مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
حضرت علي اصغر (علیه السلام) در دهم رجب سال 60 قمري به دنيا آمد. حادثه کربلا، نماد ظلم اموي و مظلوميت خاندان پيامبر (صلی الله علیه آله و سلم) است. در اين واقعه اسفناک، مظلوميت کودکان کربلا، تصويري مجزا و غمناک ايجاد کرده است.
حضرت علی اصغر (علیه السلام) در دهم رجب سال 60 قمری به دنیا آمد.
حادثه کربلا، نماد ظلم اموی و مظلومیت خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) است. در این واقعه اسفناک، مظلومیت کودکان کربلا، تصویری مجزا و غمناک ایجاد کرده است. یکی از ابهاماتی که در تاریخ زندگی حضرت سیدالشهداء به چشم میخورد، تعداد فرزندان ایشان و نحوه زندگی آنان میباشد. مثلاً در رابطه با طفل یا اطفال سیدالشهداء (علیه السلام) در کربلا که به درجه رفیع شهادت رسیدهاند، مورخین یا سخن نگفتهاند و یا اگر سخن راندهاند، بسیار متفاوت است. که نمونه آن حضرت علی اصغر یا عبدالله است، که آیا آنها دو نفر بودهاند، یا آنکه علیاصغر همان عبدالله شیرخوار است. در اینجا بحث را در چند محور باید بسط و گسترش داد.
منابع تاریخی نام این کودک را متفاوت ذکر کردهاند، در برخی منابع عبدالله[1] در برخی منابع علی اصغر[2] ذکر شده است. و برخی از منابع دو کودک برای حضرت ذکر کردهاند به نامهای "عبدالله" و "علیاصغر".[3] "ابن اعثم" (م 314هـ)، نخستین مورخی است که از طفل شیرخوار با نام علی یاد کرده و از او با نام (علی فی الرضاع) تعبیر کرده است.[4] و اولین کسی که نام یکی از فرزندان امام حسین (علیه السلام) را افزون بر علیاکبر (علیه السلام)، امام سجاد (علیه السلام)، عبدالله و علیاصغر دانسته است، "طبری" شیعی از علمای قرن چهارم است. و پس از وی "ابن خشاب" (م 567هـ) و "ابن شهر آشوب" (م 588 هـ) نام این طفل را "علیاصغر" نگاشتهاند و پس از آن این نام به منابع متأخرتر راه پیدا کرده است.
سن کودک نیز در منابع مختلف است عدهای او را صغیر[5] و بعضی مثل یعقوبی میگوید قد وَلَدَ له فی تلک الساعة فَاذنَ فی اُذُنه وجعل یحنکه[6] «بچه در آن ساعت به دنیا آمد پس حضرت در گوش او اذان گفت و کام او را برداشت» بعضی نیز مانند محمدبن سعد (م 230هـ) و ذهبی از پسری سه ساله برای امام حسین (علیه السلام) سخن به میان آوردهاند که او را با تیری شهید کردهاند.[7]
درباره نام مادر طفل اکثر منابع بر یک عقیده هستند و میگویند مادر عبدالله یا علیاصغر رکاب دختر امریالقیس بن عدی و از طائفه کلب بوده، و این رباب همان زنی است که حضرت سیدالشهداء (علیه السلام) دربارهاش فرمود:
لعمرک اننی لاحب داراً تکون بها سکینه والرباب
احبهما وابخل جل مالی ولیس لعتاب عندی عتاب[8]
به جای تو، که من به راستی دوست دارم خانهای که در آن سکینه و رباب (نام) باشد.
من این دو را دوست دارم و مال خودم را در راهشان بذل میکنم و سرزنش هم در این باره بر من نیست.
اما در بعضی منابع نام همسری دیگر به نام امّ اسحاق برای سیدالشهداء (علیه السلام) که در روز عاشورا در کربلا حضور داشته ذکر شده است. و عبدالله نام یکی از فرزندان او میباشد. ام اسحاق دختر طلحه بن عبدالله تیمیه است که در ابتدا همسر امام حسن (ع بود. امام حسن (علیه السلام) در وقت شهادت فرمودند: برادر، من از این زن راضی هستم نگذارید که او از خانههایتان خارج شود.[9] حضرت سیدالشهداء (علیه السلام) با اماسحاق ازدواج کردند و خداوند فاطمه و عبدالله را به ایشان عنایت کرد.[10]
برگرفته از: http://www.shaaer.com نویسنده : محمدرضا رستمی زاده
--------------------------------------------------------------------------------
[1] .محمدبن حبیب بغدادی. المحبر ص 491 – ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج 7؛ ص 209- ابن جوزی، المنتظم، ج5، ص 340. – شیخ مفید، ارشاد- ابوالفرج اصفهانی. مقاتل الطالبین، ص 94095 – تاریخ طبری، ج 5، ص 468.
[2] .ابن اعثم کوفی، الفتوح، ص 97 – سید بن طاووس، بحارالانوار، ج 46 ، ص 45 – مقتل خوارزمی، ج 2، ص 32.
[3] . محمدبن جریر طبری (قرن 4). دلائل الامامة ص 74.
[4] .ابن اعثم کوفی، الفتوح، ج 5، ص 115.
[5] .ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبین، ص 94.
[6] .تاریخ یعقوبی، ج 2، ص 245.
[7] .محمدبن سعد. ترجمه الحسین و مقتله ، ص 182. شمس الدین ذهبی، سید اعلام النبلاء، ج3، ص 302.
[8] .ابوالفرج اصفهنی، مقاتل الطالبین، ص 95 – 94. الکامل فی التاریخ ج 11، ص 209. محمدبن جریر طبری، تاریخ طبری، ج 5، ص 468.
[9] .الاغانی، ج 19؛ ص 114- منتخب التواریخ ص 241.
[10] .طریحی. المنتخب، ص 276.
کلیدواژه ها:
آثار استاد