(1) شادی در اسلام

عناوین مورد بحث در این جلسه:

• دین اسلام مخالف غم و حامی شادی است.
• فقط با عنصر "شادی" می توان موفقیت های دنیایی و مقامات آخرتی کسب کرد.
• انسانی که رابطه اش با "الله" تنظیم نیست گرفتار غم خواهد شد.
• اگر غم‌زده و نگران هستیم یا حجم شادی هایمان کم شده دلیل بر آسیب دیدن یکی از مراتب پنجگانه وجودی مان که با تنبلی و بی حوصلگی همراه است.
• شادی حالتی است که از وصول انسان به خواسته و آرزویش خبر می دهد.

به گزارش منتظران منجی «عج»، در اولین جلسه از «شادی» مورخ ۹۴/5/3 ، استاد محمد شجاعی به ایراد سخن پرداختند که شرح آن در زیر می آید:

یکی از ابزار ضروری انسان برای تأمین سلامت در دنیا و آخرت، شادی است. همانطور که در مباحث گذشته شرح دادیم ساختار وجودی انسان، ساختار ریاضی است و بین قوای مختلف انسان یعنی حس، خیال، وهم، عقل و فوق عقل روابط ریاضی و تعامل وجود دارد. در راستای هدف خلقت، می‌بایست شناخت کاملی از این ساختار داشته تا بتوانیم شادی و آرامش را در طول مسیر حفظ کرده و افزایش دهیم. بدون شناخت تلاش انسان برای خوشبختی بی نتیجه خواهد ماند. برای اینکه در این مسیر با سرعت مناسبی حرکت کنیم می‌بایست غم و اضطراب را از خویش دور نماییم. بدن بخشی از روح است که ظهور مادی داشته و مرتبه نازله نفس می‌باشد. زمانی که جسم تحت فشار باشد، روح نیز آسیب می‌بیند. وقتی انسان به خدا نزدیک می‌شود، رابطه احساسی قوی‌تری با دنیا و متعلقات آن برقرار می‌نماید؛ در نتیجه می‌تواند از همه آن‌ها انرژی دریافت نماید. خداوند متعال قوانین طبیعت را به نحوی مقرر فرموده که هر چه مدت زندگی انسان در دنیا بیشتر می‌شود، به شادی، آرامش و نشاط بیشتری دست پیدا می‌نماید. حاصل عمر انسان شبیه شدن به مربی خود که ربّ العالمین می‌باشد. یکی از اسامی خداوند تبارک و تعالی "مرتاح" به معنای شاد می‌باشد.

یکی از موانع شادی که کلید همه بدبختی‌ها نیز می‌باشد، تنبلی و بی‌حوصلگی است. انسان باید برای شادی همه قوای خود تلاش کند و سه بخش پایینی در خدمت عقل و فوق عقل قرار گیرد.

ده نوع غم نشاط آور و انرژی زا داریم (به مباحث غم مراجعه نمایید) در غیر این‌صورت غم برای ساختار انسان مضر و نتیجه آن جهنم می‌باشد انتخاب، افکار، ارتباط و رفتار رفتار ما در سطح شادی ما بسیار تاثیرگذار می‌باشد و می‌بایست طوری تنظیم شود که شادی و آرامش انسان را حفظ نماید. انسانی که رابطه خویش را با کمال مطلق تنظیم نکرده باشد، هر چند در چهار بخش دیگر احساس شادی کند، شادی اش پایدار نمی‌باشد. خداوند در سوره طه بسیار شفاف این موضوع را اعلام فرموده‌اند و می‌فرمایند: «وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَةً ضَنكًا؛ وهرکس از یاد من رویگردان شود، زندگی (سخت) و تنگی خواهد داشت». ( سوره طه/ آیه 124)

هر چند انسان در زندگی پیروزی‌های ظاهری اما هیچ زمان احساس آرامش ندارد. شادی فوق عقل، از نوع بی‌نهایت است و این کمبودهای زندگی در چهار بخش دیگر را جبران می‌نماید. کودک عزیز روان نیز مانند نوزاد انسان نیازهای ذاتی دارد که در صورت عدم توجه به آن‌ها گریان می‌شود و این اعتراض به شکل عصبانیت، غم و زودرنجی ظهور مادی می‌یابد؛ و درمان آن، تنها ارتباط با معشوق بوده و نزد پزشک و روانپزشک برای برطرف نمودن افسردگیِ انسانِ دور مانده از معشوق، نسخه‌ای یافت نمی‌شود.

عوامل موثر در شادی

اولین راه نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) معرفی نموده و می‌فرمایند: «یا علیُّ! لاخَیرَ فی ... الوَطَنِ إلّا مَعَ الأَمنِ وَ السُّرورِ؛ هیچ خیری در وطن نیست مگر وطنی با امنیت و شادمانی».

محل زندگی، یکی از عوامل موثر در شادی انسان است و می‌بایست در انتخاب کشور، شهر و حتی محله آن دو فاکتور را در نظر داشته باشد: امنیت و شادمانی. به برکت خون پاک شهدا، ایرانیان از امنیت بالایی برخوردارند می‌باشند. در بعضی از کشورهای دنیا منع رفت و آمد مطابق قانون یا عرف آن جامعه در ساعات خاصی از شبانه‌روز می‌باشد. طبق فرموده حضرت محیط زندگی نباید غم انگیز و غم‌ساز باشد. با تنوع در رنگ و طرح می‌توانیم کشور، شهر، محله و خانه‌ی فرح‌بخش داشته باشیم.

آثار شادی از کلام امیر مومنان علیه السلام

امیرمؤمنان علیه السلام می‌فرمایند: «السُّرُورُ یَبْسُطُ النَّفْسَ وَ یُثیرُ النَّشاطَ؛ شادی انبساط روحی می‌آورد و نشاط برانگیز است».

نشاط محصول شادی است. ورزش یکی از رفتارهای نشاط زاست حتی پنج دقیقه در روز باشد. افرادی که دنبال نشاط و انبساط روحی برای حرکت به آسمان هستند به این نکته بسیار مهم توجه داشته باشند که نشاط جسم به روح نشاط می‌دهد و روح بانشاط برای پرواز به آسمان سبک بال است.

مطالب بیشتر:

پای درس استاد

مجموعه سخنرانی های استاد محمد شجاعی

مجموعه کتابهای استاد محمد شجاعی