ظلم به مظلوم سخت ترین نوع ظلم است

ظلم حتی به گرفتن دانه ای از مورچه نمی ارزد

حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «واللّه، لو اُعْطیتُ الأقالِیمَ السَّبعةَ بما تَحتَ أفلاكِها على أن أعصِیَ اللّه َ فی نَمْلةٍ أسْلُبُها جُلْبَ شَعیرةٍ ما فَعَلْتُه= به خدا سوگند اگر هفت اقلیم را با آنچه زیر آسمان هاى آنهاست به من دهند، تا با گرفتن پوست جوى از دهان مورچه اى خدا را نافرمانى كنم، چنین نخواهم كرد». (مجلسی، بحار الأنوار: ج 72، ص 359)

روایت حضرت امیر حکایت از نظام خلقت می کند و کسی این حرف را می‌زند که همه محاسبات خلقت دست اوست . امام آن وجود مبارکی است که تمام اعداد و قیمتها و شمارش‌هایی که در نظام خلقت الهی هست، همه با وجود ایشان مدیریت می‌شود.

وجود امام آنقدر وسیع است که قرآن می‌فرماید: «تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ= در این شب فرشتگان و روح به اذن خدا از هر فرمان الهی نازل می‌شوند» کل امر یعنی هیچ چیز از امام خارج نیست. همه چیز به محضر او نازل می شود.

در اینجا مردم سر پول به هم دروغ می‌گویند و کم فروشی و کم کاری می‌کنند و اضافه کاری بی مورد می‌گیرند. اینها همه نمونه‌های از ظلم هستند. ظلم به مورچه آن هم در حد گرفتن دانه نمی‌ارزد.

یک کسی می‌نشیند در محل کارش احکامی را صادر می‌کند و عالمانه به زیر دست و بالادست خود مثل همسر، فرزند، خانواده، همسر، کارمند و... ظلم می‌کند.

هیچ‌کدام از ما نیست که بتواند بگوید به کسی ظلم نکرده ام و حق کسی بر گردنم نیست. پس ما باید تلاش کنیم بعد از اعتراف به این همه ظلم‌های زیادی که به گردنمان هست، استغفار و توبه و جبران کنیم و بعد تلاش کنیم تا میزان ظلم‌مان را کم کنیم. چون این باری بر دوش ماست.

امام صادق (علیه‌السلام) در این رابطه می فرمایند: «نَهَى رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْ یُؤْكَلَ مَا تَحْمِلُهُ النَّمْلَةُ بِفِیهَا وَ قَوَائِمِهَا= پیامبر نهی کرد مردم را از اینکه چیزی را بخورند که مورچه می‌تواند حمل کند و یا با دست و پایش بگیرد». در این روایت نبی  اکرم (صلی الله علیه و آله) نهی کرد از این که شما چیزی را بخورید که می تواند سهم مورچه یا حیوانات دیگری باشد.  بنابراین، اگر پسته‌ای، بادامی یا خرده نانی روی زمین افتاده و می تواند سهم مورچه ها یا پرنده ها باشد، نباید برداریم.

اگر کسی ورودی هایش بیش از خروجی هایش باشد، برایش خطرآفرین می شود

از قواعد مهم صدقه این است که برای دستیابی به «خیر و برکت»، باید 5 خروجی«مادی، گیاهی، حیوانی، عقلی و فوق عقلی» داشته باشیم. پس باید دائماً خیرات از وجود ما ظهور کند. یعنی هر چه خروجی کسی بیشتر باشد، خیر و برکت او هم بیشتر خواهد بود و در نتیجه، دارای روحی سبک تر، شادتر و آرام تر خواهد بود.

وقتی که ورودی های ما جمع شود، ولی خروجی نداشته باشیم، خیلی خطرناک می شود. در نظام دنیا کسی برنده است که خروجی بیشتری داشته باشد. زیرا این برای انسان ماندگارتر است. یعنی هر چیز که خیرات دادیم، آن می‌ماند.

خداوند در قرآن امر می کند که حتی فقرا هم باید انفاق کنند، چون برایشان خیر و برکت می‌آورد. یکی از انتقادهایی که امام باقر (علیه السلام) از شیعیانش می‌کند، این است که چرا شما ثروتتان را با صدقه زیاد نمی‌کنید. بنابراین، آنچه پیش ما می‌ماند، از دست می‌رود. اما آنچه که می‌فرستیم برایمان باقی می‌ماند.

اگر پول یا خرده های غذا از دستتان رفت، آن را برنگردانید که استفاده کنید

در روایت فرمودند اگر پول، تکه ای از گوشت و غذا از دستتان رفت سعی نکنید آن را برگردانید که از آن استفاده کنید، زیرا قرار بوده از دست شما برود. برگردان یک پول مثل این است که انسان استفراغ کند، بعد استفراغش را دوباره بخورد.

خدا رحمت کند آیت الله بروجردی  را که من هم از آیت الله اراکی شنیدم که می فرمود: در حیات فیضیه آیت الله بروجردی نماز که می‌خواند کمی اسکناس کنار سجده‌اش گذاشته بود. سر نماز بادی می آید و پول‌هارا پخش می‌کند و بر سر طلبه ها می‌افتد. بعد از نماز، طلبه‌ها پول را می آورند و به آقا تحویل می‌دهند. اما آقا می فرماید: هرکس برایش هر چه آمد، مال خودش است. پس دنبال مالی که از دست رفته، نباشیم. چون با از دست رفتن آن، بلا و مریضی از انسان دور می شود. البته این مربوط به مسائل شخصی است نه مسائل بیت المال. همچنین در مورد پول های کلان نیست، بلکه مثلا بقیه پول کرایه تاکسی یا.....مورد نظر است.

منظور از مفاد این روایت این است که انسان در مسایل مالی سخت گیر نباشد. آدم‌هایی که در مسائل مالی سخت می‌گیرند؛ نه دنیای خوبی دارند، نه آخرت خوبی. اخلاقشان بد می‌شود. همسر و فرزند و دیگران از او متنفر می‌شوند. مخصوصاً خدا خیلی متنفر می‌شود.

سخت‌ترین گردنه در ملاقات با پروردگار

نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرمایند: «بینَ الجَنَّةِ و العَبدِ سَبعُ عِقابٍ، أهوَنُها المَوتُ. قالَ أنَسٌ: قلتُ: یا رسولَ اللّه ِ، فما أصعَبُها؟ قالَ: الوُقُوفُ بینَ یَدَیِ اللّهِ عَزَّوجلَّ إذا تَعَلَّقَ المَظلُومُونَ بِالظالِمِینَ= بین بهشت و انسان هفت گردنه است: سبک‌ترین آن‌ها مرگ است. عرض كردم: اى رسول خدا! پس سخت ترین آن‌ها چیست؟ فرمود: ایستادن در پیشگاه خداوند عزّ و جلّ آن گاه كه ستمدیدگان گریبان ستمگران را بگیرند».

مرگ را باید در دنیا طی کنیم نه این که بی‌خیال باشیم. «مُوتُوا قَبْلَ اَنْ تَمُوتُوا= بمیرید قبل از آن که بمیرید». در دنیا تجربه مردن را بکنید و آن را رد کنید که باعث لذت بردن از زندگی می‌شود. به همین دلیل، مرگ چنین کسی هم عروسی اش می‌شود. پس هر روز برای مردن آماده باشید.

ظلم‌ها از جمله ظلم به والدین به فرزند یا فرزند به والدین، خواهر و برادر، همسایه‌ها، کشورها به همدیگر... همه اینها ظلم های سنگینی است. آنجا هیچ کس هم نمی تواند برای کسی کاری بکند. چون حق الناس است. خیلی خطرناک است.

ظلم نابودکننده حسنات است

در روایت بعدی از خود پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) ادامه داستان آمده که می‌فرماید: «إنّه لَیَأتِی العَبدُ یَومَ القِیامَةِ وقد سَرَّتهُ حَسَناتُهُ، فَیَجِیءُ الرجُلُ فیقولُ: یا ربِّ ظَلَمَنی هَذا، فَیُؤخَذُ مِن حَسَناتِهِ فَیُجعَلُ فی حَسَناتِ الذی سَألَهُ، فما یَزالُ كذلكَ حتّى ما یَبقى لَهُ حَسَنةٌ، فإذا جاءَ مَن یَسألُهُ نَظَرَ إلى سَیِّئاتِهِ فَجُعِلَت مَع سیّئاتِ الرَّجُلِ، فلا یَزالُ یُستَوفى مِنهُ حتّى یَدخُلَ النارَ= روز قیامت، بنده خوش حال از حسنات خود، وارد محشر مى شود . مردى مى آید و مى گوید : «پروردگارا ! این مرد به من ظلم كرده است» پس، از حسنات او برداشته مى شود و در حسنات آن مرد دادخواه ، گذاشته مى شود . به همین ترتیب، افرادى كه وى در حقّ آنها ستم كرده است، مى آیند [و از حسنات او بر مى دارند]، تا جایى كه حتّى یك حسنه هم براى او باقى نمى مانَد. از آن پس، اگر كسى بیاید و حقّ خود را از او بخواهد، از گناهان آن مرد برداشته مى شود و به گناهان او افزوده مى شود. بدین سان، همچنان، داد مردم از او گرفته مى شود، تا آن كه وارد آتش شود».

گاهی شخص بهشتی است، ولی آنقدر حق الناس به گردنش دارد و از او ثواب و حسنات گرفته می‌شود و گناه طلبکارها به او داده می‌شود تا اینکه جهنمی می‌شود.

یک کسی می‌گوید: خدیا این به من ظلم کرده است. از حسناتش به او می دهند و دیگر حسنه ای باقی نمی‌ماند. طلبکارهای بعدی می‌آیند ثواب می‌خواهند بگیرند و او ندارد. در اینجا از گناهان طلبکار به او می‌دهند. همین جوری از او استیفا می‌کنند و گرفته می‌شود و گناه به او داده می‌شود تا اینکه شخص جهنمی می‌شود. ثواب‌های او را برمی دارند به صاحب ظلم می‌دهند تا راضی شود.

 سعی کنیم در ملاقات با خدا طلبکار باشیم نه بدهکار. پس نگوییم همسرم به من ظلم کرده، من هم به او ظلم کنم. طلبکار باشی بهتر است. گاهی ظلم آنقدر بزرگ است که انسان گناهان صدها نفر را می‌پذیرد. مثل مسئولین سیاسی، استاندار شدن، شهردار شدن، رئیس جمهور شدن، وزیر شدن و.. این‌ها راحت نیستند و حق های عظیمی به گردن دارند.

قلب اصل سرمایه ابدی ماست که با ظلم از بین می رود

نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) می‌فرمایند: «إیّاكُم وَالظُّلمَ فَإِنَّهُ یُخَرِّبُ قُلوبَكُم= بپرهیز از ظلم که قلب‌های شما را خراب می‌کند».

دارائی یک انسان در آخرت «قلب» اوست. اگر «قلب» در مهندسی عشق موفق شده باشد و سه معشوق در رأس همه معشوق هایش باشد، این بهترین دارائی است.

عقل، وهم، خیال و حس وسیله هستند. آنچه برای تو می ماند قلب است. دل هم زمانی ارزش دارد که سه معشوق اصلی در رأس باشد: الله، اهل بیت و جهاد در راه خدا. علاقه به مال و ماشین و خانه و فرزند و همسر به شرطی خوب هستند که عشق به الله بالاتر باشد.

اما ظلم‌، قلب و روح را تخریب می‌کند. سیستم انسان را در همه جا بهم می‌ریزد. نماز، روزه، حجاب، دین انسان را خراب می‌کند. اخلاق روابط با همسر، فرزند و خانواده در هر جای که بخواهیم وارد شویم، بد بیاری می‌آورد. در تمام روابط و تصمیم گیری‌ها بد بیاری دارد. حتی در عشق  بدبیاری می آورد.

ظلم؛ عشق‌های زمینی را نابود می‌کند؛ عشق پدری، عشق مادری، عشق دوستی و ... امروزه در کشورها از 4 یا 5 ازدواج 4 به شکست می‌خورد. آدم باید خیلی حواسش را جمع کند و تلاش کند رفته رفته این مسئله را در خود حل کند.

اینکه انسان همیشه گرفتاری و مشکل دارد به شیوه زندگی اش نگاه کند. ببیند آیا مطابق با ریاضیات دین حرکت می‌کند یا نه!

هنگام حضور در مساجد و امکان مقدس بهتر است بدنت بوی نداشته باشد. اگر پایت بوی بد می‌دهد یا سیر خورده باشی نروید؛ چون نوعی ظلم به دیگران است.

یا ارسال عکس‌های بد در تلگرام و فضای مجازی که نوعی از ظلم به انسان‌هاست. یا در جائی که همه روزه هستند و

کسی آب بخورد، این هم از مصادیق ظلم است.

یا خانمی جلوی نامحرم در مهمانی یا جامعه به گونه‌ای ظاهر شود که مردانی که همسر نداردند برایشان گرفتاری ایجاد شود، این هم نوعی ظلم و جنایت است. این مسئله، شخصی نیست. همان‌طور که کسی حق ندارد در محاقل عمومی سیگار بکشد چون به بقیه آسیب می‌رساند. بی‌حجابی و بدحجابی هم نوعی ظلم و آسیب رساندن به حریم دیگران است؛ چون ظلم باعث بهم ریختن و خراب کردن قدرت تشخیص و برنامه ریزی انسان می‌شود.