مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
تجلی عامل ظهور صفات است. اگر تجلی اتفاق نیفتد صفات فرصت ظهور نمییابند، اما در ذات پروردگار بهصورت مخفی باقی خواهند ماند. تجلی، فرصتی است که خداوند مهیا نموده است تا بشر تا مقامی خاص بتواند او را بشناسد.
مثال: نور سفید، یک نور واحد است. اما اگر در مقابل یک منشور قرار بگیرد. هفت رنگ متفاوت را از خویش صادر خواهد نمود. این هفت رنگ در ذات نور سفید مخفی بودند که در برخورد با منشور تجلی نموده و ظهور یافتند.
نفس ما نفخهای از خداوند است. تمام صفات پروردگار، بهصورت بالقوه در نفس ما حضور دارند. اما نکتهی مهم آن است که نفسِ ما تا در مقابل منشورِ دنیا و حوادث آن قرار نگیرد، صفات بالقوهاش را به ظهور نمیرساند. یعنی این صفات به مرحلهی فعل نمیرسند.
اگر صحنههایی در زندگی ما اتفاق نمیافتاد که نیاز به صبر کردن برای سپری نمودنشان نداشتیم، پس نام حلیم خداوند چگونه در ما ظهور مییافت؟
اگر کسانی آزارمان نمیدادند و ما برای بخشیدنشان با نفسمان درگیر نمیشدیم، چگونه میتوانستیم عفُوّ یا غفور شویم؟ و...
هنگامی که نفس ما در برابر منشور دنیا قرار میگیرد، درونیات خود را تجلی داده و به ظهور میرساند. آیا در برابر آنچه که موافق میل ما نیست، عصبانی میشویم؟ زودرنج میشویم؟ ناسازگاری و پرخاشگری میکنیم؟ و... به این ترتیب ضعفها و قوتها رخ مینمایند و ما میتوانیم خویش را برای اصلاح ضعفهایمان بهتر بشناسیم. شدائد و سختیها اتفاقات مبارکی هستند برای آن کس که میخواهد به اخلاق اِله خویش متخلق گردد. هر مبارزهای و به دنبال آن هر موفقیتی، آرام آرام صفات خداوند را در وجود ما ظهور خواهند داد. هرچهقدر اسماء بیشتری در ما ظهور کند، به خداوند شبیهتر خواهیم شد.
انسان خلیفةالله است و این نام را خود خداوند برای انسان در قرآن انتخاب نموده است؛
... إنّی جاعلٌ فی الأرض خلیفة ... (سوره بقره ـ آیه ۳۰)
خلیفه در لغت به معنای مظهر، جانشین و... است. اما مگر نه آنکه همه موجودات تجلیات و مظاهر خداوند هستند، پس چرا خداوند این نام را تنها برای انسان بهکار برده است؟
گفتیم که میزان ظهور خداوند در موجودات به مراتب تجلی آنها بستگی دارد. هر موجودی دارای مرتبه و ظرفیتی محدود در عالم هستی است که فقط میتواند به میزان همان ظرفیت محدود خویش، تجلیگاه پروردگارش بوده و صفات او را ظهور دهند. اما انسان تنها موجود صاحب ارادهای است که خداوند خلق نموده و میتواند بر مقدار ظرفیت خویش بیافزاید. او میتواند با تمرین، تلاش، تکرار و کسب انرژی از ارتباط با خداوند آرام آرام بر میزان ظرفیت خویش افزوده و لحظه به لحظه اسماء بیشتری را در خویش ظهور دهد.
از سلسله مباحث نیسم حیات (1)، استاد محمد شجاعی
کلیدواژه ها:
آثار استاد