زمزمه امام سجاد (ع) در شب بیست و هفتم، آمادگی برای حیات ابدی است

حضرت در سحر شب 27 می خواندند: «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاسْتِعْدَادَ  لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ؛ پروردگارا !  کنده شدن از این خانه فریب را نصیبم کن، و رو کردن به سرای جاودانگی را، و آماده شدن برای موت، قبل از این که فرصت ها را از دست بدهم»،     

دعای بسیار مهمی است؛ چون توجه به ابدیت و آخرت دارد و کلید سعادت دنیا و آخرت است. لذا وظیفه اصلی هر انسانی در دنیا، آماده شدن برای حیات جاودانه است؛ آن هم به نحو احسن، نه فقط زندگی کردن در دنیا؛

اگر انسان دنبال این باشد که با مقیاس اهل دنیا زندگی کند، اما از نظر روحی هیچ آمادگی برای آخرت نداشته باشد، این یک فریب بزرگ شیطانی (دارالغرور) است.

یکی از اسم های دنیا «دار الغرور» است، یعنی خانه ی فریب. انسان ها دائماً خودشان را با مقیاس اهل دنیا مقایسه می کنند و تمام تلاش شان در شب و روز این است که مثل بقیه اهل دنیا با مقیاس ها و معیارهای آنها زندگی و رشد کنند. در اینجاست که ایمان، آخرت، عبادت به خصوص قرآن و انس با آن و نماز و آماده شدن برای ابدیت یک کار حاشیه ای و جنبی می شود؛ نه اینکه دیگر شخص نماز نمی خواند یا روزه نمی گیرد یا حج و زیارت نمی رود؛ بلکه اینها را دارد، اما به عنوان یک کار جنبی و حاشیه ای و تفریحی کنار کارهای دنیایی خودش؛ اما برای او آخرت اصالت ندارد و این خیلی خطرناک است.

«دارالغرور» یعنی انسان فریفته می شود به دنیا و هدفش از دنیا را از دست می دهد، یعنی خیری از دنیا نمی ببیند و ابدیت را از دست می دهد.

قرآن از ما می خواهد که در زندگی دنیا، به آخرت اولویت بدهیم

«وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ» یعنی حرکت مان به سمت آخرت باشد و پشتم به سمت دنیا باشد. وقتی انسان به سمت آخرت حرکت کند، مثل جنینی است که نطفه اش درست بسته می شود و سالم به سوی دنیا می آید. یعنی درحالی که به زندگی جنینی اش ادامه می دهد، اصل را گذاشته برای حرکت به سوی تولد در دنیا.

گاهی انسان صبح تا شب در مسجد، حسینیه، هیئت و... است، اما به سمت آخرت حرکت نمی کند و فقط به دنیا فکر می کند؛ از آن طرف  کسانی را داریم که ظاهرشان هم خیلی نشان نمی دهد که آخرتی باشند؛ اما جان شان به سمت آخرت است.

محال است انسانی دلش به سمت آخرت باشد، ولی آدم پژمرده، بداخلاق، حسود، خودکم بین و زودرنج باشد. اگر کسی اهل آخرت بود، حتماً آدم شادی است.

حضرت می فرماید: «وَ الاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ؛ آماده شدن برای موت، قبل از آن که فوت به سراغم بیاید» .

یکی از آفت های اشتغال به دنیا، نابودن شدن آخرت انسان است. یعنی نادانی و دنیاپرستی های انسان، باعث می شود که آن کاری هم که برای آخرت می کند، ارزشی نداشته باشد.

پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله): «وقتی انسان رغبت به دنیا دارد و شیفته ی دنیاست، کار آخرتی اش ارزشی ندارد». زیرا این شیفتگی دنیا باعث می شود که اساساً انسان از باطن انسانی فاصله بگیرد. چون انسان زمانی «انسان» است که سه شیفتگی اصلی؛ الله، اهل بیت، و جهاد در راه خدا را داشته باشد.

امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند: «وَاشغَلوا أنفُسَكُم مِن أمرِ الآخِرَةِ بِما لابُدَّ لَكُم مِنهُ؛ خودتان را به اموری از آخرت مشغول کنید که چاره ای جز پرداختن به آن ها ندارید».

 آخرت جایی است که مثل دنیا شرایط زیستی ثابتی دارد. جنین در رحم مادر چاره ای ندارد که خودش را برای حیات دنیا آماده کند؛ چون دنیا از او چشم می خواهد، قلب می خواهد،دست و پا و گوش و دهان می خواهد، فک می خواهد و... محال است بچه ای از رحم مادر بدون اینها به دنیا بیاید و در دنیا سعادتمند شود. چون اعضا و جوارح ابزار زیست دنیاست. آخرت هم ابزار زیست دارد که قلب سالم است. « یَوْمَ لَا یَنفَعُ مَالٌ وَلَا بَنُونَ / إِلَّا مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَلِیمٍ؛ در آن روز كه مال و فرزندان سودی نمی‏بخشد/ مگر كسی كه با قلب سلیم به پیشگاه خدا آید». (سوره شعراء/آیات 89-88)

در دعای مکارم اخلاق داریم: «وَ اسْتَفْرِغْ أَیّامِی فِیمَا خَلَقْتَنِی لَهُ...؛  فارغ کن ایام مرا برای چیزی که بخاطر همان مرا خلق کردی». اگر به فهم این که من در این دنیا چه کاره ام و اساساً برای چه به این دنیا آمده ام برسیم، آن وقت کارهای دنیایی و حتی مباح ترین کارها هم عبادت محسوب می شود؛ ولی وقتی اساساً تصمیمی برای حرکت به سمت ابدیت و آخرت نداشته باشید و اساساً روح را هم جهت با ساختار آخرت نکردید؛ در نتیجه هر چه هم بخواهید کار کنید، چه کار آخرتی، چه کار دنیایی، هیچ کدام به درد نمی خورد.

کار آخرتی کردن با این که انسان اهل آخرت باشد زمین تا آسمان فرق می کند، این که انسان در راه ابدیت و آخرت و کارهایش را آخرتی کند و مهمتر از همین جانش را به سمت آخرت کند، نجاتش می دهد و کارهای دنیایی اش را هم قشنگ می کند و الا کسی که رو به دنیا دارد کار آخرتی هم می کند به دردش نمی خورد.

برگرفته از سلسله مباحث تقدیرات انسان در شب های قدر