نیت خیر مهمتر از انجام عمل است

موضوع بحث اصلی عوامل برکت است. در این جلسه، به یکی دیگر از عوامل برکت یعنی «نیت حج» خدمت شما عزیزان عرض خواهیم کرد.

نیت، اصل شخصیت انسان است. امام صادق (علیه‌السلام) فرمود: «إنّ اللّه َ یَحشُرُ النّاسَ على نِیّاتِهِم یَومَ القِیامَةِ[1]= خداوند در روز قیامت مردم را مطابق نیّت هایشان محشور مى‌كند».

سرمایه‌ انسان در حیات جاودانه‌اش اول نیت های اوست، بعد اعمالش. پس نیت ها خیلی مهم هستند. وجود مقدس امام رضا (علیه‌السلام) می‌فرماید: در روز قیامت پرونده‌ی شخص را برای رسیدگی اعمالش باز می‌کنند، بعد که تمام می‌شود، خداوند می‌گوید آن نامه اعمالی را بیاورید که انجام نداده است. به نظر می آید در ظاهر امر روایت تناقض دارد. چون اگر اعمال بوده، پس انجام داده، ولی چرا می‌گوید انجام نداده؟ این نامه اعمال را می‌آورند و می‌خوانند. شخص می‌گوید خدایا من اصلاً هیچ کدام از این اعمال را انجام نداده ام! خدا می‌فرماید تو می‌خواستی انجام بدهی و صادقانه هم قصد داشتی آنها را انجام بدهی. ولی نتوانستی.

گاهی مشکل مالی، مریضی، یا همسرت اجازه نمی دهد، یا کرونا و هزار کار دیگر پیش می‌آید که انسان نتواند کار خوبی را انجام دهد. پس دقت کنید که انسان چقدر می‌تواند با نیت هایش بیشتر از اعمالش خیرات بفرستد. اینکه انسان خوش‌ضمیر و خوش‌نیت باشد تا بدجنس و بدنیت. این دو خیلی متفاوت هستند که انسان دائماً نیت خیر داشته باشد و کارهای بزرگ انجام بدهد.

امیرالمؤمنین (علیه السّلام) می‌فرماید: «على قَدرِ النِّیَّةِ تَكونُ مِن اللّه ِ العَطِیَّةُ[2]= دهِش خداوند به هر كس، به اندازه نیّت اوست»، یعنی خدا به اندازه نیت افراد (نیت صادقه و حقیقی و خالص) عطا می‌کند. پس یک آدم با عرضه باید سعی کند مهمتر از اینکه اعمال صالح انجام دهد، نیت‌های صالح برای خودش تحصیل کند.

برای همین گفتم که مهندسی آرزوها و مهندسی معشوق را کار کنید. چون شما می‌توانید به وسیله شناخت آرزوهای بزرگ، نیت های بهتر و بزرگتری داشته باشید. گاهی انسان نیت های بزرگ دارد، درحالی که نیت ها هم باید بزرگ و هم باید بهترین باشند.

چه زیباست نیت تماشا در سرزمین وحی

یکی از چیزهایی که خوب است انسان نیت کند، این است که خدا عمرش را طولانی کند تا حج برود و بگوید خدایا عمرم را طولانی کن تا دوباره برگردم.

شما زیارت امام رضا (علیه السلام) که می‌روید یک وداع فوق‌العاده زیبا دارد. در این وداع می‌خوانیم: خدایا این زیارت را آخرین زیارت من قرار نده. یا می گوییم: «رَزَقَنِیَ اللَّهُ الْعَوْدَ ثُمَّ الْعَوْدَ ثُمَّ الْعَوْدَ= خدا روزی من بکند دوباره بیایم و دوباره بیایم و دوباره بیایم». همین که این را می‌طلبی، می‌بینی که این روزی نصیب تو می‌شود. فقط هم برای امام رضا (علیه السلام) نیست. برای همه امام‌ها این طلب زیارت وجود دارد. مثلاً در زیارت امام حسین (علیه السلام) می‌گوییم: «وَلا جَعَلَهُ اللهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنّى لِزِیارَتِكُمْ= خدایا این زیارت را آخرین زیارت من قرار نده». همین که می‌گویی این آخرین زیارت من نباشد، این را خدا می‌شنود.

در ماه رمضان هم هر شب می‌گویید: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرَامِ فِی عَامِی هَذَا وَ فِی کُلِّ عَامٍ= خدایا مرا روزى کن حج بیت الحرام در این سال و در همه سال». پس نیت خیلی مهم است. نه اینکه حالا این چه دعایی است که من بخوانم. من که می‌دانم راه مکه و حج بسته است. عربستان هم نمی‌گذارد آنجا برویم. تو کاری به این نداشته باش. به نیتت برس. بگو خدایا روزی‌ام کن بروم. حالا ممکن است عربستان 10 سال دیگر هم نگذارد شما بروید. ولی خدا برایت 10سال حج می‌نویسد. همه اینها را آن طرف نیاز داریم. گفتم حیات برزخی خیلی هزینه و خرج دارد. بنابراین، باید با خودمان توشه ببریم. صرفاً نمی توان با اعمال در آنجا نجات پیدا کرد. بلکه آن چیزی که می‌تواند ما را نجات بدهد، نیت پاک و خالص است.

برکت عمر كسی كه نیت حج كند

حالا یک نمونه‌اش را حضرت اینجا درباره حج ذکر کرده است. ایشان می فرماید: «مَنْ رَجَعَ مِنْ مَكَّةَ وَ هُوَ یَنْوِى الْحَجَّ مِنْ قابِلٍ زیدَ فى عُمْرِهِ[3]= هر كس از مكه بازگردد، در حالی‌كه تصمیم دارد سال آینده هم به حج رود، عمرش زیاد خواهد شد».

پس تا می‌توانید نیت کار خیر کنید. حالا از کجا بفهمیم که نیت‌مان خالص است؟

نیت باید با شخصیت، توان و عمل شخص تناسب داشته باشد. انسان اگر می‌تواند حتما باید کار خیر را انجام دهد. وقتی می‌گویی اگر خدا به من پول بدهد، چنین و چنان می‌کنم. می‌گوید با همین پول کم بکن ببینیم چه می‌کنی.

خدا از عمل و فعل تو امتحان می‌کند. امتحان می‌کند که تو الان در این موقعیت خاص واقعاً اگر برایت امکانات فراهم بشود، این کار را می‌کنی یا نه. بعضی ها می گویند: اگر امام زمان (علیه السلام) بیاید، من به ایشان خدمت می‌کنم. درحالی که نمی دانند امام زمان (علیه السلام) خیلی وقت است تشریف آورده اند و ظهور کرده اند. بخشی از ظهور امام، انقلاب اسلامی است. الان وقت کمک به امام زمانت است. نه بعد از ظهور، بعد از طلوع خورشید، نماز قضاست. هر کاری می‌خواهی الان انجام بده.

برکت، رزق و دفع بلا از آثار زیارت امام حسین (علیه السلام)، است

امام باقر (علیه السلام) در آثار فردی زیارت امام حسین (علیه السلام) می فرمایند: «مُرُوا شِیعَتَنَا بِزِیَارَهْ قَبْرِ الْحُسَیْنِ «ع» فَإِنَ إِتْیَانَهُ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ وَ یَمُدُّ فِی الْعُمُرِ وَ یَدْفَعُ مَدَافِعَ السُّوءِ[4]= به شیعیان ما سفارش کنید به زیارت قبر حسین بن علی «علیهما السلام» بروند. زیرا بر روزی شان افزوده می‌شود و عمرشان طولانی می شود و انسان را از پیشامدهای ناگوار حفظ می ‏کند».

با زیارت امام حسین چه اتفاقی می‌افتد؟ زیارت امام حسین (علیه السلام) در طول این هزار سال چه کارهایی کرده و چه کارهایی می‌کند؟ این را بدانید که هر چقدر زیارت امام حسین (علیه السلام) قوی‌تر برگزار شود، ظهور امام زمان (علیه السلام) هم نزدیکتر می‌شود.

حالا به بعضی ها می‌گویی کربلا بروید، می‌گویند با کدام پول؟ قرض بگیر برو. چون هم راه رزقت باز می‌شود و هم قرضت ادا می‌شود.

پس زیارت امام حسین (علیه السّلام) رزق می‌آورد، عمرت را زیاد می‌کند. جلوی بلاها و حوادث ناگوار را می‌گیرد. مثلا حادثه مالی یا مریضی سخت، یک خطر خانوادگی سخت، یک مشکل روحی و روانی و معنوی برایت پیش بیاید، خود امام حسین (علیه السلام) همه را برطرف می‌کند. این ذات زیارت است. این اثر وجودی در امام رضا (علیه السلام) بالاتر است. دلیل هم دارد که امام رضا (علیه السلام) بالاتر است که هر چه زائر حضرت بیشتر بشود، جامعه جهانی در برطرف کردن موانع ظهور و ایجاد تمدن نوین اسلامی آماده‌تر می‌شود. همین شلوغ کردن حرم ها و رفتن و زیارت کردن ها اثر دارد. مثلا می‌خواهی نماز بخوانی، نمازت را در حرم بخوان. زیارت بخوان. یک ساعت در حرم برو و بگرد بیا. اصلاً نمی‌خواهی زیارت کنی، نمی‌رسی، از این در حرم برو و از آن طرف بیرون برو. یک سلام به آقا بده و بیرون برو. این خیلی خیر و برکت می‌آورد و خیلی از موانع را برطرف می‌کند.

همه اینها به خاطر وجود مقدس امام زمان (علیه السلام) است. یعنی هر چه آدم زیارت می‌رود، جامعه جهانی برای ظهور آماده تر می‌شود. چون لشکر آخرالزمانی امام زمان که آزمایشش را هم خیلی خوب داد، به برکت زیارت امام رضا (علیه السلام) و زیارت امام حسین (علیه السلام) و هیئت ها و عزاداری ها اتفاق افتاده است. این لشکرها در دانشگاه‌ها تربیت نشده اند، بلکه در هیئت‌ها و حرم ها تربیت شده اند.

برای همین هم می‌گوید اگر کسی زیارت امام حسین (علیه السلام) می‌تواند برود، اگر نرود، عمرش و زندگی‌اش بی‌برکت می‌شود. پس در زیارت ائمه (علیهم السلام) از یکدیگر پیشی بگیرید و آن را ترک نکنید.

مثلا در ایام فاطمیه که مراسم مادرتان است، آن هم مادر آسمانی‌ات، بعضی می گویند ما وقت ندارم، کار دارم، نمی‌رسم، درس و طرح و پروژه دارم. درحالی که اگر مادر زمینی‌ات باشد، آیا شرکت نمی‌کنی؟! بچه‌اش، خواهر و برادر و دوست و فامیل‌اش باشد، شرکت نمی‌کند؟! اینجاست که آدم فلسفه زندگی‌اش را از دست می‌دهد. یک دفعه می‌بینی10 جور بلا در زندگی پیش می‌آید.

اصلاً فلسفه زندگی‌مان عاشقی و عشق‌بازی است. باید در این بهشت هایی که برای ما تدارک دیده اند، خوش بگذرانیم. پس آدم باید تندتند در این مجالس بهشتی شرکت کند. دائم چرتکه نیاندازد. بعد می‌بینی آن چیزی که می‌خواستی بفهمی و باید برایش 10 ساعت وقت می‌گذاشتی، الان یک ساعته آن را می‌فهمی. برکت عمر اینطوری است. پس مجالس اهل بیت را ترک نکنید. با جلال و عظمت برگزار کنید. برایش بهانه هم نیاورید.

اگر دائم الوضو باشیم، عمرمان طولانی می شود

یکی از عواملی که موجب طولانی شدن عمر می‌شود، در روایت و بحث های عرفانی هم آمده، کامل گرفتن وضو است: «إصلاح الوضوء». یعنی هول هولکی وضو نگیرید. وسواسی هم نباشیم. نگویید که استاد گفته وضو را کامل بگیرید، پس آب زیاد مصرف کنید. آب اول واجب، آب دوم جایز، آب سوم حرام است. حق ندارید 3 تا مشت آب بریزید. پس اسراف در آب برای وضو نکنید.

وضو را کامل بگیریم، یعنی آب را کامل به همه جای وضو برسانیم. دعاهایش را هم بخوانیم ذکرهایش را هم بگوییم. آن ذکرهایش خیلی مهم است مثلاً وسطش سوره قدر بخوانیم.

نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خطاب به انس فرمود: «یا أنَسُ، أسبِغِ الْوُضوءَ یُزَد فی عُمُرِكَ[5]= ای انس! وضو را تمام و کامل بگیر تا عمرت طولانی بشود».

بعضی ها با بد وضو گرفتن، نمازشان را خراب می‌کنند. می‌گوید کار دارم، نمی‌رسم. وضویش را تند می‌گیرد. نمازش را تند می‌خواند. قنوت را تند می‌خواند. قرآن را هول هولکی می‌خواند. این وضع باعث می‌شود که عمر و نعمت شان کم شود.

هر وقت هول شدید، بدانید شیطان شما را هول می‌کند که می‌گوید به کارها و درس نمی‌رسی. الان مهمان داری. دائم شما را هول می‌کند تا وضوی تان را تند تند بگیرید.

وقتی آدم کم می‌گذارد، رزقش کم می‌شود: هم رزق دنیایی و هم رزق آخرتی‌اش. لذا انسان باید عرضه داشته باشد و حوصله عشقبازی و حرف زدن با خدا را در خودش بیشتر کند.

نیت