همسران جوان جلسه 2

حقوق زن بر مرد

امام صادق (ع) می فرمایند: مرد در رابطه با منزل و عیالش ملزم به رعایت سه مورد زیر می باشد، حتی اگر در طبع او خوشایند نباشد. ۱- معاشرت نیکو با همسر. ۲- توسعه در امر معیشت. ۳- غیرت نسبت به او.
رفع نیازهای مادی همسر از جمله نیاز به خوراک ، پوشاک، مسکن و اثاثیه منزل جهت رفاه، در حد متعارف لازم است.
 امام رضا (ع) می فرماید: کسی که برای رفع حاجت، بدنبال فضل خدا می رود اجرش از مجاهد در راه خدا بیشتر است.
خانواده محل کرامت است و سلامت آن در گرو خروج از خود پرستی است. اعضای یک خانواده موفق میکوشند با در نظر گرفتن علایق وسلایق یکدیگر در جهت رضایت خدا، پیش رفته و از یکدیگر سبقت گیرند. «المومن یا کل بشهوه اهله- مومن با میل خانواده اش می خورد.» کسی که بخواهد خودش را به دیگران تحمیل کند ملعون است.
- مردان موظفند خصوصیات جسمی و روحی همسرانشان را در نظر گرفته و در انجام کارها یاریشان نمایند.
حضرت علی (ع) به امام حسن (ع) می فرمایند: کارهای خارج از تناسب روحی و جسمی زن را بر عهده او مگذار تا طراوتش بیشتر و لطافتش زیادتر و زیبائیش پایدارتر باشد. زن ریحانه است نه کشتی گیر میدان.
- مرد نباید بدون رضایت همسرش، میهمان دعوت کند، زیرا غذایی را که او با نارضایتی طبخ نموده، در روح مهمان نیز اثر نامطلوب دارد.
- مرد حق تنبیه، فحاشی و تحقیر زن را ندارد. تنبیه در مسائل آخرتی نیز حد مشخصی دارد.
- همانگونه که زن باید خود را برای مرد آرایش کند مرد نیز موظّف است خود را آرایش نموده و از لباس مناسب و بوی خوش استفاده کند. بهتر است برای اینکار، تا جایی که با شرع و عرف منافات ندارد، به سلیقه همسرش احترام بگذارد.
- تمکین جنسی زن نیز از وظایف اصلی مرد بوده و باید این حق را کاملا ادا کند.

وظیفه مرد در تأمین نیاز عاطفی
- تأمین نیازهای عاطفی برای زنان، از تاًمین نیازهای مادی، برای آنها مهمتر است. بنابراین، آقایان عزیز؛ سعی کنید در برخورد با همسرتان به نکات زیر توجه کنید؛
- محبت را فراموش نکنید، حتی اگر مجبور به تحمل سوء خلق او باشید.
اولین مرحله در مودّت، خوش برخوردی و گشاده رویی است. شاد کردن خانواده حتّی برای زمان اندک، اهمیّت فراوانی دارد.
- از اعمال سلیقه های شخصی و اعتراضهای پیاپی بپرهیزد .
- با خانوادهً همسرتان رفتار مناسبی داشته باشید.
- برای صدا کردنش از القاب زیبا و کلمات محبت آمیز استفاده نمایید. باید علاقه خود را به او اعلام کنید. البته اعلام محبت، به تنهایی کافی نیست بلکه باید در گفتار و رفتارتان ظاهر گردد.
- با همسرتان در مسائلی که دوست دارد صحبت کنید، که البته بهتر است در مورد مسائل زندگی خودتان باشد.
- به صحبتهایش تا جایی که غیبت نباشد گوش کنید. مراقب باشید تا صحبتهایتان تسکین دهنده باشد نه اینکه باعث ایجاد انتقاد و اختلاف گردد.
- از حقوق زن بر مرد این است که او را عفو کرده و سرزنشش نکند.
- به گونه ای رفتار نکنید که باعث پناهندگی همسرتان به دیگری شود.
- به همسرتان بدبین نباشید و به او نسبت ناروا ندهید. پیامبر(ص) می فرمایند: به زنان نسبت ناروا ندهید، چون در آن پشیمانی طولانی و عذابی شدید است. در اکثر موارد، دلایل حسن ظن از سوء ظن بیشتر است.
- خانواده را امانت الهی دانسته و آگاه باشید هیچ رفتاری از نظر خدا دور نیست.
کمال انسان در تشبه به خداست. به واسطه نزدیکی به خدا، صفات خدایی در رفتارتان ظاهر می شود؛ در نتیجه همه برخوردهای شما خدایی خواهد شد.
امام سجاد (ع) فرمود: حق همسرآن است که بدانی 1- خداوند تو را مایه سکون و آرامش روان او قرار داده است. 2- زن نعمتی از سوی خداست که باید با او خوشرفتاری و مدارا کنی و او را گرامی داری. 3- او حق دلنوازی و محبت و حفظ مقام و احترام در دامان شوهر را دارد.

اثرات خوش اخلاقی
۱- سلامت و بهداشت روانی خانواده تاًمین می گردد.
۲- جو خانواده طهارت یافته و برای جنبه های معنوی و حرکت ابدی آماده می گردد. زوجین موظفند شادابی و محبت را در خود ایجاد و نقشی که خدا برای آنها در نظر گرفته، ایفا نمایند.
۳- جلب رضایت خداوند. (هر چه انسان به خانواده اش بیشتر رحم کند، خداوند نیز به او رحم می نماید.
۴- تربیت فرزندان صالح.

آفات بدخلقی در خانواده
سعد بن معاذ از یاران نزدیک پیامبر (ص) بود، تا جایی که پیامبر شخصا متکفل امورات تدفین وی گردیدند. امّا بعد از دفن، فرمودند که او به علّت بداخلاقی نسبت به خانواده اش، دچار فشار قبر و عذاب گردیده است .
بد اخلاقی با خانواده به هیچ وجه قابل بخشش نیست؛ چرا که حق الناس بوده و بر پیکرهً روح دیگران آسیب جدی وارد میسازد.

آفت روابط صمیمی زوجین
زوجین موظفند نسبت به هم روابط صمیمانه ای داشته و به هم نزدیک باشند. اما این دوستی ها نباید تبدیل به فحاشی و بی اعتنایی گشته و با گذشت زمان رنگ ببازد، بلکه هر چه از عمر زندگی مشترک میگذرد باید بر میزان احترام ها افزود.


وحدت شخصیّت
انسان از پائین ترین مراتب وجود تا عالی ترین شئونش یک موجود واحد است؛ دارای سه شأن غریزه، کشش به سوی بی نهایت و نیازهای معنوی است که در بین آنها تأثیر و تأثر وجود دارد.
انسان برای ورود به هر شأن و ارتباطی آزاد است، امّا قبل از پذیرفتن آن، باید تبعاتش را پذیرفته و آمادگی ورود به آن را کسب کرده باشد.
با ازدواج، زوجین، وحدت شخصیّت خود را از دست نمی دهند، بلکه با رفتارهایشان بر هم تأثیرگذاشته و (من) وجودی آنها به (ما) تبدیل می شود.
شروع بیماری یک خانواده زمانی است که حتی یک عضو از خانواده خود را منقطع از دیگران بداند.

معنویت
ملاک سلامتی خانواده در میزان معنویت آن است، چرا که وجه تمایز انسان با سایر موجودات در امکان قرب او به خداست. معنویت، حاکم بودن خدا و اوامر او در زندگی است که فقدان آن، نقطه سقوط انسان است. لذا سفارش شده، یاد خدا را فراموش نکرده و با کسانی که اهل ذکر خدا نیستند معاشرت ننمائید. چرا که ذکر خدا، حیات بخش قلب و روح است و کسی که خدا را فراموش کند روحش خواهد پژمرد.

نقش زن و مرد در حاکمیت معنویت در خانواده
زوجین، پاسدار معنویت در خانواده اند تا بتوانند حیات واقعی اعضای خانواده را تاًمین کنند.
خداوند در سورهً عصر می فرماید: فقط کسانی که ایمان و عمل صالح دارند در زیان نیستند. عمل صالح تنها از روح صالح صادر می شود. چه بسا کسانی که به ظاهر زندگی خوشی دارند، اما از آرامش برخوردار نیستند، چرا که روح، گمشدهً حقیقی خویش را طلب میکند.
به زیان انداختن اعضاء خانواده، به معنای دور نگه داشتن آنها از معنویت است. تأمین نیازهای مادی و عاطفی تضمین کنندهً سعادت ابدی نیست، بلکه انسان با حفظ معنویت خویش، حریم دیگران را نیز حفظ می نماید. کسی که خدا را فراموش کند، دچار خود فراموشی گشته و تبعاً سعادت همسر و فرزندانش را نیز از یاد برده و حتی نیازهای مادی و عاطفیشان را به طور کامل تأمین نمی کند.
زندگی های فاقد معنویت، پس از تولد به آخرت متوجه کمبودهایشان شده و به دنبال آن دچار عذاب می گردند.
حضرت می فرمایند؛ «لا یلقی الله احد بذنب اکبر من جهاله اهله و اولاده». خداوند هیچ بنده ای را به گناهی بزرگتر از جهالت خانواده و اولادش ملاقات نمی کند. مردان به یاد داشته باشند که مسئول رشد معنوی همسر و فرزندانشان می باشند.
افزایش معنویت با حب اهل بیت (ع) رابطه مستقیم دارد، پس در تحکیم این رابطه در خانواده خود بکوشید. پیروی از امام معصوم، و در غیاب او، فقیهی که با شرایط خاص رهبری جامعه را بدست می گیرد، تضمین کننده سعادت ماست، لذا باید محبت ائمه، دوستی آنها و حتی گریه بر مصائبشان را به فرزندان آموخت.