مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
تجلی اسم «رحمان» در انسان او را همانند خدای رحمان، مهربان می سازد. کسی که رحمان است، خشونتی در اعمال او وجود ندارد. عبادتهای شب قدر زمانی اثرگذار است که ما توانسته باشیم اسم رحمان خداوند را دریافت کنیم با دریافت این اسم، اسمهای دیگر نیز خود به خود در ما متجلی می شوند و راه را برای دریافت تقدیرات باز می کنند.
شب های قدر شبهای اندازه است. انسان موجود مختار است؛ قدر خود را باید خودش رقم زده و قیمتها را دست امام زمان(علیه السلام) بدهد.موفقیت انسان در این سه شب خیلی مهم است، زیرا تقدیرات یک سال آینده در مورد همه اتفاقات،روزیهای مادی و معنوی او تعیین می گردد.
در نظام نزول اسما الهی اسم «هو» اول است، «الله» دوم، و بعد از آن اسم «رحمن» است که به اندازه الله عظمت دارد. هر کس می خواهد در مقام معنویت و انسانیت چه در مسائل دنیایی و چه در مسائل آخرتی موفق شود؛ باید اسم رحمن را در خود متجلی کند. میزان تجلی اسم رحمن در انسان، ضامن تمام پیروزی های دنیایی و آخرتی او است. از طرفی انسان هر چقدر مهربانتر شود، زمینه مناسب تری برای دریافت سایر اسما الهی که در دعای جوشن کبیر آمده است را پیدا می کند. اگر کسی رحمن نباشد؛ غفور هم نیست؛ ستار، جواد، کریم هم نیست. توصیه زیادی در آموزه های دینی به رفع تندی ها، خشونت ها، عصبانیت ها، حسادت ها، بدبینی ها، بداخلاقی ها شده است. هرچقدر این رذایل را در درون خودتان کم کنید به همان اندازه به الله نزدیکتر می شوید.
آوارگی، طردشدگی و تنهایی امام زمان(علیه السلام) که نزدیک 1180 سال طول کشیده، حاصل بی رحمی های ما است. در مورد خداوند هم خشن هستیم؛ در دعای افتتاح می خوانیم: «وَ تَتَحَبَّبُ إِلَیَّ فَأَتَبَغَّضُ إِلَیْكَ وَ تَتَوَدَّدُ إِلَیَّ فَلا أَقْبَلُ مِنْكَ؛ و با من دوستى مى ورزى و من با تو دشمنى می كنم، به من محبّت مى نمایی و از تو نمى پذیرم».
آدمها در تمام مشکلات و گرفتاری های زندگی اول با خدا درگیر می شوند؛ اول با او قهر می کنند.این خشونت است.این که شما شب های قدر، چقدر دعا می کنید؛ گریه می کنید؛ ذکر می گویید؛ یا اینکه بعداً حج و کربلا می روید،مهم نیست. مهم این است که این حج، کربلا، هیئت، جلسات و عبادات در شما منجر به مهربانی شود و خشونت را از وجود شما پاک کند. کسی که در خرید و فروش خشن است، سر دیگران کلاه می گذارد؛ گران فروشی، کم فروشی و بد فروشی می کند. خشونت در خانواده حاصل نبودن اسم رحمان در افراد خانواده است؛ مثالهای این خشونت، تندخویی، سخت گیری، بدرفتاری، حساسیت، زودرنجی، با اعضای خانواده و ... می باشد که دائماً جهنم تولید می کند. شخصی که میخواهد به معنای حقیقی رشد کند، باید بتواند مشکلات 30 سال 40 سال 50 سال اشتباه را برطرف کند. ضمناً بتواند ره صد ساله را یک شبه برود؛ بتواند زمینه های لازم برای دریافت اسم های الهی، خیر، رحمت و برکت را در وجود خود باز کند و این امکان پذیر نیست مگر با مهربان شدن و رحیم بودن.
ما با یک خدای خیلی مهربان طرف هستیم. در روایت داریم که پیامبر(صل الله علیه و آله) به خداوند عرض کرد، خداوندا روز قیامت غیر از من و خودت به کس دیگری اجازه نده که هنگام محاسبه امت من و مسلمانها حاضر باشند؛ خداوند فرمود: «أحاسِبُهُم وَحدی؛خودم تنها به حساب شان رسیدگی می کنم»من از تو مهربانترم، حتی به خود تو هم اجازه نمی دهم باشی و بندگانم جلوی تو شرمنده و خجالت زده شوند.این خدای مهربان ما است.
پیامبر(صل الله علیه و آله) فرمود:«وَ الذّی نَفسی بِیَدِهِ لا یَدخُلُ الجَنَّۀ إلاّ رَحیما؛ قسم به کسی که جان من در دست اوست، وارد بهشت نمیشود مگر آدم رحیم».اصحاب خوشحال شدند و گفتند:«قُلنا کُلُّنا رَحیم؛ همه ما رحیم هستیم». حضرت فرمود:«لا حَتّی تَرحَمَ العامَۀ؛ شما باید همه را دوست داشته باشید». رحمت تان نسبت به همه عام باشد.یعنی حتماً باید سر عنوان نامه عمل شما رحیم نوشته شده باشد. اگر رحم نداشته باشید، بقیه اعمالتان در شما خشونت ایجاد میکند. خیلی وقتها آدم با حج رفتن، نماز خواندن، دعا خواندن، جبهه رفتن و خدمت کردن به مردم روز به روز روحیه اش خشن تر میشود.
باید عبادت ها در ما رحمت، مهربانی، نرمی و انعطاف ایجاد کند.خدا رحمت کند آیت الله بهجت را فرمود:« من اگر برای مسلمانان و شیعیان دعا نکنم برای چینی ها دعا می کنم».
کسی که این شبها ناراحت نوامیس مسلمانها در غزه، عراق، افغانستان و ... نیست؛ وضعیت مسلمانها و غیر مسلمانها در آفریقا برایش مهم نیست؛ انسانی که خواب راحت دارد و دغدغه امام زمان(علیه السلام)، اصحاب و فرزندان امام زمان را ندارد؛ این شخص نمی تواند رحیم و رحمن باشد.
پیامبر(صل الله علیه و آله) فرمود:«مَن أصبَحَ وَ لَم یَهتَمَّ بِأمُورِ المُسلِمین فَلَیسَ بِمُسلِم؛ کسی که صبح میکند، و اهتمام برطرف کردن مشکلات دیگران را ندارد مسلمان نیست». اهتمام یعنی کار عملیاتی یعنی حرکت.کسی که میگوید نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران؛ افغانستان، عراق و آفریقا به من چه؛ این خشن و وحشی است دین ندارد.
یک جایی رفته بودیم؛ چند نفر آدم محترم از مؤمنین نشسته بودند،یک بنده خدایی آمد و پشت به اینها نشست.گفتم: برای چی پشت به اینها نشستی؟ گفت: می خواهم رو به قبله باشم.گفتم: پشت به مؤمنین هستی؛ حرمت مؤمنین از قبله بالاتر است؛ رو به اینها بنشین،پشتت به قبله هم بود عیبی ندارد.
مؤمن آنقدر عزیز است که روز قیامت به مؤمن میگویند؛ نگاه کن در محشر ببین هر کس را که دوست داری و رفیقت بوده،مهربانی به تو کرده، لطفی در حق تو کرده، که تو نسبت به لطف او بدهکار هستی،شفاعت کن، و آنقدر شلوغ می شود، مؤمن وقتی میخواهند حرکت کنند از صراط رد شوند، فرشته ها جلوی شان را می گیرند، کجا همینطوری سرتان را پایین انداختید دارید میروید؟ خدا میگوید: ملائکه اجازه بدهید، مؤمن رد شود؛ بگذارید با هر کس میخواهد برود.این عزت مؤمن به خاطر رحمان و رحیم بودن اوست.
پیامبر(صل الله علیه و آله) فرمود:رحمت خدا 100 مرتبه دارد، که خداوند با یک درجه اش دنیا را اداره می کند. 99 مرتبه اش برای آخرت گذاشته است.با یک درجه ی رحمت، این همه زن و شوهرها در نظام خلقت عاشق هم می شوند؛ پدر و مادرها، خواهر و برادرها، مادرها با بچه ها، بچه ها با مادرها، انسانها با حیوانها، حیوانها با همدیگر، جنها، این همه نعمت از روی رحمت خلق شده با یک درجه از رحمت خدا و هنوز هم تا قیامت ادامه دارد. از اینجا آدم می تواند بفهمد آخرت چقدر عظمت دارد که احتیاج به 99 درجه رحمت دارد. رابطه دنیا با آخرت مثل رابطه رحم مادر است با دنیا. دنیا یا این عالم بی انتها چند برابر رحم مادر است می شود حساب کرد؟ آخرت هم به همین اندازه عظمت دارد نسبت به دنیا.لذا برای اداره و مدیریت آنجا رحمت بیشتری نیاز است.
آدم زیرک در خیالش برای آخرت و بهشت خداوند تصویرسازی می کند. مگر غیر از این است که هرگاه می خواهید کاری مهمی انجام دهید یا قرار ملاقات با شخص مهمی را دارید، صحنه ملاقات را چندین بار در خیالتان تصویرسازی می کنید، حرفهایتان را تکرار می کنید؛ اما چرا برای ورود به آخرت، پیشگاه خداوند و برای ورود به بهشت تمرین نداریم.به خاطر این خشن بودن است که خیال ما قدرت پرواز ندارد.پیامبر(صل الله علیه و آله) فرمود:«الرّاحِمُونَ یَرحَمُهُمُ الرَّحمانُ؛ آدمهایی که اهل رحمت هستند خدا به آنها رحم میکند».
کسی که به بیشترین رحمت، دلسوزی و مهربانی ما - آن هم به خاطر خود ما نه به خاطر خودش- نیاز دارد، پدر آسمانیمان است. ما نسبت به امام زمان(علیه السلام) خیلی بی رحم و بی عاطفه هستیم.خود ایشان هم فرمود: اگر شیعیان من به من وفادار بودند، محبت داشتند و دلشان با من یکی بود، من با عجله ظهور میکردم. این نشان میدهد که ما هنوزبرای حضرت کاری نکردیم و خیلی خشن هستیم. بیاییم با امام زمانمان مهربان باشیم. از ته قلب و با اضطرار برای تعجیل در فرجش دعا کنیم. آوارگی، طردشدگی، تنهایی و غربت حضرت را به یاد بیاوریم، برای رفع اضطرار از ایشان و از شیعیان، مسلمین و مستضعفین جهان دعا کنیم. تا متقابلاً در این شب ها مشمول دعاهای حضرت باشیم و از بیشترین قَدَرها بهره مند شویم.
برگرفته از سلسله مباحث محبت بین خدا و بندگان
کلیدواژه ها:
آثار استاد