زیارت اربعین، شرحی عمیق بر شخصیت امام حسین ع

اصل شخصیت انسان بعد فوق عقلی اوست

انسان از روحی که خدا در او دمیده، خلق شده است و دارای 5 خود (مادی، گیاهی، حیوانی، عقلی و انسانی) است که هر خودی معشوق ویژه دارد.

«خود انسانی» همان خودی است که از جنس محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله) است که به آن فوق عقل یا فوق تجرد می گویند و انسانیت انسان به معنای حقیقی در این بخش قرار دارد. از این رو دین آمده تا انسانی را تربیت کندکه به رشد این بخش وجودش بها می دهد. تربیتی که خدا و معصومین (علیهم السلام) برای او در نظر گرفته اند، خاص همین بخش است. از این رو، انسان باید بتواند من های فرعی وجودش را فعال کند تا وجودش یکپارچه عشق به خداوند شود.

«لا اله الا الله » یعنی انسان هیچ معشوقی ندارد، مگر الله تبارک و تعالی که سلطان قلب اوست. لذا براساس رضایت او تصمیم های زندگی را می گیرد و انبیا آمدند تا انسان را به جائی برسانند که معشوقی جز الله نداشته باشد.

عاشورا ظهور غلبه خود بر ناخود است

 خداوند در آیه 24 سوره توبه، امر مهمی را به انسان یادآوری می کند.

قُلْ إِنْ كَانَ آبَاؤُكُمْ وَأَبْنَاؤُكُمْ وَإِخْوَانُكُمْ وَأَزْوَاجُكُمْ وَعَشِیرَتُكُمْ وَأَمْوَالٌ اقْتَرَفْتُمُوهَا وَتِجَارَةٌ تَخْشَوْنَ كَسَادَهَا وَمَسَاكِنُ تَرْضَوْنَهَا أَحَبَّ إِلَیْكُمْ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ وَجِهَادٍ فِی سَبِیلِهِ فَتَرَبَّصُوا حَتَّى یَأْتِیَ اللَّهُ بِأَمْرِهِ وَاللَّهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفَاسِقِینَ = بگو اگر پدران و پسران و برادران و زنان و خاندان شما و اموالى كه گرد آورده‏ اید و تجارتى كه از كسادش بیمناكید و سراهایى را كه خوش مى دارید، نزد شما از خدا و پیامبرش و جهاد در راه وى دوست‏ داشتنى‏ تر است، پس منتظر باشید تا خدا فرمانش را [به اجرا در]آورد و خداوند گروه فاسقان را راهنمایى نمى ‏كند (۲۴ توبه)

خداوند دراین آیه، 8 معشوق بزرگ و قدرتمند که انسان ها را به زمین می زند و مانع پرواز و اوج او می شود را معرفی کرده و می فرماید:اگر اینها نزد شما محبوب تر از الله، رسول خدا و جهاد در راه خدا باشد، منتظر عذاب الهی باشید که خداوند فاسقان را دوست ندارد.

 فاسق یعنی کسی که از حالت طبیعی خارج است و حالت طبیعی هر انسانی این است که معشوق های بخش مادی، گیاهی و حیوانی وعقلی اش بر معشوق بخش انسانی اش غلبه نداشته باشد.

روز عاشورا روز ظهور «لا اله الا الله» است. یعنی سه معشوق : «خدا، اهل بیت و جهاد» از هر معشوقی بالاتر است. زمانی انسان باطن انسانی دارد که  بتواند این سه معشوق را بر سایر معشوق هایش غلبه دهد. اگر این گونه نباشد او دیگر تعادل ندارد.

آنهائی که کربلا آمدند و با حضرت جنگیدند او را دوست داشتند، اما هیچ کدام به غیر از آن تعداد محدود که با حضرت ماندند، نتوانستند در کنار حضرت بمانند.

پس آنهائی که در عاشورا در مقابل امام بودند، فهمیدند که چکار می کنند. اما چون غلبه سایرمعشوق ها بر آنها بیشتر بود، به فسق گرفتار شدند. آنها حضرت را دوست داشتند، ولی دوست داشتن هایشان ضعیف و سست بود. عامل این سقوط را از زبان خود حضرت می خوانیم که فرمودند: «شکم هایشان از لقمه حرام پر شده است».

لقمه حرام، انسانیت را از انسان می گیرد و قساوت قلب و هاری نفس می آورد.

امام حسین مظهر اسم خلیل خداست

وقتی می گوئیم «السلام علی خلیل الله و نجیبه» خلیل خدا یعنی کسی که معشوقی غیر از الله و خانواده آسمانی و جهاد ندارد.  حب همه چیز بجز اینها را از دلش خارج کرده باشد. معشوق های قلابی اعم از تعلقات، خودشیفتگی ها و خودخواهی ها مانع راه خلیل خدا شدن است.

نمونه بارز چنین عشقی را در شهدای مدافعان حرم می بینیم که مثل اصحاب عاشورا عمل می کنند و از هر نوع تعلقی خالی هستند.

 در میان زائرین اربعین حسینی کسی بیشترین بهره را می برد که بتواند همه چیزش را برای خدا فدا کند.

قشنگ ترین ذکر در حرم امام حسین (علیه السلام) ذکری است که حضرت به خاطر آن کشته شد و آن ذکر «لا اله الا الله» است. پس از حضرت بخواهیم از عشق به الله خودش را در دل ما بتاباند تا ما هم بتوانیم مثل اصحاب عاشورا خودمان را تخلیه کنیم.

خدا از سیدالشهداء هر نوع تعلقی را گرفت در حالی که همه چیز به او داده بود. امروز هم، کشته شدن حسین است که انرژی لازم را برای جامعه اسلامی تا زمان ظهور ایجاد می کند.

اگر امام حسین (علیه السلام) نبود، دینی نبود. این مجالس اهل بیت است که قدرت بسیج کردن مردم را دارد تا جائی که حاضرند برای حضرت جانشان را نثار کنند. فرهنگ ایجاد روحیه جهادی و فداکاری  و تعهد به خدا را باید از مجالس امام حسین یاد گرفت.

امام حسین خلیفه خداست. یعنی جانشین خدا روی زمین. چرا جانشینی می گوئیم؟ چون همه چیز  را از درونشان خالی کردند. و تمام انگیزه هایشان الهی بود. یعنی همه چیز را می خواستند. حتی مسائل دنیائی شان را هم برای خدا می خواستند و در راه او خرج می کردند.

اهل بیت نیز کمالات جمادی، گیاهی، حیوانی داشتند، اما همه را برای خدا هدیه کردند. بویژه امام حسین که در روز عاشورا همه نوع تعلقاتش اعم از رابطه پدر و فرزندی، رابطه برادری، رابطه خواهر و برادری و... از او گرفته شد. اما حضرت در تمام سختی ها یک لذت و شادی داشت که توانست همه را به راحتی تحمل کند. حتی اصحاب عاشورا نیز هر کدامشان که شمشیر می خوردند درد را احساس نمی کردند. چون آمده بودند همه چیز را فدای خدا کنند. 

این زینب کبری است که مسئله را آنقدر عمیق نگاه می کند که می گوید: «مارایت الا جمیلا= جز زیبایی چیزی ندیدم». حتی زمانی که شمر تصمیم گرفت سر مبارک حضرت را از بدن جدا کند، امام حسین لبخند می زند و می پرسد: تو خودت می دانی که من کی هستم که می خواهی سرم را از تنم جدا کنی!

امام حسین برگزیده خداست

در فقره بعدی زیارت اربعین می خوانیم: «السلام علی صفی الله و ابن صفیه/ السلام علی الحسین المظلوم الشهید». صفی الله یعنی بنده با صفا و برگزیده خداوند.

وقتی ما می دانیم این حسین، امام و ولی و برگزیده و نجیب خداست، نمی توانیم عاشق او نباشیم. هر کس باطن پاکی داشته باشد، عاشق او می شود. دشمن سالهاست با تمام قدرت تلاش می کند که بر شیعه ضربه بزند، اما نتوانسته عشق اهل بیت را از ما بگیرد و همین عشق، ضامن بقا و توسعه ی دین تا ظهور امام زمان است.

اربعین تمرین آمادگی حضور در لشکر امام زمان است

اربعین تمرین برای ظهور امام زمان (علیه السلام) است. راهپیمائی اربعین تمرین آماده شدن لشکریان امام زمان (علیه السلام) است که در اربعین شکل می گیرد. این بالاترین ظرفیت برای ساختن تمدن اسلامی است.

در اربعین همه مردم از هر قوم، مذهب، نژاد و ملتی حول یک محور دور هم جمع می شوند. در اینجاست که تمدن اسلامی شکل می گیرد. پس هر چه باشکوه تر باشد لشکر حضرت قوی تر می شود.

وقتی می گوئیم سلام بر تو ای صفی خدا، یعنی او را برگزیده خدا می دانیم و از شخصیت و فرهنگ های غربی الگوگیری نمی کنیم.

اینکه ما چقدر به اهل بیت اظهار محبت می کنیم، کافی نیست. بلکه مهم این است که چقدر از آنها الگو داریم.

تبعیت از امام، یعنی در هر زمینه ای دنباله رو امام هستیم. نمی توان گفت ما عاشق حسینیم، ولی سبک و روش زندگی ما سازگاری با حضرت نداشته باشد. این دروغی بیش نیست.