خدا هرکس را دوست بدارد، به او الهام می کند که کیفیت عبادتش را بالا ببرد

حضرت فرمود: «إذا أحَبَّ اللّه ُ عَبدا ألْهَمَهُ حُسنَ العِبادَةِ = هرگاه خداوند بنده اى را دوست بدارد، نیكویى عبادت را به دل او الهام می کند». بنابراین، اگر شما به کیفیت‌ عبادت‌هایتان نگاه کنید، می توانید به میزانِ قربتان به خدا پی ببرید. حالا ببینید کیفیتِ نمازتان، کیفیت روزه‌تان، کیفیت احیاء، کیفیتِ قرائتِ قرآن، کیفیتِ یادگیری امور دینی تان چگونه است؟ این حرف حضرت برای آدمی که غیرت دینی داشته باشد، خیلی تکان‌دهنده است. یعنی با شنیدن این حرف، می رود و کیفیتِ عشق‌بازی اش با خدا را بالا می برد. کیفیتِ زیارت رفتن، حرم رفتن، قرآن خواندن و همه عباداتش را بالا می برد.

ما در این دنیا عظمت و ارزش و اهمیت عبادات مان را درک نمی کنیم. بعداً در قیامت می‌فهمیم که گفتن اذان و اقامه چه کار می‌توانست با ما بکند. بعدا می فهمیم که اذان و اقامه چند میلیون سال می‌توانست ما را در راه خدا جلو بیاندازد. این درحالی است که ما از نمازها می‌دزدیم. پیامبر فرمود: دزدترینِ‌ آدم‌ها کسانی هستند که از نمازشان می‌دزدند. اگر خودت را بشناسی، متوجه می‌شوی به اذان، اقامه و قنوت چقدر احتیاج داری. اگر خودت را بشناسی کیفیتِ این‌ها را بالا می‌بری و دیگر از تعقیبات نماز فرار نمی‌کنی. با لذت می‌نشینی تعقیباتِ حضرت زهرا سلام‌الله علیها و تعقیبات دیگر را می‌خوانی. اگر خودت را بشناسی دیگر به راحتی نمی‌توانند از روی سجاده بلندت کنند. آن‌وقت دلتنگی‌هایت برای حرم رفتن‌های با کیفیت شروع می‌شود. حضرت امیر فرمود: «أفضَلُ الحِكمَةِ مَعرِفَةُ الإنسانِ نَفسَهُ وَ وُقوفُهُ عِندَ قَدرِهِ^[1] = برترین حكمت این است كه انسان خود را بشناسد و اندازه خویش را نگه دارد».

«وَ وُقوفُهُ عِندَ قَدرِهِ» یعنی خودت را محکم کنار قیمت خودت نگه دار. یعنی مواظب باش که از قیمتت پایینتر نیفتی. قیمتت را بشناس و خودت را به آنجاهایی که شایسته‌اش هستی برسان. نگذار بادها و طوفان‌ها و فتنه‌ها تو را کنار بیاندازند. پس معرفت خیلی مهم است. برای همین، در بحث عبادت، اولین شرطی که علی علیه‌السلام، شهید شب قدر برای ما می‌گذارد این است: «اَلْمُتَعَبِّدُ عَلی غَیْرِ فِقْهٍ کَحِمارِ الطّاحُونَةِ یَدُورُ وَ لا یَبْرَحُ[2] = كسى كه بدون فهم و شناخت عبادت كند، مانند خرِ آسیاب است كه پیوسته مى چرخد، ولی مسیری را طی نمی‌کند». امام صادق علیه‌السلام فرمود: به خدا قسم شخص 50 سال نماز می‌خواند و 2 رکعتش هم از او پذیرفته نمی‌شود، چون روی معرفتش درعبادات وقت نگذاشته است.

بنابراین، تا تو نفهمی که چه کسی هستی و نفهمی نماز یعنی عشق، نماز یعنی خلوت با خدا، نماز یعنی عروسی و جشن، ماهِ‌ رمضان یعنی ضیافت، یعنی مهمانی، دل به این عبادات نمی دهی و برای اینها وقت نمی گذاری. یعنی وقتی که لذتِ این مهمانی نمی آید، نشانه آن است که در جاهای دیگر وقت و عمر تلف کرده‌ای. اگر این لذت نیامد، یعنی ما داریم یک‌جا وقتمان را تلف می‌کنیم. حتی در مقدس‌ترین صورت‌ها و در کارهای خیر هم باشیم، داریم عمر را تَلَفَ می‌کنیم. پس سرِ خودمان را با کارهای خیر و مقدس کلاه نگذاریم. باید فهم خود را بالا ببریم. در درس خواندن‌، در دانشگاه رفتن‌، مهندسی‌، دکتری‌، فعالیت‌های اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، هنری و هرکار دیگر که باشیم، داریم خودمان را تلف می‌کنیم. تا وقتی‌که این لذت سراغ آدم نیاید، یعنی یک جای کار می‌لنگد. مهمترین جا هم این است که اصلاً نفهمیده‌ای چه کسی هستی.

شب 21 ماه رمضان 95

[1] - غرر الحكم : ۳۱۰۵ .

[2] - بحار الأنوار : 1/208/10.