مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
فاسق بیرون از حوزه ایمان و خارج از دایره طاعت و عبادت به سر می برد. به همین دلیل دست در دست شیطان و اغواگری می گذارد و بدون توجه و آگاهی، دنیا و آخرتش را بر باد می دهد و سرمایه وجودی اش را ضایع و تباه می کند و از انجام واجبات و ترک محرمات روی می گرداند و گامی به سوی انبیا و امامان و قرآن بر نمی دارد. او با این روش و منش فاسقانه که تا لحظه مرگش ادامه می دهد، زمینه ورود به آتش دوزخ و محرومیت از بهشت را برای خود و به دست خود فراهم می آورد.
به هر موجودی که از مسیر طبیعی خودش خارج بشود «فاسق» میگویند. مثلاً اگر گوسفندی گوشت بخورد یا پلنگی به جای گوشت، علفخوار بشود، این دچار فسق شده است، یعنی حالت طبیعی ندارد.
حد طبیعی انسان عبارت است از «لا إله إلا الله». یعنی اگر انسان معشوقی غیر از الله را برگزید و الهی غیر از الله بر قلبش حاکم شد، دچار فسق است و حد طبیعی ندارد. چون در بخش های جمادی، معشوق هایش جمادات هستند. در بخش های گیاهی معشوقش گیاهان و کمالات گیاهی هستند. در بخش حیوانی معشوقش کمالات حیوانی هستند. در بخش عقلی هم معشوقش معقولات است.
در بخش انسانی و اصلی انسان که بخش بینهایتطلب است، بخش فوق عقل است که معشوقش الله است، یعنی کمال بینهایت و مطلق. از طرفی انسان بینهایتطلب است و او جز یک بی نهایت کس دیگری را جز الله ندارد. بنابراین، اله انسان در بخش انسانیاش به طور طبیعی الله است.
حالا اگر کسی در بخش بینهایتطلبش الهی غیر از الله انتخاب کرد، از حد طبیعی خودش انحراف پیدا کرده است. یعنی از حد قانونی و طبیعی خودش که بی نهایتطلبی است، دست برداشته و بینهایتطلبی را رها کرده است. الله را رها کرده و سراغ کمالات محدود رفته و معشوقش کمالات محدود شده است. معلوم است که او دچار فسق شده است. این حالت فسق برای انسان خیلی خطرناک است. مثل کسی که در ازدواج به جای اینکه گرایش به جنس مخالف داشته باشد، به جنس موافق تمایل پیدا کند. این فسق و انحراف جنسی است.
پس فسق باعث میشود که انسان روز به روز از الله دورتر بشود. شخص 40 سال 50 سال عمر میکند و این مدت را با کراهت از خدا و دین خدا زندگی میکند. او در اصل زندگی نکرده است. مثل زن و شوهری که از اول با ناراحتی و دلخوری و بدون علاقه با هم زندگی میکنند، ولی روز به روز تنفرشان بیشتر میشود. اصلاً عشقی برپا نشده که نتیجهدار باشد.
این فسق ذاتاً نمیگذارد انسان از بهشت خوشش بیاید. شما وقتی که از مظاهر معشوقت متنفر هستی، چطوری میتوانی بعداً پیش او بروی؟
کسی که فسق دنیایی دارد، روز قیامت نمیتواند بهشت برود و از بهشت لذتی نمیبرد. او اصلاً سنخیت با بهشت ندارد و اصلاً نمیتواند لذت ببرد.
بارها گفتیم که اگر کافر را بهشت ببرند، او نمیتواند از بهشت لذت ببرد. چون ابزار استفاده از آن را با خودش از دنیا نیاورده. مثل بچهای که کور به دنیا آمده. در دنیا احتیاج به ارتباط با طول موج هست. ولی ابزارش را نیاورده و نمیتواند با دنیا ارتباط برقرار کند.
فاسق ابزار استفاده از بهشت را با خودش از اینجا نمیبرد. کما اینکه با مظاهر بهشت در دنیا نمیتوانسته ارتباط برقرار کند. از آدم های بهشتی و مؤمن بدش میآید. بنابراین، او فسق دارد و طبیعی نیست. کسی که از زن محجوب خوشش نمیآید، فاسق است. این آدم طبیعی نیست. کسی که از مرد متدین و مذهبی بدش میآید، فسق دارد. دیگر قطعاً طبیعی نیست.
جایگاه فاسق، آتش دوزخ است
قرآن می فرماید: «وَأَمَّا الَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ كُلَّمَا أَرَادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهَا أُعِیدُوا فِیهَا وَقِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِی كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ[1]= و اما آنان که سر از طاعت حق کشیده و فاسق شدند منزلگاهشان در آتش دوزخ است و هر چه کوشند و خواهند که از آن آتش بیرون آیند باز (فرشتگان عذاب) بدان دوزخ برگردانندشان و گویند عذاب آتشی را که (در دنیا) تکذیب میکردید اینک بچشید».
شخص فاسق محل زندگی و جایگاهش آتش است. کسی که فسق ظاهری دارد هم همینطور است. یعنی کلاً در دنیا فسق دارد. حالا ظاهری یا باطنی. این اینجا هم که هست در جهنم است. همین الان هم مأوایش در جهنم است.
در روایت هم داریم سالها طول میکشد تا فاسق خودش را به لبه جهنم بکشاند. بعد دوباره از مسیر سقوط میکند و برمیگردد و نمیآید. برای همین هم پیامبر فرمود: «سوءُ الخُلُقِ ذَنبٌ لا یُغفَرُ[2]= بداخلاقی گناهی است که آمرزیده نمیشود». گفتند چرا؟ فرمود: چون هر وقت میخواهد دست از بداخلاقیاش بردارد، دوباره یک بداخلاقی دیگر دارد. دائم معذرتخواهی میکند ولی 5 دقیقه بعد حمله میکند و ناراحت میشود.
انسان باید به خدا التماس کند که خدایا من را از خودم بگیر. من را از دست خودم نجات بده. از اخلاق خودم و از خودم نجات بده که من اینطوری نباشم. من نمیتوانم و من زورم به خودم نمیرسد. من حسود و بداخلاق و زودرنج و حقهباز و کینهتوز و بخیل هستم.
دقت کنید چرا آیه میگوید «فَمَأْوَاهُمُ النَّارُ»؟ چون فاسق آتش و جهنم را تکذیب میکرد. مثل کسانی که کرونا را تکذیب میکنند. وقتی تکذیبش میکنی، خودت را برای برخورد با آن آماده نمیکنی. میگویی نیست و دروغ است و وجود ندارد.
کسی که قیامت و آخرت را تکذیب میکند، به جهنم میافتد. برای همین میگوید «ذُوقُوا عَذَابَ النَّارِ الَّذِی كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ= بچشید عذاب آتشی را که تکذیبش می کردید». این نتیجه طبیعی و منطقی آن تکذیب است. هر چیزی را تکذیب میکنید، در آن قرار میگیرید.
این سرنوشت غمانگیز همه افراد فاسق است. حالا کسی که حسادت را تکذیب میکند و میگوید ندارم، بداخلاقی دارد، ولی میگوید ندارم و خیلی هم خوب هستم، معلوم است که آتش زیر خاکستر جهنم را با خودش دارد.
خدا آیت الله ممدوحی را رحمت کند. ایشان میگفت: گاهی آدم به خودش خیلی شیفته میشود و از خودش خیلی خوشش میآید، اما در عمق 500 متری وجودش، یک عالم جهنم وجود دارد که فرصت پیش نیامده که این را بیرون بیاورد.
شراب خور به 5 بلا گرفتار می شود
نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «اَلْعَبْدُ إِذَا شَرِبَ شَرْبَةً مِنَ اَلْخَمْرِ اِبْتَلاَهُ اَللَّهُ بِخَمْسَةِ أَشْیَاءَ اَلْأَوَّلُ قَسَاوَةُ قَلْبِهِ وَ اَلثَّانِی تَبَرَّأَ مِنْهُ جَبْرَئِیلُ وَ مِیكَائِیلُ وَ إِسْرَافِیلُ وَ جَمِیعُ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ اَلثَّالِثُ تَبَرَّأَ مِنْهُ جَمِیعُ اَلْأَنْبِیَاءِ وَ اَلْأَئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلاَمُ وَ اَلرَّابِعُ تَبَرَّأَ مِنْهُ اَلْجَبَّارُ جَلَّ جَلاَلُهُ وَ اَلْخَامِسُ قَوْلُهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ أَمَّا اَلَّذِینَ فَسَقُوا فَمَأْوٰاهُمُ اَلنّٰارُ كُلَّمٰا أَرٰادُوا أَنْ یَخْرُجُوا مِنْهٰا أُعِیدُوا فِیهٰا وَ قِیلَ لَهُمْ ذُوقُوا عَذٰابَ اَلنّٰارِ اَلَّذِی كُنْتُمْ بِهِ تُكَذِّبُونَ[3]». بنده هرگاه جرعهای شراب بنوشد خدا او را به پنج چیز مبتلا میسازد:
پس دقت کنید حضرت فسق را روی فسق ظاهری یعنی مشروبخوری برد. بی حجابی هم همینطور است. هیچ فرقی نمی کند. بی حجابی آنقدر عذابش وحشتناک است که حد ندارد. تبعات و نکبت های دنیایی و آخرتی دارد. فقط مشروبخوری نیست. فسق های ظاهری، نزولخوری، خمس ندادن، زکات ندادن، بیاحترامی به پدر و مادر، عدم رضایت آنها و ... اینها فسق های ظاهری هستند. چیزهای بدتر از اینها فسق های باطنی است. مثل تکبر، زودرنجی، حساسیت، حسادت، خساست، بخل، خودشیفتگی و خودبرتربینی و... اینها خیلی وحشتناک است.
چه مجالسی موجب خشم خدای مهربان می شود؟
روایت بعدی را از امیرالمؤمنین (علیه السّلام) بخوانم. ایشان فرمودند: «إِیَّاكَ وَ مَحَاضِرَ اَلْفُسُوقِ فَإِنَّهَا مُسْخِطَةٌ لِلرَّحْمَنِ مُصْلِیَةٌ لِلنِّیرَانِ[4]= از مجالس فسق و فجور دورى كن؛ زیرا این مجالس موجب خشم خداى مهربان و بر افروخته شدن آتشاند».
عروسیهایی که در آن بزن و برقصهای خاص دارند، یا اختلاط دارند، بعضی ها هم به این فسق و فجورها علاقه دارند که رقص باشد و چیزهای دیگر... این مجالس موجب غضب خداوند و نیز برافروخته شدن آتش جهنم می شود.
امام صادق (علیه السّلام) میفرماید: «لا تَقبَل فی ذی رَحِمِكَ وَأَهلِ الرِّعایَةِ مِن أَهلِ بَیتِكَ قَولَ مَن حَرَّمَ اللَّهُ عَلَیهِ الجَنَّةَ وَجَعَلَ مَأواهُ النّارَ، فَإِنَّ النَّمَّامَ شاهِدُ زورٍ وشَریكُ إِبلیسَ فِی الإِغراءِ بَینَ النّاسِ وَ قَدْ قَالَ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِنْ جاءَكُمْ فاسِقٌ بِنَبَإٍ فَتَبَیَّنُوا تُصِیبُوا قَوْماً بِجَهالَةٍ فَتُصْبِحُوا عَلى ما فَعَلْتُمْ نادِمِینَ[5]= درباره خویشاوندت و افراد خانوادهات سخن كسى را كه خدا بهشت را بر او حرام كرده و آتش را جایگاهش قرار داده است، نپذیر؛ زیرا سخن چین، گواهِ دروغگو و شریك شیطان در فتنهانگیزى میان مردم است. خداوند متعال فرموده است: «اى كسانى كه ایمان آوردهاید! اگر فاسقى برایتان خبرى آورد، وارسى كنید كه مبادا ندانسته به گروهى آسیب برسانید و آن گاه از آنچه كردهاید، پشیمان شوید».
بعضی از آدمها شخصیتاً اهل نمامی و سخنچینی هستند. یعنی تا حرفی را میشنوند، آن را نقل می کنند. هر چه هم میگویی اینطور آدم ها را اطراف تان راه ندهید و نپذیرید. میبینید که او دوست دارد به این کارش ادامه دهد. شخصیتش به گونه ای است که آدم های نمام و سخنچین و خائن را میپذیرد و خائنها هم طمع دارند که به او نزدیک بشوند و حرف های مفت بزنند و این هم بپذیرد.
این آدمها را قبول نکنید. در دستگاه و زندگیتان راه ندهید. صریحاً با آنها برخورد کنید. میخواهد برادر، مادر، پدر، هر کس که میخواهد باشد. باید محکم جلویش بایستی و بگویی اینجا جای این حرف ها نیست. لطفاً من را جهنمی نکن، خودت را هم جهنمی نکن.
جهنم/فسق
کلیدواژه ها:
آثار استاد