ستم کردن به «انسان های بزرگوار»، زشت ترین ظلم است

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «مِن أفحَشِ الظُّلمِ ظُلمُ الكِرامِ= از زشت ترین ظلم ها‏، ظلم به آدم های بزرگوار است».

«مؤمن»، یکی از اسماء الهی است. همان طور که خداوند بیشتر از هر کسی مورد کفر و ناسپاسی قرار می گیرد، شخصیت مؤمن نیز این گونه است، یعنی بیشتر از سایرین مورد کفر و ناسپاسی قرار می گیرد. مثلاً به دیگران محبت می کند، اما ناسپاسی می‌بیند. احسان و خوبی می کند، اما بدی می بیند.

امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «المُؤمِنَ مُكَفَّرٌ= مؤمن مورد ناسپاسی قرار می گیرد». بنابراین، اگر دیگران قدرمان را ندانستند، مثلا اگر پدر و مادر، خانواده، همکاران و .....قدرمان را ندانستند، نباید ناراحت شویم؛ چون روح مان بزرگ می شود.

 هر چه شخصیت مؤمن به خداوند نزدیک تر می‌شود، سنخیت بیشتری با الله پیدا می کند و هر کس به خدا نزدیک تر می شود، بزرگوار تر شده و ظلم بیشتری می بیند. مثل اهل بیت (علیه السلام) که بیشترین ظلم را دیدند. درحالی که قرآن کریم سفارش به مودت خاندان پیامبر (صلی الله علیه و آله) دارد. ولی تاریخ برعکس آن را نشان می دهد.

بنابراین، هر چقدر انسان به خدا شبیه تر می شود، مثل اهل بیت (علیهم السلام) بیشتر در معرض مصیبت و ظلم قرار می گیرد. از امام صادق (علیه السلام) نقل است: «أَشَدُّ النَّاسِ بَلَاءً الْأَنْبِیَاءُ، ثُمَّ الْأَوْصِیَاءُ، ثُمَّ الْأَمَاثِلُ فَالْأَمَاثِلُ= شدیدترین مردم از نظر مصیبت انبیا هستند، بعد از آن، اوصیاى ایشان و سپس کسانی که از دیگران بهترند و به همین ترتیب».

هر کس مصائبش بیشتر باشد، درجه اش هم بالاتر است. همان طور که امتحان دکترا سخت تر از امتحان کارشناسی ارشد است و امتحان ارشد سخت تر از امتحان کارشناسی. بنابراین، انسان هم اگر بخواهد به الله نزدیک تر شود و درجات آخرتی بالاتری پیدا کند، دنیایش سخت تر می گذرد.

ظلم به کسی که تسلیم شده، بزرگ ترین ظلم است

حضرت علی (علیه السلام) می فرمایند: «ظُلمُ المُستَسلِمِ أعظَمُ الجُرم= ظلم کردن به کسی که تسلیم شده است، بزرگترین گناه می باشد».

این روایت دو بُعد دارد: یکی در بعد نظامی است و دیگری در بعد فردی.

برخی افراد یا درجنگ اند یا تسلیم. ظلم کردن به کسی که تسلیم است، از بزرگ ترین گناهان محسوب می شود. ظلم به داشتن رنگ پوست خاص یا بودن در یک قومیت و اقلیت مذهبی، از بزرگ ترین ظلم ها به انسان هاست. وقتی کسی با ما سر جنگ و دعوائی ندارد، چرا باید به او ظلم کنیم!

در داستان فتح مکه، در حالی که همه مخالفان، از پیامبر اسلام (صلوت الله علیه) فرار می کردند، حضرت اعلام کرد که هر کس به خانه ابوسفیان پناه ببرد، در امان است. این منش اسلام است. اگر کسی در حالت تسلیم با ماست، نباید به او ظلم کنیم؛ چه مسلمان باشد یا غیر مسلمان. فرقی نمی کند.

فرق جهاد و جنگ در این است که جهاد یک امر مقدس است و فقط برای ارزش های الهی و انسانی صورت می گیرد. اما در جنگ، قوم ها برای مسائل دنیایی مثل مقام، پول، کشورگشایی با هم می جنگند، نه به امر خدا.

بُعد دوم روایت این است که انسان در زندگی خودش با افرادی روبروست که زیر دست او هستند. مثل کارمند، کارگر، همسر، یتیم، قوم و خویش و.... بنابراین، ظلم کردن به این ها هم از بزرگ ترین جرم هاست؛ چون توان مقابله با ما را ندارند و سکوت می کنند. پس مراقب باشیم که به اینها هم ظلم نکنیم.