عاق والدین کیست؟

در حالی که بعضی فرزندان با بی چشم و رویی، و بدون این که زحمات والدین برای رشد شان را به یاد بیاورند، با بی ادبی و خیرگی با پدر و مادر برخورد می کنند و حتی آنها را کتک می زنند. چنین فرزندانی عبد خدا نیستند، بلکه عبد شیطان هستند و از نظر آخرتی ساقط هستند. یعنی حتی اگر نماز شب خوان، بسیجی و یا در اوج کار های مذهبی هم باشند، اگر با عدم رضایت والدین شان بمیرند، جای آنها وسط جهنم است. چون «یقال لعاق اعمل ما شئت انی لا اَغفِرُ لَکَ اَبدا= به عاق والدین گفته می شود که هر چه می خواهی انجام بده، تو را هرگز نمی بخشم». کسی که پدر و مادرش را ناراحت کند، عاق والدین است.

این که فرمودند: «لا اَغفِرُ لَکَ اَبدا» یعنی هر کاری بکنی، من هرگز تو را نمی بخشم. مگر این که انسان از عاق بودن در بیاید، وگرنه تا زمانی که عاق است، هیچ یک از کارهایش خیرش فایده ای ندارد و اگر بمیرد وسط جهنم است.

در اسلام شیوخ و ریش سفید ها حرمتی دارند که باید حقوق آنها رعایت شود. خیلی از افراد در مقابل پدر و مادر، در مقابل استاد، پدر بزرگ و مادر بزرگ تکبر می کنند و حاضر نیستند حقوق بزرگتر ها را رعایت کنند. چون نظر چنین افرادی این است که آنها بیسواد، دهاتی یا مریض هستند و من فوق لیسانس یا دکترا یا طلبه هستم و دارای مقام علمی بلندی هستم، حاضر نیستم حقوق آنها را رعایت کنم.

در حالی که اینها «واجب الحرمة» هستند. یعنی احترامشان واجب است و «واقرئوا کبارکم= برای بزرگان خود وقار قائل شوید». یعنی سفارش شده است که هر وقت با یک بزرگتر برخورد می کنی، وظیفه ات این است که وقار و ریش سفید بودن او را در مسائل شخصی حفظ کنی. اما در مسائل قانونی متفاوت است و قاضی باید به جرم مجرم ریش سفید هم مثل دیگران حکم دهد تا به سزای اعمالش برسد. همچنین مدیر اداره وقتی که یک کارمند جرمی مرتکب شود، حتی اگر بزرگتر از او باشد، موظف است بدون بی احترامی، با او برخورد قانونی کند.

پدر زن، مادر زن، مادر شوهر، پدر شوهر، پدر بزرگ و مادر بزرگ چون از بزرگان هستند، حقوق و احترامی دارند که باید حقوق آنها رعایت شود. یعنی وقتی که خدا می گوید کسی بزرگ است، تو باید او را بزرگ ببینی.

در مقابل کوچکترها نیز، نباید بزرگی کرد. یعنی بزرگان هم باید به کوچک تر ها احترام کنند و با تکبر برخورد نکنند. ما گاهی در مقابل کسانی مثل همسر و فرزند که از خودمان کوچکتر هستند، بزرگی می کنیم. بطوری که مثلا اگر آیت الله یا رئیس جمهور هستیم، می خواهیم در خانه نیز همین حس را داشته باشیم. برای خواهر و برادر کوچکتر، کلاس می گذاریم و مدام با ادبیات تحقیرآمیز مثل: تو بلد نیستی، نمی فهمی، برای تو زود است، هنوز کوچک هستی، با آنها برخورد می کنیم.
درحالی که می دانیم پیغمبر با آن مقام بالایی که دارند، با بچه ها و کوچکترها و با نادان ها چگونه رفتار می کردند؟