کسانی که بیشتر فکر می‌کنند، کم‌تر شکست می‌خورند.

اکثر انسان‌ها در مورد تصمیم‌های گذشته‌شان تخصصی عمل نکرده‌اند و در موردش فکر نکرده‌اند. برای همین اگر در آینده از آن‌ها سؤال شود که الان کارهای گذشته‌ات را انجام می‌دهی یا نه؟ می‌گویند: نه.
تمام مراتب تجلی، ریاضی است.

هیچ چیز نیست مگر آن‌که تمام خزائن آن در نزد ماست و ما هیچ چیز را نازل نمی‌کنیم مگر این‌که قاعده و اندازه دارد.

روح انسان نیز قاعده‌مند است. هر نوع حرکت و عملی در نظام خلقت عکس‌العمل مخصوص به خود را دارد. چرا که نظام خلقت قاعده‌مند است.

عالم، عالم اندازه‌هاست. اصطلاح مذهبی‌اش «قَدَر» است. «قدر» یعنی اندازه و «قضا» یعنی نتیجه.
هر معلولی از علت متناسب خودش به وجود می‌آید.
هر قَدَری را انتخاب کنید قضای مخصوص به خود را دارد.
نظام خلقت کلاً به قضا و قدر است.

مثلاً وقتی بچه‌ای مریض به دنیا می‌آید و ما می‌گوییم قضا و قدر الهی بوده است، به این معنا نیست که خواست خدا بوده و خدا می‌خواسته که او مریض باشد بلکه قدری که انتخاب شده چنین قضایی برایش داشته است.

بشر مختار است و نظام خلقت ریاضی است و اگر بشر با اختیار خود «قدر» خامی را انتخاب کرد به نتیجه و قضای خواست آن می‌رسند چرا که عالم ریاضی است و نتیجه ربطی به خواست خدا ندارد.
ما چه بخواهیم از روی احساسات تصمیم بگیریم و یا از روی تفکر تصمیم بگیریم نظام قضا و قدر کار خود را می‌کند.

قبل از هر کاری باید با نظام علت و معلول آشنا شویم.
هنر یک آدم این است که اطلاعاتش را زیاد کند و با نتیجه‌ها یعنی قضاها خوب آشنا شود. پس خوب است انسان زیاد فکر کند.

هر انسانی محصول انتخابات، ارتباطات، رفتار و افکارش است. یعنی هر قدَری برای آن‌ها انتخاب کرده باشیم به نتیجه و قضای خاص مربوط به آن می‌رسیم. در قرآن کریم و کلام معصومین در مورد قدرها و قضاها گفته شده و ما با مطالعه آن‌ها می‌توانیم با نتیجه‌ها آشنا شویم.

مشکل ما این است که حال و حوصله فکر کردن نداریم. شجاعت فکر کردن را نداریم. در مورد هر چیزی بدون فکر عمل می‌کنیم در نتیجه قضای خاص آن نصیب ما می‌شود.
تمرین کردن بیشتر از کسب اطلاعات وقت می‌گیرد. زندگی صحنه تمرین است و بدبختی انسان‌ها از تنبلی و بی‌حوصلگی است. بیشتر فریاد جهنمی‌ها از «تسویف» یعنی امروز و فردا کردن آن‌هاست.

پیامبر صلوات الله علیه فرمودند: تنبلی و بی‌حوصلگی از هر گناهی کثیف‌تر است.تنبل؛ اصلاً اقدام به کار نمی‌کند. کارها را شروع نمی‌کند.

بی‌حوصله؛ کار را شروع می‌کند ولی ادامه نمی‌دهد. حضرت امیر می‌فرماید: هرگاه کاری را شروع کردی یک سال مداومت کن.
دانش و دانایی اگر تبدیل به دارایی نشود به درد نمی‌خورد.کسی می‌تواند در بهشت خوش بگذراند که در دنیا احساس خوشبختی و آرامش داشته باشد. بیشتر عبادت ابوذر تفکر و عبرت گرفتن بوده است.

برگرفته از سلسله مباحث فکر، استاد محمد شجاعی