مسئولیت عظیم علمی و تربیتی انسان در قبال خانواده

«ربّ» یعنی تربیت کننده و بر خداوند و پدر و مادر صدق می کند. در حقیقت، والدین ما را ربوبیت کرده اند. برای همین است که درباره والدین در قرآن اینگونه دعا می کنیم: «رَّبِّ ارْحَمْهُما کَمَا رَبَّیانِی صَغِیراً= پروردگارا همان گونه که آنها (والدین) مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار بده»(سوره اسراء، آیه ۲۴). «ربّ» نقاط ضعف شخص را کاهش داده و از بین می برد و نقاط قوت او را تا سرحد امکان افزایش می دهد.

یکی از مسئولیت های مهم انسان در روز قیامت، مسئولیت تربیت اعضای خانواده است. در اهمیت آن، همین بس که پیامبر ص می فرمایند: «لاَ یَلقَی اللهَ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالَی أَحَدٌ بِذَنْبٍ أَعْظَمَ مِنْ جَهَالَتِه أَهْلِهِ وَ أوْلادِهِ= در قیامت، فرد خدا را ملاقات نمی کند، مگر به گناهی بالاتر از جهالت خانواده خویش».

«یَوْمَ یَفِرُّ المَرْءُ مِنْ أَخِیهِ* وَ أُمِّهِ وَ أَبِیهِ* وَ صَاحِبَتِهِ وَ بَنِیهِ= در آن روز که انسان از خود * و از مادر و پدرش* و از زن و فرزندانش می گریزد.»(سوره عبس، آیات ۳۴ الی ۳۶).  فرار به دلیل عدم تربیت و رفتارهای نامناسب در برابر آنهاست. زیرا در خانواده در درجه اول پدر، بعد مادر و سپس فرزندان در قبال تربیت یکدیگر، مسئول هستند.

مجالس اهل بیت(علیهم السلام)، هم در زمینه علمی و هم تربیتی آثار بسیار مهمی دارد. هیچ کجا به این اندازه اثرگذار نیست. در سراسر تاریخ اسلام تا بعد از انقلاب حضرت حجت بن الحسن عج بزرگترین و اثرگذارترین شخصیت ها، کسانی هستند که در این مجالس تربیت شده اند؛ زیرا عالی ترین محتوا برای عرضه وجود دارد. هیچ جایی نیست که بتواند تا این اندازه اسماءالله را در نهاد انسان ها فعال کند.

در میان جمع، دریافت ها بسیار قوی است و باعث ظهور و بازتاب اثر است. زیرا اثر روح جمعی است که دریافت را آسان و مقاومت در مقابل حق را کاهش می دهد؛ اعم از این که این جمع بهشتی باشد یا جهنمی. اگر شخص بخواهد در تنهایی تمرینی داشته باشد و آن را ملکه نفس خود نماید، بسیار زمان می برد. پیامبر‍(صل الله علیه و آله) می فرمایند: «إنَّ الشَّیْطَانَ مَعَ الوَاحِدِ وَ هُوَ مِنْ الاِثْنَیْنِ أَبْعَدُ= شیطان همیشه با شخصِ تنهاست،اما از دو نفر دورتر است».

برگرفته از مبحث آثار تربیتی مجالس عزاداری