشته باشد.»
میل ها همچون سگان خفته اند کاندر ایشان خیر و شر بنهفته اند
مولوی مثال می زند که میل انسان مانند سگی است که آرام است؛ ظاهرا فکر می کنی هیچ آزاری ندارد؛ اما یک استخوانی، چیزی که ببیند، یک شکاری ببیند، بلند می شود و حمله می کند. خیلی ها هستند، نفس های آرامی دارند، ظاهرا بی آزارند؛اما یک جایی که بتوانند نفس چرانی کنند، این کار را می کنند.
امیرالمومنین علیهالسلام از پیامبر صلی الله علیه و آله سؤال می کند بهترین کاری که ما در ماه رمضان می توانیم بکنیم چیست؟ حضرت فرمود:گناه نکنید. پسدر حالی که گفته می شود درماه مضان «درهای جهنم بسته است«.یعنی گناه صورت نمی گیرد، حضرت می فرماید:«گناه نکنید!» پس می شود گناه کرد. حالا چگونه این دو با همدیگر جمع می شود؟
فرمود:«اِنَّ اَبوابَ النّارِ مُغلَّغَةٌ فَسئَلُوا رَبَّکُم اَن لا یَفتَحَها عَلَیکُم= درهای جهنم بسته است و شما بخواهید که درها به روی شما باز نشود». یعنی ماهیت روزه طوری است که نمی گذارد شخص گناه کند.
یک عده از مردم روابط قلبی شان را با گناه قطع نمی کنند. وقتی روابط قلبی آنها با گناه قطع نشود یعنی فقط لذت گناه را سراغ داشته باشند، لذت بالاتری را نچشند و سراغ نداشته باشند، اینها قطعاً گناه خواهند کرد. اینکه در ماه مبارک رمضان، همه اعضای بدن باید روزه باشند، یعنی خودشان را آلوده نکنند. وقتی آلوده نکردند، شیطان هم نمی تواند نفوذ کند و انسان را از طریق ابزار گناه آلوده نماید. درهای جهنم به واسطه روزهی صحیح بسته است.
یک عده هستند که رعایت نمیکنند، زیرا بشر اختیار دارد. قرآن هم میفرماید: «لَعَلّکُم تَتَّقُون؛ شاید باتقوا شوید» این فرمودهی قرآن تصریح میکند که یک عدههستند که روزهی همه اعضا را رعایت نمیکنند. یعنی روزه میگیرند؛ ولی روزه آنها فقط روزه شکم است. فقط از خوردنی و نوشیدنی پرهیز میکنند؛ در صورتی که چشم، گوش، دهان، بینی، لامسه، قلب، وهم و خیال آنها روزه نیست. وقتی این شئونات بدن روزه نباشد، روزه دیگر اثر بازدارندگی ندارد. چون گناه که فقط خوردنی و نوشیدنی نیست.اتفاقاً کمترین گناهی که در حالت های معمولی سراغ آدم می آید همین است که انسان مثلاً حرامی بخورد. اما نه ارتکاب عملِ حرام به صورت مستقیم، مثلاً خوردن مشروب، یا دزدیدن اموال مردم، یا رعایت نکردن نوبت.
بیشتر گناهان مال زبان و چشم و گوش هست که باید حفظ شود. اینها باید روزه باشند. در روایت داریم بیشترین مردمی که به جهنم می روند، کسانی هستند که از راه کلام و حرف زدن گناه کرده اند. بیشترشان به خاطر حرف هایی بوده که نباید می زدند.
کلیدواژه ها:
آثار استاد