مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
توصیهی من به همهی عزیزان این است که حتماً یک وقت زنده ای را در شبها، سحرها و روزها برای دعاهای ماه مبارک رمضان بگذارید. بهخصوص روزها که دعاهای فوق العاده سازنده و زیبائی دارد. منظور از این دعاها، دعاهای روز یک خطی نیست، بلکه دعایی است که هر روز باید خوانده شود و چند قطعه است. یک بخش آن تسبیحات است، یک بخشش سلام و صلوات به اهلبیت است، بخش دیگرش مناجات است که فوقالعاده سازنده است و انرژی شما را در جذب مسائل معنوی و ارتباطات قشنگی که در ماه رمضان به آن احتیاج دارید، تقویت میکند. همچنین شما را برای بهره برداری از شب های قدر آماده میکند.
این دعا، تسبیحات فوق العاده لذت بخشی دارد. یک قسمتش که سلام مخصوص به پیامبر و اهل بیتش است. سلام ممکن است به هر نیتی گفته شود. گاهی به نیت «تحیت» گفته میشود. اما گاهی ممکن است درود و تحیتی که به شخصی میفرستیم، دل ما را راضی نکند؛ در این صورت، دوست داریم این سلام را تکرار کنیم: سلام، سلام، سلام. به خاطر عشق، محبت و دلدادگی که به طرف مقابل مان داریم، چندبار سلام را می کنیم تا دلمان آرام بگیرد و تخلیه شود. فرقی نمیکند چه کسی باشد. گاهی پدر و مادر هستند یا بچه کوچکی یا دوستی و... گاهی سلام کردن با در آغوش کشیدن و بوسیدن همراه است. با در آغوش گرفتن و بوسیدن انرژی عاطفی و حس ارادتمان تخلیه میشود؛ چون بدن انسان تابع نفس اوست و نفس کاری را که از بدن میخواهد، بدن آن را انجام میدهد.
بدن، وسیلهی تخلیهی حالتهایی است که در نفس ما ایجاد میشود؛ چه حالت های بد و خشن و چه حالتهای زیبا، عاشقانه و دوست داشتنی. این که کسی حس قشنگی را تکرار میکند، برای این است که آن خروجی را کافی نمیداند. چون بدن توان دریافت همهی انرژیهای نفس را ندارد. از این رو، در ابراز عواطف مثلا در نگاه، لمس کردن، نوازش، بوسیدن و به کار بردن کلمات عاشقانه از «تکرار» استفاده میکند.
به همین دلیل در ادعیه به خداوند و اهل بیت (علیهم السلام) سلام میکنیم. در زیارت آل یاسین میخوانیم: «لا حَبِیبَ إِلا هُوَ وَ أَهْلُهُ؛ محبوبی جز او و خاندانش نیست». هیچ محبوبی جز خدا و اهل بیتش شایستهی دل انسان نیستند. چون انسان عاشق کمال مطلق است و کاملترین ظهور از همهی زیباییها و کمالات، محمد و آل محمد, هستند؛ بنابراین، وقتی حس سلام و تحیت به شما دست میدهد، شروع به سلام میکنید و آن را تکرار میکنید و میگوئید: سلام، سلام، سلام، سلام.
«ماه رمضان» فرصتی برای خلوت با خداست
«ماه مبارک رمضان»، زیباترین ماه عشق بازی انسان با خداست. آنقدر این ماه بزرگ است که به «هذا شهرٌ عظمته و کرمته و شرفته» یاد شده است. یعنی تمام تعظیم، کرامت و شرافت الهی در این ماه قرار داده شده و خدا از ما خواسته تا تمام بخشهای حیوانی مان را کنار بگذاریم و خالص خالص پیش او برویم و در آغوش او باشیم. چون هیچ هم آغوشی زیباتر، بهتر، طولانیتر، دوست داشتنی تر و شیرین تر از هم آغوشی با خداوند در ماه مبارک رمضان وجود ندارد. انسان در این ماه باید همه بخش های جنسی، بدنی، گیاهی و جمادی اش را کنار بگذارد و فقط به ملاقات خدا برود. آن هم خالص خالص تا زمینه ای برای برقراری یک ارتباط فوق العاده زیبا بین انسان و خداوند شود.
درست است خداوند در ماههای دیگر شرایط عبادی برای ما قرار داده اما برای برقرای یک رابطه فوق العاده عاشقانه نیاز به یک خلوت داریم؛ چون شرط عاشقی، خلوت است. از این رو، رمز عاشقی این است که برای ایجاد یک خلوت عاشقانه، همه کسانی را که دوست داری کنار بگذاری.
در قرآن کریم و روایات هم نقل است، برای برقراری یک رابطه فوق العاده قدرتمند بین انسان و خدا از شب یا سحر استفاده کنید. هر چند خدا وسط روز هم ما را با همه مشغلههایمان میپذیرد، ولی وقتی قرار است سرعت و قدرت رابطه عاشقانه زیاد باشد، خدا فقط در خلوت می پذیرد.
امام حسن عسکری (علیه السلام) میفرماید: «وصول به خداوند تبارک و تعالی مسیری است که شما جز با مرکب شب نمیتوانید به آن برسی». باید شب را زنده نگه دارید. حتی آدمهای طبیعت گرا هم برای خلوتهای آلوده و کثیف شان، شب را انتخاب میکنند. چون در شب، تمرکز انسان بیشتر است. قرآن هم در خطاب به پیامبر اشاره میکند: «قُمِ اللَّیْلَ إِلَّا قَلِیلًا[1]؛ به پا خیز شب را مگر اندكى». از شب باید استفاده ی خوبی کرد. ماه مبارک هم بهترین فرصت استفاده از سحرها و شب هاست.
روزه «ماه رمضان»، فرصتی برای پرواز
ماه رمضان فصل عاشقی و ماهی است که در آن تعظیم، تشریف و تکریم الهی صورت میگیرد؛ چون خداوند «روزه» را از ما خواسته، پس باید یک رابطه فوق العاده قشنگ و عالی برقرار شود که مسئله ی خیلی حساس و مهم است.
«روزه» انسان را تخلیه میکند. حمام نفس است. پس با روزه اول حمام برو و خودت را تمیز کن و بعد ارتباط بگیر. یعنی اگر بخواهی یک رابطهی عاشقانه داشته باشی، اول باید شکمت را خالی کنی. با شکم پر نمی توانید به یک جای مهمی در ارتباطات معنوی برسید. آدم پرخور که هر چه دلش خواست، میخورد، نمیتواند به آسمان پرواز کند. با شکم سنگین نمیتوانید خواب های خوب ببینید و کسی به جائی راه پیدا نمیکند؛ نه به مقامهای عقلی نه به مقامهای فوق عقلی. پس روزه بسیار مهم است.
صلوات و سلام مخصوص ماه رمضان
یکی از قشنگترین سلام و درودهایی که در ماه مبارک وارد شده، دعائی است که در آن به شکل و آهنگهای مختلف صلوات و سلام بر اهلبیت وارد شده است. بعد از درود و صلوات، سلامهای زیبائی است که می خوانیم: «عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلسَّلاَمُ كُلَّمَا طَلَعَتْ شَمْسٌ أَوْ غَرَبَتْ؛ بر پیامبر و آلش سلام هر وقت خورشید طلوع میکند و هر وقت خورشید غروب میکند».
انسان وقتی نیت کاری را میکند یعنی با نیت خود را به یک اراده می رساند. داشتن نیت در هر کاری خیلی مهم است. حال اگر کسی به خدا بگوید: خدایا هر وقت خورشید طلوع کرد و هر وقت خورشید غروب کرد، سلام من را به پیغمبر و آل برسان. یعنی حتی اگر حواسم نبود، تو سلام مرا برسان. مثلاً کسانی که عاشق هم هستند، اگر از هم دور هم باشند، در قراری که با هم میگذارند، همدیگر را در ساعات مشخصی یاد میکنند. مثلاً به هم میگویند: وقتی صدای اذان را شنیدیم، همدیگر را دعا کنیم.
در این دعا میخوانیم، اگر خورشید طلوع یا غروب کند، سلام من را به محمد و آلش بفرست. این قرار سر جای خودش است و خدا آن سلام را برای ما ثبت میکند.
در ادامه میخوانیم «عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلسَّلاَمُ كُلَّمَا طَرَفَتْ عَیْنٌ أَوْ بَرَقَتْ؛ بر محمد و آلش تحیت و سلام باد هر وقت چشمم را باز می کنم یا میبندم». این دلدادگی ویژه مختص اهل بیت و خانواده آسمانی ماست. تا این دلدادگی نباشد، نمی توانیم این سلام ها را جدی بفرستیم.
«عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلسَّلاَمُ كُلَّمَا ذُكِرَ اَلسَّلاَمُ؛ بر محمد و آلش تحیت و سلام باد هرچه خلق متذكر شوند»، یعنی هر جا سلامی داده میشود، آن سلام مال من است. آن سلام از دل من برای اهل بیت است. اگر کسی در این قضایا توانست به نیت برسد، خدا میداند این سلام کردنها و دلدادگیها در برزخ و ملکوت چه آثار عجیب و غریبی خواهد داشت و عشق تمام گذشتهها را جبران میکند و تمام ضعف ها را از بین می برد. کسی ممکن است آلودگیها و گناهانی داشته باشد، ولی اگر تمام عشقش را بر صلوات بگذارد، او واقعا بخشیده میشود و گناهانش می ریزد.
«عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ اَلسَّلاَمُ كُلَّمَا سَبَّحَ اَللَّهَ مَلَكٌ أَوْ قَدَّسَهُ؛ سلام بر پیامبر و آلش هر وقت فرشتهای تسبیح یا تقدیس خدا را کند». یعنی به تعداد تسبیح و تقدیس فرشتهها من به پیامبر و آلش صلوات میفرستم. فرستادن این صلوات ها با نیت، خیلی از موانع را از سر راه انسان برمی دارد.
ما چون به عالم فرشتهها آگاه نیستیم و انسی نداریم، این کلمات را هم خوب نمی فهمیم. اما اگر شناختی به عالم فرشتهها داشته باشیم و حواسمان باشد که وقتی میگوییم: خدایا هر فرشتهای که تو را تسبیح و تقدیس میکند، من به پیامبر و آلش سلام می دهم.
مؤمن چون در دنیا از رحم های زمانی و مکانی درست استفاده کرده است یعنی با یک ساعت عبادت درست و با معرفت و نیت درست چند میلیون سال عبادت در نامه عملش ذخیره کرده است. در واقع مثل یک رَم فشرده 60 گیگ میماند که وقتی به سیستم میزنید و بازش میکنید، اطلاعات زیادی را در خود جای داده است. اگر کسی بخواهد این اطلاعات را پرینت بگیرد باید به اندازه کل کره زمین کاغذ داشته باشد. باز هم کم میآید.
نفس هم در وجود خودش، صلوات نثار پیامبر و اهل بیت را به تعداد تسبیحات و تقدیسات ملائکه ذخیره میکند. وقتی به برزخ می رود، باز میشود که هیچ فرشتهای نمیتواند، تعداد سلامهای او را حساب کند. فقط خداست که میتواند ثواب این سلامها را محاسبه کند.
در فراز دیگر از این دعا می خوانیم:«اَلسَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِی اَلْأَوَّلِینَ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِی اَلْآخِرِینَ وَ اَلسَّلاَمُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ فِی اَلدُّنْیَا وَ اَلْآخِرَةِ؛ سلام بر محمد و آلش در اولین خلق و سلام بر محمد و آلش در آخرین آفرینش و سلام بر محمد و آلش در دنیا و آخرت».
چه کسی این دعاها را واقعا می فهمد؟! چه کسی می تواند چنین عشقی را حساب کند؟! اگر خواندن این دعاها صادقانه و از سر محبت و عشق باشد، با گناهان انسان چه میکند! اینهاست که همهی غمها و سنگینیهای دنیا را از ما برطرف میکند و ما را به عشق اهل بیت سرمست و زنده میکند.
[1] . سوره مزمل/آیه 2.
کلیدواژه ها:
آثار استاد