(2) عوامل و موانع شادی

عناوین مورد بحث در این جلسه:

• از خصوصیات های بهشت، شادی و خرّمی است.
• جهنمی و بهشتی بودن بسته به ساختار روحی هر فرد دارد که چقدر با شرایط زیستی آخرت تناسب دارد.
• سخت گیر نبودن، حساب­رسی در قیامت را آسان می کند.
• کسی که به خودش سخت می­گیرد و خودش را هم نمی بخشد مورد آمرزش خداوند قرار نمی­گیرد.
• شادی آخرت در گرو آسان گیری در دنیاست.
• یکی از دام های شیطان ایجاد سخت گیری در درون انسان است.

به گزارش منتظران منجی «عج»، در دومین جلسه از بحث «شادی» مورخ ۹۴/۵/17 ، استاد محمد شجاعی به ادامه بحث پرداختند که

ساختار نفس انسان، ساختار ابدی و حقیقت واحدی است که از زمان تشکیل نطفه تا قیامت و بعد از قیامت، مراحل مختلفی را طی می‌کند.

قبل از انعقاد نطفه، حین انعقاد نطفه، دوران بارداری و... همه و همه مراحل شکل‌گیری یک انسان است.

بعد از تولد، انسان با دارایی‌هایی که از محیط و والدین گرفته بعلاوه‌ی اختیاری که دارد، بسته به نوع انتخاب‌ها، ارتباطات، رفتارها و افکارش نظام ابدی خود را می‌سازد. همان‌طور که جنین به‌طور موازی، نظام دنیایی خودش را در حین رشد در رحم مادر می‌سازد. بعد از تولد به دنیا، ضمن این‌که زندگی می‌کند، در حال ساختن نظام ابدی و برزخی خود نیز است.

غم‌ها و شادی‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. هر غم بیهوده و ضعیفی، عذاب­آور و نعمت‌های آخرتی را از ما سلب می‌کند. هر مقدار شادی و آرامش در دنیا داشته باشیم درواقع داریم خودمان را برای فضای بهشتی آماده می‌کنیم.

غم، نوعی بیماری و شادی نوعی سلامتی است. شادی دنیا، عامل شادی آخرت و غم دنیا منشأ غم آخرت است.

عوامل غم

چه چیزهایی سبب ایجاد و تولید غم می‌شود؟ ممکن است یک لباس یا عطر نامناسب در انسان تولید غم کنند. به فرموده‌ی قرآن

«فَوَقاهُمُ اللَّهُ شَرَّ ذلِکَ الْیَوْمِ وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً؛ افرادی­که خیرخواه هستند و بد کسی را نمی‌خواهند، خداوند به‌خاطر این رفتارهای شایسته آن‌ها را از شر قیامت رها می‌کند. این‌ها با خرمی و شادابی مواجه می‌شوند». (سوره انسان/آیه 11)

جنین در تولد به دنیا اگر درد و اذیت داشته باشد بدین معناست که آن را از رحم با خودش آورده است.  لذا اگر کسی بعد از وفات به جهنم برود و بسوزد یعنی تجهیزاتی که باید با خودش به همراه می‌آورده را نیاورده و هیچ سنخیتی با بهشت ندارد. لذا از آن چیزی که همه از آن لذت می‌برند، او زجر می‌کشد. مثل این است که ما بدون تجهیزات وکپسول اکسیژن زیر دریا باشیم، اصلاً از آن محیط لذت نخواهیم برد.

بهشت، ورودی همه انسان‌هاست. بستگی به این دارد که شکل هرکسی چه‌قدر با ساختار آن‌جا تناسب دارد.

یکی از چیزهایی که مانع ورود به بهشت می‌شود و برای انسان آفت است، غم‌های بی­موردی است که در دنیا داریم. چنانچه پیامبر (صلی‌الله علیه و آله و سلم) فرمودند: «مَن بَكى عَلَى الدُّنیا دَخَلَ النّارَ؛ کسی که دنیا بتواند او را به گریه بیاندازد، داخل جهنم می‌شود». یعنی انسان برای خودش جهنم می‌سازد.

کسانی که در مورد اسلام هرچه می‌فهمیدند سریع انجام می‌دادند، چون در دنیا سخت نگرفته‌اند در آخرت هم معطلی ندارند و به راحتی رد می‌شوند.

امام باقر (علیه‌السلام) فرمودند: «کلید همه‌ی بدبختی‌های انسان در دنیا و آخرت تنبلی و بی‌حوصلگی است».

یکی از عواملی که باعث می‌شود محاسبات انسان در آخرت راحت­تر انجام شود، راحت برخورد کردن با دیگران است. کسی که روحیه‌ی عفو و مغفرت ندارد، خداوند هم در آخرت او را مشمول رحمت خود قرار نمی‌دهد. این شخص در دنیا به‌خاطر شرایط مختلف سخت گرفته و معطل شده است. چون در دوران رحمی است اثرش به خودش برمی‌گردد.

وقتی یزید «ملعون» به امام حسین (علیه‌السلام) گفت: اگر توبه کنم قبول است، حضرت فرمودند: بله. ولی او توبه نکرد ولی حُر (رحمه‌الله علیه) توبه کرد و به آن مقامات والا رسید.

در مقابل حملات شیطان هوشیار باشیم؛ شیطان، کدورت‌های گذشته را به رخ انسان می‌کشد. باید در مقابل شکست‌ها هم مقاوم باشیم. از بچه‌ها یاد بگیریم به محض اینکه زمین می‌خورند بلند می‌شوند و به کار خودشان ادامه می‌دهند.

وقتی به قوانین شادی احترام نگذارید، محال است که به شادی دست پیدا کنید.

هرکسی که الگوی زندگیت قرار می‌دهی و دوست داری شبیه او شوی، همان «اهل تو» است و تو لایق او هستی.  مادر ما حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) به‌خاطر علاقه‌ای که به ما دارد، دوست دارد تک‌تک ما سالم به آخرت متولد شویم.

خندان و خوشحال به آغوش حضرت زهرا (سلام‌الله علیها) برمی‌گردیم. اگر هر سختی در دنیا تحمل کنیم به این زیارت می‌ارزد.

قرآن کریم می فرماید: «وَ مَن یَرْغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبْرَاهِیمَ إِلاَّ مَن سَفِهَ نَفْسَهُ»؛ چه کسی از آیین ابراهیمی روی برمی‌گرداند مگر این‌که آدم احمقی باشد». (سوره بقره، آیه 130)

یک‌نفر خیلی باید بی‌اعتقاد یا بی‌عقل باشد که سعادت آخرتی را نخواهد! چون بهشت، دارالسرور است. شخص در بهشت دائماً برنامه‌های سرورآفرین دارد. هر روز هفته بهشتیان، مهمان یکی از انبیاء هستند. این شادی‌ها، فقط یک شادی ساده نیست؛ بلکه لحظه به لحظه به حجم و گستره‌ی آن‌ها اضافه می‌کند و آن‌ها را به الله نزدیکتر می‌کند. در عین شادی، انسان رشد می‌کند.

آدمی که گناه می‌کند ولی شاد است، داخل جهنم می‌شود درحالی­که درحال گریه است. مضافا! این‌که این نوع شادی، آدم را غم‌انگیز می‌کند.

مطالب بیشتر:

پای درس استاد

مجموعه سخنرانی های استاد محمد شجاعی

مجموعه کتابهای استاد محمد شجاعی