خانواده آسمانی،جلسه 209 ، 92/04/13

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

سخن درباره علنی کردن گناه بود؛ یک قسم آن آشکار گناه کردن است که شخص هیچ حیایی از گناه نداشته باشد و دفاع هم بنماید. قسم دیگر آن فاش کردن گناه مخفی است؛ انسان حق ندارد گناهش را برای کسی تعریف کند مگر در حضور مشاور عادل و امینی که تخصص در مداوای آن داشته باشد. گاهی هم می توان از تکنولوژی بهره برد و متخصصی را به صورت ارتباط اینترنتی یا پیامک شناسایی کرد و موضوع را بیان کرد، آن هم اگر ضرورت اقتضاء کرد. بیان گناه بدون ضرورت، هم گناه دارد و هم فسادهایی را در پی دارد. اسلام تأکید دارد گناه هیچکس برملا نشود. کسی که در آستانه ازدواج قرار گرفته لزومی ندارد برای اثبات صداقتش از گناهان و خطاهای گذشته اش در صورتی که حقیقتاً توبه کرده و اصلاح نموده، به طرف مقابل سخنی بگوید. البته بعضی موارد مانند بیماری که در تصمیم شخص مقابل و در زندگی آینده اثر دارد را باید مطرح کرد.

از اینها بدتر بیان عیب، گناه و لغزش دیگران است. اگر هم با چنین شخصی مواجه شدیم به او دل نداده و نصیحتش کنیم. البته در مقام مشاوره و اطلاع رسانی اشکالی ندارد بلکه لازم است ولی بسیار مجمل، نه اینکه یکایک عیوب را برشمریم مانند این که صلاح نیست دخترتان را به ایشان بدهید. اما اگر احساس خطر کردیم از اینکه ازدواج نامناسب صورت بگیرد در حدی که نظر طرف عوض شود جائز است که مطرح شود. اگر با میل به افشای دیگران گوش فرا دهیم در گناه او شریک بوده و شخص غیبت کننده را تشویق کرده ایم. از این گروه بدتر کسانی هستند که علاقه دارند گناهان دیگران و جزئیات مسائل ایشان را بدانند.

چنین اشخاصی غافلند و در سیر دنیایی مشغول «شدن» نیستند. ذهنی که مشغول خودش نیست حرکت روحی اش کند، گاهی ثابت و حتی دچار عقب گرد است که جبرانش آسان نیست. پیامبر «صلی الله علیه و آله» می فرمایند: «کُلُّ اُمّتی مُعافاً الا المُجاهرینَ الّذین یعملون العمل بالّیلِ فیسترُّهُ ربّهُ ثمّ یٌصبحُ فیقولُ یا فُلانی انّی عملتُ...» همه امت من بخشیده می شوند مگر آشکارکنندگان (گناه)؛ کسانی که شبانه کاری انجام می دهند (مخفیانه) پس پروردگارش آن را می پوشاند سپس هنگامی که صبح می شود می گوید: چنان کاری را انجام دادم. اگر کسی گناه مرتکب شده و ما متوجه شدیم نباید به رویش بیاوریم. خدا وعده تلافی داده است. «مَن تتّبع عورات النّاس تتبّع الله عورته» کسی که عیوب دیگران را دنبال کند خداوند عیوب او را دنبال می نماید (او را رسوا می کند) نباید در کار دیگران فضولی و تجاوز داشته باشیم. در مسائل سیاسی هم اینطور است، درباره یک نفر دهها نقل قول است در روایت آمده: اگر اولین کسی که بی اطلاع از موضوع بود دهانش را بسته بود این مسائل پیش نمی آید. بعضی ها شهوت حرف زدن درباره دیگران را دارند و از هر پنجاه حرفی که می زنند چهل و هشت مورد آن بدون استناد به سندی است. به همین دلیل حضرت فرمودند: بین حق و باطل چهارانگشت (فاصله بین گوش و دهان) است، حق آن است که بگویی دیده ام و باطل این است که بگویی شنیدم. گذشته از همه اینها درباره دیده ها هم نباید سخن گفت و باید پرده پوشی کرد. خودشیفتگی و احساس فقری که فقط با حرف زدن ارضاء می شود باعث تجاهر گناهان می شود. پیامبر «صلی الله علیه و آله» می فرمایند: کسی که راز خودش را برملا می کند آمرزیده نمی شود، چه برسد به کسی که اسرار دیگران را حفظ نمی نمایند.

امام صادق «علیه السلام» می فرمایند: «انّی لأرجو النجاه لهذه الأمّه لمن عرف حقّنا منهم الا لأحد ثلاثه ...» من به هر کس از این امت که حق ما را بشناسد امید دارم مگر سه نفر (گروه)... صاحب سلطان جائر...» همنشین حاکم ظلم کننده ... «... و صاحب هویً...» و شخص هوسباز ... «... و الفاسق الملعن» و فاسق علنی کننده (گناه و فسق). اخیراً شخص روحانی که به خواستگاری خانمی آمده بود، آن خانم صحبتهایش را به بنده منتقل کرد و معلوم شد که هیچ اعتقادی به دین نداشته و برای فعالیتهای دنیایی به این لباس درآمده است. در هر قشری بدون استثناء آدمهای خوب و بد وجود دارند، حتی ما امامزادگان بد هم داریم. فلذا اگر انسان نقطه ضعف و بدی را دید نباید به سایر افراد آن قشر تسرّی دهد. قرآن در این باره می فرمایند: «و لا تزروا وازره وزر اخری...» هیچ کس گناه دیگری را به دوش نمی کشد. در این مورد بخصوص توجه به قشر روحانی داشته باشیم که هیچ قشری به اندازه ایشان کشته و مجروح و جانباز و آزاده تقدیم در دفاع مقدس نکرده اند. اگر روحانی خلافکار دیدیم در واقع روحانی نیست بلکه شخص خلافکاری است که لباس روحانیت به تن کرده است. در گذشته یکی از همین افراد در مدرسه علمیه مشغول تحصیل بود و مشروب خواری اش را دیگران دیدند به رئیس مدرسه اطلاع دادند و ایشان سعی کرد راهی برای اصلاح این شخص باز کند لذا اعلام کرد که از حجره ها دیدن خواهند کرد و با طلاب گفتگویی خواهند داشت. زمانی که به حجره ایشان رسیدند این شخص شیشه مشروب را پشت کتاب قطوری پنهان کردند وقتی رئیس درباره درس و کتابهای مربوطه سخن می گفت از او پرسید این کتاب چیست؟ او پاسخ داد که ستارالعیوب است، رئیس هم به روی او نیاورده و بیرون رفت. همین برخورد باعث توبه و اصلاح شخص مذکور گردید.

روحانی ای نقل می کرد: یکی از شاگردانش که خانم بوده اظهار می داشته که همسرش مشروب خوار بوده و از ایشان تقاضا داشته که یکبار به منزلشان بروند و استاد قبول کرده و وقتی به منزل شاگردشان می روند متوجه می شوند که همسر این خانم مشروب زیادی خورده و بو می داد ولی در عین حال او را در آغوش گرفته و می بوسد و به روی او نمی آورد. همین رفتار بزرگوارانه باعث می شود که همسر آن خانم دست از شرابخواری برداشته و خانواده خوب و موفقی هم شدند. انسان زمانی حق دارد راز دیگران را بگوید که تقوا چنین اقتضایی کند و مشکل فقط به این صورت حل می شود. کسانی که رفتارشان بُرَنده است باید سالیان دراز بلکه قرنهای آخرتی آتش جهنم را تحمل کنند. پس سعی کنید رفتارهای اینچنینی را از خودمان دور کنیم. تیزی و تندی رفتار به خود انسان باز می گردد.

توصیه های ماه مبارک رمضان:

در اواخر ماه شعبان این دعا را تکرار کنیم: «اللهم ان لم تکن غفرت لنا فی ما مضی من شعبان فاغفرلنا فیما بقی منهُ» پروردگارا! اگر ما را در آنچه که از شعبان گذشته نیامرزیدی ما را در باقیمانده از آن، ببخش. نباید بدون آمادگی وارد ضیافت شویم و لازمه اش جلب عفو الهی است. امام سجاد «علیه السلام» می فرماید: خدایا اگر مرا نبخشی اهل بیت «علیهم السلام» خوشحال می شوند و اگر نبخشی دشمنانت شاد می گردند و تو شادی اهل بیت «علیهم السلام» را به شادی دشمنانت ترجیح می دهی. مباحث ماه مبارک رمضان را به دقت گوش دهید و مبادا مشمول فرمایش علی «علیه السلام» شویم: «رُبَّ صائم حظه من صیامه الجوع و العطش» چه بسیار روزه داری که برای او بهره ای جز گرسنگی و تشنگی نیست. امام سجاد «علیه السلام» می فرمایند: فقط مجرمین هستند که از آمدن ماه مبارک رمضان ناراحت می شوند و ماه مبارک رمضان برای مؤمن عید بزرگ الهی است. باید حجم مطالعات (البته غیر از معارف) را کم کنیم و به معنویت در این ماه بیشتر برسیم. کارهایمان را تا آنجا که ممکن است کاهش دهیم حتی اگر شده مرخصی بگیریم. این ماه جشن و میهمانی بخش انسانی است:

چون دهان بستی دهانی باز شد                     تا خورنده لقمه های راز شد

ماه مبارک رمضان، ماه عسل مؤمن با خداست که الحمدلله هر سال تکرار می شود. کسی که به بلوغ انسانی رسیده باشد شیرینی این ماه را می فهمد. ماه مبارک رمضان، ماه وصل مؤمن به امام زمانش است. ساقی این بزم با شکوه الهی حضرت حجه «عجل الله تعالی فرجه الشریف» است. کسی که نتواند انس برقرار کند اصلاً وارد ضیافت نشده است. علامت بهره برداری صحیح از ماه مبارک رمضان، نزدیکی قلب انسان به امام زمان «عجل الله تعالی فرجه الشریف» می باشد. هر شب در دعای افتتاح می خوانیم: «اللهم انّا نرغب الیک فی دوله کریمه تعزّ بها الاسلام و اهله و تذلّ بها النفاق و اهله و تجعلُنا فیها من الدّعاه الی طاعتک...» تمام عشق ما رسیدن به دولت کریمه حضرت و درک آن است که عزت اسلام و مسلمین در این حکومت است و ما نباید از کسانی باشیم که در حکومت حضرت بیکار بمانیم بلکه باید از فعالان و دعوت کنندگان به حق باشیم. «... والقاده الی سبیلک...» ما باید از راهنمایان و راهبران حکومت جهانی حضرت باشیم. «اللهمّ انّا نشکوا الیک فقد نبیّنا و غیبه و لیّنا و کثره عدوّنا و قلّه عددنا...» اینها همه درس است و پیامهایی برای تعیین سبک زندگی. این دعا آثار و نتایج فوق العاده ای به همراه دارد، از جمله آشنایی و انس با خانواده آسمانی. یک نکته مهم این است که در ماه مبارک سحری را طوری بخورید که یکی دو ساعت به افطار تشنگی و گرسنگی در ما ضعف ایجاد کند و وضعیت گرسنگان جهان را درک بکنیم و یاد تشنگی و گرسنگی قیامت بیفتیم.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته