مؤسسه فرهنگی هنری خیریه
مقامی که خداوند برای ما دوست دارد، یک مقام حقیقی و متناسب با شخصیت و هدف خلقت ماست.مقام عبارت است از جایگاهی که در هدف خلقت، انسان احراز می کند و قدمی است که برای رسیدن به هدف خلقتش بر می دارد. مقام با توجه به هدف یک شخص مشخص می شود، یعنی اول هدف غایی از خلقت یک موجود در نظر گرفته می شود، و هر قدر این موجود به آن هدف نزدیک شود، دارای مقام خواهد بود. یعنی باید با ساختار شخصیتی یک موجود، با حقیقت یک موجود، با خوشبختی به معنای حقیقی آن موجود، سازگار باشد. وقتی که ما مقام محمود بخواهیم، چون مقام با هدف سنجیده می شود، یعنی اول غایت در نظر گرفته می شود، اگر ما به سمت آن غایت حرکت کنیم و نزدیک شویم، یعنی مقام گرفتیم.
شباهت انسان با خدا همان مقام محمود است
مقام زمانی محمود و پسندیده است که بین ما و خدا شباهتی ایجاد کند. هر اسمی از اسماء خدا محمود و پسندیده است. که در دعای سحر آمده است: « كُلُّ بَهَائِكَ بَهِیٌّ ، كُلُّ جَمَالِكَ جَمِیلٌ ». اهمیت موضوع این است که من که زندگی می کنم، رشد می کنم، درس می خوانم، کار می کنم، ازدواج می کنم، همسر و فرزند دارم، آیا واقعاً شبیه به او شدم؟ اسم رحمن و رحیم یا اسامی دیگر که در قرآن این قدر مهم است، در من تجلی و ظهور کرده است یا نه؟ آیا من شجاعت بخشیدن دیگران را دارم، این توان را دارم که از کسی کینه به دل نگیرم، زیرا زمانی که کینه به دل می گیرم یعنی یک تکه جهنم در دل من آمده و کسی را نمی توانم ببخشم یعنی اسم غفار و غفور در وجود من نیست. پس معذرت خواهی دیگران را نمی توانم قبول کنم، به دیگران گیر می دهم، بهانه گیری می کنم، از دیگران ایراد می گیرم، دنبال عیب دیگران هستم، مثل خدا نیستم که اگر عیبی دیدم آن را بپوشانم و ندید بگیرم. بلکه حساس می شوم و می بینم. دنبال کشف عیب هستم.
مقام این است که چه قدر شبیه خدا شدی. مردم خوششان بیاید یا خوششان نیاید، تعریف کنند یا تعریف نکنند، اهمیتی ندارد. هر قدر که راجع به تو خوب بگویند، تو خود را خوب می شناسی. با این مبنا خود را بسنج که آیا مسیری که رفتی درست بود یا نه؟
در حرکت به سمت خدا هم مبنا این است که آیا اسم خداوند در من تجلی یافته، می توانم آن قدر ببخشم، می توانم دیگران را دوست داشته باشم بدون این که آن ها مرا دوست داشته باشند، می توانم به دیگران خدمت کنم بدون این که از آن ها توقع متقابلی داشته باشم، آیا می توانم وقتی که دیگران نسبت به من نمک نشناسی می کنند، قدر مرا نمی دانند و زحمات مرا هدر می دهند، مثل خدا دوستشان داشته باشم و به لطف خود ادامه دهم و اخلاق خدا را پیدا کنم! آیا ما اخلاق خدا را داریم یا نداریم! اگر این اخلاق در ما نیست قُرب معنایی ندارد. حتی اگر به ما بگویند سرباز امام زمان و ... فایده ای ندارد.
کمالات معنوی اگر در جهت رشد و شبیه شدن همراه باشد باعث کسب مقام می گردد
کمالات همیشه به نفع انسان تمام نمی شود و خیلی وقت ها به ضرر آدم تمام می شود. هنر این نیست که ما کمالات داشته باشیم، هنر این است که ما کمالات را با شدن یکی کنیم.
سید بودن، همیشه خوب نیست! چه بسا انسان با سوء استفاده از سید بودن، در جهنم را به روی خود باز کند. مجتهد بودن، مرجع تقلید بودن همیشه خوب نیست چون مراجعی بودند که به خاطر مرجع تقلید بودنشان گرفتار شیطان شدند و شیطان توانست فریبشان دهد، خوب بودن، مهربان بودن، خوش اخلاق بودن، می تواند خطرناک باشد. تقوی داشتن خوب است اما اگر عرضه نداشته باشید از آن تقوی دفاع کنید و محافظت کنید، می تواند از خدا بیشتر دورت کند. کمالات این گونه است. شیطان « و کانَ منَ الجن = جن بود» 6000 سال عبادت کرد، آنقدر به خدا نزدیک شد تا به فرشته ها ملحق شد و مقام گرفت، اما این مقام در موقع خاص نتوانست به دردش بخورد. فرشته که نبود، ولی این قدر عبادت کرد که به فرشته ها ملحق شد، اما وقتی امر به سجده شد، مقاومت کرد. اگر شیطان رشد نمی کرد، بزرگ نمی شد، سر از لجبازی با خدا درنمی آورد از خدا دور نمی شد. ائمه را کسانی کشتند که بزرگ بودند، یعنی برای خود حقی قائل بودند، مقداری رشد کرده بودند. به همین دلیل کمال همیشه خوب نیست بلکه زمانی خوب است که بتوانید از آن برای رشد استفاده کنید نه برای عقب گرد و پس رفت.
نماز در کسب مقام نقش مهمی دارد
« وَ استَعینوا بِالصبرِ و الصَلوة = از صبر و نماز کمک بگیرید(بقره) » که به مقام و خدا برسید.
در باره نماز در روایات گفته شده است که نماز انسان را از فحشاء و منکر باز می دارد. وقتی که شما به سمت فحشاء و منکرات نروید، از عواملی که زمین زننده است، نجات پیدا می کنید و این نماز باعث رشد شده و شما را بالا می برد، چون قرآن می فرماید: اگر شما در مقام گرفتن کم آوردید و ضعیف شدید، از نماز کمک بگیرید، « وَ استَعینوا بِالصبرِ و الصَلوة = از صبر و نماز کمک بگیرید(بقره) » که به مقام و خدا برسید.
پس آیا نماز، مرا بالا می برد؟ به من کمک می کند؟ به خدا نزدیک و شبیهم می کند؟ اگر شبیه نکند دور می شویم. البته این دلیل نمی شود که نماز نخوانیم. حتی اگر نمازمان قبول نشود باید بخوانیم. چون این خواندن حداقل باعث می شود که جهنمی نشویم، کافر نمیریم و از کفر نجاتمان می دهد و این کم نیست.
کلیدواژه ها:
آثار استاد