خانواده آسمانی ؛ جلسه 48

 90/04/30

از سلسله مباحث استاد محمد شجاعی

درباره ی آثار محبت اهل بیت (ع) روایتی طولانی از پیامبر(ص) از عبدالله بن عمر در کتاب فضایل الشیعه شیخ صدوق جلد پنجم نقل کردیم آخر روایت اینگونه بود: «... من احب علیا سمی فی السموات و الارض اسیر الله »کسی که علی را دوست داشته باشد در آسمان و زمین "اسیرالله" (اسیر عشق خدا) نامیده می شود. «... و من احب علیا نادیه کلک من تحت العرش یا عبدالله استأنف العمل فقد غفرالله لک ذنوب کلها» هر کس علی را دوست داشته باشد فرشته ای از زیر عرش خدا ندا می دهد که ای بنده ی خدا عملت را از سر بگیر که خدا آمرزید همه ی گناهان تو را انسان اگر با عشق خانواده ی آسمانی صبح از خواب بیدار شده و شب هم با این عشق به خواب رود ما بین آن اگر خطایی مر تکب شود در دریای عشق به ایشان ذوب می شود. مانند اعضای خانواده ای که یکدیگر را دوست دارند مبنایشان این است که قصور و تقصیر هم را نبینند و اگر اشتباهی از هر کدام سر بزند طرفین می دانند که به رابطه ی عمیق و عاشقانه اینها هرگز خللی وارد نمی کنند اهل بیت (ع) بعد از خداوند تبارک و تعالی عاشقانه ترین رابطه را با ما دارند که متأسفانه اینها هرگز خللی وارد نمی کنند اهل بیت (ع) بعد از خداوند تبارک و تعالی عاشقانه ترین رابطه را با ما دارند که متأسفانه ما به آن توجه نداشته و درکش نمی¬کنیم. و با عینک تیره به آن نگاه می¬کنیم. وقی غبار جهل مانع از نگاه درست ما شده ما نمی توانیم رابطه شفاف و صمیمی با ایشان داشته باشیم و از آن استفاده کنیم. مانند اینکه دو نفر یکدیگر را دوست داشته باشند ولی ابراز نکنند شیطان بین آنها فاصله انداخته و وقتی همدیگر را از دست می¬دهند تازه متوجه می¬شوند چه گوهر گرانبهایی را از دست داده اند در رابطه با اهل بیت (ع) باید غبارها را بر طرف کنیم تا متوجه این همه صمیمیت و زیبایی شویم البته این محبت اختصاص به شیعیان نداشته و در سایر مذاهب هم اینچنین است ولی شیعیان نزدیکترند. بنابراین ما به این راحتی از چشم خدا و اهل بیت (ع) نمی¬افتیم. این خیلی مهم است که ما هم درباره ی عزیزانمان اینگونه باشیم و به دلیل اشتباهاتشان روابطمان با آنها را خراب نکنیم. (این بحث مفصلا در بخش "مهرورزی " بیان شده است. این همه خشونتی که ما داریم و به راحتی از دیگران بدمان می آید برای این است که ما جایگاه انسانها را در نزد خدا نمی شناسیم و حتی خودمان را هم خوب نشناخته ایم. ما باید متوجه باشیم که مادر همه ی ما فاطمه زهرا(س) و پدرمان سیزده معصوم دیگر و سایر انبیاء اولیاء و امامزادگان (ع) می باشند بنابراین باید به ایشان تکیه کنیم. با کشف این رابطه است که انسان می¬تواند آن را به عنوان دارایی در قلب خود تثبیت کند. و با این وجود عصبانیت، زود رنجی، حسادت و ... از انسان زایل می¬گردد. اصلاً انسان به حدی لبریز است که چیزی کم ندارد که بخواهد حسادت نماید. و اگر کسی از لحاظ آخرتی از ما سبقت گرفته که لذتبخش است نه حسادت برانگیز. مانند پیروزی رزمندگان اسلام بر دشمنان، زیرا مهم این است که دشمن منکوب شده نه اینکه چه کسی این کار را انجام داده است در زمان دفاع مقدس هم همین طور بود و زمانی که ما از اینکه کسی موفق شده حجابها را از بین برده و به خدا برسد خوشحال شویم قطعاً بهره¬ای از آن نصیب ما خواهد شد. در نماز جماعت که اینهمه تأکید شده ازما خواسته شده که نورهایمان را روی هم بریزیم و تنها با خدا حرف نزنیم:«ایاک نعبد و ایاک نستعین» یعنی خدایا ما را جمعی بردار و خوب را از بد سوا نکن.

ما و اولیاء و امام زمان (ع) در یک لحظه مشغول نماز هستیم، به حرمت آنها از ما هم بپذیر و بهره ی آن را نصیب ما هم بنما.

در روایت داریم که گاهی خداوند به خاطر یک نفر بلا را از همه بر می گرداند. و حسادت در امور دنیایی که خیلی انسان را پست می-کند. زیرا آنچه که خدا به واسطه¬ی بهشت و خانواده¬ی آسمانی به ما داده است قابل مقایسه با دنیای دیگران نیست. و البته که این در صورتی است که ما قدر خودمان را بدانیم. و امیرالمؤمنین (ع) می¬فرمایند: " خدا رحمت کند کسی را که قدر خودش را می¬داند ولی به محض اینکه غذاهای دنیایی غلبه پیدا می¬کنند مانند دیدن سریالها و مجالست با انسانهای غلفت زده و ... انسان را دچار غفلت می-کند. زیرا تاریکی دیگران در انسان اثر می¬گذارد. و علیرغم شرکت در کلاسها ولی با افراد عادی تفاوت چندانی ندارند. قرآن می فرمایددائماً با کسانی ارتباط داشته باشید که صبح و شب پروردگار شان را خوانده و عاشق وجه الله هستند. و اگر با اهل غفلت معاشرت داریم باید دائماً متذکر باشیم تا غفلت ایشان در ما اثر نگذارد.

این قسمت از روایت تا زمانی که عمق رابطه شدید ما با اهل البیت (ع) درک نشود خوب فهمیده نمی¬شود. و ممکن است با ارتکاب گناه شیطان رابطه ما را با خدا و اهل بیت (ع) خراب کند. قرآن می¬فرمایدکه مؤمن کسی است که اگر گناهی از او سر زد زود توبه کند. ما محبوبیتمان در نزد ایشان از بین نمی¬رود ولی خودمان با آلودگی محضر را از دست می¬دهیم. ما در باره¬ی دیگران اگر چند بار اشتباه کرده و آنها را اذیت کنیم از چشمشان می¬افتیم. اما درباره¬ی خدا و اهل بیت (ع) به دلیل عمق شدید و گرمای آن کانون، اینچنین نیست. بنابراین باید سعی کنیم در طول روز رابطه ی عاشقانه با اهل بیت (ع) را حفظ کنیم. ولو اینکه چند لحظه برای تمرکز روی عشق با ایشان، خلوت کنیم. ما به همان اندازه ای که برای عشق های زمینی سرمایه¬گذاری کرده و وقت می¬گذاریم حاضر به وقت گذاری برای ایشان نیستیم. مثلا شب جمعه شب عاشقی است و فرشتگان ما را ندا می¬دهند و فرا می¬خوانند. صلوات فرشتگان بخصوص صلواتهای مخصوص که ثواب بینهایت دارند برای خانواده¬ی آسمانی بویژه حضرت حجه (عج)، امامزادگان، همنشینان بهشتی امان و برای همه ی ماوراء الطبیعه، بسیار خوب است. به خدا اظهار کنیم که در طول روز خیلی دیدنی ها و شنیدنی ها داشته ایم، افکاری به ذهن ما خطور کرده و ... در این آخرشب آمده ایم علیرغم همه¬ی اینها به تو ابراز عشق کنیم. سفارش بزرگان به دعا و استغفار و صدقه در قبل از خواب برای پاک شدن از این آلودگی هاست که یعنی اینها نمی¬توانند روابط ما را خدشه دار کنند. پنج وعده نماز هم برای همین است. هر کدام تجدید عهد و میثاق است. انسان وقتی در سجده سر روی پاهای خدا می¬گذارد وقتی به نماز می-ایستد و به هنگام وضو در می¬یابد که خدا منتظرش است، و آغوش خود را به روی او گشوده است. و می بیند که می¬تواند بسیار امیدوار باشد. برای برقراری این ارتباط لازم نیست حتماً دو رکعت نماز بخوانیم همین که خلوت کنیم، تمرکز گرفته و ذکر بگوییم میثاق ما با خدا تجدید شده و همین ها در پاکی دل ما مؤثر است. با درک یک رابطه درست و عاشقانه است که " استأنف العمل" (عمل از سر بگیر) قابل فهم می¬شود.

"... الا و من احب علیا جاء یوم القیامه و وجه کالقمر لیله البدر..." کسی که علی (ع) را دوست داشته باشد روز قیامت در حالی می¬آید که صورت او مانند ماه شب چهارده است. روز قیامت که به تعبیر قرآن و روایات بسیاری از چهره ها به صورت حیوان، سیاه، غبار آلود و تاریک و غصه دار هستند دوستدار اهل بیت(ع) چهره اش اینگونه است:« وجوه یومئذ ناضره" چهره هایی در آن روز شاداب است. و " تعرف فی وجوههم نضره النعیم" در چهره هایشان طراوات و نشاط نعمت را می¬بینی. و در مقابل آنها: « وجوه یومئذ علیها غبره ترهقها قتره» صورتهایی در آن روز غبار آلوده است. و دود و تاریکی آنها را پوشانده است. پیروزی در جایی که همه شکست خورده اند بر چهره¬ی شخص پیروز نمایان است. حال در نظر بگیرید شخصی که در روز قیامت که علی (ع) در وصف آن می¬فرمایند: "«اهوا لهن عظیمه» هولهای آن بسیار عظیم است، پیروز مندانه وارد شود: "وجهه کالقمر لیله البد" .... "الا و من احب علیا وضع علی رأسه تاج الملک و البس حله الکرامه» آگاه باشید که کسی که علی (ع) را دوست داشته باشد بر سرش تاج پادشاهی قرار داده و لباس کرامت بر او می¬پوشانند. ملک را قرآن اینگونه معنا می¬کند:« و اذا رأیت ثم رأیت نعیما و ملکا کبیرا» و پیامبر درباره ملک عظیم می¬فرمایند که گداترین شخص بهشت سلطنتی دارد که یک میلیون از " ولدان مخلدون" بهشت، خادم او هستند. فقط خادم یک میلیون نفرند سایر افراد مرتبط با او معلوم نیست که چه تعدادند.. پس ظاهر دوستدار علی(ع)، "محب" است ولی باطن او "محبوب" است. ظاهراً محب اظهار عشق می¬کند ولی در باطن، عشق از طرف آنها ابراز می¬شود.

مثل اینکه وقتی ما ضریح را می¬بوسیم این ظاهر امر است ولی اصل این است که آنها ما را می¬بوسند. ما هر لحظه مورد محبت و نوازش خدا و اهل بیت(ع) هستیم. برای درک این امر اوایل دعای عرفه امام حسین (ع) مؤثر است: با احترام و نوازش هزاران فرشته ما را در رحم مادر ساخته و پرداخته اند و با تشریفات عظیمی به دنیا وارد شدیم. و چه قدر فرشته ها در دوران کودکی از ما محافظت کرده اند تا به اینجا رسیده ایم. میلیارد ها دست از برزخ از ما حمایت کرده و تربیت می¬کند. قرآن کریم می¬فرمایند: "له معقبات یحفظونه" دائماً فرشته ها از ما محافظت می¬کنند. و زمانی که ما گناه می¬کنیم خودمان آنها را از خود رانده¬ایم و دچار حادثه می¬شویم. تا این رمزها را نفهمیم در تاریکی و غفلت زندگی می¬کنیم. باید نور معرفتمان را زیاد کنیم تا متوجه شویم خیلی از گناهان و انحرافات به دلیل محافظت آنها به سراغ ما نیامده است: «الحمد الله الذی هدانا لهذا و ما کنا لنهتدی لو لا ان هدانا الله» خدا را شکر که ما را هدایت کرد که اگر خدا ما را هدایت نکرده بود ما اینگونه نبودیم. هنر یک انسان به این است که همه¬ی این نعمتها و محبتها را قبل از مرگ درک کرده و متوجه عزت خودش که نشأت گرفته از خانواده ی آسمانی و تعلق به آنهاست، باشد. و بفهمد که امام زمان(عج) چه خون دلها خورده اند تا ما این شده¬ایم و از خانواده بیرون نرفته و به سمت جهنم نرویم. ما باید متأسف باشیم که حضرت را اینقدر اذیت کرده و در نزد فرشتگان خجالت داده ایم، در صورتی که ایشان هرگز ما را نفرین نکرده و بیرون نیانداخته¬اند. و بر عکس دعایمان هم کرده اند که خدا ما را نگاه دارد. ما باید به اینها اقرار داشته باشیم. ما که برای حضرت یار نیستیم اقلاً بار هم نباشیم و شرمنده اشان نکنیم. انسان زمانی را به این اعترافات اختصاص دهد. قبل یا بعد از نماز در مسجد و حرم و یا روی سجاده در خانه این خلوت را ایجاد نماید تا انشاء الله مورد مغفرت حق تعالی قرار بگیرد.