نکات مهمی که تا حالا نمی دانستید...

لزوم آگاهی قبل از هر حرکت
انسان در انجام دادن هر حرکتی نیازمند شناخت است و ناآگاهی نسبت به آن حرکت، نه تنها سبب افزایش خسارت و کاهش نتایج مفید می شود، بلکه باعث دوری از مقصد و ایجاد بدبینی نسبت به آن حرکت می شود.
زمان آموزش اهمیت فراوانی دارد و شامل سه بخش است:
الف) قبل از عمل: زمانی است که شخص تصمیم جدی به عمل دارد. وجود فاصله ی زیاد بین زمان آموزش و انجام عمل، سبب فراموشی یا ناتوانی در جذب مطالب می شود. همچنین کمی فاصله، مانع ایجاد آمادگی و عمل به موارد آموخته شده می شود.
ب) مقارن با عمل: ممکن است به علت ناآگاهی کامل در بعضی موارد، لطمات شدید در پی داشته باشد.
ج) بعد از عمل: این نوع آموزش ها جنبه ی پیشگیری و درمان ندارد، چون عمل واقع شده است.

لزوم شناخت قبل از ازدواج
ازدواج پیوند بین دو روح است. این پیوند نظامی است که دارای تأثیر شدید و متقابل بین فرد، خانواده و جامعه می باشد و همچنین دنیا وآخرت را در بر می گیرد.
با شناخت معیارها و ملاک ها، شخص می تواند پیشاپیش آمادگی های لازم در رابطه با ازدواج را در خود ایجاد کند و مانع بروز مشکلات در زندگی زناشویی شود؛ زیرا منشأ بسیاری ازاختلافات زناشویی «جهالت» است. در روایات از جهل به عنوان دشمن انسان، منشأ کفر و لغزش و فساد در دنیا و آخرت، همچنین ریشه ی مصیبت های بشری نام برده شده است.

موانع و مشکلات در بهره مندی ازآموزش های قبل از ازدواج
۱- موانع اخلاقی: آداب و رسوم غلط خانواده ها و شناخت و درک پایین آنها از اهمیّت این موضوع، ازموانع مهم است.
۲- حیای کاذب، که مانع از آشنایی جوانان با مسایل قبل از ازدواج می شود.
رسول اکرم(صل الله علیه و آله)می فرمایند: حیا بر دو قسم است: حیای عقل که همان علم است و حیای حماقت که همان جهل است.
۳- محتوای دروس دانشگاهی و حوزوی به لحاظ آموزش مسایل خانواده خالی است؛ آمار طلاق در بین قشر تحصیلکرده حاکی از این امر است.

راههای کسب شناخت
- تکیه بر معلومات و استفاده از تجارب شخصی: این مورد به علت محدودیت دانش بشر، نسبت به انسان، منتفی است.
- استفاده از نظریات دانشمندان: این مورد به علت اختلاف در نظریات و محدودیت دانش آنها قابل استناد نیست.
- ارتباط با خالق و توسل به او و معصومین (علیهم السلام): این مورد بهترین راه است؛ چون او خالق جسم و روح بشر است و شناخت و رأفت بیشتری به انسان دارد.

خودشناسی کلید سعادت دنیوی و اخروی
- شکوفایی استعدادها مستلزم آن است که انسان ابتدا خود را بشناسد وآن ها را بوسیله ی اعمالش بارور سازد.
- نداشتن شناخت نسبت به کمالات واقعی، منجر به مبنا قرار دادن کمالات کاذب برای رسیدن به خوشبختی می شود. امام علی (علیه السلام) می فرمایند :"معرفة النفس انفع المعارف"پرسودترین شناخت ها، شناخت نفس است.

بررسی دو بعد حیوانی و انسانی در ازدواج
ازدواج از نظر ارضای غریزه ی جنسی، تولید مثل، تشکیل خانواده، منشأ تلاش های فردی و اجتماعی بوده واز کمالات حیوانی است و از آن جهت که عامل شکوفایی قوای فوق حیوانی و کمالات ویژه ی انسانی است، امری مقدّس است؛ زیرا شرافت انسان بر سایر موجودات به واسطه ی داشتن این کمالات است.

سعادت جامعه در گرو سعادت خانواده
سعادت و شقاوت خانواده در جامعه تأثیر گذار است. آثار منفی پدیده ی طلاق، تنها به خانواده ای که طلاق در آن رخ می دهد، محدود نمی شود؛ بلکه تبعات منفی آن، جامعه را نیز در بر می گیرد.

انواع خانواده
ازدواج تشکیل یک بنای پویاست و زن و مرد در آن به عنوان پی های ساختمانند که بسیاری از عناصر از قبیل فرزند، دنیا و آخرت، بر آن قرار می گیرد.
انواع خانواده ها در یک جامعه به شکل های زیر است:
۱) متعادل و مستحکم، خانواده ای است که محکم شکل گرفته و سالیان سال قابل سکونت است.
۲) از هم گسسته، این خانواده ای است که استواری و قدمتش چندان قابل اعتماد نیست.
۳) از هم گسیخته، خانواده ای است به سان یک ساختمان که بر اثر زلزله ویران شده است.
خانواده ساختمانی پویا و در حال تحول است. اتفاقی مثل طلاق، یک باره رخ نمی دهد، بلکه مشکلات کوچک و عوامل متعدد در طول زندگی ممکن است منجر به طلاق شود.

تأثیر ارتباطات در سعادت انسان
از آنجا که انسان در دین اسلام ارزش والایی دارد و تنها محدود به کمالات حیوانی نمی شود، بایدها و نبایدهایی در جنبه های مختلف زندگی اش وضع شده است. انسان در دنیا ارتباطات زیادی دارد که به واسطه ی آنها شخصیتش شکل گرفته و بر اساس آن عمل می کند و همان عمل، دوباره سبب شکل گیری شخصیت او شده و تبدیل به خوراک روح می گردد؛ بنابراین، انسان باید مراقب ارتباط ها و انتخاب هایش باشد و مانع ورودی های باطل به آن شود.

تأثیر نوع انتخاب همسر در سلامت روح
حرکت انسان به سوی آخرت، حرکتی هدفدار و قطعی است که سلامت روح مهمترین عامل سعادت و شقاوت او است. بنابراین انسان باید قبل از ازدواج، مشکلات روحی خود را برطرف کند و آمادگی روحی لازم را به دست آورده باشد. همچنین در انتخاب همسر، دید ابدی نسبت به او داشته باشد. در غیر این صورت، باعث ایجاد ظلم و تلف شدن استعدادهای انسانی خواهد شد.

اساسی ترین معیار در روابط و انتخاب ها
همان گونه که اصل کلی در ارتباط با اشیاء، لطمه نزدن به جسم است، در ارتباط با انسان ها (که هر انتخابی منشأ یک سری از ارتباطات است)این اصل شامل همسویی و هماهنگی با حرکت کلی انسان به سوی ارزش های انسانی، حفظ سلامت روح و شخصیت انسانی است.

تأثیرپذیری از روابط و نوع انتخاب همسر
هر انتخابی منشأ تأثیر و تأثر است. غالباً انسان تحت تأثیر همسر خود و ارتباط هایی که او با دیگران دارد قرار می گیرد و چون تأثیرگذاری مردان بیشتراز زنان است، دختران حق ندارند با شخصی که از نظر روحی ضعیف است ازدواج کنند. پس دختران برای شناسایی همسران خود باید اعمال آنها را بسنجند دقت کنند گرایش روحی به فساد و گناه نداشته باشند.

تقسیم بندی انتخاب ها
- بی اثر: تاثیر چندانی ندارند و خنثی هستند.
- کم اثر: تأثیرات کلیدی و حساس ندارند
- موثر: تأثیر گذاری عمیق دارند.

برگرفته از مباحث میثاق مقدس، استاد محمد شجاعی