مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
بحث در شرح زیارت حضرت معصومه (سلام اللهعلیها) به اصل آخرتگرایی به این فراز دعا رسید: «اللَّهُمَّ وَ رِضَاک وَ الدَّارَ الْآخِرَةِ».
آخرتگرایی عنصر اساسی زندگی یک مؤمن است. یعنی اگر این را از زندگی یک مسلمان حذفش کنیم، ولو دستورات را هم انجام میدهد، اما ارتباطش با آخرت قطع میشود.
رحم مادر را در نظر بگیرید که محل تشکیل نطفه است و عالم رحم یک عالم مقدماتی برای عالمی بیرون از رحم است. ماهیتش یک ماهیت واسطهای، برزخی، میانه و ابزاری برای دنیاست. وقتی میگوییم رابطهی دنیا با آخرت مثل رابطه رحمِ مادر با دنیاست، انسان باید خیلی به ابزاری بودن دنیا توجه کند. دنیا هم برای ما یک وسیله است، یعنی محل گذشت و عبور است، ابزاری است برای اینکه ما از این دالان دنیا عبور کنیم، به محل زندگی و استقرارمان برسیم.
وقتی که به نسبتها توجه کنیم، مسئله آخرتگرایی خیلی مهم میشود. وقتی میگوییم رابطه دنیا با آخرت مثل رابطه رحم ما با دنیاست. یکی از چیزهایی که در بحث آخرتگرایی خیلی مهم است، بحث اندازههاست. برزخ به اندازهای که دنیا از رحم بزرگتر است، برزخ چقدر از دنیا بزرگتر است؟ اندازهای که دنیا از رحمِ مادر بزرگتر است.
همانطور که رحم بسیاری از محدودیتها را دارد و این محدودیتها در تولد به عالمی بینهایت بزرگتر از رحم برطرف میشود، دنیا هم خیلی محدودیتها دارد و این محدودیتها با ورود به برزخ پایان میپذیرد. لذا وقتی که میگوییم آخرت بینهایت زیباتر، کاملتر و پیشرفتهتر از دنیاست، هم خبر خوشی است که إنشاءالله ما از این تنگنا درمیآییم، بزودی با وفاتمان به یک عالمی به این زیبایی و کمال و پیشرفتگی و قدرت و باز بودن منتقل میشویم، از یکطرف این بزرگی و قشنگی و کمال خودش خطرساز است، یعنی تهدید است. یعنی شما باید به وزان یک عالمی که به آن اندازه عظمت دارد خودسازی کنید.
آخرت گرایی و سبک زندگی مهدوی
اینکه انسان یک آدم خوبی باشد، کافی نیست. بلکه باید یک آدمی باشد که طهارت، پاکی روی اخلاقش، تهذیب نفسش، روی دلش، خیلی کار کند تا این ظرفیتِ بهرهبرداری از سرای ابدیت را پیدا کند. چون شما میخواهید وارد یک عالمی شوید که آن عالم دقیقاً مثل این عالم سیستم و نظم دارد، مثل دنیا قانونمند است، نمیشود هم از آن فرار کرد.
پس آخرتگرایی یک گزینه ی زندگی نیست، تنها گزینهی زندگی است که انسان را نجات میدهد. غیر از این هرکس باشد بیرون از چادر امام زمان (عجلالله تعالی فرجه الشریف) قرار میگیرد. در چادر نیست، اینجور نیست که اگر یک نفر برود یک جایی نماز شب بخواند آدم مؤمنی باشد اخلاقش خوب باشد، بلکه شما یا در چادر امام زمان (عجلالله تعالی فرجه الشریف) هستی یا هرچه هم آدم خوبی باشی، بیرون هم که باشی فایده ندارد، دیگر ساقط هستی.
سبک زندگی مهدوی یک ضرورت است. اینجور نیست که انتخاب باشد بگوییم ما دوست داریم برویم کنار دیگران مهدوی زندگی کنیم. نه اینجوری نیست. یعنی شما باید بار امام زمان (علیه السلام) را از روی دوشش برداری، در نظام زندگیِ الآن کمکش باشی، برطرفکننده موانع ظهور باشی، این عین آخرتگرایی است.
آخرتگرایی یعنی تو یک پست را در یک اداره نخواهی مگر به اذن خدا. اگر بگویند آقا شما بفرمائید اینجا مدیر شوید، اگر خدا اذن نمیدهد، امام زمان (علیه السلام) اذن نمیدهد، برای قلبت مضر است، خطرناک است. امام جماعت بایستی، بدون اذن خدا و بدون اذن امام زمان (عجلالله تعالی) این علو است. حتی به یک لباس، یک آرایش، یک انگشتر، یک تسبیح... هر چیزی که تو اراده شاخص شدن داشته باشی و این شاخص شدن برایت لذت بخش باشد، برتر شدن، شاخص شدن، نمیگذارد تو به بهشت راه پیدا کنی.
امروزه چقدر زنها هستند که به شوهرشان مدام پز میدهند. از کمالات خودشان و خانوادهشان مدام بر سر شوهر و خانواده شوهر و مال شوهر و قیافه شوهر میزند. از طرفی هم بعضی از مردها هستند که دائما می گویند؛ من سوادم بالاتر از توست، بهتر از تو حرف میزنم، کلاسدارتر از تو هستم، من خانوادهام این هستند تو خانوادهات فلانند.... همه خطرناک هستند.
لذا شخص باید حواسش به آخرت باشد. ما در این رحم داریم به سمت آخرت میرویم، بزودی هم متولد میشویم. یعنی فاصلهمان خیلی کم است. میخواهیم به فضایی با این عظمت برویم، باید آماده باشیم.
رمز ماندگاری عشق های زمینی
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) می فرماید: «مَن إبتاعَ آخِرَتَهُ بِدُنیاه رَبِحَهُما وَ مَن باعَ آخِرَتَهُ بِدُنیاه خَسِرَهُما: كسى كه آخرتش را به دنیایش بخرد، هر دو را سود مىبرد و هر كه آخرت خود را به دنیایش بفروشد، هر دو را از دست داده است». یعنی همیشه در هر چیزی اصالت را به آخرت بدهد. میخواهد ازدواج کند، معیارهایش آخرتی باشد. میخواهد سبک زندگی انتخاب کند، با ملاک آخرتی باشد. در شوهرداری انسان اگر بخواهد ملاک دنیایی را در نظر بگیرد با هیچ شوهری نمیتواند بسازد.
دعواها، درگیریها، اختلافات از کجا میآید؟ آنجایی که پای دنیا وسط میآید. یکجا منیتها، علوها، خودشیفتگیها، یکجا هوای نفس خراب میکند. هیچوقت دو نفر رابطهشان خراب نمیشود مگر به واسطهی گناه، چه از ناحیهی هردو چه از ناحیهی یک نفر.
پس اینهمه طلاقها و دعواها و درگیریها و شلوغیِ قوه قضائیه مالِ چیست؟! آخرتگرایی که بیاید، عشقهای زمینی ماندگار است. عشق پدر و فرزند، مادر و فرزند، خواهر و برادر، دوست، زن و شوهر ماندگار است، اوج میگیرد. عشق به آخرت که آمد عواطف زمینیِ انسان قدرتمند میشود، پاک میشود، سالم میشود. کینهها میرود، دعواها میرود، حسادتها میرود، عصبانیتها میرود، زودرنجیها و حساسیتها همه میرود. ولی خدا نکند ملاک از ایمان، روی خود ساختار دنیا بیاید.
آخرت گرایی؛ تنها راه نجات انسان
آخرتگرایی یعنی برای هر تصمیمی اول آخرتت را در نظر بگیر. آخرتگرایی یعنی تو مثل یک جنین موفق خودت را در مسیری بیانداز که اندامزایی برایت طبیعی و راحت باشد. فقط این ارتباط هست که تو را به دنیا وصل میکند. مثل یک جفت و بند نافی است که معنای انرژی گرفتن از دنیا را برای بچه میسر میکند. اگر این از زندگی حذف شد ارتباط ما در رحم دنیا با نظام ابدی قطع است، فقط زحمت کشیدن است. شوخی نیست که پیغمبر میفرماید: «ده گروه از امت من به صورت حیوان و موجودات دیگر محشور میشوند». امت پیغمبرند، اهل نمازند، اهل روزه هستند، اهل اعمال هستند، اما اساساً این ساقط است. اصلاً نمیتواند برود به شکل انسانی زندگی کند، از شکل انسانی محروم است ولی جزء امت پیغمبر هم محسوب میشود. آخرتگرایی یعنی اینکه تو خودت را برای آن ساختار بسازی و قوی کنی. تازه بهشت رفتن هم کافی نیست، شما را بهشت ببرند بعداً سرت را بالا میگیری میبینی میلیون سال نوری آنطرفتر بهشت ادامه دارد و جالب اینجاست آدم این را میبیند، نه مثل یک ستاره ببیند، عمق را میبیند و عقبماندگی و محرومیت خودش را هم میداند. بعد هم سؤال میکند من چرا آنجا نباشم؟!
کارِ جهادی، کار آدمهای مَحرم است، آدمهایی که اصطلاحاً اهلِ اهل بیت (علیهم السلام) هستند، اهل این خانهاند، به این خانه محرم هستند. فقط محرمها جهاد دارند، فقط کسانی که اهل بیت (علیهم السلام) را از خودشان میدانند؛ یعنی عشق و لذتشان اهل بیت (علیهم السلام) است، اوجشان، مستیشان، همهچیزشان در چادرِ حضرت بودن است.
کلیدواژه ها:
آثار استاد