چگونه بی حساب وارد بهشت شویم؟

وقتی قرآن می‌فرماید: «بهشت به اندازه همه آسمان‌ها و زمین است» ، یعنی این بهشت برای نفس انسان است.

آن قاعده همیشگی‌مان یادمان نرود که این بهشت و جهنمی که در نفس ماست، در همینجا و همین دنیا است، نه نفس ما در بهشت و جهنم. چون نفس وسعتش از بهشت بیشتر است و جایگاهش از بهشت بالاتر.

بهشت و جهنم، شئونات و باطن نفس خود انسان هستند. هر چه که انسان در حیات ملکوتی خودش و نیز حیات قیامتی و ابدی خودش می‌بیند، ظهورات و جلوه‌های نفس خودش است. حتی آنچه که انسان در زندگی دنیایی خودش می‌بیند، باز از ظهورات نفس خودش است.

کسانی که دائماً تاریکی و غصه و ناامیدی و بدبختی و نکبت و دشمنی و کینه و حسادت را در زندگی‌شان دارند، اینها مربوط به ظهور نفس خودشان است. البته می‌توانند آن را تغییر بدهند.

دارالسلام نیز یکی از ظهورات نفس خود انسان است. انسان سالم، انسانی که با سلامت سر و کار دارد، عشق سلامت و توجه به سلامت دارد و اهتمام به سلامت نفس خودش دارد، آن را خواهد دید. باید ببینیم که آدم‌هایی که بی حساب به بهشت می‌روند چه خصوصیاتی دارند. اینها سه گروه هستند: گروه اول، اهل گذشت و گروه دوم، اهل صله رحم و گروه سوم اهل حلم هستند.

در مورد گروه اول که اهل بخشش دیگران هستند، نبی اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله می‌فرماید: «إِذَا كَانَ‏ یَوْمُ‏ الْقِیَامَةِ حَشَرَ اللهُ الْخَلَائِق نَادَى مُنَادٍ لِیَقُمْ أَهْلُ الْفَضْلِ فَیَقُومُ فِئَامٌ مِنَ النَّاس فَتَسْتَقْبِلُهُم المَلائِكَةُ یُبَشِّرُونَهُم بِالجَنَّةِ= زمانی که روز قیامت بشود، خداوند خلائق را گِرد مى‌آورد و بانگ دهنده‌اى ندا مى‌دهد كه بخشایشگران برخیزند! پس گروهى از مردم برمى خیزند و فرشتگان به پیشوازشان مى‌روند و آنان را به بهشت مژده مى‌دهند».

سپس فرشتگان به آنها می گویند: «مَا فَضْلُكُمْ هَذَا الَّذِی تَدْخُلُونَ بِهِ الْجَنَّةَ قَبْلَ الْحِسَاب‏= شما چه فضیلتی داشتید كه به سبب آن پیش از حسابرسى به بهشت مى روید؟».

آنها در پاسخ می گویند: «كُنَّا نَعْفُو عَمَّنْ ظَلَمَنَا= از کسی که به ما ظلم می‌کرد، عفو می‌کردیم».

پس هرگاه توسط کسی اذیت شدیم، بدانیم که انسانها در معرض ظلم قرار می‌گیرند تا اسم عفوّ خدا را تمرین کنند و مثل خدا عفوّ بشوند. بدیهیست که از پذیرش ظلم و عفو کردن، مخصوص کسی است که اهلیت داشته باشد؛ نه هر ظالمی.

یکی از زیبایی‌ها و قشنگی‌های دنیا این است که در دنیا فرصت اینکه انسان مظلوم بشود هست؛ شوهرش به او ظلم می‌کند، زنش ظلم می‌کند، خانواده همسر ظلم می‌کند، بچه ظلم می‌کند. اینها فرصت های بی‌نظیری هستند برای اینکه انسان بتواند بزرگی و عفو کند، ببخشد.

از همه مهمتر این است که با عفو کردن، شبیه خدا می‌شویم، شبیه خانواده آسمانی می‌شویم. از همه مهمتر اینکه انسان می‌شویم و حقیقت انسانیت همان حقیقت خداست.

علاوه بر این، خدا از آدمی که کینه‌ای نیست، می‌گذرد. گذشت خدا شامل حال کسی می‌شود که در دلش چیزی نگه نمی‌دارد و با گذشته افراد و اینکه فلانی چه کار کرد و چه کار نکرد، کاری ندارد و با کسی درگیر نیست. چنین آدمی در قیامت هم معطل نمی‌شود. فرشته‌ها می‌آیند و از او استقبال می‌کنند و بشارت می‌دهند و با احترام این آدم را به بهشت می‌برند. پس این آدم جهنم و عذاب ندارد.

اگر گناهی هم از او سر زده، در دنیا با گذشتن از دیگران، خودش آنها را سوزانده است. می‌گوید دلم می‌سوزد، جگرم می‌سوزد، چون فرزندم را کشته؛ اما او را می‌بخشم.

اگر پدر و مادرت، همسرت، فرزندت، دوستت، همسایه، خانواده همسر، اذیتت می‌کنند و ظلمی می¬کنند، هر چند بخشیدن سخت است، چون بالاخره آدم اذیت می‌شود، ولی این جهنمی است که تو آن را طی می‌کنی و با سوختنت در آن، بهشت را کسب می کنی.

یادتان نرود که گفتیم صراط در جهنم است. یعنی از داخل جهنم باید رد بشوید. ما الان روی صراط هستیم. اگر درست و مستقیم راه صراط را طی کنیم، تنها جایی که در دنیا خنک است و خوب است و انسان درآن امنین دارد، صراط مستقیم است. صراط مستقیم یک وجهش گذشت است.

اینهایی که روز قیامت صدایشان می‌کنند که: بی‌حساب به بهشت بروید، اینها جهنم‌شان را در دنیا طی کرده اند.

خداوند فرصت‌ها را برای ما گذاشته برای شبیه شدن به خودش، برای رفتن به بهشت. پس گذشتن از دیگران باعث می‌شود که تو بی‌حساب وارد بهشت بشوی، این کفاره تمام گناهانت است، خدا این را برای تو گذاشته و گذشته‌ات را می‌توانی با همین کار جبران کنی. 

گروه دوم رعایت کنندگان حق اهل رحم هستند که می‌گویند: «وَ نَصِلُ مَنْ قَطَعَنَا= با کسی که با ما قطع ارتباط می‌کرد، ما با او پیوند برقرار می‌کردیم».

اینکه شخصی می گوید: فلانی به خانه ما نیامد، پس با او قهر می کند، یا می‌گوید چون ما را دعوت نکرد، با او قهریم. این یک کار حیوانی است، اینکه او یک کار غلطی کرد، اگر تو هم آن کار را بکنی، درست نیست.

مربی ما خداست و با این کارها مخالف است. شما از یک طرف می‌گویی رب من خداست، بعد از  طرف دیگر از کس دیگری تبعیت می‌کنی!

این یادمان نرود که ما مأمور مقابله به مثل نیستیم. مقابله به مثل و تلافی کردن کار آدم‌های کوچک است. آنها هم خودشان را می‌سوزانند. پس این خیلی مهم است که با دیگران مقابله به مثل نکنیم. روی لج و لجبازی نیفتیم. چون تلافی کردن، وجود آدم را می‌سوزاند و انسان را از خدا دور می‌کند.

حالا او بچه تو را دعوت نکرده تو بچه او را دعوت کن.

پس این یک قاعده است برای تربیت یافتگان صراط مستقیم که این رابطه را یادمان نرود که اگر ظلم کردند، ببخشیم؛ قطع ارتباط کردند، ما اتصال برقرار کنیم و حداقل وظیفه‌مان را انجام بدهیم. اگر تحمل کردی، خدا به تو عزت می‌دهد.

گروه سوم حلم ورزیدن در مقابل جاهل است. اینها می گویند: «وَ نَحْلُمُ‏ إِذَا جُهِلَ‏ عَلَیْنَا= موقعی که در حق ما یک جهالتی می‌شد، حلم می ورزیدیم». کلمۀ جهالت خیلی مهم است. یعنی طرف از روی نفهمیش یک کارهایی می‌کند. پس اگر از روی نفهمیش هست، تو بگذر. این جهالت که می‌گوییم نفهمی است، یعنی بی‌عقلی است.

اگر کسی حواسش نیست و حرمت شما را رعایت نمی‌کند. مثلاً فرزندت هست، دخترت هست، پسرت هست، همسرت هست، یک جایی رفتی یک کسی در حق شما جهالت کرد؛ اگر حلم و بردباری کردی، نباید زود به ما بربخورد، و به هم بریزیم، بزرگ می شویم.

خدا شرائطی را فراهم کرده. مثل اینکه یک جاهایی کسی قدر تو را نداند و یک جاهایی تحقیرت کنند و ضایع بشوی. اینها همه تو را بزرگ می‌کند.

گاهی پدر و مادر یا معلمت هستند که حرمت را می‌شکنند. اینها ذوالحقوق هستند. اگر تو بخواهی مقابله به مثل بکنی، صاف به جهنم می‌روی. اینها کسی نیستند که تو بخواهی کارهای بدشان را مقابله به مثل کنی.

یک جاهایی خوب است آدم کاری کند که شناخته شده نباشد. یک موقع آدم لازم است یک چیزی بگوید، ولی خیلی چیزها باید مخفی بماند. این جهالت دیگران در حق ما خیلی خوب است. یک موقعی لازم است در فضاهایی که به تو جهالت می‌شود، قرار بگیری. نگو آنجا اذیت می‌شوم و طاقت نمی‌آورم. انها برای تو لازم است. بگذار یک ذره خرد بشوی. چون با اینها بزرگ می‌شوی.

پس اینکه آدم یک جاهایی ضایع می‌شود، این ضایع شدن بد نیست، چون به انسان خیلی قدرت می‌دهد و آدم را بالا می‌برد و توحید انسان را قوی می‌کند.

قا/183

بهشت/ دارالسلام