ندبه یعنی گریه در فراق انسان کامل

گریه حالت عشق و دلدادگی است. گریه در فراق انسان کامل برای رسیدن به اوست. بنابراین، ندبه راه رسیدن به هدف خلقت را به انسان یاد می دهد. گریه و اشک خیلی تاثیرگذار هستند. به شرطی که انسان این گریه را از صمیم قلب داشته باشد.

گریه بر هر چیزی، نوع آرزو و معشوق های انسان را برملا کرده و معلوم می شود که هر کس چقدر قیمت دارند. گریه بر معشوق های «جمادی، گیاهی، حیوانی و عقلی»، انسان را آشفته و مضطرب می کند، چون اینها مظاهر دنیا هستند. اما گریه ای که از دوری و فراق امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) است، چون مربوط به معشوق فوق عقلی ماست، انسان را صاف، زلال و قوی می کند و بر قیمت انسان می افزاید. این گریه، گریه ی انسان دردمند در فراقِ انسان کامل و همراه با معرفت و خودشناسی است. چون قیمتش را می داند. حضرت 1180 سال تنها و بی کس است، برای این که ندبه خوانی ندارد و کسی نیست که در فراقش گریه کند. اگر هم باشند، آنقدر کم هستند که نمی توانند تغییری در جهان ایجاد کنند. بنابراین، امام زمان دوست دارد ندبه خوان هایش زیاد شوند. اما حضرت کسی را به زور نمی خواهد.

گریه برای هر چیز، لیاقت انسان را نشان می دهد. کسی که برای خانواده آسمانی اش ناله می کند، قیمت پیدا می کند و این گریه همراه با دلشکستگی، دلتنگی و بی تابی است. پس کسی می تواند گریه جان سوز داشته باشد که بفهمد خانواده آسمانی اش کیست. از خود بپرسیم: آیا ما عضو این خانواده هستیم؟ آیا در فراق امام مان گریه داریم؟

شکر انسانی، شکر فوق عقلی است

در دعای ندبه می خوانیم: «اَلْحَمْدُ لله رَبِّ الْعالَمینَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلى سَیِّدِنا مُحَمَّدٍ نَبِیِّهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ تَسْلیماً= ستایش خاص خدا، پروردگار جهانیان است و درود و سلام خدا، سلامى كامل، بر سرور ما محمد، پیامبرش و اهل بیت او».

امام سجاد (علیه السلام) فصل (امتیاز) انسان را «حمد» معرفی می کند. از نظر ساختار ریاضی انسان بدون شکر، حیوانی بیش نیست. شکر افراد هم مراتب دارد: گاهی شکر بر نعمت جمادی است. مثل شکر بر پول و ثروت داشتن. گاهی شکر بر نعمت نباتی است. مثل سالم بودن. گاهی شکر بر نعمت حیوانی است. مثل شکر در داشتن همسر، شغل و موقعیت. گاهی شکر بر نعمت عقلی و انسانی مثل فهم مطلب یا مدرک تحصیلی است. اما گاهی شکر بر نعمت فوق عقلی و فوق انسانی است.

انسان باید توجه به نوع شکرهایش داشته باشد. شکرهایی که تولید شادی و آرامش در انسان می کند، شکرهای انسانی هستند. هر چه سطح شکرهای انسانی بالا برود، شادی و آرامش نیز بیشتر می شود. حتی لذت از دنیا و نعمت های سایر شئون او نیز بیشتر می شود.

«اَللّهُمَّ لَكَ الْحَمْدُ عَلى ما جَرى بِهِ قَضاؤُكَ فى أَوْلِیائِكَ الَّذینَ اسْتَخْلَصْتَهُمْ لِنَفْسِكَ وَ دینِكَ= خدایا تو را ستایش، بر آنچه به آن جارى شد قضاى تو درباره اولیائت، آنان كه تنها براى خودت و دینت برگزیدى».

باید فکر کنید نیت تان در چه چیزهای خالص است و عمری که صرف می کنید، وقف چه چیزی است. نبی اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «خَیرُ النّاسِ رَجُلٌ حَبَسَ نفْسَهُ فی سبیلِ اللّه= بهترینِ مردم، مردى است كه خود را وقفِ راه خدا كرده است».

 شکر بر خالص بودن اولیای خدا نشان از اهداف و آرمان های انسان دارد. اگر قرار است انسان فعالیتی داشته باشد، در عرصه های مختلفی مثل همسرداری، اجتماعی، اقتصادی، پزشکی، مهندسی سیاسی و ... بهتر است در راه خدا باشد.

«إِذِ اخْتَرْتَ لَهُمْ جَزیلَ ما عِنْدَكَ، مِنَ النَّعیمِ الْمُقیمِ، الَّذى لا زَوالَ لَهُ وَ لَا اضْمِحْلالَ = آنگاه كه براى ایشان اختیار كردى، فراوانى نعمت پابرجایى كه نزد توست، نعمتى كه تباهى و نابودى ندارد».

یکی از لذت های آخرت در هر مقامی که قرار بگیرید، نبود انتهاست. دنیا این گونه نیست. هر نعمتی داشته باشید، روزی از دست خواهید داد. مال، فرزند، خانه و... وصالش با جدایی همراه است. اما در آخرت، نعمت های بهشتی این گونه نیست. فراق، جدایی و تمام شدنی در کار نیست. ترس و اضطرابی نیست. همیشگی است. چون دارالسلام است و از هر چیزی در سلامت هستید.