زبان حال دعا، مبتنی بر رابطه وجودی و عاشقانه است

در جلسه گذشته درباره «سعه وجودی در شبهای قدر» صحبت شد. در این خصوص، بر دعاهای ماه رمضان تمرکز کردیم. چون این دعاها ما را به بزرگی محتوای همان دعاها تربیت می‌کند.

دعا و ذکر گفتن چهار درجه دارد: گاهی فقط به لفظ آن توجه می شود. این‌ درجه به زبان آوردن دعاست که همان ارتباط با لفظ دعا و ذکر است. چنین دعایی ثواب هم دارد. چون در روایت ذکر شده است که حتی نگاه کردن به قرآن هم ثواب دارد و این کمترین ترین ارتباط با خداست. این گونه دعا خواندن نیز، انس و نزدیکی با خدا را به  همراه دارد.

گاهی انسان از رابطه لفظی و ظاهری دعا و ذکر، یک گام فراتر می رود و عمیق تر می شود. به ترجمه و معنی آن توجه می کند و در این راه، تلاش می کند، پای درس استاد می نشیند تا به معنای آن دست پیدا کند. چنین فردی چون برای هدف خلقت و عمرش ارزش قائل است، وقت جدی برای کسب معارف و آگاهی می گذارد. این هم حاکی از آن است که او به دنبال سعادت است. این درجه، مرحله تصوری دعا و ذکر است، یعنی به دنبال این است که دعا و ذکر چه می گوید و چه معارفی به او می دهد.

درجه سوم دعا، مرحله تصدیق است، یعنی می فهمم، قبول می کنم و تصدیق می کنم.

اگر کسی دعا را با تصدیق و صدق بخواند و تردید  نداشته باشد، این دعا برای او یک مقام و سلوک می شود. جزء باورهای او می شود. این باورها هم جزء مقامات نورانی انسان در قیامت می‌شوند. تصدیق هر دعا یا آیه، جزء وجود انسان می شود.

یک مرحله دیگر بعد از رابطه تصدیقی وجود دارد که آن «رابطه وجودی» است، یعنی ذکر یا دعا یا آیه قرآن، بخشی از وجود انسان می شود. مثلاً خودش عفو  یا کریم یا رحیم یا ستار می شود.

رابطه وجودی یعنی رابطه عاشقانه، یعنی وقتی دعا می خوانیم، فقط به خواندن ظاهری و فهم آن توجه نکنیم یا فقط تصدیقش نکنیم، بلکه باید خود آن دعا یا ذکر شویم تا بتوانیم آن را بخوانیم. ائمه معصومین علیهم السلام این دعاها را وضع کرده اند تا ما از دل خودمان آنها را بخوانیم.

به عنوان مثال دیده شده که گاهی یک نفر دعای امام زمان عج که همان دعای «الهم ادخل علی اهل القبور السرور» است را می خواند و بقیه آمین می گویند. در حالی که دستور چنین است که این دعا را باید خود فرد هم بخواند.

چشم به راه دولت کریمه امام زمان

اگر کسی از دل خودش دعای افتتاح یا ابوحمزه ثمالی یا زیارت عاشورا یا دعای توسل بخواند یا نماز بخواند یا قرآن بخواند، به شوق و تلاطم می افتد. این هم نشانه رابطه وجودی اوست که از عشق نشأت می گیرد.

رابطه وجودی یعنی تو دعا را انشاء کن. مثل شاعر که از وجود خودش شعر را انشاء می کند. نه از زبان معصوم، بلکه از طرف خودت بخوان.  وقتی به این مقام رسیدی، یعنی تدبیر داری. آن وقت می فهمی که شب قدر یعنی چی.

در دعای افتتاح می خوانیم: «اللّهُمَّ إِنَّا نَرْغَبُ إِلَیْكَ فِى دَوْلَةٍ كَرِیمَةٍ تُعِزُّ بِهَا الْإِسْلامَ وَأَهْلَهُ وَتُذِلُّ بِهَا النِّفاقَ و وَأَهْلَهُ = خدایا به سوى تو مشتاقیم‏ براى یافتن دولت كریمه‏اى كه اسلام و اهلش را به آن عزیز گردانى،و نفاق و اهلش را به وسیله آن خوار سازى». خدایا! یعنی خدا جلوی چشم من است. یعنی تو را می بینم. به این خدا عرض می کنیم که همه رغبت مان دولت کریمه امام زمان علیه السلام است. رغبت دولت کریمه امام زمان یعنی رابطه وجودی توست. یعنی آرزوی دکتر، مهندس شدن، تاجر شدن، رئیس شدن و ... نداری. دنبال این چیزها نیست. اگر هم باشی برای امام زمان علیه السلام هستی.

در رابطه وجودی، شخص تمام وجود و رغبتش دولت کریمه است. چون او عشق به عزت مسلمان ها دارد. از این رو، عزت مسلمین برای او یک هدف و آرمان است.

او از وضعیت فعلی مسلمین و غیرمسلمین ناراحت و غمگین است. چون آنها از خانواده آسمانی شان دور افتاده اند و گرفتار مستکبرین شده اند. این همه آدم که شایستگی ولی الله شدن دارند، توسط فرهنگی که طاغوت و مستکبرین در عالم بنا کرده اند، به اسارت گرفته شده اند تا فقط به ابعاد جمادی، گیاهی و حیوانی فکر کنند. این هم ذلت است.

ما فرزند فاطمه زهرا (سلام الله علیها) و امیرالمومنین علیه السلام و امام حسین علیه السلام هستیم. سیدالشهداء در روز عاشورا گفت: «هیهات من الذله= ذلت از ما دور است».

در دعای «وَتَجْعَلُنا فِیها مِنَ الدُّعاةِ إِلَى طاعَتِكَ وَالْقادَةِ إِلى سَبِیلِكَ= ما را در آن دولت از دعوت‏كنندگان به سوى طاعتت،و رهبران به سوى راهت قرار دهى» از خدا می خواهیم که من را در تمدن اسلامی جزء کسانی قرار دهد که در آن حکومت، مردم را به طاعت دعوت می‌کنم. پس از الان باید شروع کرد. اهل امر به معروف و ناهی از منکر باشیم تا در دولت کریمه امام زمان علیه السلام جزء دعوت به حق و اسلام باشیم تا حضرت به ما مسئولیت بدهد. چنین کسی باید شبیه به حضرت باشدتا چنین قدرتی داشته باشد.

این دعا چقدر به ما شخصیت داده است. اگر کسی این مقام را نخواهد و دلش برای آن نباشد، معلوم است چیزهای کوچک و بی ارزش دلش را پر کرده است. مهندسی آرزوها و عشقش به هم خورده است. از این رو، کسی که می خواهد دیگران را در راه خدا رهبری کند، خودش باید جلوتر از بقیه باشد.

«و تَرزُقُنا بِها كَرامَةَ الدُّنیا وَ الآخِرَةِ= و كرامت دنیا و آخرت را از بركت آن‏ روزیمان فرمایى»، خدایا روزی کن کرامت دنیا و آخرت را. کرامت یعنی قیمت، یعنی شرافت، یعنی بزرگی، یعنی ارزش. از خدا بخواهیم هم در دنیا ارزشمند باشیم هم در آخرت.

دولت کریمه کاری می کند که تمام دنیا و آخرت تو قیمتی شود. پس سعی کنیم از الان امام زمانی باشیم، قیمتی باشیم. حکومت را در دلمان بیاوریم. ظهور را زودتر برای خودمان ایجاد کنیم.

«اللّهُمَّ مَا عَرَّفْتَنا مِنَ الْحَقِّ فَحَمِّلْناهُ= خدایا هرچه از حق به ما معرفت دادی، پس تحمل آن را به ما بده»، یعنی خدایا هر چی به ما معرفت دادی، ما را به عمل آن معرفت وادار کن. این دعا را دائماً تکرار کنیم. به خدایا بگوییم که خیلی چیزها را فهمیدیم و به تصدیقی رسیدم. ولی هنوز اهل عمل نیستیم. هنوز بدبینی، حسادت، سوءظن و تنگ نظری با من است. اگر کسی به عمق این دعا نرسد، چطور می تواند به سمت تمدن اسلامی و دولت کریمه حرکت کند. 

کسانی خواهان دولت کریمه هستند که معرفت هایشان را به عمل تبدیل کنند، یعنی سبک زندگی آنها حاکی از نوع معرفت آنهاست. از صبح که بلند می شود تا شب، نوع برنامه ریزهایش حاکی از این است که آرمان و هدف دارود. برای چنین حکومتی خودشان را آماده می کنند و برنامه ریزی دارند.

قا/257

دولت کریمه