فوت کوزه گری برای آنها که جوان دارند

امروزه در جامعه اسلامی ما ضرورت ایجاد حلقه عاطفی میان فعالیت های مذهبی و جوانان بیش از بیش احساس می شود. با توجه به تاثیر روحیه دینی در پیشرفت کشور و تحقق جامعه آرمانی، جذب جوانان یکی از دغدغه های خانواده ها و متولیان مربوطه می باشد. اما جای نگرانی نیست با بکارگیری روش ها و راهکارهای مناسب می توان بخش اعظمی از جوانان را به این امر مهم جذب کرد. ترویج اصول صحیح فرهنگی و مقابله با عواملی که نظام دینی را تضعیف می کند، از وظایف اصلی حکومت اسلامی است تا به کمک برنامه ریزی های صحیح و اصولی در این عرصه قدم بردارند.

تحقیقات انجام شده حاکی از آن است که باورهای دینی و مذهبی نقش بسیار مهمی در آلوده نشدن نوجوانان و جوانان به انحرافات را دارد. هر جامعه ای برای جلوگیری از گناه نیازمند معنویت است. حضور در مجالس مذهبی نظیر: نماز جماعت، مراسم سوگواری محرم، مراسم اعیاد مذهبی و ... بستر مناسبی برای پرورش و تربیت روحی و اجتماعی و جلوگیری از گناه است. این یک حقیقت غیرقابل انکار است که واحدهای فرهنگی بدون کمک خانواده ها نمی توانند وظایف خود را به نحو صحیح انجام دهند و به نتایج قابل قبولی دست پیدا کنند.

اولین و مهم ترین گروهی که می تواند در راستای ایجاد حلقه عاطفی میان فعالیت های مذهبی و جوانان قدم بردارد، خانواده است. این وظیفه پدر و مادر است که از همان ابتدا، فرزندانشان را با فرائض دینی و مراسم های مذهبی آشنا کنند و به مدد رفتار محبت آمیز و به صورت غیر مستقیم، مشوقی برای فرزندانشان باشند تا در این راه، دچار ناراحتی و دلزدگی نشوند. که اگر چنین شود، به مرور زمان، این سنت پسندیده در ذهن شان نقش می بندد و با آن مانوس می شوند. آشنا سازی با مسائل مذهبی و کاشت نهال تربیت دینی باید از دوره کودکی و بدون شتابزدگی و تحمیل شروع شود تا هم رعایت وجوب شرعی برای کودکان امری ساده و جذاب باشد و هم در پرورش دینی آنها اختلال بوجود نیاید.

یکی از مهمترین وظایف پدر و مادرها تعلیم و تربیت آگاهانه بر اساس تعالیم دینی است. اولین قدم در تربیت آگاهانه شناخت نسبت به ویژگی های فرزند است. وظیفه پدر و مادرها زمانی مهم تر می شود که مخاطبان آنها در یکی از حساس ترین دوره زندگی شان "مقطع جوانی" به سر می برند. در این دوره افراد تا حدودی عاطفی تر، زودرنج و به علت کم تجربگی، خطا پذیر تر هستند. که این خصوصیات رفتاری به همراه کم تجربه گی و روحیه استقلال طلبی که در جوانان وجود دارد، زمینه ساز تعارض با خانواده را فراهم می کند. که در نتیجه تعارض بوجود آمده، ارتباط صمیمی بین جوان و والدین کاهش پیدا می کند. اما علی رغم این ویژگی هایی که بر شمردیم، برخورد صحیح و با احترام به عنوان والدین، زمینه ساز یک ارتباط دوستانه با جوان را فراهم می کند که عاملی مهم در جذب این نیرو کارآمد است.

نقش والدین در ترغیب جوانان به شرکت در مراسم های مذهبی بسیار موثر است. ضرورت ایجاب می کند، خانواده ها در رابطه با تعلیم و تربیت جوانانشان به راهکارهای مناسبی دست پیدا کنند. باید با اراده قوی و با صبر و حوصله به سمت دنیای جوانان گام برداریم و موضوعات دینی را به آنان آموزش دهیم و یادآوری کنیم. در فرایند ترغیب جوانان، آموزش غیر مستقیم همراه با محبت، دوستی و نشاط قدم بعدی است.

 در جذب جوانان نسبت به شرکت در مراسمات مذهبی حقیقتا می توان با رفتار دوستانه و منطقی و ایجاد حس خوشایند بهتر، عمل کرد. محیط خانوادگی سالم، تربیت صحیح و اسلامی، آگاهی از ماهیت و فلسفه شرکت در مراسم، یافتن الگوهای مناسب از سمت خانواده و جامعه، بیان آثار مثبت و منفی در ساختار روحی افراد در قبال انجام و ترک فعل از جمله عوامل هدایت و جذب جوانان به سمت فعالیت های مذهبی است. اگر واقعیت های دینی را به گونه ای آموزش دهیم که قابل درک باشد، جوان این واقعیت ها را بهتر درک می کند. همچنین خانواده ها می توانند با مشارکت در انجام فرائض دینی و اجتماعی، نقش عمده ای را در فرایند هدایت جوانان شان به سمت شرکت در محافل مذهبی داشته باشند.

اهمیت و ارزش مشارکت جوانان در چنین محافلی بر کسی پوشیده نیست. ما به عنوان یکی از مهمترین راه کارها به آشنا ساختن جوانان به تعالیم الهی اشاره می کنیم، در اهمیت آشنایی با تعالیم دینی همین بس که انسان تا نسبت مسائل دینی آگاهی نداشته باشد، نمی تواند از حرام ها اجتناب کند و نسبت به بایدها اصرار بورزد.

یکی دیگر از راهکارهای تربیتی که حائز اهمیت است، تقویت محبت اهل بیت (علیها السلام) است. زیرا وقتی انسان کسی را دوست بدارد محبت خود را به طور عملی ابراز می کند و مطابق میل و خواسته او عمل می کند. در حقیقت محبت به اهل بیت مقدمه پیروی کردن از آن هاست.

یکی دیگر از موثرترین راهکارها ارائه الگو است. یکی از خواسته های مهم اجتماعی جوانان، الگو پذیری است. هر اندازه الگوهای تربیتی برای فرد محبوب باشد، تاثیر پذیری بیشتر است. در راس این ها پیامبر اعظم (ص) و اهل بیت مکرم و سپس پدر و مادر، استاد، عالم و ... می باشند. الگو باید مومن به آن چیزی باشد که دیگران را دعوت می کند. به عبارت دیگر مهم ترین گام، مطابقت بین قول و فعل است.

دوست و همراه خوب نیز در شکل گیری شخصیت و مشارکت در محافل دینی تاثیر گذار است. چه بسیار جوانانی که در اثر همنشینی با افرادی که در هیات ها و مجالس مذهبی شرکت می کردند، همراه شدند و خود نیز مشوقی برای دیگر دوستانشان شدند.

صریح بگویم، عیب و نقص از بچه ها نیست، انسان ها به طور طبیعی و فطری دین گرا هستند و به مسائل مذهبی علاقه نشان می دهند. اما متاسفانه بعضی از خانواده ها در آشنا کردن و هدایت کودکانشان با مسائل دینی کاهلی می کنند و در نتیجه رفتارهای مذهبی به مرور کمرنگ و گاها به دست فراموشی سپرده می شود.

سوده موحدی