درمان بی اشتهایی

به‌طورکلی بی‌اشتهایی معلول غلبه صفرا است، حتی در تابستان در اثر گرمی و خشکی میل به غذا کم‌تر می‌شود.

اولین درمان شیر گاو است، در روایت آمده: «تدبغ المعدة، وتكسو الكلیتین الشحم، وتشهى الطعام» یعنی« معده را دباغی می‌کند و کلیه را می‌پوشاند (قلوه‌پیه را زیاد می‌کند) و اشتها به غذا را زیاد می‌کند». شیر خود یک غذا است و این‌طور نیست که بعد از خوردن شیر اشتها باز شود بلکه در اثر مصرف شیر به‌تدریج در طول زمان اشتها بیشتر می‌شود.

دومین درمان پنیر است، در روایت آمده: «الجبن یهضم الطعام قبله ویشهى بعده» یعنی «پنیر غذای قبلی را هضم می‌کند و اشتها را برای غذای بعدی باز می‌کند». پنیر هضم‌کننده است و شکم را خالی می‌کند و سبب احساس ضعف می‌شود. در روایت توصیه‌شده که پنیر در صبح مصرف نشود و حتی پنیر در صبح تعبیر به بیماری شده است ولی پنیر در شب تعبیر به درمان شده است. همچنین در روایت آمده که پنیر و گردو به‌تنهایی بیماری هستند و اگر باهم مصرف شوند درمان هستند. البته مصرف پنیر در صبح زمانی اشکال دارد که انسان در شبانه‌روز فقط دو وعده غذا بخورد (صبحانه و شام) ولی اگر بخواهد ناهار هم بخورد، خوردن پنیر در صبح اشکال ندارد، ولی ازنظر طب اسلامی بهتر است که انسان دو وعده غذا بخورد و پنیر هم صبح نخورد، نکته دیگر اینکه پنیرهای رایج در بازار، آن پنیری نیست که در روایات اشاره‌شده، ازاین‌جهت بعد از خوردن آن احساس گرسنگی به وجود نمی‌آید، پنیری که در روایات آمده پنیری است که با مایه درست شود.

سومین درمان حوک است، امام صادق (ع) می‌فرمایند: «الحوك بقلة الأنبیاء أما إن فیه ثمان خصال: یمرئ، ویفتح السدد، ویطیب الجشاء، ویطیب النكهة، ویشهی الطعام ...» یعنی «حوک سبزی پیامبران است، هشت خاصیت دارد، غذا را هضم می‌کند و آماده استفاده برای بدن می‌کند، راه بسته‌شده را باز می‌کند و آروغ را خوش‌بو می‌کند و سبب اشتها به غذا می‌شود ...» احتمالاً حوک همان بادروج است.

چهارمین درمان بادروج است، در روایت آمده: «حدثنی من حضر مع أبی الحسن الأول علیه السلام المائدة فدعا بالباذروج، وقال: إنی أحب أن أستفتح به الطعام فإنه یفتح السدد، ویشهی الطعام ویذهب بالسبل، وما أبالی إذا أنا افتتحت به ما أكلت بعده من الطعام فإنی لا أخاف داء ولا غائلة...» یعنی «با امام کاظم (ع) بر سفره حاضر شدم، امام فرمودند بادروج بیاورند، امام فرمودند دوست دارم اول غذایم بادروج باشد، زیرا این راه بسته‌شده را باز می‌کند و سبب اشتها به غذا می‌شود و التهاب چشم را برطرف می‌کند و اگر اول غذایم بادروج باشد دیگر اهمیت نمی‌دهم غذا چه باشد و از هیچ بیماری و مشکلی نمی‌ترسم ...» در روایت آمده که بادروج همان حوک است.

سنت پیامبران و ائمه (ع) خوردن بادروج بوده ولی متأسفانه امروزه مورداستفاده قرار نمی‌گیرد و حتی مردم نمی‌دانند که بادروج چیست. ازآنجاکه بادروج برای معده مفید است می‌توان گفت که جلوی بسیاری از بیماری‌ها را می‌گیرد، ازنظر طب اسلامی اساس بیماری‌ها از معده است، اگر معده سالم باشد انسان کمتر بیمار می‌شود. بنده در این زمینه تحقیق کردم و به این نتیجه رسیدم که به‌احتمال‌زیاد بادروج همان ریحان کوهی است که تخم آن همان تخم شربتی است، بادروج شبیه ریحان است با این تفاوت که برگ بادروج کمی ریزتر است و تخم بادروج شبیه تخم ریحان است ولی تخم بادروج ریزتر است. اگر ثابت شود که بادروج همان ریحان کوهی است، کافی است تخم آن را که همان تخم شربتی است بکارند و از گیاه آن استفاده کنند و یا عرضه کنند. البته احتمال دیگر این است که بادروج همان بادرنج است که در سبزی‌فروشی‌ها موجود است. متأسفانه امروزه سبزی‌هایی مورداستفاده قرار می‌گیرند که یا خاصیت زیادی ندارند و یا مذمت شده‌اند، مانند شاهی که سبزی بنی‌امیه است و گشنیز.

پنجمین درمان مسواک زدن است، در روایات زیادی فواید مسواک ذکر شده و یکی از این فواید، زیاد شدن اشتها است.