چگونه گرفتار همنشین بد نشویم

به گزارش منتظران منجی «عج»، در جلسه 416 «خانواده آسمانی » مورخ 94/11/08 ، استاد محمد شجاعی به ادامه بحث پرداختند که شرح آن در زیر می آید:

آثار همنشین بد؛ از نگاه قرآن

خدای تبارک و تعالی می فرماید:

«وَمَن یَعْشُ عَن ذِكْرِ الرَّحْمَنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ/ وَ إِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبیلِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ/ حَتَّی إِذا جاءَنا قالَ یا لَیْتَ بَیْنی‏ وَ بَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرینُ؛ هر کس که از یاد خدای مهربان، دوری کند، شیطانی را بر او می‌گماریم، که همنشین او باشد. این شیاطین، انسان را از یاد خداوند باز می‌دارند. حال آنکه، این انسان‌ها در خیالشان تصور می‌کنند، انسان‌های هدایت یافته‌ای هستند. تا زمانی‌که وفات‌شان رسیده و به نزد ما می‌آیند. آن وقت می‌گویند؛ کاش به اندازه‌ی دوری مشرق و مغرب، بین من و تو (شیطان) فاصله بود پس تو همنشین بدی هستی!!». (سوره زخرف/36 الی 38)

همنشین بد ... بر زمینت می‌زند !!!

خداوند بزرگ در این آیه، از قوانین خلقت، پرده برداشته و آن را بصورت فرمول‌هایی کاربردی در اختیار انسان قرار می‌دهد. این آیه صرفاً یک موعظه‌ی اخلاقی نیست، بلکه یک قانون تثبیت شده در نظامِ کاملاً قانونمند خلقت است. بر طبق این آیه، در می‌یابیم که نظام خلقت، بگونه‌ای طراحی شده است که؛

هر کس از یاد خدا فاصله بگیرد، گرفتار همنشین بد، خواهد شد. « نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطَاناً فَهُوَ لَهُ قَرِینٌ»

منظور از شیان، هم شیاطین انس را در بر می‌گیرد، و هم شیاطین جن را...

کاملاً واضح است که انسان مؤمنی که دائماً در اتصال با الله، روزها و شبهایش را سپری می‌کند اهل معنویات و مراقبت از نفس می‌باشد؛ هرگز همنشین بدی را که رنگ و بوی الله ندارد، انتخاب نمی‌کند.

اساساً قلب کسی که حقیقتاً با الله مأنوس است؛ (فقط ظاهر دینداری ملاک نیست) گرایشی به رفاقت و همنشینی با غیر مؤمنان ندارد.

امّا قلب کسانی که با الله مأنوس و رفیق نیستند، براحتی به سمت همنشینانی متمایل می‌گردد، که رنگ و بویی از الله ندارند، زیرا اساساً لذت همنشینی با الله، از قلب آنان دور شده است، بطوری‌که، قادر نخواهند بود، دوستی‌هایشان را حولِ محور الله، تنظیم کنند. لذا قرآن چنین انسان‌هایی را، در معرض خطر همنشینی با شیطان، معرفی می‌کند. این شیطان می‌تواند، یک همسر، همسایه، خانواده ‌همسر، رفیق و ... باشد که رنگ و بویی از خدا نداشته و آنان را بیشتر از یاد خداوند غافل می‌کند.

البته شیاطین جن، که در مسیر هر دو دسته‌ی (مؤمنان، و غیر مؤمنان) قرار دارند، نیز به آنان حمله خواهند نمود. امّا مؤمنان بواسطه‌ی دریافت انرژی از الله و تمرین‌های مکرر در دفع حملات شیطان، آرام ارام به قدرتِ لازم برای مبارزه با شیطان رسیده و با اتکال به الله، به راحتی حملات شیطان را از خود دور می‌کنند.

امّا کسانی که با الله انس نداشته و رفاقتی با اهل آسمان ندارند، براحتی تسلیم وسوسه‌های شیطان شده، و آن‌ها را می‌پذیرند. هر بار پذیرشِ یک وسوسه از جانب شیطان، انسان را ضعیف‌تر از دفعات قبل می‌کند، بطوری که دفعات بعدی، این وسوسه‌ها را آسان‌تر می‌پذیرد. به همین ترتیب، آرام آرام شیطان تمام نفسِ او را در دست گرفته و او را از راه خداوند و طیّ مسیر کمال باز می‌دارد. «وَ إِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبیلِ»...

و این در حالی است که او تصور می‌کند، هدایت یافته است و در مسیر صحیح، گام بر می‌دارد. «وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ». در این صورت شروع به تمسخر اهل ایمان نموده و آن‌ها را ابله و نادان فرض می‌کند.

امّا مؤمنان، بواسطه‌ی اتصال به الله. با هر بار مقاومت در برابر وسوسه‌های شیاطین جن و یا شیاطین انس، قدرتمندتر شده، و راهِ حمله‌های بعدی را، برای شیاطین مسدود و مسدودتر می‌کنند.

گاهی مقاومت یک مؤمن حقیقی، در برابر یک وسوسه‌ی شیطان، بسیاری از پرده‌ها و حجاب‌ها را از جلوی دیدگانش برداشته، و بابِ بسیاری از حکمت‌ها و معارف الهی را برایش می‌گشاید.

1-یا انسان بواسطه‌ی امداد خداوند و دریافت انرژی از او، در برابر شیطان پیروز شده، قدرت گرفته و رشد می‌کند. که این حالت، خاصّ مؤمنان است.

2- یا بواسطه‌ی غفلت از خداوند، در برابر وسوسه‌ی شیطان، شکست خورده، و راه حمله‌های بعدی را برایش هموارتر می‌نماید، تا جایی که نهایتاً شیطان، کاملاً بر نفس او مسلط شده، و او را از مسیر قربّ به الله باز می‌دارد. این حالت نیز مخصوص غیر مؤمنان و کفار است.

عدم اتصال به الله و اهل غیب، روح انسان را از تغذیه‌ی انسانی باز می‌دارد، لذا نفس، به قدری ضعیف می‌گردد که توان ایستادگی در مقابل شیطان را نداشته و با هر بار حمله، شکستِ جدیدی را تجربه می‌کند. و شکست پشتِ شکست، آن را کاملاً از پای درآورده و تحت سلطه‌ی شیطان درمی‌آورد.

تردد در میان مؤمنان قدرتمند و رفاقت با آنان، لحظه به لحظه انسان را قدرتمندتر کرده و او را به الله شبیه‌تر می‌کند. اما دوستانِ غافل و تردد در جمع‌های آنان، انسان را لحظه به لحظه از مرکز آرامش و شادی (الله) دورتر نموده و یا شیطان مأنوس‌تر و قرین‌ترش می‌کند.

انسانی که نمی‌خواهد گرفتار چنگال شیطان باشد؛ باید اهلِ تحفّظ باشد. یعنی در اجرای دستورات دین، محکم عمل کند. اگر انسان در یک زمینه، کمی ضعیف شود. راه زمینه‌های بعدی هم باز می‌شود. به عنوان مثال، اگر شیطان بتواند، حجاب یک بانو را کمی ضعیف بگرداند، قادر خواهد بود در زمینه‌های دیگر، راحت‌تر به او حمله نموده و به زمینش بیندازد.

بر دشمنان امام حسین (علیه‌السلام) و اوصافشان کمی تأمّل کنید. همه‌ی آنان اهل عبادت، نماز شب، قرائت قرآن و ... بودند، اما در یک زمینه، راه نفوذ شیطان را به روی خود باز گذاشته بودند؛ لقمه‌ی حرام!!!

لقمه‌ی حرام، مانند یک ویروس کامپیوتری، که کلّ سیستم را از کار می‌اندازد، عمل کرده، و تمام اعمال و عبادات، او را حبط و نابود می‌کند، تا جایی که او را به قتل فرزند پیامبر، وا می‌دارد.

در روایات آمده است؛ استماع چهل روز و موسیقی حرام، حیات و غیرت را در انسان نابود می‌کند. شیطان، نیز از همین مسیر، حمله کرده و شخص را به استماع چنین موسیقی‌هایی وامی‌دارد، تا او را به درد بی‌حیایی و بی‌غیرتی مبتلا کند. آمار بالای بد حجابی‌های زنان و بی‌غیرتی‌های مردان، نشان می‌دهد که شیطان، انسان‌های جامعه‌ی ما را چگونه از گناهان به ظاهر کوچک، به گناهانِ این چنینی کشانده است.

به محض اینکه انسان از الله، از آسمان، از بهشت، فاصله بگیرد، وارد جهنم می‌شود. محال است، کسی از مرکز امنیت و آرامش فاصله بگیرد، امّا در آتش اضطراب و آشفتگی فرو نرود.

روحی که از تغذیه‌ی انسانی، محروم شود، قطعاً نابود می‌شود. حیات روح در گرویِ اتصال به الله است. در غیر این‌صورت، انسان جز پنج گروه دیگر، از تقسیم‌بندی قرآن (سنگ، کمتر از سنگ، حیوان، کمتر از حیوان، شیطان) طبقه‌بندی شده و اساساً از نظر خداوند، صاحب باطن انسانی نخواهد بود.

از نظر قرآن تنها کسانی، انسان، محسوب می‌شوند که؛ «انّ الّذین آمنوا، و عملوالصّالحات» ایمان و عمل صالح، شرط اصلیِ انسانیت است. محال است بی‌الله، انسان بود، محال است!!!

شیطان، توان تسلط یافتن، بر آشنایان و محرمانِ الله را ندارد. بلکه تنها بر کسانی تسلط می‌یابد که: از الله، از آسمان، از غیب دور افتاده‌اند.

وقتی شیطان بر قلب کسی مسلط شد؛ طبع و ذائقه‌اش را عوض می‌کند «وَ إِنَّهُمْ لَیَصُدُّونَهُمْ عَنِ السَّبیلِ» بطوری که چنین فردی دیگر از مظاهر الله و آسمان لذت نمی‌برد (موسیقی‌های فطری، مظاهر حجاب، مساجد، هیئات، اسم‌های اهل بیت، مجالسِ معنوی و غیر آلوده و ... ) حال آنکه از ارتباط با دوستان غافل و غیرمعنوی، شرکت در مجالس آلوده، مظاهر بدحجابی و بی‌عفتی، موسیقی‌های حرام و ... به لذت و شادی می‌رسند. برای این انسان، مظاهر (سبیل الله) اساساً خوشایند نیست. در حالی که؛ «وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ». تصور می‌کنند، مسیر را درست انتخاب کرده و بقیه را گمراه می‌پندارند.

تمسخر مؤمنان از سوی انسان‌هایی که تصور می‌کنند، کار درست هستند، دقیقاً نمونه‌ی همین آیه است. امّا به محض تولد به برزخ و روشن شدن حقیقت، و کنار رفتن حجاب‌ها، آن کسانی که مورد تحقیر و طعنه قرار خواهند گرفت؛ همین انسان‌ها خواهند بود.

«والحمدلله رب العالمین»