(47)ارتباط انسان با غیب و فرشتگان در گرو بلوغ بخش «فوق عقلانی» اوست

 در ادامه‌ی دعائی که امام سجاد علیه‌السلام در باره فرشتگان و نقش آنها در عالم می‌فرماید، چند قاعده از قواعد معنوی و ریاضیات عالم غیب را برای ما باز می‌کند که فوق‌العاده شیرین و موثر هستند و می‌توانیم در زندگی از آنها بهره‌مند شویم. یکی خروجی نفس انسان است که اهل صلوات و دعا و درود باشد. حضرت در این دعا بر فرشته‌ها درودهای زیادی می‌فرستد. وقتی یک انسان کامل در خودش این را می‌بیند که وقت بگذارد و به فرشته درود بفرستد، ما باید ببینیم که این به چه معناست؟ چه نیازی بوده که امام چنین کاری بکند؟ چه زمانی شخص احساس می‌کند که با فرشته‌ها رابطه عاطفی برقرار کند و به آنها درود بفرستد؟ زمانی این اتفاق می‌افتد که شخص بعد عقلانی‌اش کامل شود. یعنی وقتی انسان بالغ می‌شود؛ هوس خدا، اهل‌بیت و فرشته‌ها به سرش می‌زند. بدون این بلوغ، چنین عشقی وجود ندارد. تا وقتی این بلوغ رخ ندهد، ممکن است از شنیدن این حرف‌ها لذتی ببرد، یا شاید بفهمد، ولی نمی‌تواند با فرشته‌ها ارتباط برقرار کند.

پس قاعده این شد که اساسا ارتباط با غیب به معنای حقیقی، زمانی رخ می‌دهد که شخص، بلوغ فوق عقلانی پیدا می‌کند و غیب را جدی می‌گیرد و سپس با آن ارتباط می‌گیرد و در نتیجه، باب رزق ها باز می­‌شود و ارتباط‌های غیبی شروع می‌شود. اما تا وقتی که شخص در بخش فوق عقلانی‌اش جدی نشود، چنین لیاقتی پیدا نمی‌کند. زیرا زمانی غیب با انسان محرم می‌شود که لیاقت محرمیت را داشته باشد. مثلا دخترخانمی که هنوز بالغ نشده، کسی به خواستگاری اش نمی‌رود. خواستگاری زمانی جدی می‌شود که او به رشد رسیده‌باشد. انسان هم در ارتباطات معنوی وقتی که در فوق عقل رشید و بزرگ نشده باشد و بلوغ معنوی و انسانی پیدا نکرده باشد، اتفاق‌های غیبی برایش نمی‌افتد.

اگر یاد و ذکری نداریم، خلوت نداریم، انس و دلدادگی نداریم، همه برای این است که این بلوغ معنوی هنوز در ما نیست و هنوز بچه ایم. حتی اگر ۵۰ سالمان هم باشد، ممکن است به این رشد نرسیم. علامت این رشد هم این است که به غم و شادی هایتان را نگاه کنید؛ ببینید هنوز بچه هستید یا نه؛ هنوز خیال و توهم زده هستید یا نه. اگر خوب به سبک زندگی تان نگاه کنید، معلوم می‌شود که در این وادی چه کاره هستید. اما از آن طرف ما در جبهه کسانی را می‌دیدیم که در سن کم، واقعا اهل رویت بودند و با غیب ارتباط داشتند. چون بالغ شده بودند. یعنی بلوغ بخش فوق عقلانی پیدا کرده بودند.

حالا معلوم شد که چه نیازی است امام سجاد (علیه‌السلام) تک تک فرشته‌ها را اسم می‌برد و دائما به آنها درود می‌فرستد. منظور حضرت از این همه نیاز و درود فرستادن، این است که باید بفهمیم و بشویم. چون این نشانه‌ی بلوغ انسانی است. مقام، شرافت و کرامت حقیقی ارتباط با غیب است.

سلام ما به اهل بیت علیهم‌السلام و فرشتگان، موجب رشد معنوی آنها می‌شود

خداوند سلام و درودی که به اهل بیت علیهم‌السلام یا فرشتگان، علما، شهدا یا اموات می‌فرستیم را به آنان می‌رساند و موجب رشد معنوی بیشتر آنان می‌شود.

امام سجاد علیه‌السلام می‌فرماید: «وَ صَلّ عَلَیْهِمْ صَلَاةً تَزِیدُهُمْ كَرَامَةً عَلَى كَرَامَتِهِمْ وَ طَهَارَةً عَلَى طَهَارَتِهِمْ‏ =و درودی بفرست بر ایشان كه كرامتى بر كرامت و پاكیزگى بر پاكیزگی شان بیفزاید». حالا داستان در این حد نمی‌ماند. در ادامه می‌فرماید: « اللّهُمّ وَ إِذَا صَلّیْتَ عَلَى مَلَائِكَتِكَ وَ رُسُلِكَ وَ بَلّغْتَهُمْ صَلَاتَنَا عَلَیْهِمْ فَصَلّ عَلَیْنَا بِمَا فَتَحْتَ لَنَا مِنْ حُسْنِ الْقَوْلِ فِیهِمْ، إِنّكَ جَوَادٌ كَرِیمٌ= خدایا و چون بر فرشتگان و فرستادگانت رحمت فرستى و درود ما را به ایشان رسانى، پس به سبب آنكه ما را به ذكر خیر ایشان توفیق داده‌‏اى، بر ما نیز رحمت فرست. زیرا كه تو بخشایشگر و كریمى».

یکی از کارهای قشنگی که خدا می‌کند، این است که هر وقت شما به فرشتگان و انبیا درودی بفرستید، سلام و درود شما را به آنها می‌رساند. پس نگو حالا این صلوات و درود من کجا رفت؟ شما به دلت می‌افتد برای حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) یا حضرت حمزه (علیه‌السلام) یا طاهر بن زین العابدین (علیه‌السلام) یا برای هر یک از علما و بزرگان، اموات و همه شهدا یک صلوات بفرستی، خدا همه را به تک تک آنها می‌رساند و آنها هم متوجه شما هستند. در روایت داریم ثواب صلوات جمعی را جز خدا هیچ کس نمی‌تواند حساب کند. یک دفعه هزاران نفر در برزخ می‌گویند فلانی بود.

این که آیت الله بهجت می‌فرماید: شما متوجه نیستید که وقتی صلواتی می‌فرستید چه تحولاتی در نظام برزخ می‌افتد، اما ما متاسفانه از این مسئله خیلی غفلت داریم.

اثر صلوات بر فرشتگان به خود انسان برمی‌گردد

همان‌طور که شما به فرشته‌ها صلوات می‌فرستید، آنها هم متقابلا برای شما درود می‌فرستند. صلوات ما آثاری دارد، اما آثار صلوات آنها شاید خیلی بیشتر از ما باشد. حضرت در ادامه می‌فرماید: حالا ما یک صلواتی به فرشتگان فرستادیم، خدایا تو هم متقابلا برای ما یک صلوات بفرست. این خیلی جالب است که می‌فرماید: «فَصَلّ عَلَیْنَا= برما درود بفرست» چه می‌شود که انسان به خدا بگوید: خدایا تو برای من یک صلوات و درود بفرست.

انسانی که برخوردار از فعالیت معنوی و «فوق عقلانی» است، به جایی می‌رسد که به خدا می‌گوید دست نوازش بر سرم بکش و این همان درخواست صلواتی است که از خدا می‌کنیم. آدم یک جاهایی این نسیم و ذکر را لازم دارد. پس درخواست صلوات کن.

آیا تا به حال در این فکر بوده‌ایم که از خدا درخواست صلوات کنیم؟ تا به حال به این فکر کرده‌ایم که اگر این درود خدا به شما برسد، چه اتفاقی می‌افتد؟ درود خدا تقویت و غذاست. آیا ما لیاقت داریم چنین درخواستی از خدا داشته باشیم! هر وقت احساس نیاز، قدرت، قوت، شادی و خیلی چیزهای دیگر کردی بگو: «اللهم صلی علی محمد و آل محمد». در روایت نقل است که خدا می‌گوید: اگر کسی یکبار به پیامبر و آل صلوات بفرستد، خودم برای او صلوات می‌فرستم. ما نیاز به صلوات و حمایت خدا داریم. صلوات اسم اعظم است و اسم اعظم در رأس همه امور است. هیچ کاری نیست که صلوات نتواند در آن حریم حضور داشته باشد.

اما اگر کسی بالغ نشده باشد، این حرف‌ها را نه می فهمد و نه باور می‌کند، عمل هم نمی‌تواند بکند. توجه  کنید حضرت چه دریچه‌ای را به روی ما باز کرده است.

 چرا دانشمندان امروز غرب، به خصوص آنها که تاریخ را خوانده‌اند، وقتی این‌ها را می‌خوانند، زود شیعه می‌شوند؟ ممکن است هواهای نفسانی و شهوات‌شان نگذارد گرایش پیدا کنند، اما عقلا اقرار می‌کنند. ویل دورانت می‌گوید که من نمی‌توانم باور کنم که کسی در آن شرایط وحشی عرب، بتواند این تمدن اسلامی را ایجاد کند و پیغمبر نباشد. قطعاً پیغمبر بوده که توانسته آن کار را بکند. محال است که یک آدم غیر معصوم و غیر آسمانی بتواند این طور سخن بگوید. متن جامعه کبیره هم می‌گوید که غیر معصوم نمی‌تواند این طور حرف بزند. کی می‌تواند بگوید که معصوم «مختلف الملائکه» است. کی می‌تواند بگوید اهل بیت محل رفت وآمد فرشته ها هستند؟

برای دریافت صلوات ویژه خدا به اسم «جواد و کریم» متوسل شوید

امام سجاد دو اسم اعظم را به ما معرفی می‌کند: «إِنّكَ جَوَادٌ كَرِیمٌ = تو جواد و کریمی». خدایا به جواد بودنت و کریم بودنت قسم که اگر من لایق صلوات تو نیستم، به حرمت این اسم ها تو به من نگاه کن.

در دعاهای مختلف می‌خوانیم: « اَللّـهُمَّ افْعَلْ بی ما اَنْتَ اَهْلُهُ وَلا تَفْعَلْ بى ما اَنـَا اَهْلُهُ= خدایا با من آنطور که خودت اهلش هستی رفتار کن! نه آن طور که من اهلش هستم». زیرا «انک اهل التقوی و المغفره= همانا تو اهل تقوی و مغفرت هستی».

«تقوی» یعنی نگه داشتن، تو اهل این هستی که من را از عذاب جهنم نجاتم بدهی و ولی من «انا اهل الذنوب و الخطایا» خدایا من اهل گناه و اهل خطا هستم. تو من را پاک کن و مغفرتت را نصیبم کن.

توسل به اسم «جواد» و «کریم»، جوابگوی نیازهای مادی و معنوی است

توسل کردن به اسم جواد و کریم خداوند، هم نیازهای مادی انسان را برطرف می‌کند و هم نیازهای معنوی را. اما مهم این است که این اسم را درست بشناسی.

این که امام سجاد (علیه‌السلام) می‌فرماید: «إِنّكَ جَوَادٌ كَرِیمٌ» باید دقت کنی که اگر این اسم را درست نشناسی، به اشتباه می‌افتی. باید بدانی الان وقت کدام اسم از اسماء الهی است. حضرت به تو یاد می‌دهد که وقتی صلوات ویژه خدا را می‌خواهی، به اسم جواد و کریم متوسل شو. پس دقت کن که جواد بودن و کریم بودن، فقط مادی برایتان ترجمه نشود. یعنی ذهنتان فقط سراغ کمالات جمادی یا گیاهی یا حیوانی یا حتی عقلی نرود. حواستان باشد که «جود و کرم» در چه بخشی کارایی دارد. پس همانطور که ما برای بخش اقتصادی به جود و کرم خدا نیاز داریم، برای بخش فوق عقلانی هم به جود و کرم خدا نیازمند هستیم.

پس تو برای این که مورد توجه ویژه‌ی خدا باشی یا فرشته ها برایت درود بفرستند، یا اهل بیت برایت درود بفرستند یا آسمان برایت درود بفرستد، به اسم یا «جواد یا کریم» نیاز داری. پس نتیجه آنکه من اگر سدی سر راهم هست و بلوغ پیدا کنم، باید خوراک داشته باشم. خوراک بلوغ انسانی اسم یا جواد و یا کریم است.

اگر معنویات جذب روح انسان نشود، رشد نمی‌کند

همانطور که غذا اگر جذب بدن نشود، بدن رشد نمی‌کند، اگر غذاهای روحی نیز جذب روح نشود، روح انسان رشد نمی‌کند، حتی اگر ۵۰ سال هم عبادت کند.

اسماء الهی انسان را بالغ می‌کند. کسی نگوید من ۴۰ سال است که نماز می‌خوانم، ۴۰۰ دفعه حج رفتم، کربلا رفتم. به اینها پز ندهد، بلکه ببیند که آیا این عبادت‌ها جذب روحش شده است یا نه!

یعنی کیفیت مهم است و ما باید در کیفیت غذاهای معنوی مان سرمایه گذاری کنیم. حجمش مهم نیست. مهم کیفیت و قدرتی است که برای روحت ایجاد می‌کند. کیفیت عبادت یعنی بتوانی با غیب ارتباط و انس بگیری. اما وقتی هنوز دری برایت باز نشده و هنوز رحمت ویژه ای شامل حالت نشده و در «رحمت عام» خدا باقی مانده‌ای، پس معلوم می‌شود که هنوز تو به دلتنگی نیفتاده‌ای؛ هنوز دلت برای امام زمان تنگ نمی‌شود. وقتی می‌گویند: امام زمان آواره، طرد شده، تنها و یگانه است، هیچ حسی به تو دست نمی‌دهد؛ یعنی هنوز بلوغ انسانی پیدا نکرده‌ای.

این رحمت عام و خاص خدا در این شریفه تجلی کرده است که خداوند می‌فرماید: ان رحمتی وسعت کل شیء فساکتبها للذین یتقون= رحمت من عام است و همه چیز را در بر می‌گیرد، اما آن را مخصوص کسانی قرار می‌دهم که با تقوا باشند».

 پس لازم است با خودمان فکر کنیم که چرا بعضی از افراد تا غروب بر ضد امام حسین جنگیده، عضو لشکر عمرسعد هم بوده، اما تنگ غروب که امام حسین (علیه‌السلام) گفت: «هل من ناصر ینصرنی» می‌گوید: لبیک. حالا ما کی می‌خواهیم لبیک به امام زمان بگوییم؟ آیا هنوز وقتش نرسیده؟ «أَ لَمْ یَأْنِ لِلَّذینَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِکْرِ اللَّهِ= آیا وقت آن نرسیده است که دلهای مؤمنان در برابر ذکر خدا و آنچه از حقّ نازل کرده است خاشع گردد؟». وقت آن نرسیده برای مومنین که وقتی اسم خدا را می‌شنوند، دلشان نرم شود و خشوع پیدا کنند. خدا در این آیه از ما سوال می‌کند. حالا قرار است نوبت ما کی برسد؟

فرشتگان/صلوات/ اسماء جود و کرم/بخش فوق عقل