چرا پزشکان جنین را در رحم درمان می کنند؟

هرچند که پاسخ کامل این سوال را باید در بحث مفصل «نسبت» استاد محمد شجاعی جستجو کرد، اما پاسخ مختصری که در این جا می توان تقدیم کرد، به این شرح است:

نسبت دنیا و آخرت، مثل نسبت رحم مادر است به دنیا. ما در دنیا بمنزله جنینی هستیم که باید برای زندگی ابدی در رحم دنیا رشد کنیم.

دوران جنینی رحم مادر حدود ۹ ماه است؛ اما این رحم، به قدری توانایی و قابلیت دارد که به جنین، امکان و فرصت زندگی چند ده ساله را می دهد. اما هر رشدی که در رحم کردیم، بعد از آن که تولد صورت گرفت و به دنیا آمدیم، دیگر امکان جبران ضعف ها و نقص هایی که در دوران جنینی برای ما ایجاد شده را نداریم. جبران آنها، یا غیر ممکن است و یا بسیار طولانی مدت و سخت است.

اگر در دوران جنینی در رحم  مادر، بر اثر یک اشتباه یا حادثه، نقص یا بیماری خاصی برای جنین پیش بیاید و جنین متولد شود و به دنیا بیاید، دیگر نمی توان آن نقص یا بیماری را در زمان و مکان دنیا جبران یا درمان کرد. زیرا رحم مادر قابلیت های خاص و زیادی دارد که در عالم دنیا و پس از تولد، چنان قابلیت هایی وجود ندارد. به همین علت است که اطبا ترجیح می دهند، قبل از این که جنین به دنیا بیاید، همانجا مداوا را شروع کنند تا در همانجا آن کاری که باید بشود، صورت بگیرد.

حتی اهمیت و قابلیت هایی که ماههای اول بارداری در رشد جنین دارد، ماههای آخر ندارد. کارهایی که باید در ماههای اول کرد خیلی اهمیتش بیشتر است. از نظر زمانی 9 ماه برای اکثر افراد ثابت است. اما از نظر رشد، افراد متفاوت رشد می کنند.

بخشی از این تفاوتها در اموری مثل زیبایی، سلامتی، هوش و... است و بخش دیگر آن در امور معنوی مثل، عقل و... است. این امور از چنان اهمیتی برخوردارند که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می فرماید:«الشَّقِیُّ مَن شَقِیَ فی بَطنِ اُمِّهِ، و السَّعیدُ مَن سَعِدَ فی بَطنِ اُمِّهِ= شقی کسی است که در بطن مادرش شقی شده و خوشبخت کسی است که در بطن مادرش خوشبخت شده».

بنابراین، بخش عمده «شقاوت و سعادت» انسان در دوران رحمی شکل می گیرد. اصل و زیربنا و قابلیت هایی که برای آن زیر بنا در ابتدای کار، در نظر گرفته می شود، خیلی مهم است.

گریه ای که مادر، در دوران رحمی برای سیدالشهدا کرده، شیری که با گریه و روضه به بچه داده؛ اثرش زمانی مشخص می شود که بعد از تولد، اگر کسی با اختیار خودش به گناه آلوده شد، حتی بعد از چندین سال آلودگی و فساد، شخص موفق به توبه می شود، چه رسد به این که اهل گناه نشود.

لحظات «زمان» در دوره جنینی، با لحظات «زمان» در دنیا، یکی نیست. زمان در برزخ هم همین طور است. در دنیا هم مثل رحم مادر، ما دوران جنینی مان را می گذرانیم. جنین هایی هستیم که رشد می کنیم. آنچه که در اطراف ما می گذرد، شرایط یک رحم است تا آماده شویم برای تولد به عالم بعدی که در زمان مرگ ما، با تولدی دیگر اتفاق می افتد.

در حقیقت «بدن» حکم جفت در رحم مادر را دارد. که جنین از آن تغذیه می کرد برای تولد به دنیا. اما می بینیم که بعد از تولد، آن واسطه (یعنی جفت) را رها می کند. انسان نیز، بعد از مرگ، از بدن که واسطه روح با عالم دنیاست، جدا شده و با تولدی دیگر، وارد شرایط زیستی جدیدی می شود. بلافاصله بعد از این که از دنیا رفت، روح در یک بدن یا قالب برزخی با اوست؛ و اگر گناهی کرده باشد سالهای سال گرفتارش است.

حضرت علی(علیه السلام) می فرماید:«چه بسا برای یک گناه، یک نفر، صد سال در آخرت عذاب شود».

در شرایط زیستی آخرت، روحی که مخفی بود باز می شود و معلوم می شود که بدن جدید در آنجا چگونه است. هر عبادتی که در دنیا انجام شود، آن طرف (برزخ) تفسیر شده و چیز عظیمی در می آید.

به ازای گفتن یک «سبحان الله»، یک درخت در بهشت کاشته می شود. این ها قابلیت های دنیاست که حاصل آن را در عالم بعدی می توانیم بفهمیم؛ درست مثل عالم رحم مادر.

در قرآن خیلی سفارش شده که برای فهم آخرت، باید دنیا را بفهمید: «وَلَقَدْ عَلِمْتُمُ النَّشْأَةَ الْأُولَىٰ فَلَوْلَا تَذَكَّرُونَ= و قطعا پدیدار شدن نخستین خود را شناختید، پس چرا عبرت نمی گیرید؟ (واقعه-62)»

نمونه «جاودانگی» عالم آخرت را در دنیا می بینیم. یعنی عمر دنیا هر چند سال که باشد، قرار است که یک ابدیت را بسازد. یعنی وقتی که حاصل عمر ۹ ماهه جنین، در شرایط زیستی جدید (تولد) قرار گرفت، تا آخر عمر دنیایی، با همان امکاناتی که در رحم کسب کرده زندگی می کند؛ اما این عمر، زمینه ای می شود برای زندگی ابدی؛ این همان «جاودانگی» است که به خاطر اهمیتش، در قرآن 80 بار ذکر شده است.

بنابراین، انسان اگر اهمیت و عظمت ابدیت را بفهمد، خودش را مفت و ارزان نمی فروشد.

امیر المومنین (علیه السلام) فرمود: «خَلَقتُم لِلبَقاء، لا لِلفَناء= شما برای بقا خلق شده اید، نه برای فنا».

حالا معلوم شد که علت این که پزشکان بیماری های جنین را در رحم درمان می کنند، این است که قابلیت های رحم را می شناسند. پزشکان می دانند که اگر جنین وارد دنیا شود، دیگر نمی توان بیماری او را درمان کرد و یا بسیار سخت تر و طولانی تر خواهد بود.

مطالب بیشتر:

پای درس استاد

مجموعه سخنرانی های استاد محمد شجاعی

مجموعه کتابهای استاد محمد شجاعی