داروی پرعارضه یاز و یاسمین زیر چتر قانون

داروهای پرعارضه یاز و یاسمین زیر چتر قانون! / آیا سازمان غذا و دارو حامی منافع شرکت آلمانی بایر است؟

 اشاره:

 پس از انتشار گزارش «واقعیاتی تکان‌دهنده پیرامون عملکرد وزارت بهداشت در حوزه جمعیت و باروری» در هفته گذشته، برخی از زوج‌های ایرانی خواستار باروری در سنین بالای30 سال با کیهان تماس برقرار کرده و از عدم همراهی گروه‌هایی از متخصصین زنان، ماماها و مراکز بهداشت با تصمیم آنها خبر دادند. شکایت اصلی خانواده‌های ایرانی این بود که کادر پزشکی به جای ارائه اطلاعات صحیح علمی و به روز شده، برای آنها «تصمیم‌سازی» می‌کنند و کماکان علی‌رغم پیشرفت‌های محسوس جامعه در حوزه سلامت و بهداشت، مدیریت پایش سلامتی مادر و فرزند در بارداری بالای 30 سال را عهده‌دار نمی‌شوند!

نسخه‌پیچی درخصوص آینده مردم با ملاک‌های آموزش داده شده در 25 سال اخیر به زیرمجموعه وزارت بهداشت تحت سرفصل «تلاش برای تحدید نسل» همان‌طور که پیش از این بسیاری از متخصصین جمعیت‌شناس متعهد کشورمان خبر داده بودند، کماکان دستکم در برخی از نقاط و شهرها و مراکز ادامه دارد. به نحوی که رهبر انقلاب اخیرا در 20 تیر سال جاری، با تاکید بر جدی بودن مسئله بحران جمعیتی، رسما از عملکرد وزارت بهداشت اظهار ناخرسندی کرده و شخص وزیر بهداشت را خطاب قرار دادند: «برای مسئله نسل که من رویش خیلی تکیه دارم، باز من همین‌جا به آقای وزیر محترم بهداشت عرض می‌کنم؛ گزارش‌هایی به من می‌رسد که مسئله جلوگیری از منع باروری درست انجام نمی‌گیرد؛ بعضی جاها همچنان در بر پاشنه  قبل می‌گردد!

 اظهارات مدیرکل پیشین دفتر سلامت جمعیت خانواده و مدارس وزارت بهداشت درخصوص تغییر دستورالعمل‌های سازمان بهداشت جهانی به فراخور برنامه مورد پسند این سازمان بین‌المللی در حوزه «جمعیت جوامع مختلف» یکی دیگر از  موضوعات تکان‌دهنده‌ای بود که متاسفانه مردم اظهار داشتند هنوز هیچ اطلاع‌رسانی درخصوص آن در برخی از مطب‌ها و مراکز درمانی صورت نگرفته است. دکتر علی سنگی در مورد سن مناسب برای بارداری گفته است: «سیاست‌های سازمان بهداشت جهانی درباره سن ایمن برای باروری که سال‌ها در ایران بین 20 تا 35 سالگی تعریف شده بود، مطابق با شرایط دهه 60 ایران بود(!) اکنون با بالارفتن سطح مراقبت‌های بهداشتی در کشور، امکان انجام زایمان‌های ایمن در سنین بالا فراهم شده است. بر اساس استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، سن ایمن باروری در کشورهایی که از سطح مراقبت‌های بهداشتی بالایی برخوردارند، بین 15تا 49 سال تعیین شده است و در صورت انجام مراقبت‌های لازم، بارداری در سنین 35 تا 49 سالگی، هیچ‌گونه عوارض و مشکلی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند. در دهه 1360 سازمان بهداشت جهانی با توجه به رشد بالای نرخ باروری در ایران که به 6/7 رسیده بود، محدود کردن سن ایمن برای باروری را به عنوان یکی از راه‌های کاهش نرخ رشد جمعیت مطرح کرد(!) رسانه‌ها باید مردم را از بی‌خطر بودن باروری در سنین بالا، به شرط رعایت مراقبت‌های بهداشتی آگاه کنند.

 بخشی از متخصصین زنان و سایر کادر درمانی خانه‌های بهداشت که مخاطبین کیهان به آنها مراجعه کرده بودند، اعلام کرده‌اند که هیچ اطلاعی درخصوص «برنامه جدید تشویق بارداری» در سنین بالاتر از 30 سال با مراقبت‌های خاص و انجام آزمایش‌های لازم نداشته و دستورالعملی درخصوص ترغیب خانواده‌ها به فرزندآوری بالاتر از نرخ جایگزینی دریافت نکرده‌اند!

 در شبکه‌های اجتماعی نیز بحث‌های سنگینی به مدیریت برخی از اعضای جامعه مامایی در رد نظریات علمی کیهان درگرفت که تاییدکننده موضوعات مطرح شده درخصوص کم‌کاری جدی وزارت بهداشت در تغییر دستورالعمل‌های باروری ایرانی از «برنامه تحدید نسل» به سمت «ترویج فرزندآوری» و «افزایش جمعیت» است.

 اما عجیب‌ترین اتفاقات و هولناک‌ترین توصیه‌ها کماکان در ذیل عنوان «خدمت باروری سالم» در وزارت بهداشت جاری است. با ما در پرده‌برداری از یک واقعه تکان‌دهنده و تلخ همراه باشید.

 درمان بیماری به نام باروری!

 هنگام مراجعه به کتاب «دستورالعمل روش‌های پیشگیری از بارداری در جمهوری اسلامی ایران مشاهده می‌کنید که برای انواع روش‌های ممانعت از بارداری، تعداد کثیری مزیت آورده شده که بعضا بسیار عجیب و فاقد پشتوانه علمی و منطقی است. تعریف و تمجید از آمپول‌های سه ماهه ضد بارداری، عقیم‌سازی به روش‌های توبکتومی و وازکتومی و آی‌یو‌دی‌گذاری را پیش از این با ذکر مستندات فاش ساختیم در جدیدترین مورد پس از افشای عوارض هولناک قرص‌های ضد بارداری «یاز» و «یاسمین»، ساخت شرکت داروسازی بایر آلمان، جوابیه‌ای از وزارت بهداشت به دستمان رسید که حقیقتا بر حیرت‌مان افزود! عرضه قرص‌های ضد بارداری «یاز» و «یاسمین» که حاوی ماده دروسپیرنون می‌باشند هم‌اکنون علی‌رغم مقاومت بسیار شدید شرکت آلمانی بایر، در آمریکا و سایر کشورهای جهان با برچسب «هشدار جدی افزایش ریسک ایجاد لخته‌های خونی خطرناک» صورت می‌گیرد. علاوه بر آن به واسطه افشاگری‌های علمی صورت گرفته توسط پزشکان و متخصصین زنان، «شرکت آلمانی بایر» بازار فروش محصولاتی همچون یاز و یاسمین را در اروپا و آمریکا از دست داده و با انبوهی از دعاوی مطرح شده توسط وکلای خصوصی با هدف کسب غرامت درگیر است. با این وجود شرکت بایر با سوء استفاده از بی‌اطلاعی و ضعف علمی مشهود در کشورهای جهان سوم و کمتر توسعه یافته، بازار محصولات خطرناک خود را از آمریکا و اروپا به آسیا و آفریقا منتقل کرده است. به نحوی که هم‌اکنون یاز و یاسمین در سکوت مطلق سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت کشورمان به برند شماره یک خارجی فعال در ایران به عنوان قرص ضد بارداری «فاقد عوارض» یا لااقل «کم عارضه» تبدیل شده‌اند و با حمایت اغلب متخصصین زنان و ماماها مورد توصیه قرار می‌گیرند. این عوارض هولناک نیست؟!

در سایت FDA آمریکا آمده است: «براساس دو مطالعه انجام شده در سال 2011، اف ‌دی‌ای مطمئن شده که میزان بروز حوادث ترومبوز آمبولی وریدی- تشکیل لخته‌های خطرناک خونی- در زنانی که قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون را مصرف می‌کرده‌اند دو تا سه برابر بیش از سایرینی بوده که قرص‌های حاوی لوونورژسترول استفاده نموده‌اند.
مطالعات اختصاصی سازمان غذا و داروی آمریکا به عنوان معتبرترین سازمان پایش عوارض دارویی در جهان بر 835 هزار و 826 زن مصرف‌کننده قرص‌های ضد بارداری حاوی دروسپیرنون نشان داد که مصرف داروهای مذکور به طور کلی 74 درصد خطر بروز لخته‌های خونی را افزایش داده است. این میزان در سه ماهه نخست مصرف، در زنان منجر به افزایش 93 درصدی ریسک ایجاد لخته‌های خونی خطرناک در عروق شده است. پس از مصرف 12 ماهه قرص‌های ضد بارداری یاز و یاسمین و موارد مشابه حاوی دروسپیرنون، خطر تشکیل لخته‌های سکته‌آور، به بیش از 290 درصد افزایش یافته است

 این تنها بخشی از نتایج آشکار علمی است که عوارض هولناک یاز و یاسمین را اثبات کرده‌اند.  با این وجود درمتن جوابیه سازمان غذا و دارو آمده است:

 معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو در خصوص مطلب روزنامه کیهان مبنی بر عوارض هولناک داروهای ضدبارداری «یاز» و «یاسمین» و مرگ زنان ایرانی اظهار داشت: هیچ دارویی وجود ندارد که بدون عوارض جانبی باشد و میزان عوارض داروها، اندک یا زیاد است. پزشکانی که داروها را تجویز می‌کنند و بیمارانی که آنها را مصرف می‌کنند براساس نیاز خود و شدت عوارض جانبی تصمیم به مصرف یا عدم مصرف یک دارو می‌گیرند. هرگاه اثر بخشی یک دارو نسبت به عوارض جانبی آن کمتر باشد، دستگاه‌های نظارتی مانند سازمان غذا و دارو آن را تأیید نمی‌کنند اما در مورد داروهای مذکور تاکنون هیچ دستگاه نظارتی اقدامی به جمع‌آوری آن از بازار نکرده است بلکه آنها مورد تأیید بین‌المللی هستند و در بازار کشورهای دنیا نیز موجود هستند.

 این داروها هنوز در فهرست مجاز سازمان غذا و داروی ایران و همچنین سازمان غذا و داروی آمریکا که مطلب مذکور به آن استناد کرده بود قرار دارد اما مصرف هر دارو باید اندیکاسیون (مورد مصرف خاص) داشته باشد و هزینه فایده و اثر بخشی آن باید در نظر گرفته شود.

 در خصوص واردات این داروها باید گفت که: این داروها وارداتی هستند اما سیاست وزارت بهداشت همواره کاهش واردات بوده و واردات این داروها به دلیل وجود نمونه داخلی کاهش پیدا کرده است. افرادی که به دلایل پزشکی قادر به فرزندآوری نیستند باید داروهایی در دسترس این افراد باشد و خوشبختانه تولید داخلی این نوع داروها به صورت ژنریک وجود دارد. بنابراین سیاست محدودیت واردات داروهای «یاز» و «یاسمین» همواره مورد توجه وزارت بهداشت است. سازمان غذا و دارو به لحاظ علمی و فنی هنوز به این نتیجه نرسیده که مصرف این دو دارو باید ممنوع اعلام شود. اگر بروشور یک دارو را ببینید چندین عوارض جانبی دارد و اگر بیمار بخواهد آن عوارض را بخواند ممکن است باعث ترس و وحشت بیمار شود. اما باید توجه داشت که داروهای «یاز» و «یاسمین» داروهایی نیستند که بدون نسخه پزشک تجویز شوند. تأیید واردات یا عدم واردات هر داروی وارداتی به کشور توسط شورای بررسی و تدوین داروهای ایران انجام می‌شود که دارای 20 گروه و کمیته‌های علمی مشورتی است. اعضای هر کمیته علمی مشورتی به صورت میانگین 7 نفر از برجسته‌ترین اساتید دانشگاهی و پزشکی در حوزه‌های مربوطه هستند و اعضای اصلی شورا نیز پزشکان و داروسازان توانمند کشور هستند و بی‌انصافی است که یک سازمان تخصصی نظارتی را به بی‌اطلاعی متهم کنیم. واردات و مصرف این دارو ارتباطی به سیاست‌های جمعیتی ندارد و این سیاست‌ها در جهت کمک به افزایش جمعیت و باروری با جدیت در وزارت بهداشت پیگیری می‌شود.

زارع‌نژادمشاور وزیر و رئیس مرکزپاسخ کیهان به جوابیه غیرعلمی غذا و دارو مهم‌ترین غلط علمی فاحش غذا و دارو در پرهیز از صدور هشدار و عدم جمع‌آوری داروهای ضدبارداری خطرناک مذکور آنجاست که مدعی می‌شود: «اگر بروشور یک دارو را ببینید چندین عوارض جانبی دارد و اگر بیمار بخواهد آن عوارض را بخواند ممکن است باعث ترس و وحشت بیمار شود(!) اما باید توجه داشت که داروهای یاز و یاسمین داروهایی نیستند که بدون نسخه پزشک تجویز شوند(!)

قرص‌های جلوگیری از بارداری یا کانتراسپتیوها در لیست داروهای بدون نسخه یا OTC قرار دارند و هیچ داروخانه‌ای از دسترسی مردم به چنین داروهایی جلوگیری نمی‌کند. تعجب ما از اطلاع نداشتن پزشک امضاکننده جوابیه مذکور از فروش بدون نسخه قرص‌های ضد بارداری یاز و یاسمین موجب شد مستقیما با وزارت بهداشت تماس حاصل کنیم که علی‌رغم تلاش بسیار برای اقناع دکتر زارعی‌نژاد (مشاور وزیر و رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت)، نهایتا با اعتراض نسبت به افشای عوارض داروهای مذکور در کیهان، اعلام شد که داروخانه‌ها و پزشکان مسئول هشداردهی به مردم هستند و غذا و دارو فعلا تصمیمی برای ممانعت از واردات دو برند آلمانی مذکور ندارد!  
علاوه بر ادعای کذب محدود بودن دسترسی به قرص‌های ضد بارداری به نسخه پزشک، سازمان غذا و دارو رسما سیاست پنهان ساختن عوارض هولناک و حتی بعضا مرگبار برند آلمانی را تایید کرده است! این در حالی است که در منشور حقوق بیمار و پزشک به صراحت می‌خوانیم: «بیمار حق دارد قبل از معاینات و یا اجرای درمان، اطلاعات ضروری در خصوص عوارض احتمالی و یا كاربرد سایر روش‌ها را در حد درك خود از پزشك معالج دریافت و در انتخاب نهایی درمان مشاركت نماید.
پر واضح است که در مورد مذکور با توجه به تبلیغات فراوان پزشکان و کادر خانه‌های بهداشت در خصوص «بدون عوارض بودن برند آلمانی»، بار حقوقی حوادث احتمالی ناشی از افزایش 74 الی 290 درصدی ظاهراً بروز لخته‌های خونی خطرناک منجر به سکته‌های مغزی و قلبی در مصرف‌کنندگان قرص‌های مذکور متوجه سازمان غذا و دارو است که حتی از اعلام هشدار عمومی، اطلاعیه خطاب به پزشکان و داروسازان و حتی منع واردات در طول سال‌های اخیر پرهیز کرده است. حمایت از بازار بایر یا سلامت زن ایرانی؟جالب‌تر آن که قرص‌های ضد بارداری مذکور از مشابه داخلی و حتی خارجی با عوارض به مراتب کمتر برخوردار هستند و ادامه رویه مذکور برخلاف ادعای مخالفت با واردات داروهای دارای مشابه داخلی است! بی‌شک ادامه رویه مذکور با پنهان ساختن تحقیقات پایان یافته جهانی حتی بدون صدور «هشدار جدی» با هدف آگاهی دادن از عوارض هولناک یاز و یاسمین به جامعه زنان ایرانی، شائبه حمایت از بازار شرکت داروسازی بایر در خاورمیانه را تقویت کرده است.      
پرواضح است که مصرف قرص‌های جلوگیری از بارداری، تنها یکی از روش‌های ضد باروری است و پرهیز از ارائه اطلاعات صحیح و دقیق به زنان ایرانی، خیانتی آشکار به سرفصل ادعایی وزارت بهداشت تحت عنوان «خدمت باروری سالم» محسوب می‌شود. موضوعی که بنا بر برخی مستندات ارائه شده، ظاهرا «بارداری» را نوعی «بیماری» به حساب می‌آورد که شایسته است به منظور درمان آن مصرف قرص‌های ضد بارداری وارداتی پر عارضه  را بدون اطلاع‌رسانی عمومی و ارائه هشدار به زنان مصرف‌کننده، بی‌سر و صدا ادامه دهد!   
مخاطبین کیهان از وزارت بهداشت می‌پرسند که به چه علت در حمایت از وارد‌کنندگان برندهای مذکور، بیش از 3 سال از صدور هرگونه «هشدار قانونی» و حتی «پرهیز پیش‌دستانه از واردات محصولات خطرناک شرکت بایر» پس از انتشار وسیع اطلاعات وزارتخانه‌های بهداشت کشورهای توسعه یافته خودداری کرده است؟
آیا آماری از تعداد زنان ایرانی که پس از مصرف یاز و یاسمین با سکته قلبی، مغزی یا انواع بیماری‌های عروقی درگیر شده‌اند و کیفیت زندگی و سلامتی آنها به علت سهل‌انگاری وزارت بهداشت از دست رفته، وجود دارد؟ هم‌اکنون دادگاه‌های اروپایی و آمریکایی از طریق دفاتر وکالت حقوقی فدرال به جمع آوری لیست اسامی زنانی مشغولند که با مصرف یاز دچار عوارض ناخواسته شده‌اند. شرکت سهامداری بایر 1/2 میلیارد دلار جهت رسیدگی به بیش از ده هزار پرونده مورد پیگرد حقوقی اختصاص داده که 200 هزار دلار برای هر زن برآورد غرامت می‌کند. در مورد پیگرد حقوقی بایر در خصوص داروی یاسمین نیز خبرگزاری معتبر بلومبرگ پیش‌بینی کرده این شرکت ناچار به پرداخت 402 میلیون دلار غرامت شود. حتی آزمایشات پزشکی به خرج دولت در کشورهایی همچون آمریکا و کانادا بر جوامع مصرف‌کننده زنانه در حال انجام است که قطعا منجر به دریافت غرامت سنگین از شرکت بایر خواهد شد. تقریبا شکی نیست که این بار نیز ایرانیان همچون پرونده خو‌ن‌های آلوده به ایدز فرانسوی، به واسطه ضعف مدیریتی محسوس، از قافله جا خواهند ماند و چه بسا رویه مذکور ناباورانه با هدف حفظ بازار پرسود شرکت آلمانی، چند سال دیگر هم ادامه یابد!

نگارش یافته توسط شرکت رسا on 15 مرداد 1394. ارسال از  تهدید های سلامت