خانواده آسمانی،جلسه 200 ، 92/03/09

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

در رابطه با حمله از عقب شیطان عرض کردیم: شیطان سه موضوع گناهان، شکستها و کدورتهای دیگران را از گذشته پیش روی ما قرار داده و کینه ورزی و ناامیدی را به ما القاء می کند؛ در این موقعیت ما باید پاسخ مناسب به شیطان داده و او را مغلوب کنیم. «ناامیدی از رحمت خدا» بعد از شرک به خداوند بزرگترین گناه محسوب می گردد. چنین کسی خدا را ندیده و نسبت به او حالت کفر و بی معرفتی دارد. یکی از آثار ناامیدی، ناامید شدن در دعاهاست به طوری که از اظهار درخواست به حق تعالی منصرف می شود. علی «علیه السلام» خطاب به حضرت مجتبی «علیه السلام» می فرمایند: «اِعلم! انّ الذی بیده خزائنُ السموات والارض قد اَذِنَ لک فی الدُّعا و تکفّل لک بالاجابه» بدان! (آگاه باش) همانا آن کسی که گنجینه های آسمانها و زمین به دست اوست به تو اجازه دعا داده و متکفل اجابت برای تو شده است. ما باید همراهی خدا با ما را درک کنیم که همیشه درِ خانه اش به روی ما باز بوده و آماده خلوت با ماست ولی ما فرصت را مغتنم نشمرده و کوتاهی می کنیم. در اوج مشکلات بهترین کسی که می توانیم به او روی آورده و درد دل کنیم خداوند است که قادر به حل گرفتاری ها می باشد اما متأسفانه ما او را رها کرده و به افراد عادی که کاری از دستشان بر نمی آید پناه می بریم، فلذا ما همیشه ذلیل و تحقیر شده بندگان خدا می باشیم.

ما فقط از خداوند می توانیم اجابت، امید، قدرت و شخصیت بگیریم. کسانی که خداوند قادر و مهربان را رها و به بندگان ضعیف و ناتوان او روی می آورند خداوند هم ایشان را به همانها واگذار می کند. وقتی هم که سرخورده می شویم از آنها دلگیر شده و با بدبینی به ایشان مرتکب گناه بالاتری می شویم. خانواده آسمانی کانون قدرت، عشق، عاطفه و رحمت هستند و توجهی به ایشان نداریم و حکایت ما حکایت «عبد عابق» یعنی بنده فراری است. امام سجاد «علیه السلام» در مناجات خمس عشر می فرمایند: (هل یرجعُ لعبد الآبق إلاّ إلی مولاه؟) آیا بنده فراری جز به مولای خودش پناه می برد؟ کسی که با اهل زمین معامله می کند حقش است که با بی وفایی و قدرناشناسی مواجه شود. انسان باید زحماتش را به آسمان بفروشد و از هیچ کس توقع شکر نداشته باشد در این صورت است اگر با بی مهری مواجه گردد پشیمان نمی شود. ما که از مولا و خانواده آسمانی مان گریخته ایم محتاج مودت و پشتیبانی دیگران هستیم.

کسی که اول به سراغ بندگان خدا رفت و وقتی ناامید شد سراغ خداوند می رود مشکلش طول می کشد. «سراغ خدا رفتن» کلید حل مشکلات است و معنایش درخواست تحویل گرفته شدن توسط بندگان نیست که این عین لذت و خواری است. باید انسان بفهمد که محبت را باید از بالا یعنی آسمان دریافت کرد. وقتی به خدا و اهل بیت «علیهم السلام» متوسل می شویم نباید اصرار کنیم مشکلات همانطور که خودمان می پسندیم حل شوند؛ بلکه باید کارمان را به صلاحدید خداوند بسپاریم. کسی می گفت: یکسال دعا کردم خدا فلان چیز را به من بدهد ولی بعد از دریافت، بیست سال است که دعا می کنم آن را بگیرد.

«... لا یُقنّطنّک ابطاءُ اجابتهِ فانّ ‌العطیّه علی قدر النیّه...» پس دیر اجابت شدن آن تو را نامید نکند، همانا عطیه خداوند به اندازه نیت است. کسی که دعا می کند، خداوند یکی از این سه چیز را ممکن است به او بدهد: یا همان خواسته اش و یا بهتر از آن را به او می دهد و یا ذخیره آخرتش می کند. ما در آخرت که نیازمان بیشتر است محتاج تر هستیم تا در دنیا. چنانچه که انسان در وطن بیشتر نیازمند لوازم و تجهیزات است تا در سفر. در دنیا ما مسافر هستیم و نیاز چندانی نداریم ولی تمام عمر و امکاناتمان صرف دنیا می شود و توشه ای برای آخرت بر نمی گیریم. هر کس اگر کمی دقت کند می بیند که از نعمتهایی برخوردار است که کس دیگری دارای چنین نعماتی نیست. دعایی که اجابت نمی شود در واقع یا ذخیره آخرتمان می شود یا بعدها بهتر از آن را خدا به ما می دهد.

به هر حال خداوند هیچ دستی را که به سوی او دراز می شود خالی بر نمی گرداند. اگر دچار محرومیت و آزار دیگران هستیم بدانیم که این ناخوشی ها ذخیره ما خواهند بود. سهم غصه ها و شادی های افراد برابر است و اگر کسی در دنیا بهره مند نشود در آخرت جبران می گردد. در روایت آمده: اگر خیلی دنیا به کامتان بود بترسید از اینکه سهم آخرتتان کم می شود. «ملعون ملعونٌ کلُّ بدنٍ لا یُصابُ فی کلّ اربعین یومٌ» لعنت باد! لعنت باد! بر بدنی که هر چهل روز یکبار دچار مصیبت نگردد. البته این در زمینه بدنی است، زمینه های مالی و ... هم جای خود را دارند. کسی خدمت امام صادق «علیه السلام» رسید و عرض کرد: قصد خرید خانه ای را دارد، حضرت پولش را گرفت و فرمود: من برایت خریداری می کنم بعد از چند روز مراجعه کرده و جویای خرید خانه شدند و حضرت فرمودند: من با بخشیدن آن به فقراء نزد خودم خانه ای در بهشت برایت خریدم. ما باور آخرتمان ضعیف است که غصه دنیا را خورده، ذلیل و بی شخصیت می شویم. ثروتمندترین افراد در آخرت کسانی هستند که دعاهای اجابت نشده بیشتری دارند. لذا هرگز از دعا خسته نشویم. خدا کریم است و نمی شود که اجابت نکند. ممکن است در بعضی موارد که حاجت ظاهراً برآورده نمی گردد در آخرت که انسان سخت نیازمند است او را یاری می کند. مرحوم آشیخ مرتضی حائری به خواب دوستش آمد و گفت آرزو دارم به دنیا برگردم و به مشهد بروم؛ زیرا هر پنجاه و دو سه باری که به زیارت امام رضا «علیه السلام» رفته بودم آقا به دیدارم آمدند. پس همه زیاراتی که انسان می رود ذخیره می شود. همه این زیارتها ارزش همین جمله را داشته باشند کافی است: «عرّف الله بیننا و بینکم فی الجنّه...». ما باید همه شادی، آرامش و قدرتمان را از خانواده آسمانی بگیریم که یک لحظه ما را رها نکرده و همیشه در کنار ما هستند. «الحمدلله غیر مقنوط من رحمته و لا مَخلوٍّ من نعمته و لا مأیوس من مغفرته...» حمد مخصوص خدایی است که از رحمتش ناامیدی نیست، کسی خالی از نعمتش نیست و کسی از مغفرتش ناامید نیست.

با چنین خدایی جایی برای غصه خوردن نیست کل عمر دنیا در مقایسه با برزخ لحظه هم نیست پس ارزش حسرت و افسوس ندارد. با این حساب باید سخن حضرت رسول «صلی الله علیه و آله» را با گوش جان شنیده و بپذیریم؛ «من بکی علی الدنیا دخل النّار» هرگز ما محروم از نعمت خداوند نیستیم. کسی خدمت امام صادق «علیه السلام» از فقر شکایت کرد، حضرت فرمودند: تو با داشتن ولایت ما ثروتمندی، حاضری همه دنیا را با ولایت ما عوض کنی؟ عرض کرد: نه. در کل جهان فقط تعداد معدودی از این ثروت برخوردارند. آمار خودکشی در خارج از کشور ما خیلی بالاست. ما در نظر بگیریم چه کسانی هستند که از دیدن، شنیدن و سخن گفتن محرومند لذا برای این نعمتها باید شکرگزار باشیم. اگر قدری دچار مشکل هستیم باید بدانیم که خدا از اقیانوس نعمتی که در آن شناور هستیم کمی به آخرتمان فرستاده است. یکی از شادی های انسان امیدواری به بخشش گناهان است لذا آنها را طوری بزرگ نکند که شخصیتش به حدی تحقیر شود که راه بازگشت نداشته باشد.

چرا به ما سفارش کرده اند که همیشه شوق بهشت داشته باشید؟ چنانچه انسان سختی راه سفر را به یاد مقصد (مثلاً ویلایش) تحمل کرده که بالأخره به راحتی خواهد رسید. «فلا تعلم نفس ما اُخفی لهم من قرّه اعین» هیچ کس نمی داند که چه چشم روشنی هایی برای او پنهان شده است. حضرت می فرمایند: مؤمن با دیدن بهشت نزدیک است قالب تهی کند؛ که اگر فرشتگان به یاری او نشتابند جا در جا می میرد. بهشتی که در آن جاودانه است؛ «... هم فیها خالدون»، «و هم فی ما أشتهت انفسهم خالدون» امام صادق «علیه السلام می فرمایند: «در بهشت بازاری است که در آن بی نهایت چهره وجود دارد که بهشتیان می توانند صورتی را انتخاب کرده و به آن چهره دربیایند. در مقابل چنین عظمتی باید دنیا را لهو و لعب بنامند. البته در حد خودش دنیا هم فوق العاده عظمت، پیچیدگی، زیبایی و تنوع دارد ولی در مقابل آخرت هیچ است. در همین دنیا خلقت خداوند به طور شگفت انگیزی تنوع دارد. برگهای یک درخت هیچکدام مانند هم نبوده و بالاتر از آن هیچ کدام شبیه هیچ برگی از ابتدای خلقت زمین و گیاهان و ... تا کنون نبوده و تا آخر حیات دنیا هم شبیه و مثلی نخواهد داشت. با چنین خدای قدرتمند و مهربانی ناامیدی معنا نداشته و فقط نشأت گرفته از بی معرفتی است. خداوند همه این نظام خلقت را برای ما خلق کرده است با این وجود افسردگی، پوچی و تحیّر معنایی ندارد. کسی به پوچی می رسد که خودش، خدا و هدف از خلقت را نشناخته است. خداوند می فرمایند: «خلقتُ الاشیاء لاجلک...» خداوند دنیا، بهشت و بالاتر از آن را برای انسان آفریده است ولی ما خیلی بی ظرفیت هستیم که برای هر اتفاقی غصه می خوریم و این خیلی شرم آور است. سر کوچکترین موضوع عصبانی شدن و غصه خوردن بسیار خجالت آور است. حضرت در چنین موردی می فرمایند: این کار مانند این است که یک ثروتمند بر سر جیفه با دیگران دعوا کند. به حدی عظمت، نعمت و شادی منتظر ماست که اگر بدانیم هرگز با هم به اختلاف نمی افتیم.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته