«شادی» چه تفاوتی با «نشاط» دارد؟

امام علی ع فرمود: «السُّرُورُ یَبسُطُ النَّفسَ و یُثِیرُ النَّشاطَ = شادى، انبساط روح مى آورد و نشاط انگیز است».  «یُثیرُ» از «اثاره» به معنی «تحریک کردن و برانگیختن» است. شادی، نشاط را بر می انگیزد. انسانِ شاد «با نشاط» می شود،

بنابراین، نشاط محصول شادی است؛ نه این که نشاط فقط از شادی حاصل شود، بلکه رفتارهای مختلف دیگر نیز در انسان می تواند نشاط برانگیز باشد؛ مثل رفتارهای ملایم یا غیر ملایم که انسان را به نشاط می رساند. «ورزش» یک رفتار غیر ملایم است که نشاط می آورد. اما خیلی از افراد، از این عامل نشاط آور فرار می کنند. تنبلی نفس نمی گذارد که شخص ورزش کند و بدن را وادار به حرکت نماید. در صورتی که با 5 دقیقه ورزش و نرمش در روز، روحیه انسان عوض شده و با نشاط می شود.

اگر شادی کم باشد و غم و غصه انسان طول بکشد، خطربیشتر می شود

گاهی یک غم و غصه آنقدر طول می کشد، تا این که شخص به افسردگی می رسد و سپس اقدام به خودکشی می کند و فکر می کند، خودکشی کار درستی است؛ ولی نمی داند که با قتل نفس، وارد فضایی می شود که از این دنیا بسیار پیچیده تر و پیشرفته تر است و نیاز به وسایلی دارد که او فاقد آن است؛ در این صورت است که غصه اش چند برابر می شود.

مثل کسی که در کرج راحت زندگی می کند، یک دفعه او را مجبور کنند که در ژاپن زندگی کند. وقتی می رود ژاپن و از فرودگاه بیرون می آید، مشکلات جدیدی سر راهش قرار می گیرند. مثلا چون زبان بلد نیست، گم می شود، و نمی داند، ساک ها را از کجا تحویل بگیرد؛ سوار تاکسی می شود، نمی داند، چی بگوید؛ چون پول ژاپنی را تشخیص نمی دهد نمی تواند درست خرید کند؛ می خواهد سوار مترو شود، نمی داند چگونه بلیت تهیه کند و چقدر پول بدهد و ...

چنین کسی وارد فضای قویتری شده، اما چون وسایل مورد نیاز و مناسب آن فضا را ندارد، نمی تواند لذت ببرد. پس خودکشی نه تنها راه درستی نیست، بلکه احمقانه ترین و غلط ترین راه است.

کسی که خودکشی می کند، تا ابد در جهنم است. زیرا ساختار خلقت ریاضی است. کسی که خودکشی کرده، آسیب عقیدتی دارد، الله را پشتیبان خود قرار نداده است؛ وقتی وارد فضایی می شود که فضای سلطنتی الله و اهل بیت است و او با این فضا آشنایی نداشته و آمادگی ورود به آن صحنه را ندارد، برخلاف تصور کسی که خودکشی کرده، می فهمد که خودکشی اولِ راحتی او نبوده، بلکه اولِ عذاب، بدبختی و گرفتاری او است.

مقوله شادی مثل غم، یک مقوله ی صد درصد تخصصی است و احتیاج به کارشناسی دارد.

پس انسان باید بداند که با مقوله ی شادی چگونه رفتار کند، چون شادی بخشی از نفس انسان است کسی که وقتی کسی از آن آگاهی نداشته باشد، نمی تواند نفس را دست کاری کند. «شادی» هم مثل چشم، گوش، حلق و ... است که هر کدام متخصص خاص خودش را دارد و انسان باید خود را به یک کارشناس بسپارد که برایش تعیین کند تا در هر یک از این 5 بخش به شادی و نشاط برسد.

برای همین است که امیرالمؤمنین ع فرمود: «ما مِن حَرَكَةٍ إلاّ أنتَ مُحتاجٌ فیها إلى مَعرِفَةٍ = هیچ حرکتی نیست مگر اینکه تو در انجام آن احتیاج به آگاهی داری.» این چیزی است که امروزه هر عاقلی درک می کند که برای انجام هر کاری نیاز به آگاهی و شناخت مخصوص همان کار لازم است.