فقط زوج های جوان بخوانند!

در دوره و زمانه ی ما بعد از دعا برای فرج امام زمان (ع) دعای همه حل مشکل ازدواج جوانان است! اصلاً همین شما! همین شما چرا تا حالا ازدواج نکرده‌اید؟امروزه یکی از موانع بر سر راه ازدواج هزینه ی سنگین عروسی است. بنابراین شاید پرداختن به مسائل مالی ازدواج در یکی از مقدس‌ترین و با برکت ترین ازدواج‌ها به حل این مشکلات کمکی بکند.

مهریه:

یکی از خواستگاران حضرت زهرا (س) عبدالرحمان بن عوف بود. او وقتی خدمت پیامبر اکرم (ص) رسید، گفت:

«اگر فاطمه را به عقد من درآوری، یکصد شتر سیاهِ چشم آبی که بارهایشان کتان اعلای مصر باشد و 10 هزار دینار مهریه‌اش می‌کنم.»

پیامبر اکرم (ص) از این پیشنهاد عصبانی شد و آن را مثل خرید و فروش دانست و حتی به طرف عبدالرحمن مشتی خاشاک پرتاب کرد و فرمود:

«تو خیال می‌کنی من بنده ی پول و ثروتم و به‌وسیله ی ثروت خودت بر من فخر و مباهات می‌کنی و می‌خواهی به وسیله ی پول ازدواج را بر من تحمیل کنی؟!» (1)

در عوض وقتی حضرت محمد (صلوات الله علیه) پاسخ مثبت به خواستگاری حضرت علی (ع) از حضرت زهرا (س) داد، حضرت علی (ع) زره خود را فروخت و سه چیز را مهریه ی حضرت زهرا (ع) قرار داد:

الف) 500 دینار (که از فروش زره به دست آمده بود)

ب) یک دست لباس کتان یمنی

ج) یک پوست گوسفند دباغی نشده (2)

نکات قابل توجه که از این روایات به دست می‌آید در ذیل می‌آید:

1. باید دانست که مهریه حق زن و هدیه ای از جانب مرد به زن است. این مهریه اولاً نباید به زور از مرد گرفته شود و ثانیاً نباید مقدار آن بیش از توانایی مرد باشد. اما مرد باید هنگام ازدواج توانایی پرداخت مهریه را داشته باشد.

2. مهریه، برابر با ارزش زن نیست. هرگز ارزش زن با درهم و ریال و دلار و طلا قابل اندازه گیری نیست، لذا دختران باید توجه داشته باشند که هر چه میزان مهریه کمتر باشد، ارزش آن‌ها کمتر نمی‌شود و برعکس.

جهیزیه:

پیامبر اکرم (ص) با همان 500 درهم مهریه اقدام به خرید جهیزیه کردند. جهیزیه ی حضرت زهرا (س) که با 63 درهم تهیه شد به شرح زیر است:

یک پیراهن سفید، روسری بزرگ، یک حله ی سیه خیبری، یک تختخوابی از پوست خرما، دو عدد تشک کتانی یکی از پشم گوسفند و دیگری از لیف خرما، چهار عدد بالش از پوست میش که از گیاهی پر شده بود، یک قطعه حصیر، آسیای دستی، کاسه ی مسی، یک مشک چرمی، یک طشت لباسشویی، کاسه برای شیر، یک ظرف آبخوری، یک پرده ی پشمی، یک آفتابه، یک سبوی گلی، یک عدد پوست برای فرش، 2 کوزه ی سفالی، یک عبا (3)

علاوه بر این‌ها پیامبر مقداری پول به یکی از زنان خود داد تا احتیاجات حضرت زهرا (س) را تهیه کند.

نکته ی مهم قابل توجه این است که حضرت زهرا (س) دختر رهبر جامعه بودند. یعنی به لحاظ رتبه ی اجتماعی در بالاترین سطح قرار داشتند اما در عین حال جهیزیه ی آن حضرت نسبت به وضع آن زمان، در سطح متوسط رو به پایین بود.

عروسی:

پیامبر اکرم (ص) سفارش می‌کرد که در شب ازدواج حتماً به مردم ولیمه داده شود. خود پیامبر به همراه چند تن دیگر بزرگان مدینه (با توجه به این که وضع مالی حضرت علی (ع) مناسب نبود) گوسفندی تهیه کردند و با آن آبگوشتی پختند و با همان یک غذا، بسیاری از مردم را در شادی خود شریک کردند. (4)

هدف از ولیمه دادن، در دین اسلام به احتمال زیاد، شرکت دادن مردم در شادی خویش است. در ضمن به نوعی زکات و انفاق نیز تلقی می‌شود. ولیمه علاوه بر اینکه دارای اجر اخروی است باعث شادی مسلمین نیز می‌شود.

باید توجه داشت که در ولیمه دادن، نباید اسراف کرد. تجملات نیز از آفت این مراسم است.

نفقه:

هنگامی که حضرت علی (ع) به دامادی پیامبر (ص) در آمد، پیامبر رو کردند به امیرالمؤمنین و از او پرسیدند که برای هزینه ی زندگی چه دارد.

حضرت علی (ع) فرمودند که یک شمشیر، یک شتر و یک زره تمام دارایی ایشان است.

پیامبر نیز با توجه به احتیاج حضرت علی به شمشیر و شتر به او فرمودند زره را بفروشد و برای زندگی خود خرج کند.

نکته ی مهم این مطلب باید مورد توجه دختران و پسرانی قرار بگیرد که تحت تأثیر عواطف خود، مسائل مالی را در زندگی بی اهمیت می‌دانند. باید واقعیتی را پذیرفت و آن این که اگر مرد قادر به رفع حوائج زندگی نباشد (مثل خوراک و پوشاک) نمی‌شود عشق خورد و محبت پوشید! پس باید به ازدواج واقع بینانه نگاه شود.

نکته ی دیگر آنکه، با این که مسائل مالی در زندگی زناشویی با اهمیت است اما اهمیت آن بیش از اخلاق و نیکویی همسر نیست.

خوب! دست حضرت علی و حضرت زهرا (علیهما السلام) در مسائل مالی تنگ بود، آیا این فقر مانع از خوشبختی آن‌ها شد و یا مانعی بر سر راه محبت آن دو به همدیگر شد؟ آیا با وجود فقر، فرزندان خوبی تربیت نکردند؟

قبول! شما نه امام علی هستید نه حضرت فاطمه (س)! «لا یکلف الله نفساً الّا وسع‌ها»!