اگر دوستت بفهمد افسرده هستی، از تو جدا می شود

ضرورت و اهمیت شناخت «آفات» در روابط دوستانه

شناخت آفات در پیوندهای دوستی، یک امر واجب است. بارها گفتیم که برای هر حرکتی مهمتر از تهیه شرایط و تحصیل عوامل کار، شناخت موانع و آسیب ها در اولویت است.

این که ما دوست داریم کاری را انجام دهیم و شرایطش را هم داریم کافی نیست، بلکه باید دانست کاری که می‌خواهیم انجام دهیم، آیا آفت­ هایش را می شناسیم که در زمان روبرو شدن با آن بدانیم که چه کنیم؟

علت این که امروزه در جامعه ما طلاق زیاد است و ارتباطات عاطفی از بین رفته، این است که «موانع و آفات» زندگی  را نمی شناسیم. صرف این که با دیگران فقط پیوند برقرار کنیم، درست نیست؛ چون شروع بدبختی ها از اینجاست که بعد از مدتی عشق ها تبدیل به تنفر می شوند.

  پس شناخت آفت در دوستی خیلی مهم است. این مسئله فقط در ارتباط با آدم­ها نیست. گاهی اوقات در انتخاب­ های دیگری همچون رشته تحصیلی، افراد با شکست روبرو می ­شوند؛ چون آفت های آن رشته را نمی دانستند

 بیشترین مشکلات روحی و اخلاقی در دو قشر تحصیل کرده و مرفه جامعه دیده می شود. چون آفت­ های علم و ثروت را نمی‌شناسند. با بالا رفتن تحصیلات و سرمایه در خانواده دردسرهای زیادی برای افراد به وجود می‌آید و هر چه آدم باسوادتر، بزرگ تر، پولدارتر و موفق تر باشد،آفات بیشتری نیز آنان را تهدید می­ کند؛ چون موفقیت تعادل را از بین می برد، ولی اگر همین دو گروه اهل تقوا باشند،  مشکلات مذکور ایجاد نمی­شود.

در روابط خانوادگی، بین فرزندان و والدین نیز این­گونه مشکلات وجود دارد. اگر  پدر و مادری آفت روابط با فرزندان را خوب نشناسند، این روابط به خراب و فاسد شدن دنیا و آخرت فرزندانشان می انجامد­؛ پس سعی کنیم با بالا بردن خودشناسی خسارت­ها را کمتر کنیم.

چگونه عشق، تبدیل به تنفر می­ شود

از دیگر ضروریات شناخت آفت­ها و موانع، زندگی زناشویی است؛ چون آفت همچون سرطانی است که زندگی را نابود می­کند.

اگر آفت ها را نشناسیم بعداً پشیمانی، گرفتاری و ناراحتی­ های زیادی به بار می آورد.

«رابطه» تعریف و قاعده مشخصی دارد. نمی­ توان با حفظ خصوصیات نامناسب خود وارد رابطه شد. رابطه تعریف ریاضی دارد. سلام شروع داستان است. به محض این که با یک نفر هم مسیر می شویم، او حق به گردن ما پیدا می­کند.

در اسلام چیزی به نام «به من چه» وجود ندارد. بی ­تفاوتی نسبت به مؤمنین (خواهر و برادر) نباید داشته باشیم.

کسالت و زودرنجی و حساسیت، رابطه­ ها را خراب می­ کند. «فساد» تدریجی است. یک زن بی­ حوصله، مرد را متنفر می­ کند و برعکس. باید آن مقدار از نشاطی که حق است را در خانه داشته باشیم. نمی­ توان گفت: خلق من این­گونه است و نمی توانم آن را عوض کنم.

مرد نمی­ تواند بگوید: من از زنم خوشم نمی آید، پس نفقه نمی دهم. اسلام و قانون این را نمی‌پذیرد و حتی دستور می‌دهد که با وجود پرداخت نفقه باید مهرورزی هم نسبت به او داشته باشید و این یک وظیفه واجب است که باید انجام داد.

متأسفانه اکثر پدر و مادر ها در تقویت ۵ ژن­، فقط به ژن های «سلامت و زیبایی و هوش» توجه دارند و به بقیه موارد توجهی نمی­کنند و به عقلانیت و اخلاق و معنویت کاری ندارند.درحالی که موارد اخیر، همان عواملی هستند که باعث بقای شادی و آرامش شخص می شوند تا شخص بتواند روابط موفقی داشته باشد.

اگر دوستت بفهمد افسرده هستی، از تو جدا می شود

از دیگر آفت­ هاییکه موجب از دست دادن دوستان می­شود، افسردگی است که شناخت آن و آفاتش بسیار مهم است.

امیرالمؤمنین علی (علیه­السلام) فرمودند: «اَلْمَلَلُ یُفْسِدُ الأُخُوَّةَ؛ افسردگى برادری را از بین می ­برد».

«ملول بودن» یعنی آدم بی­ حوصله، زودرنج و حساس که زود خسته می­ شود. دائماً افسرده است. حالت نشاط و شادابی و اقبال در ارتباطاتش دیده نمی­شود.

در اصطلاح، کسانی که ظرفیت­شان زود پر می­ شود و زود زده می­ شوند؛ آدم­های افسرده ­ای هستند. این وضعیت، اخوت را از بین می ­برد. پیوند بالاتر از جنسی و زمینی بین آدم ­ها هست که آن هم پیوند «خواهری و برادری دینی» است. پیوند از جنس آسمان است و بخاطر زمین به وجود نیامده است.

یکی از عواملی که حرمت ها را از بینی می برد، افسردگی و نداشتن شادی و نشاط است. یعنی افراد چون بهانه­ گیر حساس هستند، کسی دوستندارد به طرف آنها برود. در اسلام به همه چیز تأکید شده از جمله خوب نگاه کردن، خوب صحبت کردن و... اما آدم بی نشاط نمی تواند این گونه باشد.

«لا أُخُوَّةَ لِمَلُول؛شخص افسرده و بی حوصله، هیچ برادری ندارد»، یعنی همه از دور بر آدم افسرده دور و از او دل­زده می­شوند.

وقتی خُلق شخص از حالت تعادلْ منحرف شد و به سوی افسردگی کشیده شد، در هیجانات و احساسات و عواطف شخصی اش نیز تغییر پدید می آید. بدین صورت که احساسات و تمایلات نیز همساز و هماهنگ با افکار و خُلق افسرده، تغییر می ­کنند.

وقتی دل­مرده شد و اهل شادی و نشاط نبود، هر حادثه ای به راحتی او را ناراحت­ می­ کند، دیگر آن عشق و دوستی اولیه برایش نمی­ ماند؛ چون خُلق افسرده باعث زدگی اطرافیان­ می­ شود.

گاهی اوقات شخص می­تواند شاد باشد ولی تنبل است. طبق فرمایش حضرت «کلید همه بدبختی ­ها تنبلی و بی­ حوصلگی است» هم در دنیا و هم در آخرت.

آدم افسرده، تنبل و بی­حوصله است. با کنار گذاشتن این روحیه، هم شادی سراغش می­ آید و هم آرامش؛ چون شادی و نشاط خروجی­ های قشنگی دارد.

انسان خروجی ­های جمادی، گیاهی، حیوانی، عقلی و فوق عقلی دارد. هر چقدر خروجی های انسانی بیشتر باشد، دریافتش از الله بیشتر خواهد بود.

اگر غصه ای دارید، بدانید که راه برطرف کردن غصه این نیست که بروید قرص بخورید یا آهنگ غمگین گوش کنید. این کار حال شما را بدتر می کند؛ اما با شاد کردن دیگران می توان غم و غصه های دیگران  را برطرف کرد.

«شاد کردن» دیگران را می توان حتی با غذا دادن به یک حیوان یا آب دادن به گیاهان تمرین نمود. زیرا  به محض تولید خوبی و محبت، شادی آسمانی به سراغ انسان خواهد آمد.

اگر وضع مالی­مان خوب نیست یا قرض داریم خوب خرج کنیم تا خیر و برکت به سراغ­مان بیاید، نه این که خساست به خرج دهیم

؛ زیرا خساست باعث بسته شدن درب آسمان می ­شود.

کسی به معصوم(علیه السلام) گفت: اوضاع مالی من خیلی خراب است، چه کنم؟ فرمود: درراه خدا صدقه بده. گفت من می گویم ندارم شما می فرمایید صدقه بده.

این آدم نمی فهمد که راه باز شدن در رحمت خدا و گشایش رزق و روزی، همان دادن صدقه است.

اگر مشکل علمی دارید، سعی کنید آن چیزی را که می ­دانید به دیگران یاد دهید. چون مشکلات علمی خودتان حل می ­شود. کسی که با سخاوت علمش را در اختیار دیگران می گذارد، خداوند مستقیماً به او تعلیم می­ دهد.

خروجی ­های فوق عقلانی هم این گونه است. کسی که خروجی ­های فوق عقلانی بسیاری دارد، عشق، قرب و معنویت از آسمان به سویش سرازیر می شود و حجاب هایش برداشته می شود. حتی رؤیا و خواب های قشنگی به سراغش خواهد آمد.

آدم ­های بخیل و تنگ نظر، همیشه عفونت های اخلاقی و  فساد با خودشان دارند؛ پس باید یاد بگیریم که دوستی ­ها را با غم و غصه­های شخصی خراب نکنیم. چه بسیار افرادی بوده اند که با هم پیوند برقرار کردند ولی بعد از مدتی با بد اخلاقی و بی­ حوصلگی زن یا مرد عشق شان نابود شد.

در فرمایش دیگری از حضرت نقل شده: «لاخُلَّةَ لِمَلُول؛ شخص افسرده، هیچ دوستی ندارد»؛ یعنی دوستی برایش نمی ­ماند و همه از او جدا می ­شوند. چون دیگران فکر می­ کنند که او آدم نق زن و غرغرویی است و دائماً از مشکلاتش می­ گوید.

اما مشکلاتتان را به خدا و ائمه و امامزاده ها بگوئید؛ چون کسی که خدا را دارد و توکلش بر اوست با هیچ کس  درد دل نمی­کند و امیدی هم به آنها نمی بندد.

غم ­هایمان را به کسی نگوئیم مگر این که بدانیم کاری می­تواند برایمان انجام دهد؛ مثلا برای مشاوره و درمان مشکل عیبی ندارد؛ اما در غیر این صورت بهتر است گفته نشود.

مومن نشاطش دائمی است و امکان ندارد عبوس و گرفته باشد؛ چون گرفتگی و انقباض و زودرنجی از «ضعف ایمان» است.

با افسردگی و گرفتگی و ...راه ما به سوی کانون عشق و آرامش بسته شده و ما نمی­ توانیم جذبی داشته باشیم؛ بدتر از آن این که برویم و از آدم ها این آرامش را بخواهیم. درحالی که آن­ها هم خودشان ضعیف هستند. حتی اگر هم چیزی از آرامش به دست بیاوریم، چون آفت­ های ارتباطات را نمی شناسیم، به سرعت از بین می رود.