مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
یکی از مهمترین دلایل دور ماندن از عدالت و انصاف، ظلم و ستم است که به روش های مختلف صورت می پذیرد؛ گاهی ظلم در حق خودمان و گاهی در حق مردم و هم نوعان است که اثر وضعی اش یا در دنیا یا در آخرت نمایان می شود.
ظلم و بیانصافی نقطه مقابل عدل است. یعنی محروم کردن حق هر صاحب حقی؛ حتی اشیایی مثل لباسی که بر تن داریم؛ ظلم به گیاهان و درختان؛ یا ظلم به فرشتگان. یک علت این که گفته شده روز قیامت همه از هم فرار میکنند، این است که حقوقی که بر گردن هم داشتند را به خوبی ادا نکردند.
«ظلم» یکی از آسیب هایی است که کسی نمی تواند ادعا کند به آن گرفتار نشده است. ظلم یک گناه نیست. چون ما 50 نوع حق داریم؛ یعنی 50 دریچه ظلم به روی ما باز است. از ظلم به اشیا، ظلم به حیوانات، گیاهان، انسانها، ظلم به خود، خدا، اهلبیت، فرشتگان، آسمان و قرآن، نماز، ماه مبارک رمضان و....
امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام) فرمودند: «الظُّلمُ ألأمُ الرَّذائلِ= ظلم پستترین رذیلتهاست» چون نوعی تجاوز، هاری نفس و تعدی است. این که یک موجودی تعدی به حق دیگران می کند و حاضر است کسی یا چیزی را فدای خودش کند. مصداق ظلم به دیگران است.
اما آغاز ظلم از کجاست؟ شروع ظلم از تنبلی، رفاهزدگی، بیحوصلگی انسان برای رسیدن به اهداف و مقاصد شخصی است در این صورت، حق کسی را به راحتی زیر پا می گذارد.
در فرمایش دیگری از حضرت آمده: «الظُّلمُ فی الدُّنیا بَوارٌ و فی الآخِرَةِ دَمارٌ= ظلم در دنیا مایه ی نابودی و در آخرت مایه هلاکت انسان است».
آثار ظلم ساختار ریاضی دارد
ظلم ساختار ریاضی و عدد و اندازه دارد. یعنی همان طور که با خوردن یک میوه فاسد، بد حالی و درد به وجود می آید و این درد در علم پزشکی اندازه دارد و طبق آن، و متناسب با آن دوز دارو تجویز می شود، نفس هم این گونه است.
یعنی نفس هم مثل بدن، ساختار منظم ریاضی دارد و وقتی قواعدش رعایت نشود، تعادلش به هم می ریزد. یعنی همان طور که آثار بعضی از غذاها بر بدن، در طول مدت زمانی دیده می شود، نفس هم این گونه است.
این مطلب اشاره دارد به احادیث متعددی که از معصوم (علیه السلام) به ما رسیده است. از جمله این حدیث که فرمود: «وقتی انسان یک گناه می کند، نقطه ی سیاهی در نفس او ایجاد می شود و....». یا حدیثی که فرمود: فرشته ها انسان ها را بو می کنند و فساد و صلاح آنها را شناسایی می کنند.
همان طور که ما برای شرکت در یک مهمانی باید آراسته و معطر باشیم و با بدن کثیف و نامرتب نمیتوانیم حضور داشته باشیم، نفس ما نیز در نزد خداوند و اهل آسمان، اگر آلودگی و ناپاکی داشته باشد راهش نمی دهند. زیرا که نفس نمی تواند با آلودگی هایی که دارد، با غیب رابطه برقرار کند.
زمان بروز آثار «ظلم نفس» مختلف است
مختلف بودن زمان بروز آثار ظلم نفس، چنین است که بعضی از آن ها سه ماه بعد، برخی 6 ماه بعد و برخی در مدت زمان بیشتر، اثر خودش را نشان می دهد.
اما بعضی از ظلمها اثرش فوری است. یعنی همانطور که خوراک فاسدی که وقتی وارد بدن می شود، اثر خودش را فوری نشان میدهد، بعضی از ظلم ها آثار خود را به سرعت نشان می دهد. مثل ظلمی که به پدر و مادر می شود. خانواده، فرزند یا همسر نیز چنین است. یعنی اثرش در دنیا فوری ظهور پیدا میکند.
اما ظلم های عمیق و وسیع که دنیا ظرفیت جواب برای آن ندارد، به برزخ منتقل میشود. مثل کسی که با داروی تقلبی صدها نفر را می کشد یا عطرهای تقلبی که باعث عقیم شدن مردان می شود. یعنی قتل نفس عمومی آن قدر مهم است که دنیا ظرفیت جزای آن را ندارد. به همین علت به عالم برزخ منتقل می شود.
«بداخلاقی» و «تندخوئی» نیز، ظلمی در حق دیگران است. پیامبر فرمودند چنین کسی آمرزیده نمی شود. فرمودند: «سوء الخلق ذنب لایغفر» چرا ؟ چون بداخلاقی، خلقی است که اثرش دائما روی اعصاب همسر و فرزند و اطرافیان است.
کلیدواژه ها:
آثار استاد