زیارت غدیریه

زیارت غدیریه چند زیارت است که اولین زیارت آن زیارت روز غدیر است و اینجا بیان می‌شود. از حضرت رضا علیه‌السّلام روایت شده كه به ابن ابى نصر فرمود: هرجا كه باشى، روز غدیر كنار قبر امیر المؤمنان علیه‌السّلام حاضر شو، به درستى كه در این روز حق تعالى، از مرد مؤمن و زن مؤمنه گناه شصت سال را مى آمرزد، و از آتش جهنم آزاد مى كند و دو برابر آنچه در ماه رمضان و شب قدر و شب فطر آزاد كرده بدان كه براى این روز شریف چند زیارت نقل شده است: اوّل: زیارت «امین اللّه» كه بیان آن در زیارت دوّم مطلقه گذشت.
دوم: زیارتى است كه به سندهاى معتبر از حضرت هادى علیه السّلام نقل شده است، كه با آن زیارت حضرت امیر مؤمنان علیه السّلام را در روز غدیر در سالى كه معتصم آن حضرت را طلبیده بود زیارت كردند، و كیفیت آن به این نحو است: چون اراده زیارت نمایى بر بارگاه نورانى بایست.
و رخصت بخواه، و شیخ شهید گفته: غسل مى كنى، و پاك ترین جامه هاى خود را مى پوشى، و اذن دخول مى طلبى و مى گویى: اللّهم انّى وقفت على باب و این همان اذن دخول اول است كه ما در اول باب نقل كردیم، پس پاى راست را پیش بگذار، و داخل شو به نزدیك ضریح مقدّس برو و پشت به قبله در برابر ضریح بایست و بگو:

السَّلامُ عَلَى مُحَمَّدٍ رَسُولِ اللَّهِ خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ سَیِّدِ الْمُرْسَلِینَ وَ صَفْوَةِ رَبِّ الْعَالَمِینَ أَمِینِ اللَّهِ عَلَى وَحْیِهِ وَ عَزَائِمِ أَمْرِهِ وَ الْخَاتِمِ لِمَا سَبَقَ وَ الْفَاتِحِ لِمَا اسْتُقْبِلَ وَ الْمُهَیْمِنِ عَلَى ذَلِكَ كُلِّهِ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ السَّلامُ عَلَى أَنْبِیَاءِ اللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ مَلائِكَتِهِ الْمُقَرَّبِینَ وَ عِبَادِهِ الصَّالِحِینَ السَّلامُ عَلَیْكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ وَ وَارِثَ عِلْمِ النَّبِیِّینَ وَ وَلِیَّ رَبِّ الْعَالَمِینَ وَ مَوْلایَ وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنِینَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ السَّلامُ عَلَیْكَ یَا مَوْلایَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ یَا أَمِینَ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ سَفِیرَهُ فِی خَلْقِهِ وَ حُجَّتَهُ الْبَالِغَةَ عَلَى عِبَادِهِ .

سلام بر محمّد رسول خدا، خاتم پیامبران، و سرور رسولان، و برگزیده پروردگار جهانیان، امین خدا بر وحى و دستورات قطعى الهى، و ختم كننده آنچه گذشته، و گشاینده آنچه خواهد آمد، و چیره بر همه اینها، و رحمت و بركات و درودها و تحیّات خدا بر او باد.
سلام بر پیامبران خدا و رسولانش، و فرشتگان مقرّب و بندگان شایسته اش.
سلام بر تو اى امیر مؤمنان و سرور جانشینان، و وارث دانش پیامبران، ولى پروردگار جهانیان و مولاى من و مولاى مؤمنان، و رحمت و بركات خدا بر او باد.
سلام بر تو اى مولاى من اى امیر مؤمنان، اى امین خدا بر روى زمینش، و سفیر او در خلقش، و حجّت رسایش بر بندگان.

السَّلامُ عَلَیْكَ یَا دِینَ اللَّهِ الْقَوِیمَ وَ صِرَاطَهُ الْمُسْتَقِیمَ السَّلامُ عَلَیْكَ أَیُّهَا النَّبَأُ الْعَظِیمُ الَّذِی هُمْ فِیهِ مُخْتَلِفُونَ وَ عَنْهُ یُسْأَلُونَ السَّلامُ عَلَیْكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ آمَنْتَ بِاللَّهِ وَ هُمْ مُشْرِكُونَ وَ صَدَّقْتَ بِالْحَقِّ وَ هُمْ مُكَذِّبُونَ وَ جَاهَدْتَ [فِی اللَّهِ ] وَ هُمْ مُحْجِمُونَ [مُجْمِحُونَ ] وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصاً لَهُ الدِّینَ صَابِرا مُحْتَسِباً حَتَّى أَتَاكَ الْیَقِینُ أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ السَّلامُ عَلَیْكَ یَا سَیِّدَ الْمُسْلِمِینَ وَ یَعْسُوبَ الْمُؤْمِنِینَ وَ إِمَامَ الْمُتَّقِینَ وَ قَائِدَ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ أَشْهَدُ أَنَّكَ أَخُو رَسُولِ اللَّهِ وَ وَصِیُّهُ وَ وَارِثُ عِلْمِهِ وَ أَمِینُهُ عَلَى شَرْعِهِ وَ خَلِیفَتُهُ فِی أُمَّتِهِ،

سلام بر تو اى دین معتدل خدا، و راه راستش.
سلام بر تو اى خبر بزرگى كه آنها در آن اختلاف كردند، و از آن بازخواست شوند.
سلام بر تو اى امیر مؤمنان، به خدا ایمان آوردى، درحالى كه همه شرك مى ورزیدند، و حق را تصدیق گفتى وقتى كه آنان را تكذیب مى نمودند و جاد كردى و آنان از جهاد عقب نشینى مى كردند، خدا را عبادت كردى، درحالى كه خالص نمودى براى او دین را، صبر كردى و به حساب خدا گذاشتى، تا مرگ تو را دررسید، آگاه باشید لعنت خدا بر ستمكاران.
سلام بر تو اى آقاى مسلمانان و رئیس دین، و پیشواى اهل تقوا، و مقتداى سپیدرویان، و رحمت و بركات خدا بر تو باد شهادت مى دهم كه تویى برادر رسول خدا، جانشین، و وارث علمش، و امین او بر قانونش، و جانشین او در امّتش،

وَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ صَدَّقَ بِمَا أُنْزِلَ عَلَى نَبِیِّهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ عَنِ اللَّهِ مَا أَنْزَلَهُ فِیكَ فَصَدَعَ بِأَمْرِهِ وَ أَوْجَبَ عَلَى أُمَّتِهِ فَرْضَ طَاعَتِكَ وَ وِلایَتِكَ وَ عَقَدَ عَلَیْهِمُ الْبَیْعَةَ لَكَ وَ جَعَلَكَ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ كَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ كَذَلِكَ ثُمَّ أَشْهَدَ اللَّهَ تَعَالَى عَلَیْهِمْ فَقَالَ أَ لَسْتُ قَدْ بَلَّغْتُ فَقَالُوا اللَّهُمَّ بَلَى فَقَالَ اللَّهُمَّ اشْهَدْ وَ كَفَى بِكَ شَهِیداً وَ حَاكِماً بَیْنَ الْعِبَادِ فَلَعَنَ اللَّهُ جَاحِدَ وِلایَتِكَ بَعْدَ الْإِقْرَارِ وَ نَاكِثَ عَهْدِكَ بَعْدَ الْمِیثَاقِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وَفَیْتَ بِعَهْدِ اللَّهِ تَعَالَى وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى مُوفٍ لَكَ بِعَهْدِهِ وَ مَنْ أَوْفَى بِمَا عَاهَدَ عَلَیْهِ اللَّهَ فَسَیُؤْتِیهِ أَجْراً عَظِیماً وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ الْحَقُّ الَّذِی نَطَقَ بِوِلایَتِكَ التَّنْزِیلُ وَ أَخَذَ لَكَ الْعَهْدَ عَلَى الْأُمَّةِ بِذَلِكَ الرَّسُولُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ وَ عَمَّكَ وَ أَخَاكَ الَّذِینَ تَاجَرْتُمُ اللَّهَ بِنُفُوسِكُمْ ،

و اوّل كسى كه به خدا ایمان آورد، و آنچه را بر پیامبرش نازل شده بود تصدیق كرد، و شهادت مى دهم كه آن حضرت همه آنچه را خدا درباره تو نازل كرد به مردم رساند، و امر خدا را درباره تو با صداى بلند اعلام كرد، و بر امّتش حتمى بودن طاعت و ولایتت را واجب نمود، و بیعت تو را بر عهدّ آنان نهاد، و حضرتت را نسبت به مؤمنان سزاوارتر از خودشان قرار داد، چنان كه خدا خود او را اینچنین قرار داد، سپس پیامبر اسلام خدا را بر مردم شاهد گرفت و فرمود: آیا من آن نیستم كه رساندم.
همه گفتند: به خدا آرى. پس فرمود: خدایا گواه باش، و تو براى گواهى و حاكمیت بین بندگان بسى.
پس خدا لعنت كند منكر ولایتت را بعد از اقرار، و شكننده پیمانت را پس از پیمان بستن، و شهادت مى دهم كه تو به عهد خداى تعالى وفا كردى، و خداى تعالى وفا كننده به عهد خویش براى توست، و هركس به آن پیمانى كه با خدا بسته وفا كند، خدا پاداش بزرگى به او خواهد داد.
و شهادت مى دهم كه تویى امیر مؤمنان آن حقّى كه قرآن به ولایتت گویا شد، و رسول خدا در این زمینه براى تو از امّتت پیمان گرفت، و شهادت مى دهم كه تو و عمو و برادرت كسانى هستید كه با خدا با جان هایتان معامله كردید،

فَأَنْزَلَ اللَّهُ فِیكُمْ إِنَّ اللَّهَ اشْتَرَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ أَنْفُسَهُمْ وَ أَمْوَالَهُمْ بِأَنَّ لَهُمُ الْجَنَّةَ یُقَاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ فَیَقْتُلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْدا عَلَیْهِ حَقّا فِی التَّوْرَیةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الْقُرْآنِ وَ مَنْ أَوْفَى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِكُمُ الَّذِی بَایَعْتُمْ بِهِ وَ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ التَّائِبُونَ الْعَابِدُونَ الْحَامِدُونَ السَّائِحُونَ الرَّاكِعُونَ السَّاجِدُونَ الْآمِرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّاهُونَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ الْحَافِظُونَ لِحُدُودِ اللَّهِ وَ بَشِّرِ الْمُؤْمِنِینَ أَشْهَدُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنَّ الشَّاكَّ فِیكَ مَا آمَنَ بِالرَّسُولِ الْأَمِینِ وَ أَنَّ الْعَادِلَ بِكَ غَیْرَكَ عَانِدٌ [عَادِلٌ ] عَنِ الدِّینِ الْقَوِیمِ الَّذِی ارْتَضَاهُ لَنَا رَبُّ الْعَالَمِینَ وَ أَكْمَلَهُ بِوِلایَتِكَ یَوْمَ الْغَدِیرِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ الْمَعْنِیُّ بِقَوْلِ الْعَزِیزِ الرَّحِیمِ وَ أَنَّ هَذَا صِرَاطِی مُسْتَقِیما فَاتَّبِعُوهُ وَ لا تَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَنْ سَبِیلِهِ ضَلَّ وَ اللَّهِ وَ أَضَلَّ مَنِ اتَّبَعَ سِوَاكَ وَ عَنَدَ عَنِ الْحَقِّ مَنْ عَادَاكَ.

پس خدا این آیه را در حق شما نازل كرد: به درستى كه خدا از مؤمنان خرید جانها و اموالشان را، كه در عوض به آنها بهشت براى آنان باشد، و در راه خدا پیكار مى كنند، پس مى كشند و كشته مى شوند، وعده اى است بر او، محقق شده در تورات و انجیل و قرآن، و كیست كه به عهد خود وفادارتر از خدا باشد، پس شادى كنید به معامله اى كه انجام دادید، و این است آن رستگارى بزرگ آنانند توبه كنندگان، عبادت كنندگان، روزه گیران، ركوع كنندگان، سجودكنندگان، امركنندگان به معروف، نهى كنندگان از منكر، و نگهبانان حدود خدا، و به مؤمنان بشارت ده، شهادت مى دهم اى امیر مؤمنان، كه شك كننده در باره تو به رسول امین ایمان نیآورده، و اینكه روى گرداننده از ولایت تو به ولایت غیر، معاندانه روى گردان از دین است، دین میانه اى كه پروردگار جهانیان براى ما پسندیده، و آن را روز غدیر به ولایت تو كامل نموده است، و گواهى مى دهم كه در این گفته خداى عزیز رحیم، مقصود تویى: به حقیقت این است راه راست من، از آن پیروى كنید، و راههاى دیگر را پیروى ننمایید، كه شما را از راه او پراكنده كند، به خدا سوگند گمراه شد، و گمراه كرد كسى كه از غیر تو پیروى نمود، و كسى كه تو را دشمن داشت، ستیزه ورزان از حق روى گرداند.

اللَّهُمَّ سَمِعْنَا لِأَمْرِكَ وَ أَطَعْنَا وَ اتَّبَعْنَا صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِیمَ فَاهْدِنَا رَبَّنَا وَ لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا إِلَى طَاعَتِكَ وَ اجْعَلْنَا مِنَ الشَّاكِرِینَ لِأَنْعُمِكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ لَمْ تَزَلْ لِلْهَوَى مُخَالِفاً وَ لِلتُّقَى مُحَالِفاً وَ عَلَى كَظْمِ الْغَیْظِ قَادِراً وَ عَنِ النَّاسِ عَافِیاً غَافِراً وَ إِذَا عُصِیَ اللَّهُ سَاخِطاً وَ إِذَا أُطِیعَ اللَّهُ رَاضِیاً وَ بِمَا عَهِدَ إِلَیْكَ عَامِلاً رَاعِیاً لِمَا اسْتُحْفِظْتَ حَافِظاً لِمَا اسْتُودِعْتَ مُبَلِّغاً مَا حُمِّلْتَ مُنْتَظِراً مَا وُعِدْتَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مَا اتَّقَیْتَ ضَارِعاً وَ لا أَمْسَكْتَ عَنْ حَقِّكَ جَازِعاً وَ لا أَحْجَمْتَ عَنْ مُجَاهَدَةِ غَاصِبِیكَ [عَاصِیكَ ] نَاكِلاً وَ لا أَظْهَرْتَ الرِّضَى بِخِلافِ مَا یُرْضِی اللَّهَ مُدَاهِناً وَ لا وَهَنْتَ لِمَا أَصَابَكَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ ،

خدایا امرت را شنیدیم. و اطاعت كردیم و راه راست تو را پیروى نمودیم پروردگارا ما را هدایت كن، و بعد از اینكه ما را به طاعتت هدایت كردى دل هایمان را منحرف مساز، و ما را از سپاسگزاران نعمتهایت قرار ده، و شهادت مى دهم كه تو پیوسته با هواى نفس مخالف، و با پرهیزكارى هم پیمان، و به فرو خوردن خشم توانا و گذشت كننده از مردم و آمرزنده آنان بودى، و زمانى كه خدا معصیت مى شود خشمناك، و هنگامى كه اطاعت مى شود خشنودى به آنچه خدا با تو پیمان بسته بود عامل بودى، و آنچه نگهدارى اش از تو خواسته شده بود رعایت نمودى، و آنچه به تو سپرده شده بود حفظ كردى، و آنچه از حق بر عهده ات نهاده شده بود رساندى، و آنچه را به آن وعده داده شدى به انتظار نشستى، و شهادت مى دهم كه از روى زبونى محافظه كارى نكردى، و در اثر بى تابى و عجز از گرفتن حقت باز نایستادى، و به خاطر ترس و وحشت، از پیكار با غصبان ولایتت قدم به عقب نگذاشتى، و به علّت سستى بر خلاف آنچه خدا را خشنود مى كند اظهار خشنودى ننموده، و براى آنچه در راه خدا به تو دررسیده سست نشدى،

وَ لا ضَعُفْتَ وَ لا اسْتَكَنْتَ عَنْ طَلَبِ حَقِّكَ مُرَاقِبا مَعَاذَ اللَّهِ أَنْ تَكُونَ كَذَلِكَ بَلْ إِذْ ظُلِمْتَ احْتَسَبْتَ رَبَّكَ وَ فَوَّضْتَ إِلَیْهِ أَمْرَكَ وَ ذَكَّرْتَهُمْ فَمَا ادَّكَرُوا وَ وَعَظْتَهُمْ فَمَا اتَّعَظُوا وَ خَوَّفْتَهُمُ اللَّهَ فَمَا تَخَوَّفُوا وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ حَتَّى دَعَاكَ اللَّهُ إِلَى جِوَارِهِ وَ قَبَضَكَ إِلَیْهِ بِاخْتِیَارِهِ وَ أَلْزَمَ أَعْدَاءَكَ الْحُجَّةَ بِقَتْلِهِمْ إِیَّاكَ لِتَكُونَ الْحُجَّةُ لَكَ عَلَیْهِمْ مَعَ مَا لَكَ مِنَ الْحُجَجِ الْبَالِغَةِ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِهِ السَّلامُ عَلَیْكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصا وَ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ صَابِراً وَ جُدْتَ بِنَفْسِكَ مُحْتَسِباً وَ عَمِلْتَ بِكِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَّةَ نَبِیِّهِ وَ أَقَمْتَ الصَّلاةَ وَ آتَیْتَ الزَّكَاةَ وَ أَمَرْتَ بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَیْتَ عَنِ الْمُنْكَرِ مَا اسْتَطَعْتَ مُبْتَغِیا مَا عِنْدَ اللَّهِ رَاغِباً فِیمَا وَعَدَ اللَّهُ لا تَحْفِلُ بِالنَّوَائِبِ وَ لا تَهِنُ عِنْدَ الشَّدَائِدِ،

و به خاطر ترس و زبونى از خواستن حقّت ناتوان و درمانده نگشتى، پناه به خدا از اینكه چنین باشى، بلكه زمانى كه مورد ستم واقع شدى.
به حساب پروردگارت گذاشتى، و كارت را به او واگذار كردى، و ستمكاران را پند دادى ولى نپذیرفتند، و اندرز دادى ولى قبول نكردند، و آنان را از خدا ترساندى، ولى نترسیدند، و شهادت مى دهم كه تو اى امیر مؤمنان در راه خدا به حق جهاد كردى، تا اینكه خدا تو را بجوارش فرا خواند، و به اختیارش تو را به جانب خود قبض روح كرد، و حجّتت را بر دشمنانت ختم كرد، با به قتل رساندن تو را، تا حجّت به سود تو و زیان باشد همراه با آنچه براى تو بود از حجّت هاى رسا بر همه خلق.
سلام بر تو اى امیر مؤمنان، خدا را خالصانه عبادت كردى، و صابرانه در راه خدا جهاد نمودى، و به حساب خدا جانبازى كردى، و به كتابش عمل نمودى، و روش پیامبرش را پیروى كردى، و نماز را بپا داشتى، و زكات را پرداختى، و به معروف امر كردى، و تا توانستى از منكر نهى نمودى طالب بودى آنچه را نزد خداست، راغب بودى در آنچه خدا وعده داد، كاسه صبرت از پیش آمدها لبریز نشد، و هنگام سختی ها سست نگشتى،

وَ لا تَحْجِمُ عَنْ مُحَارِبٍ أَفِكَ مَنْ نَسَبَ غَیْرَ ذَلِكَ إِلَیْكَ وَ افْتَرَى بَاطِلاً عَلَیْكَ وَ أَوْلَى لِمَنْ عَنَدَ عَنْكَ لَقَدْ جَاهَدْتَ فِی اللَّهِ حَقَّ الْجِهَادِ وَ صَبَرْتَ عَلَى الْأَذَى صَبْرَ احْتِسَابٍ وَ أَنْتَ أَوَّلُ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ صَلَّى لَهُ وَ جَاهَدَ وَ أَبْدَى صَفْحَتَهُ فِی دَارِ الشِّرْكِ وَ الْأَرْضُ مَشْحُونَةٌ ضَلالَةً وَ الشَّیْطَانُ یُعْبَدُ جَهْرَةً وَ أَنْتَ الْقَائِلُ لا تَزِیدُنِی كَثْرَةُ النَّاسِ حَوْلِی عِزَّةً وَ لا تَفَرُّقُهُمْ عَنِّی وَحْشَةً وَ لَوْ أَسْلَمَنِی النَّاسُ جَمِیعاً لَمْ أَكُنْ مُتَضَرِّعاً اعْتَصَمْتَ بِاللَّهِ فَعَزَزْتَ وَ آثَرْتَ الْآخِرَةَ عَلَى الْأُولَى فَزَهِدْتَ وَ أَیَّدَكَ اللَّهُ وَ هَدَاكَ وَ أَخْلَصَكَ وَ اجْتَبَاكَ فَمَا تَنَاقَضَتْ أَفْعَالُكَ وَ لا اخْتَلَفَتْ أَقْوَالُكَ وَ لا تَقَلَّبَتْ أَحْوَالُكَ وَ لا ادَّعَیْتَ وَ لا افْتَرَیْتَ عَلَى اللَّهِ كَذِباً وَ لا شَرِهْتَ إِلَى الْحُطَامِ وَ لا دَنَّسَكَ الْآثَامُ وَ لَمْ تَزَلْ عَلَى بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ وَ یَقِینٍ مِنْ أَمْرِكَ تَهْدِی إِلَى الْحَقِّ وَ إِلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ أَشْهَدُ شَهَادَةَ حَقٍّ،

از مقابل هیچ جنگجویى بازنگشتى، آنكه غیر این امور را به تو نسبت داد تهمت زد، و به باطل دروغ بر تو بست، و مرگ بر كسى كه با اصرار بر مخالفت با تو از تو روى گرداند، به راستى در راه خدا به حق جهاد كردى، و بر آزار مردم به نیكى صبر كردى صبرى به حساب خدا، تویى اوّل كسى كه به خدا ایمان آوردى، و براى او نماز خواندى، و جهاد كردى، و خود را در خانه شرك براى حق آشكار نمودى، در حالى كه زمین انباشته به گمراهى بود، و شیطان آشكارا عبادت مى شد، و تویى گوینده این سخن: كثرت مردم در پیرامونم عزّتى به من نیفزاید و پراكنده شدن شان ترسى به من اضافه نكند، اگر همه مردم از من دست بردارند، نالان نشوم، پناهنده به خدا شدى و عزّت یافتى، آخرت را بر دنیا برگزیدى و پارسا گشتى، خدا تأییدت نمود و راهنمایى فرمود، و در گردونه خلوص قرار داد، و تو را برگزید، كردارهایت ضد و نقیض نشد، گفتارهایت اختلاف نیافت، حالاتت زیرورو نگشت، ادعاى بیهوده نكردى، و بر خدا دروغ نبستى، و به متاع اندك دنیا طمع نورزیدى، گناهان تو را آلوده نساخت، همواره امورت بر پایه برهانى از سوى پروردگارت بود، در كارت بر یقین بودى، به سوى حق و راه مستقیم هدایت مى نمودى، شهادت مى دهم شهادت حق،

وَ أُقْسِمُ بِاللَّهِ قَسَمَ صِدْقٍ أَنَّ مُحَمَّداً وَ آلَهُ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهِمْ سَادَاتُ الْخَلْقِ وَ أَنَّكَ مَوْلایَ وَ مَوْلَى الْمُؤْمِنِینَ وَ أَنَّكَ عَبْدُ اللَّهِ وَ وَلِیُّهُ وَ أَخُو الرَّسُولِ وَ وَصِیُّهُ وَ وَارِثُهُ وَ أَنَّهُ الْقَائِلُ لَكَ وَ الَّذِی بَعَثَنِی بِالْحَقِّ مَا آمَنَ بِی مَنْ كَفَرَ بِكَ وَ لا أَقَرَّ بِاللَّهِ مَنْ جَحَدَكَ وَ قَدْ ضَلَّ مَنْ صَدَّ عَنْكَ وَ لَمْ یَهْتَدِ إِلَى اللَّهِ وَ لا إِلَیَّ مَنْ لا یَهْتَدِی بِكَ وَ هُوَ قَوْلُ رَبِّی عَزَّ وَ جَلَّ وَ إِنِّی لَغَفَّارٌ لِمَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ صَالِحا ثُمَّ اهْتَدَى إِلَى وِلایَتِكَ مَوْلایَ فَضْلُكَ لا یَخْفَى وَ نُورُكَ لا یُطْفَأُ [لا یُطْفَى ] وَ أَنَّ مَنْ جَحَدَكَ الظَّلُومُ الْأَشْقَى مَوْلایَ أَنْتَ الْحُجَّةُ عَلَى الْعِبَادِ وَ الْهَادِی إِلَى الرَّشَادِ وَ الْعُدَّةُ لِلْمَعَادِ مَوْلایَ لَقَدْ رَفَعَ اللَّهُ فِی الْأُولَى مَنْزِلَتَكَ وَ أَعْلَى فِی الْآخِرَةِ دَرَجَتَكَ وَ بَصَّرَكَ مَا عَمِیَ عَلَى مَنْ خَالَفَكَ وَ حَالَ بَیْنَكَ وَ بَیْنَ مَوَاهِبِ اللَّهِ لَكَ،

و سوگند مى خورم سوگند صدق، كه محمّد و خاندانش (درود خدا بر آنان باد) سروران خلقند، و اینكه تو مولاى من و مولاى همه مؤمنانى، تو بنده خدا و ولىّ او و برادر جانشین و وارث او هستى، و او گوینده این سخن به حضرت توست: سوگند به كسى كه مرا به حق برانگیخت به من ایمان نیاورد آن كه به تو كافر شد، و به خدا اقرار ننمود آن كه به انكار تو برخاست، گمراه شد كسى كه مردم را از تو بازداشت، و به سوى خدا و به جانب من راه نیافت، و این گفتار پروردگار عزّ و جلّ من است: من آمرزنده ام آن كس را كه توبه كرد، و ایمان آورد، و عمل شایسته انجام داد، سپس به سوى ولایت تو راه یابد.
مولاى من فضل تو مخفى نمى ماند، و نورت خاموش نگردد، و آن كه تو را انكار كند ستمكار و بدبخت است، مولاى من تو حجّت بر بندگانى و راهنماى به سوى راه راستى، و ذخیره روز معادى، مولاى من خدا مقامت را در دنیا بلند كرد، و درجه ات را در آخرت والا گردانید، و بینایت نمود به آنچه بر كسى كه با تو مخالفت كرد پوشیده ماند، و بین تو و موهبت هاى خدا حجاب شد،

فَلَعَنَ اللَّهُ مُسْتَحِلِّی الْحُرْمَةِ مِنْكَ وَ ذَائِدِی الْحَقِّ عَنْكَ وَ أَشْهَدُ أَنَّهُمُ الْأَخْسَرُونَ الَّذِینَ تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَ هُمْ فِیهَا كَالِحُونَ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ مَا أَقْدَمْتَ وَ لا أَحْجَمْتَ وَ لا نَطَقْتَ وَ لا أَمْسَكْتَ إِلا بِأَمْرٍ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ قُلْتَ وَ الَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَقَدْ نَظَرَ إِلَیَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدْما فَقَالَ یَا عَلِیُّ أَنْتَ مِنِّی بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى إِلا أَنَّهُ لا نَبِیَّ بَعْدِی وَ أُعْلِمُكَ أَنَّ مَوْتَكَ وَ حَیَاتَكَ مَعِی وَ عَلَى سُنَّتِی فَوَ اللَّهِ مَا كَذِبْتُ وَ لا كُذِبْتُ وَ لا ضَلَلْتُ وَ لا ضُلَّ بِی وَ لا نَسِیتُ مَا عَهِدَ إِلَیَّ رَبِّی وَ إِنِّی لَعَلَى بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّی بَیَّنَهَا لِنَبِیِّهِ وَ بَیَّنَهَا النَّبِیُّ لِی وَ إِنِّی لَعَلَى الطَّرِیقِ الْوَاضِحِ أَلْفِظُهُ لَفْظا صَدَقْتَ وَ اللَّهِ وَ قُلْتَ الْحَقَّ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ سَاوَاكَ بِمَنْ نَاوَاكَ وَ اللَّهُ جَلَّ اسْمُهُ یَقُولُ :

لعنت خدا بر حلال شمارندگان حرمتت، و دفع كنندگان حقّت، و شهادت مى دهم كه آنان از زیانكارترین مردمى هستند كه آتش چهره آنان را مى سوزاند، و در میان دوزخ زشت و عبوس هستند، و شهادت مى دهم كه اقدام نكردى، و قدم به عقب نگذاشتى، و سخن نگفیتى و باز نایستادى مگر به فرمان خدا و رسولش.
خود فرمودى: سوگند به آن كه جانم در دست اوست، رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش باد) به من نظر كرد، درحالى كه پیش قدمانه شمشیر مى زدم، ایشان به من فرمود: اى على تو نسبت به من به منزله هارونى نسبت به موسى، جز اینكه بعد از من پیغمبرى نیست، و من تو را خبر مى دهم كه مرگ و زندگى تو با من و براساس راه و رسم من است، به خدا سوگند دروغ نگفتم، و به من دروغ گفته نشد، و گمراه نشدم و كسى به وسیله من گمراه نشده، و آنچه را پروردگارم با من عهد كرده فراموش نكردم، من بر برهانى از سوى پروردگارم هستم كه براى پیامبرش بیان نموده و پیامبر نیز براى من بیان داشته است و من به راستى بر راه روشن هستم كه آن را صریح مى گویم با صراحت تمام، اى امیر مؤمنان به خدا سوگند راست گفتى، و حق گفتى.
پس خدا لعنت كند كسى را كه تو را با آن كه با تو دشمنى كرد برابر قرار داد، درحالى كه خدا مى فرماید:

(هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ فَلَعَنَ اللَّهُ مَنْ عَدَلَ بِكَ مَنْ فَرَضَ اللَّهُ عَلَیْهِ وِلایَتَكَ وَ أَنْتَ وَلِیُّ اللَّهِ وَ أَخُو رَسُولِهِ وَ الذَّابُّ عَنْ دِینِهِ وَ الَّذِی نَطَقَ الْقُرْآنُ بِتَفْضِیلِهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ فَضَّلَ اللَّهُ الْمُجَاهِدِینَ عَلَى الْقَاعِدِینَ أَجْراً عَظِیماً دَرَجَاتٍ مِنْهُ وَ مَغْفِرَةً وَ رَحْمَةً وَ كَانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً) وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى : (أَجَعَلْتُمْ سِقَایَةَ الْحَاجِّ وَ عِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْیَوْمِ الْآخِرِ وَ جَاهَدَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ لا یَسْتَوُونَ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ .

آیا كسانى كه مى دانند، با كسانى كه نمى دانند برابرند؟ پس خدا لعنت كند كسى را كه مساوى تو قرار داد، آن كس را كه خدا ولایتت را بر او واجب كرد، و حال اینكه تو ولىّ خدایى، و برادر رسول خدایى و دفاع كننده از دین خدایى، و كسى هستى كه قرآن به برترى اش گویاست، خداى تعالى فرمود: خدا جهادكنندگان را بر نشستگان برترى داد به اجرى بزرگ، درجات و مغفرت و رحمت از جانب او براى جهادگنندگان است، و خدا همواره آمرزنده و مهربان است و خداى تعالى فرمود: آیا آب دهى به حاجیان و آب دادن در مسجد الحرام را قرار داده اید همانند آن كس كه به خدا و روز جزا ایمان آورده، و در راه خدا جهاد كرده است؟ هرگز پیش خدا برابر نیستند، خدا گروه ستمكاران را هدایت نمى كند.

الَّذِینَ آمَنُوا وَ هَاجَرُوا وَ جَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ وَ أُولَئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنْهُ وَ رِضْوَانٍ وَ جَنَّاتٍ لَهُمْ فِیهَا نَعِیمٌ مُقِیمٌ خَالِدِینَ فِیهَا أَبَدا إِنَّ اللَّهَ عِنْدَهُ أَجْرٌ عَظِیمٌ ) أَشْهَدُ أَنَّكَ الْمَخْصُوصُ بِمِدْحَةِ اللَّهِ الْمُخْلِصُ لِطَاعَةِ اللَّهِ لَمْ تَبْغِ بِالْهُدَى بَدَلا وَ لَمْ تُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّكَ أَحَدا وَ أَنَّ اللَّهَ تَعَالَى اسْتَجَابَ لِنَبِیِّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِیكَ دَعْوَتَهُ ثُمَّ أَمَرَهُ بِإِظْهَارِ مَا أَوْلاكَ لِأُمَّتِهِ إِعْلاءً لِشَأْنِكَ وَ إِعْلانا لِبُرْهَانِكَ وَ دَحْضاً لِلْأَبَاطِیلِ وَ قَطْعاً لِلْمَعَاذِیرِ فَلَمَّا أَشْفَقَ مِنْ فِتْنَةِ الْفَاسِقِینَ وَ اتَّقَى فِیكَ الْمُنَافِقِینَ أَوْحَى إِلَیْهِ رَبُّ الْعَالَمِینَ :

آنان كه ایمان آورده اند و هجرت كردند، و در راه خدا با اموال و جان هایشان جهاد كردند، از جهت مقام به نزد خدا برترند، و ایشان رستگارانند، نویدشان مى دهد پروردگارشان به رحمتى از جانب خود و خشنودى، و بهشت هایى كه در آنها نعمت پایدار براى آنان باشد.
در آن بهشت ها جاودانند، به راستى كه نزد خدا پاداشى بزرگ است.
شهادت مى دهم كه تو به ستایش خدا مخصوص گشته اى، و مخلص در طاعت خدایى، براى هدایت جایگزینى نجستى، و در بندگى پروردگارت احدى را شریك نساختى، خداى تعالى دعاى پیامبرش (درود خدا بر او و خاندانش) را در حق تو اجابت كرد، سپس اظهار آنچه تو را سزاوار حكومت بر ملّتش كرده بود به او فرمان داد، براى بالا بردن شأنت، و علنى ساختن برهانت، و دفع باطلها، و بریدن بهانه ها، پس زمانى كه از آشوب اهل فسق بیمانك شد، و درباره تو در برابر منافقان محافظه كارى كرد، پروردگار جهانیان به او وحى كرد:

( یَا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ ) فَوَضَعَ عَلَى نَفْسِهِ أَوْزَارَ الْمَسِیرِ وَ نَهَضَ فِی رَمْضَاءِ الْهَجِیرِ فَخَطَبَ وَ أَسْمَعَ وَ نَادَى فَأَبْلَغَ ثُمَّ سَأَلَهُمْ أَجْمَعَ فَقَالَ هَلْ بَلَّغْتُ فَقَالُوا اللَّهُمَّ بَلَى فَقَالَ اللَّهُمَّ اشْهَدْ ثُمَّ قَالَ أَ لَسْتُ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ فَقَالُوا بَلَى فَأَخَذَ بِیَدِكَ وَ قَالَ : «مَنْ كُنْتُ مَوْلاهُ فَهَذَا عَلِیٌّ مَوْلاهُ اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ وَ انْصُرْ مَنْ نَصَرَهُ وَ اخْذُلْ مَنْ خَذَلَهُ» .
فَمَا آمَنَ بِمَا أَنْزَلَ اللَّهُ فِیكَ عَلَى نَبِیِّهِ إِلّا قَلِیلٌ وَ لا زَادَ أَكْثَرَهُمْ غَیْرَ تَخْسِیرٍ وَ لَقَدْ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى فِیكَ مِنْ قَبْلُ وَ هُمْ كَارِهُونَ:

اى رسول! آنچه از پروردگارت به تو نازل شده به مردم برسان، اگر انجام ندهى پیام خدا را نرسانده اى، خدا تو را از مردم حفظ مى كند پس او بارهاى سنگین سفر را بر دوش جان نهاد، و در حرارت شدید نیمه روز برخاست، سخنرانى كرد و شنواند، و فریاد زد، پس پیام حق را رساند، سپس از همه آنها پرسید: آیا رساندم؟ گفتند: به خدا قسم آرى.
فرمود: خدایا شاهد باش.
سپس به مردم خطاب كرد: آیا من آن نیستم كه به مؤمنان از خود آنان سزاوارترم؟ گفتند: آرى، پس دست تو را گرفت، و فرمود: هركه را كه من مولاى اویم، پس این على مولاى اوست، خدایا دوست بدار هركه او را دوست دارد، و دشمن بدار هركه او را دشمن دارد، و یارى كن كسى را كه یارى اش كند، و خوار كن هركه خوارش سازد.
پس به آنچه خدا درباره تو بر پیامبرش نازل كرد، ایمان نیاورد جز عده اى اندك، و اكثرشان را نیفزود جز زیانكارى، پیش از آن نیز خدا در حق تو این آیه را ناز كرد درحالى كه آنان دوست نداشتند:

( یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِینِهِ فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ یُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِینَ یُجَاهِدُونَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ لا یَخَافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ یُؤْتِیهِ مَنْ یَشَاءُ وَ اللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ إِنَّمَا وَلِیُّكُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یُقِیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَ هُمْ رَاكِعُونَ وَ مَنْ یَتَوَلَّ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الَّذِینَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ رَبَّنَا آمَنَّا بِمَا أَنْزَلْتَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِینَ رَبَّنَا لا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَیْتَنَا وَ هَبْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ) .
اللَّهُمَّ إِنَّا نَعْلَمُ أَنَّ هَذَا هُوَ الْحَقُّ مِنْ عِنْدِكَ فَالْعَنْ مَنْ عَارَضَهُ وَ اسْتَكْبَرَ وَ كَذَّبَ بِهِ وَ كَفَرَ وَ سَیَعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَیَّ مُنْقَلَبٍ یَنْقَلِبُونَ.

اى كسانى كه ایمان آورده اید، هركه از شما از دینش برگردد، خدا به زودى قومى را بیاورد، كه آنها را دوست دارد، و آنها هم خدا را دوست دارند، بر مؤمنان نرمند، و بر كافران سخت، در راه خدا جهاد كنند، از سرزنش سرزنش كنندگان نمى ترسند، این است فضل خدا، به هر كه بخواهد عنایت مى كند، خدا گسترنده و دانا است.
جز این نیست كه شما ولىّ خدا و رسول او و همه آنانى هستند كه ایمان آورند، و آنانى كه نماز را بر پا مى دارند و زكات مى دهند، درحالى كه ركوع كننده اند، و هركه با خدا و رسولش و كسانى كه ایمان آوردند دوستى كند، پس حزب خدا حزب پیروز است.
پروردگارا به آنچه نازل كردى ایمان آوردیم، و از پیامبر پیروى نمودیم، پس ما را با گواهان بنویس.
پروردگارا دل هاى ما را پس از آنكه هدایت مان كردى منحرف مساز، و به ما از نزد خود رحمتى ببخش، كه تو بسیار بخشنده اى خدایا ما مى دانیم كه این گفتار از نزد تو حق است، پس لعنت كن كسى را كه با آن معارضه كرد، و به آن كبر ورزید، و آن را تكذیب كرد، و كافر شد، و زود است بدانند كسانى كه ستم كردند، به چه بازگشت گاهى برگردند.

السَّلامُ عَلَیْكَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ وَ سَیِّدَ الْوَصِیِّینَ وَ أَوَّلَ الْعَابِدِینَ وَ أَزْهَدَ الزَّاهِدِینَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ صَلَوَاتُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ أَنْتَ مُطْعِمُ الطَّعَامِ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً لِوَجْهِ اللَّهِ لا تُرِیدُ مِنْهُمْ جَزَاءً وَ لا شُكُورا وَ فِیكَ أَنْزَلَ اللَّهُ تَعَالَى: ( وَ یُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَ لَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ وَ مَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ) وَ أَنْتَ الْكَاظِمُ لِلْغَیْظِ وَ الْعَافِی عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ وَ أَنْتَ الصَّابِرُ فِی الْبَأْسَاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ حِینَ الْبَأْسِ وَ أَنْتَ الْقَاسِمُ بِالسَّوِیَّةِ وَ الْعَادِلُ فِی الرَّعِیَّةِ وَ الْعَالِمُ بِحُدُودِ اللَّهِ مِنْ جَمِیعِ الْبَرِیَّةِ وَ اللَّهُ تَعَالَى أَخْبَرَ عَمَّا أَوْلاكَ مِنْ فَضْلِهِ بِقَوْلِهِ:

سلام بر تو اى امیر مؤمنان و سروز جانشینان، و رأس عبادت كنندگان، و پارساترین پارسایان، و رحمت خدا و بركات و درودها و تحیّاتش بر تو باد، تویى خوراننده طعام در حال دوست داشتن آن، به درمانده و یتیم و اسیر تنها به خاطر خشنودى خدا، كه از آنها پاداش و سپاسى نمى خواستى، و خداى تعالى در حق تو چنین گفت: دیگران را بر خود ترجیح مى دهند، گرچه خود تهیدست باشند، هركه از بخل وجودش محفوظ ماند پس آنانند از رستگاران، تویى فروبرنده خشم، و گذشت كننده از مردم، و خدا نیكوكاران را دوست دارد، تویى صبركننده در تنگدستى و پریشان حالى و به هنگام جنگ، تویى بخش كننده به برابرى، و دادگر در میان ملّت، و آگاه به مقرّرات خدا، از میان همه انسانها، خداى تعالى خبر داد از آنچه سزاوار كرده تو را از فضلش به گفته اش:

( أَ فَمَنْ كَانَ مُؤْمِنا كَمَنْ كَانَ فَاسِقا لا یَسْتَوُونَ أَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَى نُزُلا بِمَا كَانُوا یَعْمَلُونَ ) وَ أَنْتَ الْمَخْصُوصُ بِعِلْمِ التَّنْزِیلِ وَ حُكْمِ التَّأْوِیلِ وَ نَصِّ الرَّسُولِ وَ لَكَ الْمَوَاقِفُ الْمَشْهُودَةُ وَ الْمَقَامَاتُ الْمَشْهُورَةُ وَ الْأَیَّامُ الْمَذْكُورَةُ یَوْمَ بَدْرٍ وَ یَوْمَ الْأَحْزَابِ إِذْ زَاغَتِ الْأَبْصَارُ وَ بَلَغَتِ الْقُلُوبُ الْحَنَاجِرَ وَ تَظُنُّونَ بِاللَّهِ الظُّنُونَا هُنَالِكَ ابْتُلِیَ الْمُؤْمِنُونَ وَ زُلْزِلُوا زِلْزَالا شَدِیدا وَ إِذْ یَقُولُ الْمُنَافِقُونَ وَ الَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ إِلا غُرُورا.

آیا كسى كه مؤمن است همانند كسى است كه فاسق است؟ هرگز برابر نیستند. امّا كسانى كه ایمان آورده اند، و كار شایسته كردند، براى آنها بهشت هاى خویش جایگاه جهت پذیرایى به پاداش آنچه انجام دادند، و تویى اختصاص یافته به علم قرآن، و حكم تأویل، و صریح گفتار پیامبر، و توراست موقعیت هاى گواهى شده، و مقامات مشهور، و روزهاى یاد شده، روز بدر، و روز احزاب آن زمان كه چشمها منحرف، و جانها به گلوها رسید، و به خدا گمان مى بردید، گمان هاى گوناگون، در آنجا اهل ایمان آزمایش شدند، و دچار تزلزل روحى گشتند تزلزل سخت.
آن هنگام اهل نفاق و آنان كه در دل هایشان بیمارى بود گفتند: خدا و رسولش جز فریب به ما وعده ندادند.

وَ إِذْ قَالَتْ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ یَا أَهْلَ یَثْرِبَ لا مُقَامَ لَكُمْ فَارْجِعُوا وَ یَسْتَأْذِنُ فَرِیقٌ مِنْهُمُ النَّبِیَّ یَقُولُونَ إِنَّ بُیُوتَنَا عَوْرَةٌ وَ مَا هِیَ بِعَوْرَةٍ إِنْ یُرِیدُونَ إِلا فِرَارا وَ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى وَ لَمَّا رَأَى الْمُؤْمِنُونَ الْأَحْزَابَ قَالُوا هَذَا مَا وَعَدَنَا اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ صَدَقَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ مَا زَادَهُمْ إِلا إِیمَانا وَ تَسْلِیما فَقَتَلْتَ عَمْرَهُمْ وَ هَزَمْتَ جَمْعَهُمْ وَ رَدَّ اللَّهُ الَّذِینَ كَفَرُوا بِغَیْظِهِمْ لَمْ یَنَالُوا خَیْرا وَ كَفَى اللَّهُ الْمُؤْمِنِینَ الْقِتَالَ وَ كَانَ اللَّهُ قَوِیّا عَزِیزا وَ یَوْمَ أُحُدٍ إِذْ یُصْعِدُونَ وَ لا یَلْوُونَ عَلَى أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ یَدْعُوهُمْ فِی أُخْرَاهُمْ وَ أَنْتَ تَذُودُ بُهَمَ الْمُشْرِكِینَ عَنِ النَّبِیِّ ذَاتَ الْیَمِینِ وَ ذَاتَ الشِّمَالِ حَتَّى رَدَّهُمُ اللَّهُ تَعَالَى عَنْكُمَا خَائِفِینَ وَ نَصَرَ بِكَ الْخَاذِلِینَ وَ یَوْمَ حُنَیْنٍ عَلَى مَا نَطَقَ بِهِ التَّنْزِیلُ:

و در آن زمان گروهى از آنان گفتند: اى اهل مدینه جایى براى شما نیست، بازگردید، و جمعى از آنان از پیامبر اجازه مى خواستند، مى گفتند: خانه هاى ما باز و بى حفاظ است و حال آنكه بى حفاظ نبود، آنان جز فرار از جنگ قصدى نداشتند، و خداى تعالى فرمود: همینكه اهل ایمان دسته هاى كفر و شرك را دیدند گفتند: این همان است كه خدا و رسولش به ما وعده داد، خدا و رسولش راست گفتند، و آنان را نیفزود مگر ایمان و تسلیم، پس عمرو قهرمان آنها را كشتى، و جمع آنان را فرارى دادى، و خدا آنان را كه كافر بودد با خشمشان بازگرداند، درحالى كه به غنیمتى دست نیافتند، و خدا جنگ را از اهل ایمان كفایت كرد، و خدا نیرومند و عزیز است، و روز احد هنگامى كه از اطراف پیامبر فرار مى كردند، و به احدى اعتنا نمى نمودند، و پیامبر آنان را از پشت سرشان به كارزار دعوت مى كرد، تو بودى كه مشركان را براى حفظ پیامبر به راست و چپ دفع مى كردى، تا خدا گزند آنان را در حالى كه ترسان بودند از شما دو بزرگوار برگرداند، و شكست خوردگان را به وسیله تو یارى كرد.
و روز حنین، بنابر آنچه قرآن در این آیه به آن گویا شد:

« إِذْ أَعْجَبَتْكُمْ كَثْرَتُكُمْ فَلَمْ تُغْنِ عَنْكُمْ شَیْئا وَ ضَاقَتْ عَلَیْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّیْتُمْ مُدْبِرِینَ ثُمَّ أَنْزَلَ اللَّهُ سَكِینَتَهُ عَلَى رَسُولِهِ وَ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ » وَ الْمُؤْمِنُونَ أَنْتَ وَ مَنْ یَلِیكَ وَ عَمُّكَ الْعَبَّاسُ یُنَادِی الْمُنْهَزِمِینَ: یَا أَصْحَابَ سُورَةِ الْبَقَرَةِ یَا أَهْلَ بَیْعَةِ الشَّجَرَةِ حَتَّى اسْتَجَابَ لَهُ قَوْمٌ قَدْ كَفَیْتَهُمُ الْمَئُونَةَ وَ تَكَفَّلْتَ دُونَهُمُ الْمَعُونَةَ فَعَادُوا آیِسِینَ مِنَ الْمَثُوبَةِ رَاجِینَ وَعْدَ اللَّهِ تَعَالَى بِالتَّوْبَةِ وَ ذَلِكَ قَوْلُ اللَّهِ جَلَّ ذِكْرُهُ : «ثُمَّ یَتُوبُ اللَّهُ مِنْ بَعْدِ ذَلِكَ عَلَى مَنْ یَشَاءُ » وَ أَنْتَ حَائِزٌ دَرَجَةَ الصَّبْرِ فَائِزٌ بِعَظِیمِ الْأَجْرِ وَ یَوْمَ خَیْبَرَ إِذْ أَظْهَرَ اللَّهُ خَوَرَ الْمُنَافِقِینَ وَ قَطَعَ دَابِرَ الْكَافِرِینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ « وَ لَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لا یُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ وَ كَانَ عَهْدُ اللَّهِ مَسْئُولا »

«زمانى كه نفرات زیاد شما باعث شگفتى شما شد، ولى شما را به هیچ وجه بى نیاز نكرد، و زمین با آن فراخى اش بر شما تنگ شد، سپس روى گردانده فرار كردید.
آنگاه خدا آرامش خود را بر رسولش و بر مؤمنان نازل فرمود» .
«مؤمنان» تو بودى و همراهانت، و عمویت عباس شكست خوردگان را صدا مى زد: اى اصحاب سوره بقره، اى اهل بیت شجره، تا جماعتى به او پاسخ دادند، كه تو رنج آنها را كفایت كردى، و به جاى آنها كمك را عهده دار شدى، پس نومید از پاداش برگشتند، و امیدوار به وعده خداى تعالى به توبه، و این است سخن خدا كه عظیم باد یادش: «آنگاه خدا توبه مى پذیرد پس از آن، توبه كسى را كه بخواهد، درحالى كه تو درجه صبر را به دست آوردى، و به مزد بزرگ پیروز شدى، و روز خیبر كه خدا شكست منافقان را آشكار كرد، و دنباله كافران را برید، و سپاس خداى را پروردگار جهانیان، درحالى كه آنها از پیش با خدا پیمان بسته بودند كه فرار نكنند، و به یقین پیمان خدا مورد بازخواست است.

مَوْلایَ أَنْتَ الْحُجَّةُ الْبَالِغَةُ وَ الْمَحَجَّةُ الْوَاضِحَةُ وَ النِّعْمَةُ السَّابِغَةُ وَ الْبُرْهَانُ الْمُنِیرُ فَهَنِیئاً لَكَ بِمَا آتَاكَ اللَّهُ مِنْ فَضْلٍ وَ تَبّا لِشَانِئِكَ ذِی الْجَهْلِ شَهِدْتَ مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ جَمِیعَ حُرُوبِهِ وَ مَغَازِیهِ تَحْمِلُ الرَّایَةَ أَمَامَهُ وَ تَضْرِبُ بِالسَّیْفِ قُدَّامَهُ ثُمَّ لِحَزْمِكَ الْمَشْهُورِ وَ بَصِیرَتِكَ فِی الْأُمُورِ أَمَّرَكَ فِی الْمَوَاطِنِ وَ لَمْ یَكُنْ عَلَیْكَ أَمِیرٌ وَ كَمْ مِنْ أَمْرٍ صَدَّكَ عَنْ إِمْضَاءِ عَزْمِكَ فِیهِ التُّقَى وَ اتَّبَعَ غَیْرُكَ فِی مِثْلِهِ الْهَوَى فَظَنَّ الْجَاهِلُونَ أَنَّكَ عَجَزْتَ عَمَّا إِلَیْهِ انْتَهَى ضَلَّ وَ اللَّهِ الظَّانُّ لِذَلِكَ وَ مَا اهْتَدَى وَ لَقَدْ أَوْضَحْتَ مَا أَشْكَلَ مِنْ ذَلِكَ لِمَنْ تَوَهَّمَ وَ امْتَرَى بِقَوْلِكَ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْكَ :

مولاى من تویى حجّت رسا، و راه روشن، و نعمت كامل، و برهان تابناك، پس گوارا باد تو را، آنچه خدا از برترى به تو داد، و نابود باد دشمن نادانت، با پیامبر (درود خدا بر او و خاندانش) در تمام جنگها و لشگركشی هایش حاضر بودى، پیشاپیش پرچم اسلام را به دوش مى كشیدى، و در برابرش شمشیر مى زدى، سپس تنها براى تدبیر و كاردانى مشهودت و بینایى ات در امور، در تمام میدانها تو را به فرماندهى مى گماشت، و امیرى بر تو نبود، چه بسیار كارهایى كه تقوا مانع اجراى تصمیت در آنها شد، اما جز تو در مثل آن از هواى نفس پیروى كرد، پس نادانان گمان كردند، كه تو از آنچه او به آن رسید عاجز شدى، به خدا قسم گمان كننده اینچنین گمراه شد و را نیافت، و تو واضح ساختى آنچه مشكل شده بود از این امور، براى آن كه توهّم و تردید كرد به گفتارت، درود خدا بر تو كه فرمودى:

«قَدْ یَرَى الْحُوَّلُ الْقُلَّبُ وَجْهَ الْحِیلَةِ وَ دُونَهَا حَاجِزٌ مِنْ تَقْوَى اللَّهِ فَیَدَعُهَا رَأْیَ الْعَیْنِ وَ یَنْتَهِزُ فُرْصَتَهَا مَنْ لا حَرِیجَةَ [جَرِیحَةَ] لَهُ فِی الدِّینِ» ، صَدَقْتَ وَ اللَّهِ وَ خَسِرَ الْمُبْطِلُونَ وَ إِذْ مَاكَرَكَ النَّاكِثَانِ فَقَالا نُرِیدُ الْعُمْرَةَ فَقُلْتَ لَهُمَا: «لَعَمْرُكُمَا مَا تُرِیدَانِ الْعُمْرَةَ لَكِنْ تُرِیدَانِ الْغَدْرَةَ» فَأَخَذْتَ الْبَیْعَةَ عَلَیْهِمَا وَ جَدَّدْتَ الْمِیثَاقَ فَجَدَّا فِی النِّفَاقِ فَلَمَّا نَبَّهْتَهُمَا عَلَى فِعْلِهِمَا أَغْفَلا وَ عَادَا وَ مَا انْتَفَعَا وَ كَانَ عَاقِبَةُ أَمْرِهِمَا خُسْرا ثُمَّ تَلاهُمَا أَهْلُ الشَّامِ فَسِرْتَ إِلَیْهِمْ بَعْدَ الْإِعْذَارِ وَ هُمْ لا یَدِینُونَ دِینَ الْحَقِّ وَ لا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ هَمَجٌ رَعَاعٌ ضَالُّونَ وَ بِالَّذِی أُنْزِلَ عَلَى مُحَمَّدٍ فِیكَ كَافِرُونَ وَ لِأَهْلِ الْخِلافِ عَلَیْكَ نَاصِرُونَ وَ قَدْ أَمَرَ اللَّهُ تَعَالَى بِاتِّبَاعِكَ وَ نَدَبَ الْمُؤْمِنِینَ إِلَى نَصْرِكَ وَ قَالَ عَزَّ وَ جَلَّ :

گاهى انسان زبردست و چیره روى چاره را مى بیند، ولى در برابرش پرده اى از تقواى خداست، در نتیجه روى چاره را آشكار رها مى كند، ولى فرصت آن را غنیمت مى داند كسى در امر باكى ندارد، به خدا سوگند راست گفتى، و یاوه سرایان دچار زیان شدند، هنگامى كه آن دو عهدشكن [طلحه و زبیر] با تو به فریبكارى برخاستند، و گفتند قصد عمره داریم، به آنان گفتى: به جان خودتان قسم: قصد عمره ندارید، بكله قصد خیانت دارید، در نتیجه از آن دو نفر بیعت گرفتى، و پیمان را محكم كردى، پس در نفاق كوشیدند، زمانى كه بر كار نادرستشان آگاهشان كردى، بى توجّهى كردند، و به كار خویش بازگشتند، ولى بهره مند نشدند، و سرانجام كار هر دو خسران شد سپس اهل شام خیانت آن دو را دنبال كردند، و تو پس از بستن راه غدر بر آنان به سویشان حركت كردى، ولى آنها به دین حق گردن ننهادند.
و در قرآن تدبّر ننمودند، بى خردان پست و گمراهان ناجوانمرد، به آنچه در حق تو بر محمّد نازل شده بود كافرند، و یاوران مخالف تو، درحالى كه خدا به پیروى از تو امر كرد، و مؤمنان را به یارى تو فرا خواند، و فرمود خداى عزّ و جلّ:

(یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِینَ) مَوْلایَ بِكَ ظَهَرَ الْحَقُّ وَ قَدْ نَبَذَهُ الْخَلْقُ وَ أَوْضَحْتَ السُّنَنَ بَعْدَ الدُّرُوسِ وَ الطَّمْسِ فَلَكَ سَابِقَةُ الْجِهَادِ عَلَى تَصْدِیقِ التَّنْزِیلِ وَ لَكَ فَضِیلَةُ الْجِهَادِ عَلَى تَحْقِیقِ التَّأْوِیلِ وَ عَدُوُّكَ عَدُوُّ اللَّهِ جَاحِدٌ لِرَسُولِ اللَّهِ یَدْعُو بَاطِلاً وَ یَحْكُمُ جَائِرا وَ یَتَأَمَّرُ غَاصِباً وَ یَدْعُو حِزْبَهُ إِلَى النَّارِ وَ عَمَّارٌ یُجَاهِدُ وَ یُنَادِی بَیْنَ الصَّفَّیْنِ الرَّوَاحَ الرَّوَاحَ إِلَى الْجَنَّةِ وَ لَمَّا اسْتَسْقَى فَسُقِیَ اللَّبَنَ كَبَّرَ وَ قَالَ قَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ آخِرُ شَرَابِكَ مِنَ الدُّنْیَا ضَیَاحٌ مِنْ لَبَنٍ ،

اى كسانى كه ایمان آورده اید خدا را پروا كنید، و با راستگویان باشید.
مولاى من حق بر تو نمایان شد، درحالى كه مردم آن را به یك سو انداختند، و تو روشهاى دینى را پس از كهنگى و نابودى آشكار ساختى، توراست پیشینه جهاد بر پایه تصدیق به قرآن، و توراست فضیلت جهاد بر پایه تحقّق تأویل، و دشمن تو دشمن خدا، و انكاركننده رسول خدا است، دعوت مى كند دعوت باطل، حكومت مى كند به ستم، فرمان مى دهد غاصبانه، دارودسته اش را به دوزخ مى خواند، درحالى كه عمّار جهاد مى كرد و میان دو لشگر فریاد مى زد: كوچ كنید، كوچ كنید به سوى بهشت، و زمانى كه آب خواست، با شیر سیراب شد و تكبیر زد و گفت: رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) به من فرمود: آخرین نوشیدنى ات از دنیا مخلوطى است از شیر،

وَ تَقْتُلُكَ الْفِئَةُ الْبَاغِیَةُ فَاعْتَرَضَهُ أَبُو الْعَادِیَةِ الْفَزَارِیُّ فَقَتَلَهُ فَعَلَى أَبِی الْعَادِیَةِ لَعْنَةُ اللَّهِ وَ لَعْنَةُ مَلائِكَتِهِ وَ رُسُلِهِ أَجْمَعِینَ وَ عَلَى مَنْ سَلَّ سَیْفَهُ عَلَیْكَ وَ سَلَلْتَ سَیْفَكَ عَلَیْهِ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ مِنَ الْمُشْرِكِینَ وَ الْمُنَافِقِینَ إِلَى یَوْمِ الدِّینِ وَ عَلَى مَنْ رَضِیَ بِمَا سَاءَكَ وَ لَمْ یَكْرَهْهُ وَ أَغْمَضَ عَیْنَهُ وَ لَمْ یُنْكِرْ أَوْ أَعَانَ عَلَیْكَ بِیَدٍ أَوْ لِسَانٍ أَوْ قَعَدَ عَنْ نَصْرِكَ أَوْ خَذَلَ عَنِ الْجِهَادِ مَعَكَ أَوْ غَمَطَ فَضْلَكَ وَ جَحَدَ حَقَّكَ أَوْ عَدَلَ بِكَ مَنْ جَعَلَكَ اللَّهُ أَوْلَى بِهِ مِنْ نَفْسِهِ وَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْكَ وَ رَحْمَةُ اللَّهِ وَ بَرَكَاتُهُ وَ سَلامُهُ وَ تَحِیَّاتُهُ وَ عَلَى الْأَئِمَّةِ مِنْ آلِكَ الطَّاهِرِینَ،

و تو را گروه متجاوز به قتل مى رساند، پس ابو العادیه فزارى راه را بر عمّار گرفت و او را كشت، بر ابو العادیه لعنت خدا و لعنت فرشتگان خدا و همه پیامبران، و لعنت بر كسى كه شمشیر به روى تو كشید، و تو به روى او شمشیر كشیدى، اى امیر مؤمنان، از مشركان و منافقان تا روز قیامت، و بر آن كه خشنود شد به آنچه تو را غمگین ساخت، و غم تو را ناخوش نداشت و دیده برهم نهاد و بى تفاوت گذشت، و علّت و عاملش را نكار نكرد، یا علیه تو به دست و زبان كمك كرد، یا از یارى اش دست كشید، یا از جهاد نمودن به همراه تو، كناره گیرى كرد، یا فضل تو را كوچك شمرد، و حقّت را انكار كرد، یا با تو برابر نمود كسى را كه خدا قرار داد تو را سزاوارتر به او از خود او، و درودهاى خدا و رحمت و بركات و سلام و تحیّاتش بر تو و بر امامان از خاندان پاك تو،

إِنَّهُ حَمِیدٌ مَجِیدٌ وَ الْأَمْرُ الْأَعْجَبُ وَ الْخَطْبُ الْأَفْظَعُ بَعْدَ جَحْدِكَ حَقَّكَ غَصْبُ الصِّدِّیقَةِ الطَّاهِرَةِ الزَّهْرَاءِ سَیِّدَةِ النِّسَاءِ فَدَكاً وَ رَدُّ شَهَادَتِكَ وَ شَهَادَةِ السَّیِّدَیْنِ سُلالَتِكَ وَ عِتْرَةِ الْمُصْطَفَى صَلَّى اللَّهُ عَلَیْكُمْ وَ قَدْ أَعْلَى اللَّهُ تَعَالَى عَلَى الْأُمَّةِ دَرَجَتَكُمْ وَ رَفَعَ مَنْزِلَتَكُمْ وَ أَبَانَ فَضْلَكُمْ وَ شَرَّفَكُمْ عَلَى الْعَالَمِینَ فَأَذْهَبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ وَ طَهَّرَكُمْ تَطْهِیراً قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِنَّ الْإِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوعا إِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً وَ إِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوعاً إِلا الْمُصَلِّینَ فَاسْتَثْنَى اللَّهُ تَعَالَى نَبِیَّهُ الْمُصْطَفَى وَ أَنْتَ یَا سَیِّدَ الْأَوْصِیَاءِ مِنْ جَمِیعِ الْخَلْقِ فَمَا أَعْمَهَ مَنْ ظَلَمَكَ عَنِ الْحَقِّ ،

فدك صدّیقه طاهره زهرا سرور زنان، و نپذیرفتن گواهى تو و گواهى دو سرور از نژادت و عترت مصطفى است! ! (درود خدا بر شما باد) ، و حال آن كه خدا درجه شما را بر امّت برتر گرداند، و منزلت شما را رفیع قرار داد، و فضل و شرفتان را بر جهانیان آشكار ساخت، و پلیدى را از شما برد، و پاكتان ساخت پاك ساختنى ویژه، خدا عزّ و جلّ فرمود: انسان بسیار حریص آفریده شده، چون گزندى به او در رسد بى صبرى كند، و چون خیرى به او در رسد دریغ ورزد، چز نمازگزاران، پس خداى متعالى، پیامبر برگزیده اش را و تو را، اى سرور جانشیان از همه خلق استثنا كرد، پس آنان كه به تو ستم كردند، چقدر از دیدن حق كور بودند،

ثُمَّ أَفْرَضُوكَ سَهْمَ ذَوِی الْقُرْبَى مَكْراً وَ أَحَادُوهُ عَنْ أَهْلِهِ جَوْراً فَلَمَّا آلَ الْأَمْرُ إِلَیْكَ أَجْرَیْتَهُمْ عَلَى مَا أَجْرَیَا رَغْبَةً عَنْهُمَا بِمَا عِنْدَ اللَّهِ لَكَ فَأَشْبَهَتْ مِحْنَتُكَ بِهِمَا مِحَنَ الْأَنْبِیَاءِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ عِنْدَ الْوَحْدَةِ وَ عَدَمِ الْأَنْصَارِ وَ أَشْبَهْتَ فِی الْبَیَاتِ عَلَى الْفِرَاشِ الذَّبِیحَ عَلَیْهِ السَّلامُ إِذْ أَجَبْتَ كَمَا أَجَابَ وَ أَطَعْتَ كَمَا أَطَاعَ إِسْمَاعِیلُ صَابِراً مُحْتَسِباً إِذْ قَالَ لَهُ یَا بُنَیَّ إِنِّی أَرَى فِی الْمَنَامِ أَنِّی أَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَا ذَا تَرَى قَالَ یَا أَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِی إِنْ شَاءَ اللَّهُ مِنَ الصَّابِرِینَ وَ كَذَلِكَ أَنْتَ لَمَّا أَبَاتَكَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ أَمَرَكَ أَنْ تَضْجَعَ فِی مَرْقَدِهِ وَاقِیا لَهُ بِنَفْسِكَ أَسْرَعْتَ إِلَى إِجَابَتِهِ مُطِیعا وَ لِنَفْسِكَ عَلَى الْقَتْلِ مُوَطِّنا،

سپس سهم خویشان پیامبر را از باب فریب براى تو مقرّر داشتند، ولى به جور و ستم از اهلش برگرداندند چون حكومت به تو برگشت با خویشان پیامبر درحالى كه از آن دو نفر روى گردان بودى، بخاطر پاداشى كه نزد خدا براى تو بود، به همان صورت عمل كردى كه آن دو نفر عمل كردند، پس گرفتارى تو به آن دو نفر به گرفتارى پیامبران (درود خدا بر ایشان) در هنگام تنهایى و بى یاورى شبیه شد، و در آرمیدن در بستر پیامبر شبیه به اسماعیل ذبیح (درود بر او) شدى چه آن كه تو نیز مانند او قبول كردى، و اطاعت نمودى به همان صورت كه اسماعیل صابرانه و پاداش خواهانه اطاعت كرد، وقتى كه ابارهمى به و او گفت: «پسرم در خواب دیدم كه ترا ذبح مى كنم، بنگر كه رأى تو چیست» ؟ گفت: «پدر به آنچه دستور داده شده اى اقدام كن، اگر خدا بخواهد مرا از بردباران خواهید یافت» ، و تو نیز زمانى كه پیامبر (درود خدا بر او و خاندانش) در بسترش خواباندت و به تو فرمان داد در خوابگاهش بیارامى، و او را با جانت از شر دشمنانش حفظ كنى، فرمان بردارانه به پذیرش دعوتش شتافتى، و خو را براى كشته شدن آماده كردى،

فَشَكَرَ اللَّهُ تَعَالَى طَاعَتَكَ وَ أَبَانَ عَنْ جَمِیلِ فِعْلِكَ بِقَوْلِهِ جَلَّ ذِكْرُهُ وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ ثُمَّ مِحْنَتُكَ یَوْمَ صِفِّینَ وَ قَدْ رُفِعَتِ الْمَصَاحِفُ حِیلَةً وَ مَكْراً فَأَعْرَضَ الشَّكُّ وَ عُزِفَ الْحَقُّ وَ اتُّبِعَ الظَّنُّ أَشْبَهَتْ مِحْنَةَ هَارُونَ إِذْ أَمَّرَهُ مُوسَى عَلَى قَوْمِهِ فَتَفَرَّقُوا عَنْهُ وَ هَارُونُ یُنَادِی بِهِمْ وَ یَقُولُ یَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنْتُمْ بِهِ وَ إِنَّ رَبَّكُمُ الرَّحْمَنُ فَاتَّبِعُونِی وَ أَطِیعُوا أَمْرِی قَالُوا لَنْ نَبْرَحَ عَلَیْهِ عَاكِفِینَ حَتَّى یَرْجِعَ إِلَیْنَا مُوسَى وَ كَذَلِكَ أَنْتَ لَمَّا رُفِعَتِ الْمَصَاحِفُ قُلْتَ یَا قَوْمِ إِنَّمَا فُتِنْتُمْ بِهَا وَ خُدِعْتُمْ فَعَصَوْكَ وَ خَالَفُوا عَلَیْكَ وَ اسْتَدْعَوْا نَصْبَ الْحَكَمَیْنِ فَأَبَیْتَ عَلَیْهِمْ وَ تَبَرَّأْتَ إِلَى اللَّهِ مِنْ فِعْلِهِمْ وَ فَوَّضْتَهُ إِلَیْهِمْ فَلَمَّا أَسْفَرَ الْحَقُّ وَ سَفِهَ الْمُنْكَرُ وَ اعْتَرَفُوا بِالزَّلَلِ وَ الْجَوْرِ عَنِ الْقَصْدِ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِهِ وَ أَلْزَمُوكَ عَلَى سَفَهٍ التَّحْكِیمَ الَّذِی أَبَیْتَهُ وَ أَحَبُّوهُ وَ حَظَرْتَهُ وَ أَبَاحُوا ذَنْبَهُمُ الَّذِی اقْتَرَفُوهُ،

در نتیجه خدا از فرمان برداریت قدردانى كرد، و از كار زیبایت به گفتارش جلّ ذكره در قرآن پرده برداشت، آنجا كه فرمود: «و از مردم كسى است كه جانش را براى بدست آوردن خوشنودى خدا مى فروشد» سپس گرفتاریت در جنگ صفین، درحالى كه قرآن ها از روى حیله و فریب به نیزه ها بالا رفته بود، در نتیجه شك و تردید پیدا شد، و حق به یك سو افتاد، و از گمان پیروى شد، این گرفتارى ات شبیه به گرفتارى هارون شد، زماین كه موسى او را بر قوم خود امارت داد، آنها از او پراكنده شدند، هارون بر سر آنان فریاد مى زد و مى گفت: اى مردم شما به گوساله آزمایش شده اید به درستى كه پروردگار شما خداى بخشنده است، از من پیروى كنید.
و از دستورم پیروى نمایید، گفتند همچنان روى آور به گوساله خواهیم بود، تا موسى به سوى ما بازگردد! ! و همچنین تو اى امیر مومنان، همین كه قرآنها بالا رفت گفتى: اى ملّت شما به آن آزمایش شدید و گرفتار نیرنگ گشته اید، امّا از خواسته تو سرپیچى كردند، و با تو به مخالفت برخاستند، و گماشتن دو داور را از تو تقاضا نمودند، تو از تقاضاى آنان سرباز زدى، و از عمل آنان به سوى خدا بیزارى جستى، و آن را به خودشان واگذاشتى، پس زمانى كه حق آشكار شد، و خطاى منكر روشن گشت، و به لغزش و انحراف از راه حق اعتراف كردند، پس از آن دچار اختلاف شدند، و از روى بى خردى تو را مجبور به پذیرفتن حكمیّت كردند، حكمیتى كه از آن سرباز زدى و آنان مى خواستند و تو از آن باز داشتى، روا دانستند گناهانشان را كه مرتكب شدند،

وَ أَنْتَ عَلَى نَهْجِ بَصِیرَةٍ وَ هُدًى وَ هُمْ عَلَى سُنَنِ ضَلالَةٍ وَ عَمًى فَمَا زَالُوا عَلَى النِّفَاقِ مُصِرِّینَ وَ فِی الْغَیِّ مُتَرَدِّدِینَ حَتَّى أَذَاقَهُمُ اللَّهُ وَبَالَ أَمْرِهِمْ فَأَمَاتَ بِسَیْفِكَ مَنْ عَانَدَكَ فَشَقِیَ وَ هَوَى وَ أَحْیَا بِحُجَّتِكَ مَنْ سَعِدَ فَهُدِیَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْكَ غَادِیَةً وَ رَائِحَةً وَ عَاكِفَةً وَ ذَاهِبَةً فَمَا یُحِیطُ الْمَادِحُ وَصْفَكَ وَ لا یُحْبِطُ الطَّاعِنُ فَضْلَكَ أَنْتَ أَحْسَنُ الْخَلْقِ عِبَادَةً وَ أَخْلَصُهُمْ زَهَادَةً وَ أَذَبُّهُمْ عَنِ الدِّینِ أَقَمْتَ حُدُودَ اللَّهِ بِجُهْدِكَ [بِجَهْدِكَ ] وَ فَلَلْتَ عَسَاكِرَ الْمَارِقِینَ بِسَیْفِكَ تُخْمِدُ لَهَبَ الْحُرُوبِ بِبَنَانِكَ وَ تَهْتِكُ سُتُورَ الشُّبَهِ بِبَیَانِكَ وَ تَكْشِفُ لَبْسَ الْبَاطِلِ عَنْ صَرِیحِ الْحَقِّ لا تَأْخُذُكَ فِی اللَّهِ لَوْمَةُ لائِمٍ وَ فِی مَدْحِ اللَّهِ تَعَالَى لَكَ غِنًى عَنْ مَدْحِ الْمَادِحِینَ وَ تَقْرِیظِ الْوَاصِفِینَ،

تو بر راه بینایى و هدایت بودى، و ایشان بر روش هاى گمراهى و كورى، همچنان بر نفاق اصرار داشتند، و در گمراهى سرگردان بودند، تا خدا سنگینى كار ناپسندشان را به آنان چشاند، و كسى را كه با تو دشمنى كرد با شمشیرت به نابودى كشید، پس بدبخت و نگون سار شد، و با حجّت تو زنده كرد كسى را كه سعادت یافت، و راهنمایى شد.
درود خدا بر تو باد بامداد و شامگاه، در حضر و در سفر، بر وصفت مدح كننده اى احاطه نكند، و عیب جویى برترى ات را نابود ننماید، تو در عبادت بهترین خلقى، و در پارسایى خالص ترین آنانى، و در دفاع از دین سرسخت ترین ایشان، با كوششت حدود خدا را بپا داشتى، و با شمشیرت اردوهاى خارج از دین را فرارى دادى، با سرانگشت هایت شعله جنگها را خاموش ساختى، و با بیانت پرده هاى شبه را دریدى، و آمیختگى باطل را از حق روشن برطرف كردى، سرزنش هیچ سرزنش كننده اى تو را در راه خدا نگرفت، مدح خداى تعالى تو را بى نیاز كرد از مدح مدّاحان و ستایش وصف كنندگان،

قَالَ اللَّهُ تَعَالَى مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَ مَا بَدَّلُوا تَبْدِیلا وَ لَمَّا رَأَیْتَ أَنْ قَتَلْتَ النَّاكِثِینَ وَ الْقَاسِطِینَ وَ الْمَارِقِینَ وَ صَدَقَكَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَعْدَهُ فَأَوْفَیْتَ بِعَهْدِهِ قُلْتَ أَ مَا آنَ أَنْ تُخْضَبَ هَذِهِ مِنْ هَذِهِ أَمْ مَتَى یُبْعَثُ أَشْقَاهَا وَاثِقا بِأَنَّكَ عَلَى بَیِّنَةٍ مِنْ رَبِّكَ وَ بَصِیرَةٍ مِنْ أَمْرِكَ قَادِمٌ عَلَى اللَّهِ مُسْتَبْشِرٌ بِبَیْعِكَ الَّذِی بَایَعْتَهُ بِهِ وَ ذَلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَنْبِیَائِكَ وَ أَوْصِیَاءِ أَنْبِیَائِكَ بِجَمِیعِ لَعَنَاتِكَ ،

خداى تعالى فرمود: از مؤمنان مردانى هستند كه به آنچه با خدا بر آن پیمان بسته بودند صادقانه وفا كردند، گروهى بر سر پیمان خود به شهادت رسیدند، و جمعى از آنان انتظار مى شكند، و به هیچ روى تغییر نكردند.
زمانى كه دیدى پیمان شكنان و ستمكاران و بیرون رفتگان از دین را كشتى، و رسول خدا (كه درود خدا بر او و خاندانش باد) وعده اش را به توراست گفته بود، و تو هم به عهدش وفا كردى، گفتى: آیا وقت آن نرسیده كه این محاسن به خون سر رنگین شود؟ ، با چه زمان بدبخت ترین این ملّت براى این كار برانگیخته مى شود، اطمینان داشتى به اینكه بر پایه برهانى از پروردگارت و بصیرت از كارت هستى، وارد شونده بارگاه خدایى، شادان به معامله اى كه انجام دادى، و این است آن راستگارى بزرگ.
خدایا كشندگان پیامبرانت، و جانشینان انبیایت را به تمام لعنتهایت لعنت كن،

وَ أَصْلِهِمْ حَرَّ نَارِكَ وَ الْعَنْ مَنْ غَصَبَ وَلِیَّكَ حَقَّهُ وَ أَنْكَرَ عَهْدَهُ وَ جَحَدَهُ بَعْدَ الْیَقِینِ وَ الْإِقْرَارِ بِالْوِلایَةِ لَهُ یَوْمَ أَكْمَلْتَ لَهُ الدِّینَ اللَّهُمَّ الْعَنْ قَتَلَةَ أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ وَ مَنْ ظَلَمَهُ وَ أَشْیَاعَهُمْ وَ أَنْصَارَهُمْ اللَّهُمَّ الْعَنْ ظَالِمِی الْحُسَیْنِ وَ قَاتِلِیهِ وَ الْمُتَابِعِینَ عَدُوَّهُ وَ نَاصِرِیهِ وَ الرَّاضِینَ بِقَتْلِهِ وَ خَاذِلِیهِ لَعْنا وَبِیلا اللَّهُمَّ الْعَنْ أَوَّلَ ظَالِمٍ ظَلَمَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ مَانِعِیهِمْ حُقُوقَهُمْ اللَّهُمَّ خُصَّ أَوَّلَ ظَالِمٍ وَ غَاصِبٍ لِآلِ مُحَمَّدٍ بِاللَّعْنِ وَ كُلَّ مُسْتَنٍّ بِمَا سَنَّ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ [وَ آلِ مُحَمَّدٍ] خَاتَمِ النَّبِیِّینَ وَ عَلَى عَلِیٍّ سَیِّدِ الْوَصِیِّینَ وَ آلِهِ الطَّاهِرِینَ وَ اجْعَلْنَا بِهِمْ مُتَمَسِّكِینَ وَ بِوِلایَتِهِمْ مِنَ الْفَائِزِینَ الْآمِنِینَ الَّذِینَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ.

و آنان را ملازم حرارت آتشت گردان، و لعنت كن كسى را كه حقّ ولىّ ات را غصب كرد، و پیمانش را انكار نمود، و او را پس از یقین و اقرار به ولایتش روزى كه دین را براى او كامل كردى منكر شد، خدایا قاتلان امیر مؤمنان و كسانى كه به او ستم كردند، و پیروان و یاران آنان را لعنت كن.
خدایا ستم كنندگان بر حسین را لعنت كن، و همچنین قاتلانش، و پیروى كنندگان از دشمنش و یاوران دشمنش، و راضیان به قتلش، و دریغ كنندگان از یارى اش لعنتى شدید و سخت، خدایا لعنت كن اول ستمكارى كه به خاندان محمّد ستم كرد، و آنان را از حقوقشان بازداشت، خدایا اوّل ستمكار و غاصب حق خاندان محمّد را به لعنت اختصاص ده، و هر پیروى كننده از آنچه او شیوه ساخت تا روز قیامت.
خدایا درود فرست بر محمّد خاتم پیامبران، و بر على سرور اوصیا، و خاندان پاكش، و ما را قرار ده از متمسّكین به آنان، و از كامیابان به ولایت شان، و ایمنی ای كه نه بیمى بر آنان است، و نه اندوهگین مى شوند.

مؤلّف گوید: ما در كتاب «هدیة الزائرین» به سند این زیارت اشاره كردیم و اینكه این زیارت را هر روز از نزدیك و دور مى شود خواند، و این فایده بزرگى است كه البته مشتاقان به عبادت، و شائقان زیارت حضرت شاه ولایت علیه السّلام آن را غنیمت خواهند شمرد.