خونخواهیِ فقدان امام معصوم کسبِ «مقام محمود» است

در این فقره از زیارت عاشورا می خوانیم: «وَ أَنْ یَرْزُقَنِی طَلَبَ ثَارِی (ثَارَكُم) مَعَ إِمَامٍ هُدًی (مَهْدِی) ظَاهِرٍ نَاطِقٍ بِالْحَقِّ مِنْكُمْ = و روزى كند خون خواهی ام را به همراه امام هدایت گر آشكار و گویاى به حق از خاندان شما». انسان تا به شرافت نرسد، یعنی باطن انسانی پیدا نكند، هیچ وقت نمی تواند از خداوند این روزی بزرگ را بخواهد كه همراه امام زمان (علیه السلام) جزء خونخواهان آن حضرت باشد. فقط انسان حقیقی می تواند، باطناً انتقام را روزی خود بداند.

مثل رزمندگانی که جبهه و جهاد را «رزق» خود می دانستند و اگر نمی رفتند، خود را از دریافت این رزق محروم می دیدند. درک این موضوع شرافت انسانی است. انسان تا باطن انسانی نداشته باشد تا داغ انسانیت بر قلبش نباشد و عزادار انسانیت نشده باشد و به مقام عزادار حقیقی نرسیده باشد، هیچ وقت تمنای انتقام نمی كند. چون كینه مقدسی در دلش نیست؛ اینکه وجود انسان اهل انتقام باشد، یک روزیِ مهم و با ارزش است. هر چقدر شرافت انسانی بیشتر باشد، وجود انسان در عملیات انتقام موثرتر بوده و در نتیجه به اهل بیت (علیهم السلام) نزدیکتر است.

خدا کند در قلب ما این «كینه مقدس» یعنی كینه نسبت به دشمنانِ انسانیت، دشمنان خدا و دین خدا وجود داشته باشد. اگر این کینه نباشد، انسان نیستیم؛ جزء مسلمان های حیوان یا بر عكس حیوانات مسلمان هستیم. ما باید جزء انسان های مؤمن با باطن انسانی باشیم. برای رسیدن به باطن انسانی باید از خیالات و توهمات در زندگی مان دست برداریم. فرض بفرمایید یک جوان وقتی می خواهد خودش را نسبت به جوان های دیگر ارزیابی کند، می گوید: «من الان چند ساله هستم، ازدواج کرده ام، ازدواج نکرده ام، فرزند دارم، مستأجر یا صاحب خانه هستم، اتومبیل دارم یا ندارم، شغل دارم، این مقدار درآمد دارم، معروف هستم، و ...» همه این عواملِ ارزیابی شخص از خودش جزء امور وهمی و خیالی است. یعنی هیچ كدام در برزخ اعتبار ندارد. امروز امور وهمی و اعتباری عمر، وقت و ذهن بسیاری از مردم را پر كرده است. ولی وقتی فردی به مقام انسانیت رسید و باطن انسانی پیدا كرد، قیمت خود را براساس زیارت عاشورا می سنجد و می گوید:«آیا من جزء پیامبر و آل پیامبر هستم یا نه؟ آیا من جزء یاری کنندگان امام زمانم هستم یا خیر؟ آیا من واقعاً ‌به مقام منتظر حقیقی رسیده ام یا نه؟»

یک نکته قابل توجه این است که هیچ نسلی مانند نسل ما از روز اول تا کنون فرصت اینکه خودشان را به امام منتظر برسانند، نداشته اند.

مبنای انسانی که خودش را به بلندای ابدیت می بیند، این است که آیا من در مقیاس ابدی ثروتمند هستم یا نه؟ یعنی شاخصه های انسانی دارم یا خیر؟ آیا دنیای این شخص، کیفیتِ 4 مرحله ابدیت (وفات، برزخ، قیامت 50 هزارساله و حیات ابدی) را دارد یا خیر؟ قیمت­ها باید دستمان باشد که با چه قیمتی به خودمان نگاه می کنیم. ما همه باید ببینیم، آیا در حال حاضر جزء منتظران شده ایم یا خیر؟ چون امیرالمؤمنین (علیه­السلام) فرمود: «هركس به مقام منتظر برسد، هم درجه­ی من و با من در قیامت است». امیرالمومنین (علیه السلام) «قَسیمُ الجنَّةِ وَالنّار= قسمت کننده بهشت و جهنم» در قیامت است، هم درجه ی او و با او بودن در قیامت، یعنی بودن در مقام محمود.

یکی از راه های رسیدن به مقامِ محمود داشتنِ «روح انتقام» است

«روح انتقام» برخاسته از باطن انسانی است و باطن انسانی اقرارِ به حق بودن امام معصوم دارد و عامل رسیدن انسان به مقام محمود است.

در این فراز از زیارت عاشورا می خوانیم:«أن یَرزُقَنی طَلَبَ ثاری مَعَ = روزی ام کند انتقام خون خودم را»، در فراز قبلی گفتیم، انتقام تو «أن یَرزُقَنی طَلَبَ ثارك» در این قسمت می­ گوییم: «روزی ام کند انتقام خون خودم را»، یعنی من داغدارم، واقعاً این داغ در سینه من است.

امام صادق (علیه السلام) روح انتقام را اینگونه معنا كرده اند: «روح انتقام یعنی شب ها نقشه ریختن و روزها عمل كردن». روح انتقام عافیت طلبی نیست، آتش است که به جان آدم می افتد. روح انتقام آرام و قرار و خواب راحت را از انسان می گیرد، روح انتقام جمعه و تعطیل نمی شناسد.

چقدر زیباست! اگر امیرالمؤمنین و امام زمان (علیهاالسلام) این آتش را در دل ما ببینند؛ به خدا قسم خانم فاطمه زهرا (سلام الله علیها) دست می برد رو به آسمان و دعا می كند، برای كسی كه در دلش آتش انتقام است.

إن شاءالله ما هم از آن منتظرانی باشیم كه قرآن فرمود: « مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَى نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا= از میان مؤمنان مردانى‏ اند كه به آنچه با خدا عهد بستند، صادقانه وفا كردند، برخى از آنان به شهادت رسیدند و برخى از آنها در [همین] انتظارند و [هرگز عقیده خود را] تبدیل نكردند » (احزاب/23).

چقدر شیرین است كه انسان جنگِ اهل بیت (علیهم السلام) با دشمنانشان را جدی ترین واقعه روزگار در روی زمین ببیند و در این جنگ شركت كند.

آن افراد خبیث وقتی آن ظلم ها را در حق امیرالمومنین و حضرت زهرا (سلام الله علیها) انجام دادند، بعدها می نشستند و با آب و تاب برای همدیگر تعریف می کردند؛ به معاویه نامه نوشتند و با چه شیرینی از جنایات شان تعریف کردند، که چگونه درِ خانه ی شان را آتش زدیم، چگونه به زهرا سیلی زدیم. ابوسفیان از بزرگان جهنمی است و چقدر به انتقام توصیه می کند، معاویه و یزید همین طور. بعد از واقعه کربلا می گفتند: «ای کاش! اجداد ما بودند و می دیدند، چه افتخاراتی کسب کردیم.» بعدی ها هم امام سجاد و امام باقر را با همان کینه کشتند. در دعای ندبه امام صادق (علیه السلام) می گویند: «فَأَوْدَعَ قُلُوبَهُمْ أَحْقَادا بَدْرِیَّةً وَ خَیْبَرِیَّةً وَ حُنَیْنِیَّةً = پس به دلهایشان كینه سپرد، كینه جنگ بدر و خیبر و حنین» آنها كینه ها را نگه داشتند و تا پیغمبر رحلت کرد، شروع كردند به قلع و قمع اهل بیت (علیهم السلام).

امام صادق (علیه السلام) را که شیخ الائمه بود - چون حضرت در بین 14 معصوم پیرترین امام بودند - منصور این امام را کشانده تا مقر خود آورد و به حدی نسبت به حضرت کینه داشت که می خواست خودش حضرت را بکشد. حضرت در منزل نشسته بودند که ناگهان منزل شان را آتش می زنند، امام صادق (علیه السلام) در بیرون منزل شروع به گریه می کنند، اهل بیت امام همه فرار می کنند، می پرسند آقا چی شده به خاطر خانه گریه می کنید؟ می فرمایند: «نه، به یاد خانه مادرم افتادم».

حضرت برای انتقام همین ظلم هایی که در حق تک تک امامان صورت گرفته، گریه می کنند و برای مظلومیت امام زمان ندبه سر می دهند. با چه غیرت و عاطفه ای در دعای ندبه این سخنان را می فرمایند: « أین الحسن أین الحسین؛ أَیْنَ أَبْنَاءُ الْحُسَیْنِ، صَالِحٌ بَعْدَ صَالِحٍ= حسن كجاست؟ حسین كجاست؟ فرزندان حسین كجایند؟ شایسته اى پس از شایسته دیگر»؛ «أَیْنَ الْخِیَرَةُ بَعْدَ الْخِیَرَةِ أَیْنَ الشُّمُوسُ الطَّالِعَةُ أَیْنَ الْأَقْمَارُ الْمُنِیرَةُ أَیْنَ الْأَنْجُمُ الزَّاهِرَةُ= كجاست بهترین برگزیده بعد از بهترین برگزیده؟ كجایند خورشیدهای تابان، كجایند ماه هاى نورافشان، كجایند ستارگان فروزان». هنوز سالهای زیادی مانده تا امام زمان متولد شود، ولی امام صادق غصه های امام زمان را مطرح کرده و برایش گریه می کند. ندبه یعنی همین، به ما یاد می دهند كه چگونه قبل از اینكه امام بیاید، عاشقش شویم و منتظرش باشیم.