مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
عنوان بصرى مىگويد: از امام صادق عليهالسلام خواستم به من پند و اندرز بدهند. فرمود: تو را به انجام نُه چيز سفارش مىكنم، آن سفارش ها نه تنها براى شما بلكه به همه كسانى است كه مىخواهند در راه خداوند قدم بردارند و از خداوند مى خواهم تو را نيز در انجام آنها يارى فرمايد.
سه تاى آنها در تهذيب اخلاق و تربيت نفس است .
و سه تاى ديگر در صبر و شكيبايى است .
و سه تاى هم در علم و دانش است .
به آنها مواظب باش هرگز آنها را سبك مشمار...
عنوان بصرى مىگوید: خود را براى یاد گرفتن آنها آماده كردم. آنگاه امام علیه السلام فرمود: اما آن سه چیز كه در ریاضت و تهذیب نفس است، عبارتند از:
1. بپرهیز! از خوردن چیزى كه به آن میل ندارى. زیرا باعث نادانى و كودنى مى گردد.
2. هرگز غذا نخور! مگر وقتى كه گرسنه هستى.
3. همواره غذاى حلال بخور و هنگام خوردن نام خدا را ببر. (بسم الله بگو)
همواره فرمایش رسول خدا صلى الله علیه و آله را در نظر داشته باش كه درباره مذمت پرخورى فرمود: «انسان هیچ ظرفى را پر نكرده كه بدتر از شكم باشد».
چنانچه به میل غذا ناگزیرى، شكم را سه قسمت كن! یك قسمت آن را به خوراك و یك قسمت دیگرش را به نوشیدنى و قسمت سومش را براى نفس كشیدن اختصاص بده.
اما آن سه چیز كه در حلم و بردبارى است، عبارتند از:
1. هرگاه كسى به تو گفت :اگر یك حرف دشنام و ناسزا بگویى در مقابل ده تا مى شنوى، تو در جواب بگو: اگر ده تا سخن زشت بگویى یك حرف از من نخواهى شنید.
2. هرگاه كسى تو را فحش داد و بد گفت، در پاسخ بگو: اگر آنچه را كه گفتى راست است از خداوند مى خواهم مرا ببخشد و از تقصیراتم بگذرد و اگر آنچه را كه گفتى دروغ است و ابداً در من نیست از خداوند مى خواهم تو را ببخشد.
3. هر كس تو را وعده فحش و دشنام داد، تو به او وعده پند و اندرز و احترام بده !
و اما آن سه چیز كه در علم و دانش است ، عبارتند از:
1. آنچه را كه نمى دانى از دانشمندان بپرس و بپرهیز از این كه پرسش تو به قصد اذیت و یا امتحان آنان باشد.
2. در هیچ چیز تنها رأى و عقیده خود عمل نكن (با مشورت كارها را انجام بده ) و در تمام كارها جانب احتیاط را رعایت كن !
3. از فتوى دادن فرار كن همانندى كه از شیر فرار مى كنى و خودت را پلى براى سود و زیان مردم قرار نده !
امام صادق علیه السلام پس از بیان این پند و موعظه هاى حكمت آمیز، به عنوان بصرى فرمود: حقاً تو را نصیحت كردم ، بلند شو برو! وقت عبادت من است ، وقتم را بیش تر از این نگیر! زیرا من بر نفس خود تنگ نظرم و حاضر نیستم وقت خود را تلف كرده و بیهوده بگذرانم و سلام و رحمت خداوند بر كسى باد كه از ارشاد و راهنمایى پیروى مى كند.
بحارالانوار جلد 1، ص 226
برای مطالعه شرح و توضیح حدیث گهربار امام جعفر صادق علیهالسلام توصیه میشود، سی دی شرح حدیث عنوان بصری را از فروشگاه مؤسسه منتظران منجی عج و فروشگاه آنلاین منتظران منجی عج تهیه کنید.
کلیدواژه ها:
آثار استاد