پاسخ امام حسین علیه السلام درباره چگونگی قبر

نوع مردن ها همرنگ خود آدم هاست. ما چقدر خدا را شکر بکنیم مسلمان و شیعه هستیم و محب اهل بیت هستیم. یعنی خدا اگر قرار بود نعمت هایش را تقسیم ­بندی بکند، بالاترین نعمتی که می توانست به یک بنده بدهد غیر از اسلام و ایمان و تشیع، محبت اهل بیت است. چقدر بد است یک شیعه حسرت زندگی دیگران را بخورد این خیلی نمک­ نشناسی است. خدا در اوج نعمت هایش گل سرسبد نعمتها را چیده به تو داده، چقدر ما باید مدیون پدران و مادران مان باشیم. پدر مادرهای ما هر چقدر بد باشند اذیت بکنند وسیله ­ای بودند که خداوند تبارک و تعالی عظیم­ ترین نعمت خودش را یعنی ولایت، تشیع و محبت اهل بیت را به وسیله آنها به ما داد.

خدا بالاترین و عظیم ترین نعمت را بدون منت به ما داده است. ما نمی فهمیم تشیع و ولایت و محبت اهل بیت چقدر قیمت دارد، مگر موقع مردن و لحظه وفات. در قبر آدم می فهمد که چه داشته. خیلی بد است ما نق بزنیم بگوییم خوش به حال فلانی. موقع برزخ که برسد همه به شما می گویند خوش به حال شما. ما خیلی دلمرده، پژمرده، غمگین و مضطرب زندگی می کنیم. انگار این چیزها را اصلاً نداریم، انگار خدا هیچ چیز به ما نداده. عالم که این نیست. این اصلاً زندگی نیست ما در رحم داریم زندگی می کنیم. اصل زندگی از وفات شروع می شود:«وَ إِنَّ الدَّارَ الْ‏آخِرَةَ لَهِیَ الْحَیَوانُ». ماجرای زندگی ما تا ابدیت تا خدا خدایی می کند و در کنار خدا از وفات شروع می شود.

اینجا «دارُ مَمَرٍ= محل گذر» است. شما می خواهید از اینجا رد بشوید، مسافر هستید. خیلی شرائطش را سخت نگیرید رد بشوید بروید.

کفران نعمت معصومین همین است که با داشتن آنها شاد نباشیم

چرا ما با داشتن 14 معصوم شاد نیستیم. ما کفران می کنیم. افتخار نمی کنیم. انگار نه انگار خدا به ما این را داده من تقریباً طلبه ها و دانشجوهای 101 کشور خارجی را درس می دهیم. آنها خیلی از ما تعجب می کنند. می گویند شما نمی دانید چه چیز گران بهایی دارید. می گویند: ما دهها سال طول کشیده تا خود را به شیعه رسانده ایم به ایران رسانده ایم. کمونیستی را طی کردیم، چند سال مسیحی بودیم، با چه بدبختی مسیری را طی کردیم تا اسلام و اهل بیت را پیدا کردیم. آن وقت شما دارید و قدر نمی دانید. شما دارید و افتخار نمی کنید. شما دارید و غیر از اینها را هوس می کنید. ما این نعمت ها را داریم، به ما داده اند، مادر ما فاطمه زهراست، پدر ما امیرالمؤمنین است. روح جاودانه ما از اینها خلق شده است.

خیلی خوب است اهل بیت بفهمند، شما قدر آنها را می دانید. امام زمان امیرالمؤمنین بفهمد که شما قدرشان را می دانید و شاد هستید و شاکرید. اگر مادرمان فاطمه زهرا نگاه کند به دل ما ببیند ما به خاطر اینکه بچه او هستیم چقدر ذوق­زده هستیم و افتخار می کنیم ما را دعا می کند و از ما خشنود می شود. این محبت آنهاست که مرگ را برای ما تبدیل کرده «اَعظَمُ سرور» عظیمترین شادی، برای چی از آن بترسیم.

تعابیر جالب امام سجاد علیه السلام درباره چگونگی مرگ

امام زین العابدین علیه السلام نیز در پاسخ به این پرسش که مرگ چیست؟ فرمود:« لِلمؤمنِ كنَزعِ ثِیابٍ وَسِخَةٍ قَمِلَةٍ ، و فَكِّ قُیودٍ و أغلالٍ ثَقیلَةٍ ، و الاستِبدالِ بأفخَرِ الثِّیابِ و أطیَبِها رَوائحَ ، و أوطَأَ المَراكِبِ ، و آنَسِ المَنازِلِ؛ و للكافِرِ كخَلعِ ثِیابٍ فاخِرَةٍ ، و النَّقلِ عن مَنازِلَ أنیسَةٍ ، و الاستِبدالِ بأوسَخِ الثِّیابِ و أخشَنِها، و أوحَشِ المَنازِلِ، و أعظَمِ العَذابِ[2]= براى مؤمن چون بركندن جامه هایى چركین و شپشى از تن است و از هم گسستن كُند و زنجیرهاى گرانبار و جایگزین كردن فاخرترین و خوش بوترین جامه ها و راهوارترین مركب ها و امن ترین منزل ها. و براى كافر به منزله بركندن جامه هایى فاخر از تن و منتقل شدن از منزل هایى امن و جایگزین كردن آنها به كثیف ترین و خشن ترین جامه ها و وحشتناك ترین منزل ها و بزرگترین عذاب است».

مرگ مثل مرکبی که با آن تو بهشتی را طی می کنی که به اندازه آسمان و زمین است. هر جا اراده بکنی، حضور داری. آدم آزاد می شود. در خواب دیدید آدم با سرعت وقتی که بدن مادی را رها می کند، دیدید در خواب یک لحظه مکه­ ای، یک لحظه کربلایی، یک لحظه مشهدی، یک لحظه می روی در بهشت. بعد از موت انسان اینگونه آزاد، شاد، قوی می شود.

«وَ آنَسَ المَنازِل» اگر شما یک لحظه آنطرف را ببینید، دیگر تا آخر عمر خوابتان نمی برد. اگر بروید آنطرف و برگردید دیگر عمراً دوست ندارید اینجا باشید. «وَ لِلکافِرِ کَخَلعِ ثیابِ فاخِرَ» برای کافر کندن یک لباس فاخر از تن است و انتقال از جاهایی که به آنها انس دارند.

تعبیر امام کاظم علیه السلام از لحظه احتضار

امام کاظم بالای سر شخصی آمد که در سکرات موت بود. محتضر بود و در لحظه سختی قرار داشت. حضرت به او فرمود:« المَوتُ هُو المَصْفاةُ یُصَفّی المؤمنینَ مِن ذُنوبِهِم فیكونُ آخِرُ ألَمٍ یُصیبُهُم كَفّارَةَ آخِرِ وِزرٍ بَقِیَ علَیهِم ، و یُصَفّی الكافِرینَ مِن حَسَناتِهِم فیكونُ آخِرَ لَذّةٍ أو راحَةٍ تَلحَقُهُم ، و هُو آخِرُ ثَوابِ حسَنَةٍ تكونُ لَهُم[3] = مرگ صافى اى است كه مؤمنان را از گناهانشان صاف مى كند و آخرین دردى است كه به عنوان كفّاره آخرین گناهى كه در وجودشان مى باشد به آنها مى رسد و كافران را نیز از حسناتشان صاف مى سازد و آخرین خوشى یا آسایشى است كه به عنوان آخرین پاداش حسنه اى كه دارند، به ایشان مى رسد».

این لطف عظیمی هست که خداوند عذاب گناهان ما را در دنیا قرار بدهد. بنابراین، اگر مریض شدی، اگر یک ذره وضع مالیت خراب شد. اگر چیزی از تو گم شد، اگر چیزی دزدیدند، اگر پایت شکست، اگر ظرفی، خانه­ ای، فرشی، چیزی آتش گرفت، احساس بدبختی به تو دست ندهد، خوشحال باش که خدا دارد تو را پاک می کند.

اگر ما موقعی حواس مان نباشد، گناهی بکنیم و قرار باشد با آن به جهنم برویم، خداوند نمی گذارد بنده ای که در قلبش محبت امیرالمؤمنین و فاطمه زهرا و امام زمان(علیهم السلام) است در آتش بسوزد.

از طرفی مرگ برای کافر هم تصفیه کننده است اما تصفیه کننده ی کار خیر اوست. چون کافر کار خوب هم انجام می دهد و بدین سبب خداوند یک مرگ خوب نصیب آنها می کند تا آخرین لذت و راحتی آنها نیز حساب شود. خدا می خواهد با این کار آنها دیگر طلبی از خدا نداشته باشند. چون آنها دنیا را انتخاب کردند و خدا می خواهد که دنیا به آنها تا آخرین لحظه خوش بگذرد. بهشت کافر همین دنیاست.

مرگ/ قبر

[1] - معانی الأخبار : 288/2 .

[2] - معانی الأخبار : 289/4 .

[3] - معانی الأخبار : 289/6 .