یکی از قوانین جذب امورات دنیوی و اخروی، تلاش به تناسب هر عمل است

بنابراین، کمال ما در حرکت اختیاری‌مان به سوی خداوند این است که ادعای وجود نکنیم که ادعای شرک‌آمیز است. حالا با این وجودی که عین فقر است، باید بتوانیم جذب خیرات کنیم. در جذب خیرات، چند قاعده هست که به سرعت و جهش انسان خیلی کمک می‌کند:

1.تلاش) انسان به سهم خودش چه برای دنیا و چه برای آخرت باید تلاش و سخت‌کوشی داشته باشد. به قول امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «وَ مَنْ سَأَلَ اللَّهَ التَّوْفِیقَ وَ لَمْ یَجْتَهِدْ فَقَدِ اسْتَهَزَأَ بِنَفْسِهِ= اگر  کسی از خداوند موفقیت را بخواهد، اما سخت‌کوش نباشد، خودش را مسخره کرده است».

قرآن نیز می‌فرماید: «وَمَنْ أَرَادَ الآخِرَةَ وَسَعَى لَهَا سَعْیَهَا[2]= و آن کس که سرای آخرت را بطلبد و برای آن سعی و کوشش کند». اگر کسی ابدیت و آخرت را بخواهد، به تناسب آن باید سعی و تلاش کند. در این صورت، سعی‌اش به نتیجه می‌رسد.

کسی که دنیا می‌خواهد باید تنبلی و بی‌حوصلگی را کنار بگذارد. حتی کسی که آخرت و ابدیت را هم می‌خواهد، باید تنبلی‌های معنوی و روحی‌اش را کنار بگذارد. این تلاش نیز باید مبتنی بر بصیرت و علم باشد. چون عمل کردن بدون علم و آگاهی، مثل کسی است که در مسیر غیرحقیقی حرکت می‌کند؛ هر چقدر هم سرعت بگیرد، از مسیر اصلی دورتر می‌شود.

امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند: «اَلْعَامِلُ عَلَى غَیْرِ بَصِیرَةٍ كَالسَّائِرِ عَلَى غَیْرِ اَلطَّرِیقِ لاَ یَزِیدُهُ سُرْعَةُ اَلسَّیْرِ إِلاَّ بُعْداً= عمل‏‌كننده بى‏‌بصیرت چون كسى است كه بیراهه مى‏‌رود و شتابش نتیجه‌‏اى ندارد جز اینكه بیشتر او را دور مى‏‌كند». بنابراین، اگر کار دنیایی می‌کنید: اعم از کار اقتصادی، کار بازرگانی، کار هنری، کار کشاورزی و... یا کار آخرتی مثل عبادت کردن، حج رفتن، جهاد رفتن و ... فرقی نمی‌کند. هر کاری که می‌خواهید انجام بدهید، نیاز به آگاهی و بصیرت خاصی دارد تا بتوانید مسیر را درست بروید و وقت و عمرتان تلف نشود.

«نیت زیبا» از عوامل موفقیت در هر تلاشی است

غیر از علم و بصیرت و عمل متناسب با آن، ما نیاز به این داریم که نیت‌هایمان را هم درست کنیم. پس نیت خوب، یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در هر تلاشی است.

اگر کسی نیت خبیث داشته باشد، نزد خدا آلودگی دارد و نمی‌تواند خیرات را از خداوند جذب کند؛ به همین دلیل، به کام خودش نخواهد رسید.

در نیت هم دو قاعده وجود دارد: وسعت نیت و حسن نیت. وسعت نیت یعنی هر چه که برای خود می‌خواهید، برای دیگران هم بخواهید. همین‌طور هر چه که برای خود نمی‌پسندید، برای دیگران هم نپسندید. حسن نیت موجب خیرات و برکات می‌شود. چون وقتی روح بزرگ شد، از قدر بالاتری برخوردار خواهد بود. در واقع مثل کسی است که به محضر کریم مطلق ظرف بزرگ می‌برد تا آن را پر کند. چون خداوند دائم الفضل است، میزان برکتی و فضلی که می‌دهد، بسته به این که چقدر فقر را نزد او ببری و چقدر منیت‌هایت را حذف کنی و چقدر حجاب‌هایت را کنار بگذاری و چقدر پاکی داشته باشی. پس این حسن نیت در توفیق و جذب رحمت و خیرات و نزولات الهی تاثیر اساسی دارد.

در حسن نیت نیز انسان باید سعی کند نیتش را زیبا و خوب کند. پلیدی، بدجنسی، حسادت، بدبینی، رقابت‌های بی‌جا، به رخ کشیدن، فخرفروشی و... نداشته باشد. اگر کسی نیت غیر الهی داشته باشد، آن چیزی که جذب می‌کند به ضررش تمام خواهد شد و موفقیتهایش تبدیل به شکست می‌شود. پس لازم است در ابتدا روح رحمانیت را در خود حاکم کند و بندگان خدا را دوست داشته باشد و باور کند که همه مردم عین خودش و بلکه بالاتر از خودش هستند.

نیت خوب و مقصد زیبا، رمز موفقیت و رسیدن به آرزوهاست

امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) می‌فرماید: «عَوِّدْ نَفْسَكَ حُسْنَ النِّیَّةِ وَ جَمیلَ الْمَقْصَدِ تُدْرِكْ فى مَباغیكَ النَّجاحَ=  خودت را به داشتن نیّت خوب و مقصد زیبا عادت بده تا در خواسته‌هایت موفق شوى».

نفست را عادت را بده که همیشه خوب ببینی؛ مثبت اندیشی داشته باشی، خیرخواه باشی. بدجنسی و رقابت، بالاتر بودن، علوّ و غلو نداشته باشید. هر چیزی که تو را به خودت برمی‌گرداند، آلوده است. اگر نماز می‌خوانی، آن را با دیگران و در جمع بخوان. پس با جمع و با مردم باشید و سعی کنید نیت‌هایتان را درست کنید تا نزولات الهی شامل حالتان بشود. تا انسان به این مسئله توجه نکند، ممکن است هر چه جذب می‌کند، رزق و روزی بدی باشد. رزق و روزی بد آن است که با خودخواهی‌ها، منیت‌ها، حسادت‌ها و چیزهایی از این قبیل مخلوط می‌شود.

پس خودتان را طبق فرمایش حضرت امیر (علیه‌السلام) عادت بدهید به حسن نیت و خوب دیدن؛ خودتان را عادت بدهید به این که مقصد و اهداف زیبا داشته باشید.

هدف‌‌گذاری یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت در هر تلاشی است. پس وقت بگذاریم و دقیقاً تعیین کنیم که می‌خواهیم به چه چیزی دست پیدا کنیم. مثلاً چرا این درس را می‌خوانی؟ چرا این شغل را داری؟ چرا می‌خواهی ازدواج کنی؟ و معنای زندگی‌ات چیست؟

اینها در مقابل فرمول‌های موفقیتی که الان غربی‌ها و پیروان آنها به ما می‌دهند، از زمین تا آسمان فرق دارد. متاسفانه در کشور ما کتاب‌های موفقیت که نویسنده‌اش دونالد ترامپ است، چاپ می‌شود، افرادی مثل ترامپ که بیشترین فساد و جنایت در زندگی‌شان دارند. این موفقیت نیست. رمز موفقیت این است که خودتان را به حسن نیت عادت دهید تا نتایجی که از کارکردهای‌تان می‌بینید زیبا باشد و به همه‌ی آرزوهایی که به دنبالش هستید، برسید.

آدم خوش‌نیت بوی خوبی برای دیگران دارد

حضرت امیر (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «مَن حَسُنَت نِیَّتُهُ كَثُرَت مَثُوبَتُهُ و طابَت عِیشَتُهُ و وَجَبَت مَوَدَّتُهُ = هر كس نیّتش نیكو شود، پاداشش فراوان گردد و زندگیش خوش شود و دوستیش لازم آید». «ثواب نیت» خیلی بالاتر از خود عمل و کار است.  نیت یعنی عشق به عملی که اگر مانعی بر سر راه‌ نبود، آن را انجام بدهید. نیت بیش از اصل عمل ارزش دارد. مؤمن در مسیر قربش به حق تعالی، راه را با نیت‌های صادقانه طی می‌کند. پس با اصلاح نیت و داشتن نیت خوب، از پاداش فراوان اعمال‌تان بهره‌مند شوید تا زندگی خوبی داشته باشید.

 آدم خوش‌نیت و خیرخواه، زندگی آرام و شادی دارد. دل خوشی دارد. هر چند ممکن است سختی و مصائب هم داشته باشد، اما آرام است. چنین آدمی دوستی‌اش لازم است . چون آدمی که خوش‌نیت است، بوی خوبی برای دیگران دارد.

شما یک عده آدم‌ها را دیده‌اید که آدم‌های شاخص و خاصی نیستند؛ ولی هر وقت کنارشان هستید، از آنها خوشتان می‌آید و به آنان علاقمند می‌شوید. خداوند هم در دل یگران  نسبت به این گونه آدم‌ها، مودت ایجاد می‌کند. چون اینها بوی بهشت دارند.

 همانطور که قرآن کریم می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَیَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا[3]= مسلّماً کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام داده‌اند، خداوند رحمان محبّتی برای آنان در دلها قرار می‌دهد». یعنی امکان ندارد کسی اهل ایمان و عمل صالح باشد، ولی محبوبیت نداشته باشد. مثل تابلوی زیبائی که هر کس نگاهش می‌کند، نمی‌تواند دوستش نداشته باشد و لذت نبرد.

زنی که تلاش می‌کند در خانه حرف، حرف او باشد و هر چه او می‌گوید همه گوش کنند، نتیجه زندگیش آن می‌شود که هیچ کس دوستش ندارد. مردی که در خانه مردسالاری دارد، ممکن است دیگران حرفش را گوش کنند و اطاعتش کنند؛ ولی محبوبیتی در بین فرزندان و همسرش نخواهد داشت. اما اگر انسان گفت خدا سالاری؛ یعنی هر چه خدا گفت همان بشود، در این صورت انسان به طور طبیعی محبوب دیگران می‌شود. پس انسان هیچ وقت نباید به دنبال غلبه و برتری دادن خود بر دیگران باشد.

راه های موفقیت/ نیت/آثار نیت خوب

[1] سوره فاطر/آیه 15.

[2] . سوره اسرا/آیه 19.

[3] . سوره مریم/آیه 96.