هنگام ستم کردن، قدرت خدا را به یاد آور

انسان در مقاطعی از زندگی اش یا مورد ظلم واقع می شود یا  قدرتی برای ظلم کردن پیدا می کند. اما زمانی که مورد ظلم قرار گرفت ممکن است این ظلم از سوی کسانی باشد که حق بزرگی به گردن انسان دارند؛ مثل پدر و مادر. انسان در این صورت غیر از صبر و تحمل چاره ای ندارد، چون نمی شود کاری کرد. اما زمانی است که انسان می تواند آن ظلم را برطرف کند. در بسیاری از این موارد، وظیفه این است که مبارزه کند.

هر گاه انسان قدرتی داشته باشد و به همسر، فرزند، زیردستان، ولی نعمت ها، مردم، خریدار، فروشنده یا همسایه ظلم کند، عقوبت سختی را به دنبال خواهد داشت. اینها همه امتحان الهی است که زمینه هایی برای ما فراهم می‌‌شود تا چگونگی رفتارمان مشخص شود.

امیرالمومنین علی (علیه السلام) می فرماید: «اُذكُرْ عِندَ الظُّلمِ عَدلَ اللّه ِ فیكَ، و عِندَ القُدرَةِ قُدرَةَ اللّهِ علَیكَ[1]= در هنگام ظلم و ستم عدالت خدا را در خود به یاد بیاور، و در هنگام قدرت و توانایى، قدرت خداوند را بر خویش متذكر شو». یعنی در آنجائی که می توانی ظلم کنی، حواست باشد که  خدا نسبت به تو با عدل رفتار می کند.

 گناهی که دامن انسان را می گیرد، ظلم است که گاهی ظاهری است و گاهی باطنی.

در هنگام ظلم، عدالت الهی را درنظر بگیرد. هر نوع ظلمی باشد، اعم از عصبانیت، تهمت زدن، غیبت کردن، فاش کردن راز دیگران، تصمیمات غلط، جریمه کردن ناحق، اخراج کارمند، محروم کردن، قهر کردن و... راحت به پای انسان تمام نمی شود. نتیجه جزای این ستم ها این است که انسان گرفتار کسانی می شود که همان رفتار را با او انجام می دهند.

پس در هنگام قدرت، مواظب رفتارهایتان باشید. همچنین در روابط خانوادگی، همسر باید آگاه به وظائف خود باشد و با قانون گذاری های سخت، اعضا را در منگنه قرار ندهد. مثلا مرد با مردسالاری که هر کاری دوست دارد با خانواده بکند؛ یا زن با زن سالاری قانون های ظالمانه در روابط همسران قرار بدهد؛ یا فرزند با رفتار ظالمانه اش به پد و مادر خود ظلم و بی احترامی کند.

در روایت دیگری از حضرت نقل شده: «إذا حَدَتكَ القُدرَةُ على ظُلمِ الناسِ، فَاذكُرْ قُدرَةَ اللّهِ سبحانَهُ على عُقُوبَتِكَ، و ذَهابَ ما أتَیتَ إلَیهِم عَنهُم و بَقاءَهُ علَیكَ[2]= هرگاه قدرتْ، تو را به ستم كردن بر مردم برانگیخت، به یاد بیاور كه خداوند سبحان بر كیفر دادن تو تواناست و ستمى كه به مردم روا مى دارى، مى گذرد، ولى گناه و كیفرش براى تو باقی مى ماند».

یعنی توجه داشته باشید که ظلم و گناه می کنید و آن تمام می شود. اما انتقام و کیفرش باقی می ماند. اگر نتوانستیم در دنیا جبران کنیم، جزای عمل به آخرت  می افتد که کار خیلی دشوارتر می شود. چون گاهی 5 دقیقه ظلم در مقیاس آخرت، ده یا صد سال می شود.

[1]. محمدی ری شهری، میزان الحکمه، ج6، ص546.

[2]. همان.