مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
اگر یکسره ذهن و دلتان درگیر مصائب و مشکلات بخش های جمادی، گیاهی، حیوانی و عقلی زندگی تان باشد، دیگر فرصتی برای خلوت با معشوق حقیقی و انس با او نخواهید داشت. با این وضع، در چنبره غصه های دنیایی می افتید و هیچ وقت آماده حرکت به سوی بهشت نخواهید شد. پس باید درمورد چهار بخش پایینی وجودمان تغافل داشته باشیم.
«غم» از نگاه اسلام، نشانه نوعی بیماری است، اما شادی نشانه سلامت و آرامش روح می باشد. مومن همیشه شاد و آرام است. نبی اکرم (صلی الله علیه آله) فرمودند: «المومن دائم النشاط= نشاط مؤمن دائمی است». بنابراین، اگر می خواهید شاد باشید، بهترین راه این است که اول در مورد مشکلات و رفتارهای دیگران، بی خیال باشید و دوم این که توسط بخش فوق عقلانی، با آنها پیوند برقرار کنید.
برای مقابله با مشکلات، حضرت علی (علیه السلام) یک فرمول اساسی به ما یاد دادند و فرمودند: «نِصفُ العاقِلِ احتِمالٌ و نِصفُهُ تَغافُلٌ= نیمی از شخصیت عاقل، تحمل و نیمه دیگرش تغافل است».
«تغافل» و «تحمل» برای عاقل یک اصل است. تغافل یعنی خودت را به غفلت بزنی و بتوانی در مقابل افرادی که شما را تحقیر و آزار می دهند، سکوت کنی.
تحمل یعنی آنچه که در دل دارید، بیرون نمی ریزید و چیزی هم نمی گویید. یعنی هر وقت چیزی ذهن تان را مشغول کرد و به غصه کشاند، بگوئید: «این نیز بگذرد». اجازه ندهید چیزی شخصیت شما را له کند.
پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) فرمود: «مَن بَكى عَلَى الدُّنیا دَخَلَ النّارَ= هر كه براى دنیا بگرید ، وارد آتش مى شود».
اگر بخواهیم غصه نخوریم، «این نیز بگذرد» را یاد بگیریم؛ چون کسانی که خیلی غصه می خورند یا به هر چیز کم اهمیتی گیر می دهند، نه شاد هستند و نه آرام.
شادی و آرامش واقعی زمانی به دست می آید که «تغافل و تحمل» را در خودت بالا ببری؛ چون هر چه میزان تغافل و تحمل انسان بیشتر باشد، شادتر و آرام تر خواهد بود.
در طوفان های زندگی، مشکل از هر جا که باشد، چه از خودمان، و چه از اطرافیان و چه از شرایط زندگی، تقدیر و.... غصه خوردن و مصیبت نامه گفتن به دیگران، هیچ فایده ای ندارد و تنها و تنها بار غم هایمان را بیشتر می کند. پس بهتر است که با گفتن جمله ی «این نیز بگذرد.» لحظات عمر را به شادی و آرامش تبدیل کنید.
اگر طلاقی اتفاق افتاد، یا مریضی پیدا کردیم، یا ورشکستگی مالی پیش آمد، با اسم شریف «مبدل» می توانیم همه غصه ها را به شادی و آرامش تبدیل کنیم.
انسانیت و قشنگی شخصیت یک انسان، این است که به کسی که به ما بدی کرده ، خوبی کنیم. او مثل طبیبی است که وقتی با یک مریض رو به رو می شود، هیچ وقت به او نمی گوید «چرا مریض شدی؟»؛ یا توهین نمی کند. برعکس هر چه مریضی اش حاد باشد، دلسوزی دکتر نیز بیشتر خواهد بود.
بنابراین، برای این که سرعت شما در حرکت به سمت ابدیت کم نشود و بتوانید گذشته خود را جبران کنید، در مورد امور مربوط به بخش های پایینی وجودتان (جمادی،گیاهی، حیوانی، انسانی) تغافل داشته باشید.
از بدی های دیگران «چشم پوشی» کنید تا شاد زندگی کنید
زندگى انسانها خالى از امورى كه برخلاف توقّع شان باشد، نیست. اگر انسان جزئیات زندگى دیگران را با كنجكاوى و دقّت زیر ذره بین قرار دهد و آنها را بازخواست کند، زندگى هم برای خودش تلخ می شود و هم اطرافیانش از او دوری می کنند. پس به بدی های دیگران زیاد توجه نکنید. همان طور که خداوند، بسیاری از ضعف های ما را می پوشاند و ندید می گیرد، ما هم باید با دیگران با تغافل برخورد کنیم.
امام علی (علیه السلام) می فرمایند: «مَنْ لَمْ یَتَغافَلْ وَلایَغُضَّ عَنْ كَثیر مِنَ الأُمُورِ تَنَغَّصَتْ عیشَتُهُ= كسى كه تغافل و چشمپوشى از بسیارى امور نكند، زندگى براى او ناگوار خواهد شد».
قرآن می فرماید بسیاری از بدی هایی که به ما می رسد، ناشی از کارهای خودمان است: «وَ ما أَصابَكُمْ مِنْ مُصِیبَةٍ فَبِما كَسَبَتْ أَیْدِیكُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ كَثِیرٍ= و آنچه از مصیبت به شما می رسد، به خاطر دست آورد خودتان است و خدا از بسیارى از (گناهانتان) در مىگذرد». (سوره شوری/آیه 30)
در داستان فتح مکه، در حالی که همه مخالفان، به خاطر ترس، از پیامبر اسلام (صلوت الله علیه) فرار می کردند، حضرت اعلام کرد که هر کس به خانه ابوسفیان پناه ببرد، در امان است. این سیره نبوی است که نشان می دهد باید از خطاها گذشت و به دیگران فرصت جبران داد.
«تغافل و چشم پوشی» گاهی درمورد دیگران است و گاهی هم در مورد خودمان. تغافل در مورد دیگران این است که از بدی های آنها بگذریم. مثلا کسی که خطا و اشتباه می کند، نباید همه اشتباهات را دید و آبرویش را برد.
اما تغافل درمورد خودمان اینطور است که باید مواظب باشیم شیطان به خاطر گناهان و اشتباهات گذشته ما، آینده را برایمان تیره و تار نکند. این از شگردهای شیطان است.
اگر اعتماد به نفس نداشته باشی و خودت را هم قبول نداشته باشی، دیگران هم برای تو ارزشی قائل نمی شوند و بیشتر تحقیرت می کنند. بنا بر این، حواست باشد که از اشتباهات و لغزش های نزدیکانت چشم پوشی کنی. در غیر این صورت، عمر و وقتت تلف می شود و از شادی، آرامش و شبیه شدن به حق تعالی باز می مانی.
پس بهتر است که انسان درعین حالی که برای برطرف کردن ضعف های خود تلاش می کند، در مورد آنها تغافل و تجاهل نیز داشته باشد؛ چون این تغافل زندگی را شیرین می کند.
تغافل و تجاهل باعث می شود که روحیه انسان برای پروازهای عالی و تشبه به اسماء الهی آماده شود. کسی که چنین روحیه ای نداشته باشد، روزبه روز به جهنم نزدیک تر شده و به اهل جهنم شبیه تر می شود.
اگر یکسره ذهن و دلتان درگیر مصائب و مشکلات بخش های جمادی، گیاهی، حیوانی و عقلی زندگی تان باشد، دیگر فرصتی برای خلوت با معشوق حقیقی و انس با او نخواهید داشت. با این وضع، در چنبره غصه های دنیایی می افتید و هیچ وقت آماده حرکت به سوی بهشت نخواهید شد.
کلیدواژه ها:
آثار استاد