درخت طوبی، درختی که با دستان خدا کاشته شده است

ما هر چیزی که درباره بهشت یا جهنم می‌خوانیم، مربوط به ساختار نفس ماست. همان‌طور که خلقت زمین و آسمان براساس نفس ما خلق شده است. اگر آیاتی هم از بهشت و جهنم در قرآن می‌خوانیم، همه ظهورات نفس انسان هستند. پس وقتی راجع به درختان بهشت، مثلاً طوبی صحبت می‌کنیم، این درختان نیز با ساختار نفس انسان طراحی شده است.

در این راستا، رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در وصف درخت طوبی می‌فرمایند: «طُوبَى شَجَرَةٍ تَخْرُجُ مِنْ جَنَّةِ عَدْنٍ غَرَسَهَا رَبُّنَا بِیَدِهِ= طوبی، درختى است كه از بهشت جاویدان مى‌روید و پروردگارمان آن را با دست خود كاشته است».

ما انواع بهشت داریم؛ مثل فردوس، عدن و... . در روایت نیز اکیداً به ما سفارش شده که وقتی بهشت را می‌خواهید، عدن را بخواهید. طوبی هم درختی است که از بهشت جاویدان و از عدن رویش می کند که پروردگار با دست خودش این درخت را کاشته است. خدا این درخت را در آن جا با توجه به نظام ربوبیتی انسان کاشته است. انسان باید با این نظام ربوبیتی ارتباط داشته باشد. نمونه های دنیایی اش را باید پیدا کنیم تا اتصال و استعانت مان با آنجا حفظ شود.

طوبی درختی است که خواسته‌های بهشتیان را تأمین می‌کند. یعنی قوی‌ترین توانی است که خدا در بهشت قرار داده و برای انسان کار می‌کند. این هم برای کسانی است که بتوانند در دنیا با شاخه‌های طوبی ارتباط برقرار کنند. این ارتباط در زندگی ما بسیار مهم است. پس اگر در اینجا با درخت طوبی دوست نشوید، در آنجا نمی‌توانید ارتباط بگیرید.

شکوفه های درخت طوبی مثل گل شقایق لطیف و زیباست

در روایت دیگری حضرت می فرمایند: «مَا مِنْكُمْ مِنْ أَحَدٍ یَدْخُلُ الجَنَّةَ إلّا اُنْطُلِقَ بِهِ إِلَى طُوبى فَتُفْتَحُ لَهُ أَكْمامُهَا، فَیَأْخُذُ مِنْ أَیِ ذلِكَ شَاءَ، إِنْ شَاءَ أَبْیَضَ وَ إِنْ شَاءَ أَحْمَرَ وَإِنْ شَاءَ أَصْفَرَ وَ إِنْ شَاءَ أَسْوَدَ، مِثْلَ شَقَائِقِ النُّعْمَانِ وَ أَرَقَّ وَ أَحْسَنَ= هیچ یك از شما نیست كه وارد بهشت شود، مگر آن كه او را به نزد طوبی مى‌برند و غلاف‌هاى شكوفه‌هاى آن برایش باز مى‌شوند و او از هر كدام آن‌ها كه خواست، برمى‌گیرد، سفید بخواهد یا سرخ یا زرد یا سیاه، مانند گل شقایق نعمان؛ بلكه لطیف‌تر و زیباتر».

بهشت تابع مؤمن است. مؤمن در آنجا به مقام «کُن» می‌رسد. یعنی به محض اینکه اراده کند که چیزی محقق شود، همان چیز تحقق پیدا می کند. در آنجا معطلی وجود ندارد. درخت طوبی شکوفه‌های مختلفی دارد. شما هر کدام را اراده کنید، برایتان باز می‌شود. آن هم در رنگ های سفید، قرمز یا زرد.

سه گروه به درخت طوبی می رسند

در روایت دیگر در وصف درخت طوبی، امام باقر (علیه‌السلام) از پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) نقل می‌کنند: «فِی قَولِ اللَّهِ تَبارَكَ وَتَعالَى: «طُوبى‌ لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ[1]»-: یَعنِی وَحُسنَ مَرجِعٍ، فَأَمّا طُوبى فَإِنَّها شَجَرَةٌ فِی الجَنَّةِ، ساقُها فِی دارِ مُحَمَّدٍ صلى الله علیه و آله، وَلَو أَنَّ طائِراً طارَ مِن ساقِها لَم یَبلُغ فَرعَها حَتَّى یَقتُلَهُ الهَرَمُ، عَلى كُلِّ وَرَقَةٍ مِنها مَلَكٌ یَذكُرُ اللَّهَ، وَلَیسَ فِی الجَنَّةِ دارٌ إِلّا وَفِیها غُصنٌ مِن أَغصانِها، وَإِنَّ أَغصانَها لَتُرى مِن وَراءِ سُورِ الجَنَّةِ، تَحمِلُ لَهُم ما یَشاؤُونَ مِن حُلِیِّها وَ حُلَلِها وَ ثِمارِها، لا یُؤخَذُ مِنها شَی‌ءٌ إِلّا أَعادَهُ اللَّهُ كَما كانَ، بِأَنَّهُم كَسَبُوا طَیِّباً وَ أَنفَقُوا قَصداً، وَ قَدَّمُوا فَضلًا فَقَد أَفلَحُوا وَ أَنجَحُوا= پیامبر خدا دربارة این سخن خداى بزرگ و والا: «طُوبى‌ لَهُمْ وَ حُسْنُ مَآبٍ» فرمود: یعنى خوش بازگشتگاهى است! طوبی، درختى است در بهشت كه تنه آن در خانه محمّد صلى الله علیه و آله است و اگر پرنده‌اى از روى تنه آن به پرواز در آید، به شاخه آن نمى‌رسد تا از پیرى بمیرد. بر هر برگى از آن، فرشته‌اى است كه ذكر خدا مى‌گوید. در بهشت، سرایى نیست، مگر این‌كه شاخه‌اى از طوبی در آن است و شاخه‌هایش از پشت دیوار بهشت، دیده مى‌شوند. بر شاخه‌هاى طوبی، هر زیور و جامه و میوه‌اى كه بخواهند، هست و هر چه از آن‌ها برگرفته شود، خداوند، آن را به حال اوّلش بازمى‌گرداند و این، پاداش بهشتیان است، از آن‌رو كه حلال به دست آوردند و به اعتدال خرج كردند و اضافى آن را بخشیدند، پس كامیاب و رستگار شدند».

میوه‌های درخت طوبی محدود نیست. همیشه هست. زمان ندارد. این بهشت روزی کسانی می‌شوند که 1) رزقشان در دنیا حلال بوده. اهل خمس و زکات بودند. دزدی در کار نداشتند. از کارش در محیط کار کم نمی گذاشتند. 2) انفاق می کردند در حد اعتدال. به بقیه مردم کمک می کردند. هر چیزی که خدا به آنها داده بود، اعم از از علم، آرامش، محبت و... یک بخشی را از آن به دیگران هدیه می کردند. 3) همچنین کسانی که اضافات مالشان را می‌بخشیدند.

هر چیزی که در بهشت رویش دارد، همه برای این است که از دنیا فرستادی. نباید همه اموال را در دنیا مصرف کرد. بخشی را از آن به آخرت بفرستیم.

پس طوبی یعنی تو هر چه از آن برداری، تمام نمی شود. طوبی یعنی قلب تو با طوبای بهشتی اتصال برقرار کند و دائما در هر 5 بخش «جمادی، گیاهی، حیوانی، عقلی و فوق عقلی» خرج می کند. مثلا در بخش «جمادی» تا می توانید انفاق کنید. در بخش «گیاهی» تا می‌توانید برای خودتان، آخرت و امام زمانتان وقت بگذارید. در بخش «حیوانی» آبرو بگذارید. در بخش «عقلی» علمتان را خرج ‌کنید. در بخش «فوق عقلی» هم با دل گذاشتن و دعا کردن برای ابدیت تان خرج کنید.

درخت طوبی، محبت و عشق علی و آل علی (علیهم السلام) است

سُئِلَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله علیه و آله عَن طُوبى‌، فَقالَ: شَجَرَةٌ أَصلُها فِی‌ رِی، وَفَرعُها عَلى‌ أَهلِ الجَنَّةِ. ثُمَّ سُئِلَ عَنها مَرَّةً اخرى  پدرانش (علیهم السلام): از پیامبر خدا (صلى‌الله علیه وآله) در باره طوبا سؤال‌ شد. فرمود: درختى است كه ریشه آن در خانه من است و شاخه‌هایش بر سر بهشتیان. دوباره در باره آن از ایشان سؤال شد. فرمود: در خانه على است. علّت را جویا شدند. فرمود: خانه من و خانه على در بهشت در یك مكان است.

طوبی همان ولایت و معرفت به اهل بیت (علیهم السلام) و خانواده آسمانی مان است. یعنی این که 14 معصوم چقدر عنصر وجودی مان را تشکیل داده است و چقدر برای آنها وقت گذاشتیم. چقدر با خرج کردنمان ضربان قلبمان با وجود اهل بیت می تپد و چقدر با آنها رفت و آمد می کنیم.

قا/185

بهشت/درخت طوبی