کسی که منکر دستورات دین می شود، ظالم است

ویژگی بدی که قرآن برای بسیاری از انسان ها معرفی می کند، «کفر» است. کفر یعنی پوشاندن و انکار کردن حقیقت. این پوشاندن دو نوع است: نظری و عملی.

کفر نظری، کفری است که شخص در اعتقاداتش نسبت به کلام الهی و واقعیت های عالم دارد. حماقت و لجاجت برخی از انسان ها از نظر عقیدتی آنقدر زیاد است که هم بدیهیات عالم را انکار می کنند و هم وجود خدای تبارک و تعالی را.

علت این انکار کردن ها این است که آدم های تنبل و بی حوصله، چون می خواهند آزاد باشند و هر گناهی را انجام دهند، منکر همه حقایق می شوند. احمقانه ترین و بی منطق ترین آدم ها همین ها هستند که حتی خدا را هم انکار می کنند.

اگر از آنها سوال کنید که چه کسی تو را خلق کرده، پاسخی ندارند. آنها برای انکار کردن هایشان هیچ دلیلی ندارند. این در حالی است که می بینیم آفرینش اتم ها، الکترون ها، کهکشان ها، گیاهان، حیوانات و .... برای انسان تولید دانش می کند. میلیون ها آدم در دانشگاه‌ها و آزمایشگاه ها در حال کشف این منطق موجودات هستند.

علت ایجاد میلیون ها اختراع بشر این است که هر دانشمندی نظمی را کشف کرده و اختراعی کرده است. وقتی سوال شود که این منطق را چه کسی به اینها داده و شعور واحد حاکم بر هستی نزد کیست؟ این منطق را چه کسی به آنها داده است؟ چه کسی این نظم و نظام را در عالم قرار داده است؟ چه کسی به اینها شعور داده است؟ چه کسی نطفه در رحم مادر را به نوزاد تبدیل می کند؟ اینها پاسخی ندارند. بنا بر این، نمی توان حقیقت را پوشاند، مگر این که عقل انسان تابع نفس و شهوتش شود.

یک منطق دیگر این است که وقتی کسی چیزی دارد، اعم از مقام و فکر بلند و اختراع بزرگ و ....نباید به دیگران فخرفروشی کند. زیرا منشاء ایجاد همه چیز خداست. «الحمد لله» یعنی کسی از خودش چیزی ندارد که به خاطر آن، دیگران را تحقیر کند. چنین کسی موحد نیست. داشته های تو از کجا آمده؟ مگر تو از خودت کمالی داری؟ هر کمالی هم به دست آورده ای خدا به تو داده.

قرآن کریم همه این گونه افراد را ظالم می نامد و می فرماید: «فَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَذَبَ عَلَی اللَّهِ وَ کَذَّبَ بِالصِّدْقِ= پس چه کسی ستمکارتر است از آن که بر خدا دروغ ببندد و سخن راست را هنگامی که به سراغ او آمده، تکذیب کند». (سوره زمر/آیه 32)

«کَذَبَ عَلَی اللَّهِ» یعنی حرف هایی به خدا می بندند که در شرع مقدس نیامده است. «کَذَّبَ بِالصِّدْقِ» یعنی واقعیت ها را تکذیب می کنند. اینها هم به نوعی ظالم تلقی می شوند.

برخی افراد کفر به اسماء الهی دارند. خدایی که هستی محض و بی نیاز مطلق است، آیا امکان دارد به بندگانش ظلم کند؟ نه. زیرا امام سجاد (علیه‌السلام) می‌فرماید: «انَّمَا یَحْتَاجُ إِلَى الظُّلْمِ الضَّعِیف= کسی به ظلم احتیاج دارد که ضعیف است». ضعیف کسی است که برای جبران ضعف های خودش، حق کسی را می‌گیرد.

خدای سبحان بی‌نیاز مطلق است و به مخلوقات خود نیازی ندارد. او لحظه به لحظه به همه موجودات و نظام هستی، حیات و وجود می دهد. عالم همه ظهور و جلوه ی اوست. پس در مقابل هستی مطلق، هستی دیگری قرار نمی گیرد.

حضرت زهرا (سلام الله علیها) در خطبه معروفشان در مسجد کوفه فرمودند: «ابتدأ الأشیاء لا مِن شیء= خداوند اشیا را خلق کرد، اما از چیزی نیافرید(یعنی هیچ چیزی وجود نداشت)». یعنی خدا خلقت اشیا و عالم هستی را از چیزی خلق نکرد. پس اگر قائل باشیم که خدا ظلم می کند، در واقع اسماء الهی را تکذیب می کنیم.

 تفاوت های نظام هستی همه بر اساس حکمت الهی است، نه این که ظلم به کسی یا چیزی شده باشد. در حقیقت، این ظلم از ناحیه خود انسان هاست. مثلا خدا نعمتی را به کسی می دهد، اما او با این نعمت، دیگران را کوچک و بی ارزش می بیند. درحالی که همه کمالات از آن خداست و انسان چیزی از خود ندارد که بخواهد با آن به دیگران فخر بفروشد.  بنابراین، در کفر نظری، انسان یک سلسله حقیقت های خارجی را تکذیب می کند.

نوع دوم کفر، کفر عملی است. یعنی با این که انسان می داند یک کار و عملی بر حق است، اما آن را انجام نمی دهد. برخی انسان ها خدا را قبول دارند، اما دستورات الهی را انکار می کنند. مثلا دستوارت الهی که از آن نهی شده را خوب فرض می کنند و دستوراتی که امر به آن شده را بد می بینند. اینها هم ظالم هستند. برخی منکرین هیچ دانشی در باره زبان و ادبیات قرآنی ندارند، اما آن را به راحتی انکار می کنند. اینها هم به تصریح قرآن ظالم هستند. مثلا کسی که حجاب را قبول ندارد.

وقتی می گوییم خدا ۱۷ آیه در قرآن در خصوص حجاب نازل فرموده ، می گوید دروغ است. آیا این آیات را دیده ای که تکذیب می کنی؟

خدا این همه آیه در مورد نماز نازل کرده و اینها که منکر نماز هستند بهانه می آورند که «دلت پاک باشه».

کفر باطن انسان را «بد شکل» می کند. این که قرآن می فرماید: «وکل یعمل علی شاکلته=هر کس براساس شاکله ی خود عمل می کند» اشاره به همین دارد که هر کس شاکله خود را بر اساس اعمال و افکاری که دارد می سازد. پس کسی که با انواع کفر انواع ظلم ها را مرتکب می شود، در حقیقت شاکله بد شکلی را برای خود می سازد.  یعنی کسی که خدا را انکار می کند، جای او جز جهنم نیست؛ چون هیچ وقت به ملاقات خدا نمی رسد.

ظلم نکن! چون خدا همواره تو را آزمایش می کند

خداوند همواره انسان را در صحنه های مختلف زندگی مورد آزمایش و بلا قرار می دهد. مریضی، از دست دادن مال، از دست دادن عزیزان، ورشکستگی و...  اینها همه آزمایشات الهی است. مثل معلمی می ماند که اول اصول را به شاگرد یاد می دهد سپس از او امتحان می گیرد. خدا هم این گونه رفتار می کند. پس باید ببینیم که در این طوفان زندگی چقدر عقایدمان ثابت می ماند؟

«وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِینَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِینَ وَ نَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ= و البته شما را مى ‏آزماییم تا مجاهدان و شكیبایان شما را باز شناسانیم و گزارش هاى شما را رسیدگى كنیم». (سوره محمد/آیه 31)

یکی از مواردی که انسان سخت مورد آزمایش الهی قرار می گیرد، شبهه ها و شك‌هایی است كه برای تضعیف عقاید دینی به سراغ انسان می آید.

گاهی دیده می شود آدمی به خداوند دروغ می بندد؛ یا او را اساساً انکار می کند. انسان چون نمی خواهد زیر بار دین، اعم از نماز، روزه، خمس، زکات و... برود. پس همه اینها را  انکار می کند تا معصیت می کند. از طرفی این مریضی و انحراف خود را به دیگران هم انتقال داده و آنها را فریب می دهند.

کسی که «سبحان الله» را تکذیب می کند، یعنی خدا را از نظر عقیدتی و عملی باور ندارد. درحالی که اگر خدا به معنای حقیقی درک شود؛ این منشا قدرت، شادی، آرامش، عزت و درمان همه ی خرابی هاست؛ او بهترین مولا و یاری دهنده است.

علت این که نمی توانیم از خدا کمک بخواهیم، به خاطر ظلم های (اعتقادی و عملی) است که در حق خود می کنیم. همه ما خدای حقیقی را کنار گذاشتیم و نمی توانیم با او شاد باشیم.

پس ظلم از جائی شروع می شود که ما به دنبال خدای حقیقی نیستیم، حتی زمانی هم که او را می شناسیم، باز هم به دنبالش نیستیم و خدای توهمی خود را ترجیح می دهیم تا بتوانیم راحت تر به ضعف ها، تنبلی ها و بی حوصلگی هایمان بپردازیم. این بزرگترین ظلم است که انسان حقیقتی را شفاف می بیند، ولی باز هم آن را انکار می کند.

اکنون باید از خود سوال کنیم که چه ظلم هایی را (در اعتقاد یا در عمل) مرتکب می شویم که نمی توانیم به آرامش برسیم؟