«سخن چینی» فهم انسان را ضعیف می کند

بحث آفات دوستی از بحث­های بسیار جدی است؛ چون این آفت ها درهاییی از خشونت، ظلم و جهنم به روی انسان باز می­کند. از این رو توجه به آفات دوستی چنان مهم است که نمی توان آن را ندید گرفت.

آفت یعنی چیزی که روابط را فوراً یا طی مراحلی نابود می کند. بخاطر آفت زدگی ارتباطات انسانی، میزان تنفرهایی که در انسان ها ایجاد می شود، حجمش زیاد است؛ مثلاً وقتی اعضای یک خانواده به مشکلی بر می خورند و کار  به خشونت، کینه، تنبیه و کتک کاری یا طلاق کشیده می­شود، همه بخاطر جدی نگرفتن آفات روابط است.

رابطه (با خدا، خانواده آسمانی، خانواده زمینی و..) زمانی استمرار دارد که طرفین به این مسئله توجه کنند که آفت­ها را بشناسند.

آفت یک امر زنده و هوشمند است. پس اگر انسان بخواهد با اخلاق های بد خویش و بدون این که آفت زدایی کند، با کسی دوستی برقرار کند، دوستی اش پایدار نخواهد بود.

هیچ پیوندی وجود ندارد که آفت ها نابودش نکند. این در باره همه صادق است، حتی درباره مهربان ترین افراد و حتی درباره خدا که مهربان کس به انسان است، صادق است.

همه عشق ها و محبت های انسان هایی که از اول تاکنون خدا آفریده، همه این عواطف قطره ای از محبت خداوند است. خدایی که اینقدر رحمانیت دارد، جایی می رسد که بنده خودش را رها می کند و انتقام می گیرد. منتقم از اسم های خداست.  پس باید خیلی مراقبت و مواظب باشیم که از مهربانی و دوستی طرف مقابل سوء استفاده نشود.

در بحث آفات دوستی، «سخن‌چینی» از دیگر مواردی است که مانند بسیاری از صفات رذیله، تدریجاً بصورت یک بیماری روانی در می‌آید؛ به گونه‌ای که سخن‌چین از کار خود لذت می‌برد و از این که پیوسته دو بهم زنی می‌کند، احساس خشنودی می‌کند و این یکی از مراتب بسیار خطرناک پستی نفس است.

«سخن چینی» از گناهان بزرگی است که مادر گناهان محسوب می­شود و مثل غده­ای سرطانی است که انسان را نابود می­کند.

آدمی که پچ پچ می کند، خبر می برد و سخن چینی می کند، نمی توان به او ترحمی کرد. حتی کسانی که زمینه خبرچینی را هم فراهم می کنندمثل آنها هستند. از این رو است که اینها به راحتی در قیامت گرفتار خوراک جهنم خواهند شد.

کسی که برضد یک نفر خیال باقی می کند تا عیبی را در ذهنش بسازد، به مرور خودش هم آن را باور می کند و آن را به دیگران نسبت می دهد. 

%%% سخن چینی چون تقویت کننده بخش منفی قوه ی واهمه است، قدرت درک طرف مقابل را می گیرد. برای همین در روایت نقل است که اگر کسی خبر بدی را درمورد کسی برای شما آورد، شما آن را باور نکنید.

امیرالمؤمنین علی (ع) می­فرمایند: «مَن أطاعَ الواشِیَ ضَیَّعَ الصَّدیقَ=کسی که از سخن چین پیروی کند، دوست [خود] را ضایع كرده است».

در عذرخواهی نیز، بدترین افراد کسانی هستند که عذر دیگران را نمی پذیرند. یعنی باید همان را که دوست ما وانمود می کند را باید از او پذیرفت. چون بخاطر گناهی که تولید می شود، جهنم شکل می گیرد.

«سرزنش» دیگران، زمینه دشمنی دل ها را فراهم می کند

«سرزنش و تحقیر دیگران» آفت دیگری از آفات دوستی است. درحقیقت سرزنش کردن، دری از درهای جهنم است که به روی انسان باز می شود و باید آن را بست.

حضرت علی (ع) می­فرمایند: «كَثْرَةُ التَّقْریعِ تُوغِرُ الْقُلُوبَ وَ تُوحِشُ الْأَصْحابَ= سرزنش کردن، دل ها را به دشمنی می­کشاند و اطرافیان را دور می­کند».

منظور از سرزنش، نسبت به حق و باطل نیست، بلکه نسبت به گناه دوستان است. وقتی گناهی را به رخ کسی بکشیم، او از ما متنفر و خسته می­شود و منجر به کینه و وحشت­زدگی اطرافیان از ما می شود.

والدینی که اشتباهات فرزندان را به رخ آنها می کشند، باعث از بین رفتن اعتماد به نفس فرزندانشان می شوند. درحالیکه با گذشت از آنها می توان زمینه رشد را فراهم کرد.

قبلاً گفته شد که نوع غصه ها و شادی یک انسان، قیمت او را مشخص می کند. اگر چیزی را از دست بدهیم و برایش غصه و «حسرت» بخوریم، در حقیقت قیمت خود را پائین آورده ایم. حسرت نوعی حماقت است که هم عذاب های آخرتی دارد و هم ثواب اعمال را از بین می برد.

حسرت ویژگی آدم عاقل نیست. کسی که خودش را می شناسد و خودش را با شرافت انسان می بیند، در زندگی حسرت ندارد. بنابراین، یکی از علت های سرزنش، «حسرت» است.

سعی کنیم نه به خاطر گناهان و نه بخاطر صدمات و آسیب ها که بوجود می آید، کسی را سرزنش نکنیم، بلکه با فرصت دادن و راهنمائی، او را نسبت به اعمالش متنبه کنیم.

«رضایت خدا از ما در جایی است که خواسته هایمان برآورده نشده، اما ما راضی باشیم».