خانواده آسمانی، جلسه 231، 92/07/25

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

در مورد دهمین کفارات الذنوب عرض کردیم: ما باید سعی کنیم هنگام ورود ملائکه جدید در اذان صبح و رفتنشان از نزد ما وقت غروب با گناه نکردن ایشان را خوشنود نماییم تا خوشحالی ایشان سبب آمرزش گناهان ما در حد فاصل دو زمان مذکور گردد. این موضوع از لطافت‌ها و زیبایی‌های حق تعالی است.

همانطور که در هفتمین مورد از کفاره گناهان عرض کردیم ملائکه الهی برای گناهان ما استغفار می‌نمایند ملائکه ای که خداوند در شأن شان «عبادٌ مکرمون» را به کار برده‌اند و نیز فرموده‌اند: «یسبّحون به حمد ربّهم و یؤمنون به و یستغفرون للّذین آمنوا» که درباره «للذین آمنوا» حضرت صادق «علیه‌السلام» فرموده‌اند: «والله ما اراد بهذا غیرکم» والله خدا جز شما (شیعیان) را اراده نکرده است. ملائکه بندگان دوست داشتنی خدا بوده و ما را نیز بسیار دوست دارند در نزد خدا بسیار جایگاه بلندی دارند. خداوند درباره‌شان فرموده: «لا یسبقونهُ بالقول» از خدا در سخن پیشی نمی‌گیرند. به هر حال انسان باید به حضور ملائکه و کنترل اعمالش توجه داشته باشد که نفس این توجه زیباست.

اینکه در عامل هفتم «استغفار ملائکه» و در عامل دهم «افتتاح و اختتام صحیفه عمل با خیر» را بیان می‌فرمایند به دلیل توجه دادن ما به این حضور ملکوتی است تا پاک تر عمل نماییم. امام سجاد «علیه‌السلام» می‌فرمایند: «إنّ الملک الموکّل بالعبد یکتُبُ فی صحیفه أعماله فاعملوا بأوّلها و آخِرها خیراً یُغفرلَکُم ما بین ذلک...» همانا فرشته گماشته شده بر بنده در نامه اعمالش می‌نویسد پس املا کنید در اول و آخر عملتان خیر را، تا آمرزیده شود برای شما بین آن.

عامل بعد صلوات بر محمد و آل محمد «صلی الله علیه و اله» است این ذکر شریف یک دارایی کامل و همه جانبه است. هیچ مشکل و گرفتاری نیست مگر اینکه به برکت صلوات قابل حل می‌باشد. حرکت‌های آسمانی و زمینی به یمن این ذکر شریف تسریع می‌گردد، چون اصل «اصالت تخصص» را مورد احترام قرار می‌دهد. در قرآن بعد از توحید مهم‌ترین اصل همین است. اگر شش هزار آیه قرآن را به مثابه دانه‌های تسبیح در نظر بگیریم «اصالت تخصص» در حکم نخ تسبیح می‌باشد و عامل اتصال تمام این آیات می‌باشد. این اصل به ما می‌گوید: انسان در برخورد با هر سیستمی در مراحل تعریف، راه اندازی، بهره برداری و اصلاح و تعمیر اولاً به سازنده و طراح سیستم، و سپس به راهنمای متخصص از طرف سازنده نیاز دارد. براساس این اصل عقلی و فطری خداوند در قیامت همه را مؤاخذه می‌کند. انسان برای بهره برداری از هر چیزی و یا رفع نیازی حتماً به متخصصی ماهر مراجعه می‌کند. درباره خوتان به عنوان پیچیده‌ترین مخلوق الهی به چه کسی مراجعه کرده‌اید؟ تعریف انسان و اینکه از کجا آمده، در کجاست و به کجا می‌رود، و اینکه هدف از خلقت چیست و سعادت انسان در گرو چیست؟ ثانیاً راه اندازی که شامل قبل از انعقاد نطفه و انعقاد نطفه و ... چگونه باید باشد. ثالثاً بهره برداری از زندگی و بهترین شیوه آن، و رابعاً در حلّ مشکلات زندگی به چه کسی مراجعه می‌کردیم. اینکه انسان در این چهار مرحله به چه کسی مراجعه می‌کرده سرنوشت او را تعیین می‌کنند و روز قیامت این سؤال‌ها از همه پرسیده می‌شود. هر کس برای جواب این‌ها به سراغ خدا، قرآن و اهل بیت «علیهم‌السلام» نرفته باشد جایش در جهنم است. خداوند ما را مورد خطاب قرار می‌دهد که من، چهارده معصوم «علیهم‌السلام» را نمایندگان مجاز خودم در زمین قرار دادم و با صدها آیه قرآن ایشان را به شما معرفی کردم.

همه افراد غیر از جاهلانِ قاصر، امکان دستیابی و شناخت به معصومین «علیهم‌السلام» را داشته‌اند و خدا هر کس را مقصر باشد نمی‌بخشد. ما حق نداریم جز خدا از کسی دستورالعمل بگیریم: «قل انّ هدی الله هو الهدی» الگوهایمان را هم فقط خدا به ما معرفی می‌کند. انسان به هر چیز و هر کس که دل بدهد با او محشور خواهد شد. بعضی‌ها صورت‌های مذهبی را رعایت می‌کنند اما دلشان با الگوهای زمینی است. لذا حضرت فرمودند: هر چه را دوست داری با آن محشور می‌شوی، «المرء مع من احبّ» اگر کسی مثلاً حجابش را در ایران و کشورهای غیر اسلامی رعایت کند در واقع دلش با خدا همراه است.

«صلوات» از آن جهت ذکر اعظم است که حرمت به متخصص معصوم می‌باشد. صلوات باعث نجات انسان از خرافه و پوچی است و باعث پیروی از کسانی است که علمشان را از طرف خداوند دریافت کرده‌اند. صلوات سرسپردگی به حزب خدا و عشق به خانواده آسمانی و ترانه انسان عاقل برای ریشه آسمانی‌اش می‌باشد. انسان اگر در طول روز چند صلوات بر زبان جاری نکند دلش می‌پوسد. چه بلاهای جسمی و روحی که با صلوات درمان می‌گردد. این ذکر شریف به قدری مهم است که اگر بین نماز و تکلم با حق تعالی شنیده شود باید کلام متوقف شده، صلوات بفرستیم و سپس ادامه دهیم، زیرا صلوات عین احترام به خدا، در رعایت حرمت متخصص معصوم است. در صلوات از خدا به جهت قرار دادن الگوی معصوم برای ما تشکر می‌کنیم و نیز سپاس می‌کنیم که خداوند اصل و ریشه، و روح جاودانه ی ما را از این انوار طیبه آفریده است و حیات جاودانه ما در کنار ایشان است. حضرت فرمودند: نگویید: «اللهم صلّ علی محمد و علی اهل بیته» چون در این صورت «ضیّقت علینا» بر ما تنگ گرفته ای زیرا اهل بیت، ما هستیم. بلکه بگویید: «اللهم صلّ علی محمدٍ و آل محمد» زیرا «آل» شما را نیز در بر می‌گیرد. وقتی که نام حضرت رسول «صلی الله علیه و آله» می‌آید باید با صدای بلند صلوات بفرستیم که اگر صدایمان کوتاه بوده یا اساساً صلوات نفرستیم مورد نفرین ملائکه قرار می‌گیریم و آن‌ها می گویند: «خدا تو را نیامرزد». زمانی که کسی صلوات را بلند می‌فرستد فرشتگان می گویند: خدایا همه مغفرت را شامل حال این شخص کن و گناهانش را ببخش. صلوات همه شوریدگی انسان در پیوند با ابدیت و فریاد زدن عزیزترین و بزرگ‌ترین انسان‌ها در دستگاه آفرینش است. اگر ما باطن صلوات را نشناسیم با سادگی از کنار آن رد شده و در هنگام ورود به برزخ متوجه از دست دادن گوهری گران‌قیمت می‌شویم. گرفتاری‌های برزخ و حیوانات گزنده و درنده‌اش را می‌توان با صلوات از بین برد. امام رضا «علیه‌السلام» می‌فرمایند: «مَن لم یَقدر علی ما یُکفِّرُ به ذنوبه فلیُکثِر مِن الصَّلاه علی محمدٍ و آله فاِنَّها تهدم الذّنوب هَدماً» کسی که قادر نیست گناهانش را بپوشاند بر محمد و آل محمد «صلی الله علیه و آله» زیاد صلوات بفرستد که آن گناهان را به شدت نابود می‌کند. در طول تاریخ ثابت شده کسی که ولایت را پذیرفته مانند کسی است که بر کشتی سوار بوده و به سوی ساحل در حرکت است و صلوات انسان را با معصوم همراه و سوار بر کشتی نجات می‌نماید و حرمت ایشان را داشته و به دین و کلام ایشان احترام می‌گذارد تا حد امکان، عشق ورزی و مهرورزی نسبت به ایشان می‌نماید و با امام زنده یعنی حضرت ولی عصر «عجل الله تعالی فرجه الشریف» رابطه برقرار و به ایشان کمک می‌نماید. پیامبر «صلی الله علیه و آله» فرموده‌اند: مَثَل اهل بیت من مانند کشتی نوح است که هر کس سوارش شود نجات یافته و اگر کسی آن را ترک کند غرق می‌شود. گرفتاری‌ها و مصائب هم برای شیعیان هست و هم برای غیر ایشان ولی تفاوت اینجاست که شیعه سوار کشتی است و هر قدر دریا متلاطم باشد بالاخره به ساحل می‌رسد حتی اگر کفاره هم بکند جریمه‌اش را باید بپردازد. در باطن صلوات «اصل اصالت تخصص» نهفته است.

این اصل را برای اساتید دانشگاه اعم از شیعه، غیر شیعه و غیر مسلمان که گفتم بدون استثناء همگی پذیرفتند چون این یک اصل فطری است. این اصل انسان‌ها را از افکار و آداب غلط، خرافات و سبک‌های زندگی اشتباه و اخلاق و گرایشات فاسد نجات می‌دهد چون همه کارها و اساساً سبک زندگی به همراه معصوم «علیه‌السلام» طراحی می‌شود و باعث نزدیکی به معصوم می‌شود. فقط اندکی از افراد در دنیا پی به باطن صلوات می‌برند در قیامت خیرات فردی و اجتماعی این ذکر شریف معلوم می‌شود و اینکه چه بلاهایی را از انسان دور کرده است. فرمودند: کسی که معصومین «علیهم‌السلام» را ندارد مانند کسی که در وسط دریا به تکه چوبی دست انداخته است ممکن است غرق نشود (آدم خوبی باشد) ولی به ساحل نمی‌رسد. ولی کسی که با معصوم «علیه‌السلام» است سوار کشتی است و در صورت گناه بعد از رسیدن به ساحل تنبیه می‌شود. حرمت مظاهر کامل انسان را نهایتاً به «الله» می‌رساند. معصوم شبیه‌ترین و نزدیک‌ترین مخلوق به خداست. درباره معصوم فقط نمی‌شود اولویت قائل شد که اگر کسی قائل شود کافر است. امام زمان «عجل الله تعالی فرجه الشریف» در زیارت رجبیه می‌فرمایند: «لا فرق بینک و بینهم الا انّهم عبادک» هیچ فرقی بین تو و ایشان نیست مگر اینکه ایشان بندگان تو هستند.

معصوم تنها فرقی که با الله دارد این است که ذاتش از خودش نبوده و از خداست. اینکه معصومین «علیهم‌السلام» و ما بین‌هایت هستیم، بی نهایت ظهوری هستیم و فقط خدا بی نهایت ذاتی است. اگر معرفت مان نسبت به معصوم درست باشد در واقع سوار کشتی شده‌ایم و اگر ادب و تقوی را رعایت کردیم در ساحل هم مشکل نخواهیم داشت در غیر این صورت در ساحل جزا خواهیم دید. این از آثار صلوات است.

حضرت امام رضا «علیه‌السلام» صلوات را کفاره گناه می‌دانند. کسی که با معصوم پیوند نخورده، قدر و قیمت خودش را نمی‌شناسد. انسان به قدری بزرگ و مهم است که خدا نمی‌پسندد کمتر از ایشان را الگوی ما قرار دهد و غیر از این ظلم در حق ماست زیرا با الگوی ناقص انسان امکان رشد نمی‌یابد. قیمت هر انسانی به سبک زندگی و معشوقش است و البته ممکن است ظاهر انسان نتواند الگویش را معلوم کند بلکه مهم پیوند دل انسان است. هر قدر مربی ارزشمند باشد شاگردان به همان نسبت اوج می‌گیرند. صلوات فریاد و شعار پیوند با معصوم است. در بین جمعیت کره زمین چند نفر به عقلانیتِ شناخت خدا و معصوم رسیده‌اند؟ چند نفر با خانواده آسمانی‌شان آشتی بوده و پیوند خورده‌اند؟ و از یتیمی خارج شده‌اند؟ یعنی پدر و مادر اصلی‌شان را شناخته‌اند حتی اگر از نعمت پدر و مادر زمینی محروم بوده باشند. چه شهدایی که از بهزیستی بودند و اصلاً پدر و مادرشان را ندیده و نمی‌شناختند ولی با والدین اصلی خود آشنا شده و تا شهادت و بالاتر از شهادت رسیدند. ما باید به عشق ایشان زندگی کرده، نفس بکشیم و روز به روز تلاش کنیم تا به ایشان نزدیک‌تر شویم و شخصیت مان به آن‌ها شبیه تر شود. در این صورت جدی‌ترین کارمان پرداختن به ایشان است و بهترین تفریح ما. زیرا در این کار جدی قرب، نشاط و پرواز و تقرب وجود دارد. آخرین مورد «مرگ» است. پیامبر «صلی الله علیه و آله» دراین‌باره می‌فرمایند: «الموتُ کفّاره لذنوب المؤمنین» مرگ کفاره گناهان مؤمنین است.

انسان زمان انتقال از دنیا به برزخ (وفات) و قرار گرفتن در آغوش خانواده آسمانی و ملاقات با ایشان است که به آرامش می‌رسد. یکی از شیرینی‌های «موت» که در روایت از آن تعبیر «عرُس المؤمن» شده ملاقات خانواده آسمانی است. انسانی که در دنیا از دوازده فیلتر «مصائب، امراض، غم‌ها، حسنات، حُسن خلق، فریادرسی از مظلوم، استغفار ملائکه، کثرت سجود، حج و عمره، آغاز و انجام کارها به خیر، صلوات و موت» عبور کرده و تدریجاً تطهیر و آماده ورود به برزخ شده است و علاوه بر آن رحم‌های مکانی، زمانی و استاد هم به او کمک کرده‌اند، به لحظه با شکوه رفتن رسیده است. جنین هنگام خروج از رحم (وفات از عالم رحمی) و ورود به دنیا (تولد) قدری اذیت می‌شود و می‌گرید ولی در اینجا به نعمت‌های بی شمار می‌رسد. انسان نیز در آخرت مهربانی‌های خانواده آسمانی در انتظارش است و منتظرند که او را تحویل بگیرند و با شراب‌ها و خوراکی‌های بهشتی از او پذیرایی نمایند و قبل از همه خود خداوند و پس از آن اهل بیت «علیهم‌السلام» را ملاقات خواهد کرد. بعد از مرگ ما با بخش عمده رحمت الهی مواجه خواهیم شد که فرموده: من یک درصد رحمتم را در دنیا شامل حال مؤمنین کرده‌ام و نود و نه درصد آن در آخرت نصیب ایشان خواهد شد. در جلسه بعدی به اینکه چگونه گناه نکنیم خواهیم پرداخت.

 

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته